Η Χεζμπολάχ διεκδικεί την εξουσία στο Λίβανο

Οι πρώτες βουλευτικές εκλογές εδώ και σχεδόν μία δεκαετία διεξάγονται την Κυριακή στον Λίβανο, όπου οι ιστορικά ευαίσθητες πολιτικές ισορροπίες δοκιμάστηκαν ακόμη περισσότερο τα τελευταία χρόνια εξαιτίας των περιφερειακών συγκρούσεων και κυρίως εξαιτίας του πολέμου στη Συρία.

Αν και προβλέπεται ότι στο κοινοβούλιο θα εισέλθουν ξανά τα παραδοσιακά κόμματα, το ισχυρό ένοπλο σιιτικό κίνημα Χεζμπολάχ, που είναι σύμμαχος του Σύρου προέδρου Μπασάρ αλ Άσαντ και του Ιράν, ενδέχεται να ενισχυθεί κερδίζοντας την πλειοψηφία, για πρώτη φορά μετά το 2005.

Όμως αυτό κινδυνεύει να περιπλέξει περαιτέρω την κατάσταση στον Λίβανο, μια χώρα που βρίσκεται σφηνωμένη μεταξύ του Ισραήλ και της Συρίας.

Εξάλλου μεγάλο μέρος του πληθυσμού δεν τρέφει αυταπάτες σχετικά με τον νεποτισμό και τη διαφθορά που κυριαρχούν στην πολιτική τάξη, σε μια χώρα το δημόσιο χρέος της οποίας φτάνει το 150% του ΑΕΠ της.

Το άλλο μεγάλο στρατόπεδο στον Λίβανο είναι αυτό του οποίου ηγείται ο σουνίτης πρωθυπουργός Σάαντ Χαρίρι, ο οποίος τον Νοέμβριο του 2017 ανακοίνωσε αιφνιδιαστικά την παραίτησή του από τη Σαουδική Αραβία, χώρα που τον στηρίζει και η οποία επιδίδεται σε μια κούρσα επιρροής με το Ιράν. Στη συνέχεια επέστρεψε στη χώρα, ανακαλώντας την απόφασή του.

Οι βουλευτικές εκλογές έχουν στόχο να συντείνουν στη σταθεροποίηση της πολιτικής κατάστασης στον Λίβανο, ο οποίος έχει μείνει στο παρελθόν έως και δύο χρόνια χωρίς πρωθυπουργό και συγκλονίζεται από πολλές κρίσεις που συνδέονται με τις περιφερειακές εντάσεις.

Σε όλη τη χώρα προεκλογικές αφίσες και πορτρέτα των υποψηφίων, εκ των οποίων πολύ λίγες είναι γυναίκες παρά τη συμμετοχή ρεκόρ των 86 υποψηφίων, έχουν γεμίσει τους δρόμους και τις προσόψεις των σπιτιών.

Όμως αυτός ο προεκλογικός πυρετός αφήνει αδιάφορο μεγάλο μέρος των 3,7 εκατομμυρίων ψηφοφόρων. Ο Σάμι Ατάλα, διευθυντής του Lebanese Centre for Policy Studies, δεν αναμένει «καμία ουσιαστική αλλαγή». Μετά τις εκλογές «οι βασικές δυνάμεις θα προσπαθήσουν ξανά να κυβερνήσουν μαζί τη χώρα», εκτιμά.

Η Χεζμπολάχ, το τελευταίο λιβανέζικο κίνημα που δεν έχει παραδώσει τα όπλα μετά τον εμφύλιο στη χώρα (1975-1990), «θα διατηρήσει τον έλεγχό του στις αποφάσεις της κυβέρνησης και δεν θα επιτρέψει να ανοίξει το θέμα του αφοπλισμού της», σημειώνει ο Χιλάλ Κάσαν καθηγητής πολιτικών επιστημών στο Αμερικανικό Πανεπιστήμιο της Βηρυτού.

Το σιιτικό κίνημα «και οι σύμμαχοί του θα συγκεντρώσουν την πλειοψηφία (των 128) εδρών» στο κοινοβούλιο, αφήνοντας πίσω το κόμμα του Χαρίρι, προσθέτει. Συμμάχους της Χεζμπολάχ θεωρεί τον Ναμπίχ Μπέρι, πρόεδρο του κοινοβουλίου από το 1992, και τον πρόεδρο της Δημοκρατίας Μισέλ Αούν.

Ακόμη κι αν το κόμμα του Χαρίρι, το Κίνημα του Μέλλοντος, κινδυνεύει να χάσει μερικές έδρες, ο πρωθυπουργός αναμένεται να παραμείνει στη θέση του.

Παρά τις βαθιές διαφωνίες και συχνά τη μεταξύ τους εχθρότητα, οι μεγάλες πολιτικές αποφάσεις λαμβάνονται συχνά με τη συναίνεση των αντίπαλων πολιτικών δυνάμεων.

Στον Λίβανο, βάσει ενός άγραφου κανόνα, τα τρία μεγαλύτερα αξιώματα καταλαμβάνουν ένας χριστιανός μαρωνίτης (την προεδρία), ένας σουνίτης (την πρωθυπουργία) και ένας σιίτης (την προεδρία του κοινοβουλίου). Όλη η πολιτική ζωή ρυθμίζεται από ένα μοίρασμα των αξιωμάτων μεταξύ των τριών θρησκευτικών κοινοτήτων.

Οι 128 βουλευτές έχουν ανανεώσει τη θητεία τους τρεις φορές μετά το 2009, επικαλούμενοι λόγους ασφαλείας.

Τα ίδια ονόματα, τα ίδια πρόσωπα, το ίδιο κόλπο, τι να με ενδιαφέρει;», διερωτάται η Τζουμάνα, μια γραμματέας γιατρού 51 ετών. «Τα παιδιά μου σπουδάζουν σε πανεπιστήμια της Ευρώπης. Αυτό θα τους προσφέρει μέλλον, όχι το λιβανέζικο κράτος», προσθέτει.