“Δεν υπάρχει πια ένα ασφαλές μέρος” – Μαρτυρία της ActionAid από τη Γάζα

Ανθρωπιστικές οργανώσεις και ΜΚΟ βρίσκονται στη Γάζα και το Ισραήλ, παρέχοντας τις πρώτες βοήθειες σε ανθρώπους που πλήττονται από τον πόλεμο που έχει ξεσπάσει ανάμεσα στις ισραηλινές δυνάμεις και την Χαμάς και έχει προκαλέσει τον θάνατο πάνω από 2.000 ανθρώπων συνολικά και τον τραυματισμό πολλών χιλιάδων ακόμα.

Ανάμεσά τους και η Gemma Cosialls, Country Manager της ActionAid Ισπανίας στην Ιερουσαλήμ, η οποία μοιράζεται μερικές σκέψεις σχετικά με την κρίση των τελευταίων ημερών στη Μέση Ανατολή.

1. Τι συμβαίνει τώρα στη Δυτική Όχθη; Τι κάνουν οι άνθρωποι, τι σκέφτονται;

“Η Δυτική Όχθη, στην παρούσα φάση, βρίσκεται σε κατάσταση απομόνωσης, με περιορισμένες δυνατότητες, αν όχι αδύνατον, για κάποιον να μετακινηθεί από πόλη σε πόλη και σχεδόν αδύνατον να περάσει τα σύνορα προς την Ιορδανία και την Ιερουσαλήμ λόγω των οδοφραγμάτων και της αυξανόμενης βίας από πλευράς των εποίκων. Σύμφωνα με το Al Jazeera, μέχρι τις 11 Οκτωβρίου 2023, 27 άτομα είχαν χάσει τη ζωή τους. Επιπλέον, έχουν αναφερθεί 332 τραυματισμοί στη Δυτική Όχθη, σύμφωνα με έκθεση του Γραφείου του ΟΗΕ για τον Συντονισμό των Ανθρωπιστικών Υποθέσεων (OCHA) της 10ης Οκτωβρίου 2023, μεταξύ των οποίων 150 σοβαροί τραυματισμοί.

Η περιοχή αντιμετωπίζει έλλειψη καυσίμων, ενώ παρουσιάζεται ολοένα και μεγαλύτερη έλλειψη τροφίμων στα τοπικά καταστήματα. Σε ορισμένες πόλεις, τα σχολεία παραμένουν ανοιχτά για τους μαθητές και τις μαθήτριες που επιλέγουν να πάνε και έχει δοθεί και η δυνατότητα τηλεκπαίδευσης, μολονότι η κατάσταση αλλάζει καθημερινά.

Επιπλέον, σημαντικός αριθμός των κατοίκων της Γάζας έχει αναζητήσει καταφύγιο στη Ραμάλα, ενώ αναμένεται να ακολουθήσουν κι άλλοι, με αποτέλεσμα οι ανθρωπιστικές ανάγκες στη Δυτική Όχθη να αυξάνονται. Συναισθηματικά και ψυχολογικά, οι κάτοικοι επηρεάζονται βαθύτατα από τη συνεχιζόμενη κρίση και από το αίσθημα ανημποριάς που τους προκαλείται. Παρά τον φυσικό και πολιτικό διαχωρισμό μεταξύ της Δυτικής Όχθης και της Λωρίδας της Γάζας, οι Παλαιστίνιοι εξακολουθούν να διατηρούν ένα ισχυρό αίσθημα ενότητας μεταξύ τους.

Από τότε που ξεκίνησε η κρίση το Σάββατο 7 Οκτωβρίου, οι άνθρωποι έχουν κολλήσει στις οθόνες των τηλεοράσεων και στα τηλέφωνά τους, παρακολουθώντας τα ανησυχητικά γεγονότα που εξελίσσονται στη Γάζα. Σήμερα, μερικές ημέρες μετά από την πρόσφατη αυτή κλιμάκωση, είναι εμφανές ότι οι άνθρωποι είναι εξουθενωμένοι, συναισθηματικά επιβαρυμένοι, βαθύτατα λυπημένοι και θυμωμένοι με την κατάσταση στη Γάζα. Υπάρχει, επίσης, έντονη ανησυχία ως προς τη δυνητική περαιτέρω εξέλιξη της κρίσης.

Αυτή τη στιγμή, οι κάτοικοι παραμένουν στα σπίτια τους, συγκεντρώνοντας προμήθειες σε είδη πρώτης ανάγκης και σε τρόφιμα, και προετοιμάζονται για ενδεχόμενη κλιμάκωση στη Δυτική Όχθη, γεγονός που μπορεί να καταστήσει αναγκαίο ένα μακροπρόθεσμο lockdown“

2. Τι συμβαίνει στη Λωρίδα της Γάζας; Ποιες είναι οι δυσκολίες εκεί και πώς τις αντιμετωπίζουν οι άνθρωποι;

“Η κατάσταση στη Λωρίδα της Γάζας είναι εξαιρετικά ανησυχητική και τις τελευταίες ημέρες κατακλυζόμαστε από τα αποκαρδιωτικά και βαθιά απογοητευτικά μηνύματα που λαμβάνουμε από τους συναδέλφους και τις συναδέλφισσές μας, καθώς και από τους συνεργάτες μας στη Γάζα. Η βασική μας ανησυχία στην παρούσα φάση είναι να διασφαλίσουμε τη σωματική τους ασφάλεια και την ψυχική τους ευημερία στον βαθμό που είναι δυνατό. Ωστόσο, η προσπάθεια αυτή φαντάζει αδύνατη, καθώς η Γάζα εξακολουθεί να βομβαρδίζεται ακατάπαυστα και ο κόσμος δεν έχει πουθενά απολύτως να αναζητήσει καταφύγιο.

Οι άνθρωποι στη Λωρίδα της Γάζας είναι ψυχικά και σωματικά εξουθενωμένοι και εξανεμίζεται γρήγορα κάθε ελπίδα. Αυτή τη στιγμή, εκτός από τους βομβαρδισμούς που συνεχίζονται αδιάκοπα και αδιακρίτως, έχει διακοπεί η παροχή ηλεκτρικού ρεύματος, καυσίμων, αερίου και νερού, ενώ παράλληλα δεν υπάρχει πρόσβαση σε τρόφιμα και σε βασικά αγαθά.

Ως ένδειξη των δυσμενών συνθηκών που επικρατούν αναφέρουμε την περίπτωση μιας συναδέλφου μας που μένει σε ένα διαμέρισμα στο κέντρο της Γάζας με τον σύζυγό της και τα τρία τους παιδιά, σε μια περιοχή που έχει πληγεί έντονα από τους βομβαρδισμούς. Αισθανθήκαμε μεγάλη ανακούφιση όταν καταφέραμε να τους βρούμε δωμάτιο σ’ ένα ξενοδοχείο, το οποίο θεωρητικά δεν κινδύνευε τόσο να βομβαρδιστεί, δεδομένου ότι χρησιμοποιείται συχνά από τα Ηνωμένα Έθνη και ξένους δημοσιογράφους.

Ωστόσο, καταρρακώθηκα διαβάζοντας ότι το ξενοδοχείο εκκενώθηκε λόγω επικείμενης αεροπορικής επίθεσης. Έφυγαν, αφήνοντας πίσω τους τα πάντα κι αναζητώντας καταφύγιο στο σπίτι ενός μέλους της οικογένειας, αλλά στη συνέχεια αναγκάστηκαν να επιστρέψουν και πάλι σπίτι τους. Το σπίτι τους είχε καταστραφεί, όλα τα τζάμια είχαν σπάσει από τους βομβαρδισμούς, και το γειτονικό κτίριο είχε μετατραπεί σε ερείπιο.

Η συνάδελφος μού είπε: “Δεν υπάρχει πια ασφαλές μέρος. Θέλω να πεθάνω σπίτι μου. Κάνατε ό,τι καλύτερο να μας προστατεύσετε, αλλά δεν υπάρχει πλέον άλλη επιλογή. Να με θυμάστε όταν πεθάνω και να προσεύχεστε για εμάς να αναπαυθούμε εν ειρήνη. Δεν υπάρχει κάτι άλλο που μπορεί να γίνει”.

Το παραπάνω θα μπορούσε να είναι η ιστορία οποιουδήποτε ατόμου ζει στη Λωρίδα της Γάζας. Είναι πολύ στενόχωρο να αισθανόμαστε εντελώς ανίσχυροι να στηρίξουμε και να προστατεύσουμε τους συναδέλφους και τις συναδέλφισσές μας, όπως επίσης και να μην είμαστε σε θέση να κάνουμε τη δουλειά μας για να διασφαλίσουμε την αξιοπρέπειά τους και την προστασία τους σ’ αυτή τη δύσκολη χρονική συγκυρία”.

3. Τα νοσοκομεία είναι σε θέση να αντιμετωπίσουν την έκτακτη ανάγκη;

“Το σύστημα Υγείας στη Γάζα τελούσε ήδη υπό κατάρρευση εξαιτίας του 16ετούς αποκλεισμού από το Ισραήλ και εξαιτίας παλαιότερων κλιμακώσεων, από τις οποίες δεν είχε ανακάμψει πλήρως. Από το Σάββατο και μετά, οι εγκαταστάσεις υγειονομικής περίθαλψης και τα άτομα που εργάζονται σε αυτόν τον κλάδο λειτουργούν υπό κρίσιμη πίεση λόγω του πρωτοφανούς αριθμού θανάτων και τραυματισμών που καλούνται να αντιμετωπίσουν σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα, φροντίζοντας παράλληλα για τη δική τους ασφάλεια.

Τα νοσοκομεία και τα ασθενοφόρα βομβαρδίζονται, που σημαίνει ότι στην ουσία είναι αδύνατο για τους εργαζόμενους και τις εργαζόμενες στον υγειονομικό κλάδο να κάνουν τη δουλειά τους χωρίς να εκτίθενται σε ακραίο κίνδυνο.

Επιπλέον, η προμήθεια ηλεκτρικού ρεύματος και νερού από το Ισραήλ έχει διακοπεί, και τα σημεία ελέγχου που επιτρέπουν την είσοδο βασικών αγαθών στη Γάζα, συμπεριλαμβανομένων τροφίμων, φαρμάκων, ιατρικών προμηθειών και καυσίμων, έχουν σφραγιστεί ολοσχερώς. Αυτή τη στιγμή, δεν υπάρχει ρεύμα στη Λωρίδα της Γάζας και ό,τι αποθέματα υπήρχαν σε καύσιμα έχουν εξαντληθεί.

Ως αποτέλεσμα, η κατάσταση είναι εξαιρετικά κρίσιμη. Οι Παλαιστίνιοι συνεργάτες μας, τοπικές ΜΚΟ, ανταποκρίθηκαν από την πρώτη ημέρα, αλλά τονίζουν ότι οι ανάγκες υπερβαίνουν κατά πολύ τις δυνατότητές τους. Δυστυχώς, δεν έχουμε λάβει απάντηση από αυτούς μέχρι και την Τετάρτη, τέσσερις ημέρες μετά την έναρξη των επιχειρήσεων”.

4. Υπάρχει ένταση ακόμη και στη Δυτική Όχθη; Νιώθετε ότι θα μπορούσε να υπάρξει κλιμάκωση και σε αυτήν την περιοχή;

“Η κατάσταση στη Δυτική Όχθη ήταν ήδη δύσκολη και εξαιρετικά ασταθής ακόμη και πριν από την τρέχουσα κρίση, ιδίως την τελευταία χρονιά, που λέγεται ότι ήταν και η χρονιά με τους περισσότερους καταγεγραμμένους θανάτους. Αυτό μπορεί να αποδοθεί στην κλιμακούμενη βία από τους ισραηλινούς εποίκους και τις δυνάμεις της κατοχής κατά των παλαιστινιακών κοινοτήτων, καθώς και από τα αυστηρότερα περιοριστικά μέτρα που επέβαλε το Ισραήλ στη Δυτική Όχθη, ειδικά από τη στιγμή που ανέλαβε την εξουσία η τελευταία ισραηλινή κυβέρνηση συνασπισμού.

Τον τελευταίο χρόνο, η Δυτική Όχθη γνωρίζει σημαντική αύξηση της βίας, συμπεριλαμβανομένου ενός πρωτόγνωρου αριθμού θανάτων. Οι άνθρωποι ζουν μονίμως μες στην ένταση, φοβούμενοι το χειρότερο. Αναμένουν ότι η αντίδραση των Ισραηλινών στη Γάζα μπορεί να επεκταθεί και στη Δυτική Όχθη, αλλά δεν ξέρουν αν και πότε θα συμβεί κάτι τέτοιο”.