Ποιοι είναι σήμερα Κεντρώοι;
Διαβάζεται σε 4'
Τι ακριβώς εννοεί όποιος δηλώνει σήμερα Κεντρώος; Είναι κάποιος “κρυφοδεξιός”, όπως, συχνά, τον χαρακτηρίζουν οι αριστεροί ή “αριστερός” όπως ισχυρίζονται οι ακραίοι τύπου Λοβέρδου που περιφέρονται στα κόμματα εξουσίας;
- 21 Οκτωβρίου 2025 06:42
Αν και η αρθρογραφία στα Μέσα είναι προνόμιο που οι αρθρογράφοι πρέπει να τιμούν σχολιάζοντας σοβαρά θέματα και όχι βλακείες, κάποιες «αποφάνσεις» του νεοφώτιστου δεξιού Ανδρέα Λοβέρδου, σε συνέντευξή του στο ΒΗΜΑ, για το ποιοι είναι αληθινοί Κεντρώοι είναι καλή αφορμή για να σχολιάσουμε την ταυτότητα του πολίτη που δηλώνει Κεντρώος.
Τι ακριβώς εννοεί όποιος δηλώνει σήμερα Κεντρώος;
Είναι κάποιος «κρυφοδεξιός», όπως, συχνά, τον χαρακτηρίζουν οι αριστεροί ή «αριστερός» όπως ισχυρίζονται οι ακραίοι τύπου Λοβέρδου, που περιφέρονται στα κόμματα εξουσίας;
Καταρχάς, είναι λάθος να ορίζουμε σήμερα το Κέντρο με όρους ιστορικούς.
Ιστορικά, το Κέντρο, δεν ήταν ο πολιτικός χώρος ανάμεσα στη Δεξιά και την Αριστερά, δεν ήταν δηλαδή στο μέσον μεταξύ δύο σημείων αλλά είχε μια δική του, διακριτή ταυτότητα που είχε σφυρηλατηθεί στην ιστορική συγκυρία- τους πολέμους και τους δύο εμφυλίους του 20ου αιώνα αλλά και μέσα από κινηματικές διαδικασίες όπως ήταν ο Ανένδοτος Αγώνας και είχε ως κύρια αιτήματα τον εκδημοκρατισμό της χώρας και πάνω απ’ όλα το ριζικό εκσυγχρονισμό της οικονομίας, των θεσμών και της κοινωνίας.
Άλλωστε, το πόσο προβληματικό είναι να αντιλαμβανόμαστε σήμερα το Κέντρο με όρους ιστορικούς, προκύπτει αβίαστα και από μια απλή ανάγνωση πρόσφατης έρευνας του Ινστιτούτου Eteron για τις πολιτικές ταυτότητες: το 58,3% των πολιτών πιστεύει ότι η διάκριση ανάμεσα στην Αριστερά και τη Δεξιά δεν ανταποκρίνεται στη σημερινή εποχή.
Οπότε, αν το «Δεξιά» και «Αριστερά» δεν ήταν ό,τι ξέραμε κάποτε, γιατί να είναι το Κέντρο;
Άλλα ας δούμε τι άλλο μας δείχνει η επιστημονική έρευνα, χωρίς αυθαίρετες θεωρητικολογίες αφού ευρήματα της About People/Eteron, όπως τα σχολίασαν οι Γεράσιμος Μοσχονάς και Πέτρος Ιωαννίδης, αποκαλύπτουν περισσότερα για το τι εννοούν ως Κέντρο όσοι δηλώνουν σήμερα ότι ανήκουν σε αυτό.
Καταρχάς ως Κεντρώοι αυτοπροσδιορίζονται όσοι τοποθετούν εαυτούς στη Μεσαία Τάξη, όπως αντιλαμβάνεται ο καθένας αυτή την κατάταξη, ανήκουν στα μεσαία και ανώτερα εισοδήματα και γενικώς είναι «βολεμένοι» και δεν θέλουν «η χώρα να μπει ξανά σε περιπέτειες», χωρίς να μπορούν βέβαια να προσδιορίσουν επακριβώς πως εννοούν «τις περιπέτειες», συμπληρώνουμε εμείς.
Οι περισσότεροι από αυτούς ψήφισαν τον Κυριάκο Μητσοτάκη και δευτερευόντως το κόμμα του, τη Νέα Δημοκρατία.
Ποια ήταν η υπόσχεση που έδωσε ο Μητσοτάκης το 2019 και οι Κεντρώοι βρήκαν τόσο ελκυστική;
Ο Μητσοτάκης υποσχέθηκε ότι θα ενώσει τους Έλληνες και ότι θα διευρύνει τα κεκτημένα της Μεταπολίτευσης. Άλλωστε, η χώρα είχε σταθεροποιηθεί μετά και την εφαρμογή του τρίτου μνημονίου και τη ρύθμιση του χρέους από τον ΣΥΡΙΖΑ, δεν ήταν η σταθερότητα το επείγον. Η σοβαρότητα ήταν.
Η υπόσχεση που δόθηκε λοιπόν, ήταν ότι η χώρα θα «άλλαζε πίστα». Και το αίτημα αυτό λειτουργεί ως θεμελιώδης ταυτότητα των σημερινών Κεντρώων.
Ισχύει και το εξής εξαιρετικά σημαντικό που αποφεύγουν να σχολιάσουν όλοι, δεξιοί και αριστεροί, κυβέρνηση και αντιπολίτευση: η υπόσχεση που έδωσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης το 2019 παραμένει ζωντανή.
Κι αν δεχτούμε ότι Κεντρώοι είναι όσοι επιμένουν να ζητούν να διευρύνουμε τα κεκτημένα της Μεταπολίτευσης και όχι βέβαια να γιγαντώνουμε τις παθογένειές της, τότε το δίλημμα που θα έχουν στις επόμενες εκλογές θα είναι εντελώς διαφορετικό από αυτά που όλοι ετοιμάζονται να τους θέσουν και δεν είναι άλλο από τούτο: Μπορεί μια αυτοδύναμη κυβέρνηση να καταφέρει να αλλάξει την Ελλάδα πίστα;
Ή μήπως ήρθε πάλι η ώρα το Κέντρο, με τον τρόπο που συνηθίζει να παράγει πολιτικά γεγονότα, δηλαδή με την ψήφο που πάντα ρίχνει στρατηγικά και σίγουρα από τότε που δεν υπάρχει αυτόνομος πολιτικός χώρος να το εκφράζει, να αναγκάσει τα κόμματα να προχωρήσουν σε συνεργασίες;
Αυτό είναι το δίλημμα. Αυτοδύναμες κυβερνήσεις ή κυβερνήσεις συνεργασίας για να πάει επιτέλους η χώρα μπροστά;
Όλα τα υπόλοιπα και κυρίως οι απόψεις των Λοβέρδων και των λοιπών ακραίων για τους Κεντρώους είναι «να χαμε, να λέγαμε». Αλλά το παραπάνω δίλημμα θα απαντηθεί αφού απαντηθούν, πειστικά, δύο ακόμα ερωτήσεις:
Τι εννοούμε όταν λέμε σταθερότητα; Και ποιες ακριβώς είναι αυτές οι περιπέτειες που έχουν αρχίσει να μας απειλούν ότι θα μπούμε, αν το Κέντρο δεν ψηφίσει πάλι μαζικά τη Νέα Δημοκρατία;