Ψηφιακό Μουσείο Μακρονήσου: Η ιστορία του στρατοπέδου ‘αναμόρφωσης’ και βασανισμού
Πολυάριθμα τεκμήρια και μαρτυρίες για τους μηχανισμούς εγκλεισμού, απομόνωσης και ψυχολογικής βίας (Pics)
- 07 Φεβρουαρίου 2017 21:32
Ένας νέος διαδικτυακός κόμβος αναρτήθηκε, συγκροτώντας το Ψηφιακό Μουσείο Μακρονήσου, με τεκμήρια από τις αρχειακές συλλογές και τις βιβλιοθήκες των Αρχείων Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας (ΑΣΚΙ), σε συνεργασία με το Σπουδαστήριο Νέου Ελληνισμού.
Στην ηλεκτρονική διεύθυνση http://www.makronissos.org/, ο επισκέπτης περιηγείται σε ένα δυναμικό και τεκμηριωμένο ψηφιακό μουσείο για αυτόν τον τόπο του απάνθρωπου εγκλεισμού.
Γιατί η Μακρόνησος
Η ίδρυση και λειτουργία του στρατοπέδου της Μακρονήσου συνιστά τομή για τα μέχρι τότε δεδομένα: Ένας τόπος ακατοίκητος θα «κατοικηθεί» αποκλειστικά από τους εξόριστους, πολίτες και οπλίτες, για την «αναμόρφωση» των οποίων θα εφαρμοστεί ένα πρωτοφανές σχέδιο προπαγάνδας, ψυχολογικού πολέμου και βασανισμού (σωματικού και ψυχικού).
Μέσα από τα πολυάριθμα τεκμήρια των ΑΣΚΙ (φωτογραφική συλλογή Νίκου Μάργαρη, αρχείο Σαράφη, αρχείο Μιχάλη και Λεωνίδα Κύρκου αρχείο ΕΔΑ κ.ά), μπορεί κάποιος να επισκεφθεί νοερά τις εγκαταστάσεις και τα κτίσματα των στρατοπέδων, να ερευνήσει τις μαρτυρίες και τον προπαγανδιστικό λόγο, να καταδυθεί στους πολλαπλούς μηχανισμούς εγκλεισμού, απομόνωσης και ψυχολογικής βίας που υπέστησαν χιλιάδες άνθρωποι.
“Αυτοαμυνίται” από την Αμαλιάδα, Στρατιωτικές Φυλακές Αθηνών (ΣΦΑ) – Φωτογραφικό Αρχείο Νίκου Μάργαρη
Το αρχειακό υλικό πλαισιώνουν επιστημονικές προσεγγίσεις και κείμενα από έγκριτους ιστορικούς που σκιαγραφούν την ιστορική εξέλιξη και φωτίζουν άγνωστες πτυχές της Μακρονήσου. Τέλος, ο επισκέπτης του ψηφιακού μουσείου μπορεί να αναζητήσει ονόματα, να περιηγηθεί στα διαδραστικά συμπληρωματικά εργαλεία και να ξεφυλλίσει σπάνιες εκδόσεις της εποχής από τη Βιβλιοθήκη των ΑΣΚΙ.
Τηλεγράφημα του Κύρκου Μιχάλη από τη Μακρόνησο προς τη σύζυγό του Ιωάννα, ΑΣΚΙ / Αρχείο Μιχάλη Κύρκου
Τα κείμενα του Ψηφιακού Μουσείου Μακρονήσου υπογράφουν οι Πολυμέρης Βόγλης, ιστορικός, αναπληρωτής καθηγητής Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, Θανάσης Γάλλος, ιστορικός, Κατερίνα Γκίκα, αρχαιολόγος, Σπουδαστήριο Νέου Ελληνισμού, Άντα Κάπολα, ιστορικός, Βαγγέλης Καραμανωλάκης, ιστορικός, επίκουρος καθηγητής ΕΚΠΑ, Στρατής Μπουρνάζος, ιστορικός, Τάσος Σακελλαρόπουλος, ιστορικός, υπεύθυνος Ιστορικών Αρχείων Μουσείου Μπενάκη.
Ποίημα του Μενέλαου Λουντέμη αφιερωμένο στον Τούρκο ποιητή Ναζίμ Χικμέτ, ΑΣΚΙ / Αρχείο ΚΚΕ
«Μακρόνησος: Ένας φορτισμένος τόπος, σύμβολο της πιο σκοτεινής όψης της ελληνικής μετεμφυλιακής ιστορίας. Συνώνυμη του ψυχικού και σωματικού βασανισμού, υπήρξε κολαστήριο για χιλιάδες ανθρώπους (τουλάχιστον 50.000 τα χρόνια 1947-50), κομμουνιστές, αριστερούς (ή θεωρούμενους ως τέτοιους) και συγγενείς τους. Μπορεί σήμερα να είναι ταυτισμένη με τον ακραίο βασανισμό, ωστόσο, για το ελληνικό κράτος ήταν τότε ένα “θαύμα” στην “ακμή της” (1948-1949), το κράτος και πολύ μεγάλος αριθμός διανοουμένων, δημοσιογράφων και καλλιτεχνών την υμνούσαν και τη δόξαζαν ως “μέγα σχολείο” και “αναρρωτήριο”, όπου “αναμορφώνονταν” και “ανένηπταν” οι εχθροί του Έθνους», γράφουν οι ιστορικοί.
Αρχεία Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας
Τηλ./Fax: 2103223062
