Έσση: Το τέλος της Μέρκελ και οι Πράσινοι ως νέο SPD

Η Έσση δε μοιάζει με τη Βαυαρία και όμως οι τοπικές εκλογές στο ομοσπονδιακό αυτό κρατίδιο της Γερμανίας, έστειλαν εξίσου ανησυχητικά μηνύματα στο Βερολίνο μετά το βαυαρέζικο χαστούκι.

Οι Χριστιανοδημοκράτες έπεσαν από το 38% στο 28%, οι Σοσιαλδημοκράτες από το 30% στο 20%, ενώ οι Πράσινοι ανέβηκαν εννέα ολόκληρες μονάδες και έφτασαν στο 19,5% και η ακροδεξιά και ξενοφοβική AfD επίσης εννέα μονάδες και με 12% μπαίνει στο τοπικό κοινοβούλιο και αυτού του κρατιδίου και εκπροσωπείται τώρα σε όλα τα τοπικά κοινοβούλια, επιβεβαιώνοντας και σε τοπικό επίπεδο την απήχηση που κατέγραψε στις τελευταίες εθνικές εκλογές σε ομοσπονδιακό επίπεδο.

Τα κόμματα του μεγάλου συνασπισμού δηλαδή έχασαν το καθένα από 10% και αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία, εάν ληφθεί υπόψη ότι σημαντικός αριθμός ψηφοφόρων δήλωσε ότι ψήφισε με ομοσπονδιακά και ότι τοπικά κριτήρια, δηλαδή θέλησε να εκδηλώσει τη δυσαρέσκεια του για τη συγκυβέρνηση, η οποία πια κοστίζει και στη Μέρκελ όσο στους Σοσιαλδημοκράτες.

Η άνοδος της ακροδεξιάς AfD είναι το αναμενόμενο ανησυχητικό στοιχείο του αποτελέσματος, το πιο εντυπωσιακό όμως είναι η άνοδος και στην Έσση των Πρασίνων. Τόσο που ακόμη και ο επικεφαλής του ψηφοδελτίου των Πρασίνων στην Έσση Tarek Al-Wazir, δεν το πίστευε.

Τείνει πια να γίνει παγγερμανικό φαινόμενο η ενίσχυση του κόμματος των Πρασίνων, με ορισμένους αναλυτές να εκτιμούν ότι θα μπορούσαν ακόμη και να διεκδικήσουν τη δεύτερη θέση στις επόμενες εθνικές εκλογές.

Επί του παρόντος πάντως η άνοδος των Πρασίνων οφείλεται κυρίως στην ψήφο διαμαρτυρίας. Σημαντικός αριθμός κεντρώων κυρίως Γερμανών, που έχουν ιδιαίτερη ευαισθησία για τα περιβαλλοντικά ζητήματα, επιλέγουν τους Πράσινους ως μία έκφραση διαμαρτυρίας, νιώθοντας πως δεν τους εκπροσωπεί κανένα από τα δύο μεγάλα κόμματα. Δεν φαίνεται όμως να θεωρούν τους Πράσινους ως την ιδεολογική και πολιτική απάντηση, καθώς εξάλλου η ιδεολογία τους έχει περάσει από 40 κύματα και οι σημερινοί Die Gruenen ελάχιστη σχέση έχουν με το κόμμα που πρωτοστάτησε στο περιβαλλοντικό κίνημα στη Γερμανία. Όμως η άνοδος τους δείχνει κάτι σημαντικό: Πως η δεξιά του πολιτικού φάσματος δεν κρίνει ούτε κερδίζει πάντα τις εκλογές. Α

Αυτό είναι ένα μάθημα και για τους Χριστιανοδημοκράτες, που ανησυχούν λόγω και της πίεσης των Χριστιανοκοινωνιστών εταίρων τους, για τα δεξιά τους και καταλήγουν να χάνουν και στο κέντρο. Στην κάποτε “κόκκινη Έσση” (σσ: το κόκκινο είναι το χρώμα της SPD) όμως ηττήθηκαν και οι Σοσιαλδημοκράτες για άλλη μία φορά. Και μάλιστα ενώ ήταν στην αντιπολίτευση του κρατιδίου (ενώ οι Πράσινοι στην τοπική κυβέρνηση ως εταίρος της CDU) και ενώ είχαν τις θέσεις με τη μεγαλύτερη απήχηση στους ψηφοφόρους σε όλα τα θέματα που οι πολίτες της Έσσης αξιολογούσαν ως σημαντικά. Πως γίνεται αυτό;

Η πρώτη αντίδραση του γγ της SPD Lars Klingbeil ήταν χαρακτηριστική: “Δεν μπορεί να συνεχιστεί αυτό”. Η Έσση ήταν ακόμη ένα μήνυμα στο μεγάλο συνασπισμό πως πρέπει να αλλάξουν τα πράγματα. Και στο Βερολίνο θα γίνει αναγκαστικά μία νέα συζήτηση για τον τρόπο λειτουργίας της συγκυβέρνησης. Η αριστερή πτέρυγα της SPD πιέζει για αυτό. Ο επικεφαλής της αριστεράς στην κοινοβουλευτική ομάδα των Σοσιαλδημοκρατών στο Bundestag, Matthias Miersch, απαιτεί: “Να ξεκαθαρίσουμε με την CDU/CSU εάν και ποια μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης μπορούν να υπάρξουν στο μεγάλο συνασπισμό, ώστε να αποφευχθεί η επανάληψη των προηγούμενων μηνών.

Λεπτομέρεια με σημασία: Η CDU και η SPD καταγράφουν τα υψηλότερα ποσοστά τους στους ψηφοφόρους άνω των 60 ετών. Στις ηλικίες κάτω των 30 ετών, Χριστιανοδημοκράτες ψηφίζει μόλις ένας στους πέντε και οι Σοσιαλδημοκράτες καταγράφουν τη χειρότερη επίδοση τους. Αντίθετα οι Πράσινοι πετυχαίνουν την καλύτερη επίδοση τους στις ηλικίες κάτω των 30 ετών και τα πάνε καλά και στις ηλικιακές ομάδες 30- 44 και 45-59.

Φυσάει λοιπόν ένας άνεμος αλλαγής στο πολιτικό σκηνικό στη Γερμανία και θα φέρει καλό ή κακό;

Στο κρατίδιο της Έσσης αναμένεται να σχηματιστεί είτε ξανά μία κυβέρνηση Χριστιανοδημοκρατών- Πράσινων είτε μία κυβέρνηση “Τζαμάικα” (Χριστιανοδημοκράτες- Πράσινοι- Φιλελεύθεροι, που παίρνει το όνομα της από τα χρώματα των τριών κομμάτων, που θυμίζουν τη τζαμαϊκανή σημαία).

Στο Βερολίνο όμως και ενώ οι Πράσινοι αναρωτιούνται τι θα πρέπει να κάνουν με αυτή την επιτυχία που σόκαρε και τους ίδιους καθώς ξαφνικά βλέπουν ένα ρεύμα υπέρ τους που δεν το πέτυχαν στην πραγματικότητα οι ίδιοι αλλά το προκάλεσαν οι καταστάσεις, οι Χριστιανοδημοκράτες και οι Σοσιαλδημοκράτες πρέπει πια να πάρουν αποφάσεις μετά από αυτό το χαστούκι. Το βέβαιο είναι πως όσο οι κεντροδεξιοί πηγαίνουν με τα νερά και την ατζέντα της AfD αυτή θα κερδίζει και εκείνοι θα χάνουν. Αλλά χρειάζεται ένας ηγέτης με ψυχραιμία για να το καταλάβει αυτό και να ενεργήσει ανάλογα ώστε να ξανακερδίσει τους ψηφοφόρους. Η Άνγκελα Μέρκελ πάντως βλέπει να έρχεται όλο και πιο κοντά το πολιτικό της τέλος.

Η Έσση ήταν απλώς ένα ακόμη αναμενόμενο καμπανάκι σε μία προδιαγεγραμμένη πορεία. Η “μητερούλα” αμφισβητείται ακόμη και στο εσωτερικό του κόμματος της ανοιχτά, καθώς ήδη αμφισβητείται από τους ψηφοφόρους. Και μάλιστα στην Έσση δεν είχε έναν “απείθαρχο” όπως το Χορστ Ζέεχοφερ των Χριστιανοκοινωνιστών ως υποψήφιο τοπικό πρωθυπουργό, για να φορτωθεί εκείνος το κρίμα. Ο επικεφαλής των Χριστιανοδημοκρατών στην Έσση ήταν δικό της πολιτικό παιδί.

Το τέλος της Μέρκελ όμως σε συνδυασμό με τη μόνιμα ανύπαρκτη SPD, μπορεί να αφήσει τη Γερμανία ακυβέρνητη. Και αν κάτι συχαίνονται οι Γερμανοί είναι το χάος. Ας ελπίσουμε ότι δε θα αναζητήσουν αλλού τον ηγέτη. Αρκεί να ξυπνήσουν σε CDU και SPD. Οι μέρες των βολικών συμβιβασμών τελείωσαν για όλους.