Μετωπική σύγκρουση με επίκεντρο το ζήτημα των υδρογονανθράκων και τα οικόπεδα της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ) της Κυπριακής Δημοκρατίας εκτυλίσσεται μεταξύ Άγκυρας και Λευκωσίας, εντός της Ε.Ε. Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου κατέθεσε στο Συμβούλιο Σύνδεσης με την Ε.Ε. γραπτές θέσεις, οι οποίες καθιστούν σαφές ότι η Άγκυρα δεν θα κάνει πίσω και ότι διεκδικεί σημαντικό τμήμα της κυπριακής ΑΟΖ.
Σύμφωνα με δημοσίευμα του Φιλεύθερου, η Τουρκία παραπέμπει και σε συγκεκριμένα οικόπεδα, ενώ δεν διστάζει να προειδοποιήσει και τις εταιρείες και να διαμηνύσει ότι θα προχωρήσει σε «δίκαιη οριοθέτηση των περιοχών θαλάσσιας δικαιοδοσίας με όλα τα σχετικά παράκτια κράτη που αναγνωρίζει και έχει διπλωματικές σχέσεις», θέτοντας ουσιαστικά εκτός την Κυπριακή Δημοκρατία. Στο έγγραφο, που εκτείνεται σε 59 σελίδες (για όλο το φάσμα των ευρωτουρκικών σχέσεων), το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών ισχυρίζεται, μεταξύ άλλων, ότι τα οικόπεδα 6 και 7 της κυπριακής ΑΟΖ εμπίπτουν στην τουρκική υφαλοκρηπίδα και ότι το οικόπεδο 3 ανήκει στη λεγόμενη «ΤΔΒΚ».
Την ίδια ώρα, η Λευκωσία γνωρίζοντας προφανώς την πορεία που θα ακολουθούσε η Άγκυρα, κατόρθωσε να διασφαλίσει μέσω της Κοινής Θέσης των «28» τα συμφέροντά της εντός Ε.Ε: Το κυπριακό ΥΠΕΞ, κατόπιν οδηγιών του Νίκου Χριστοδουλίδη, δεν δίστασε να σπάσει τη «σιωπηρή διαδικασία» (silent procedure) της Ε.Ε., απορρίπτοντας το πλαίσιο συμφωνίας που πρότεινε η ρουμανική Προεδρία, σε διαδοχικά προσχέδια. Η Λευκωσία επεδίωξε και τελικά εξασφάλισε μια ισχυρή δήλωση, η οποία για πρώτη φορά ανοίγει τον δρόμο σε συζητήσεις αναφορικά με την ενδεχόμενη επιβολή κυρώσεων προς την Άγκυρα, εάν υλοποιήσει τις εξαγγελίες για γεωτρήσεις στην κυπριακή ΑΟΖ.
Η Κοινή Θέση των «28» αναφέρει χαρακτηριστικά ότι: «Η Ε.Ε. καλεί την Τουρκία να απόσχει από τέτοιες έκνομες ενέργειες, στις οποίες η Ε.Ε. θα απαντήσει κατάλληλα και σε πλήρη αλληλεγγύη με την Κύπρο». Παρά το ισχυρό λεκτικό που εξασφάλισε η Λευκωσία, η επιβολή κυρώσεων δεν θα είναι μια αυτοματοποιημένη διαδικασία, ακόμη και εάν η Άγκυρα υλοποιήσει τις εξαγγελίες της. Θα απαιτηθεί απόφαση Συνόδου Κορυφής, κάτι που υπέδειξαν αρκετά κράτη-μέλη, με ό,τι αυτό συνεπάγεται σε σχέση με τον βαθμό δυσκολίας ενός ενδεχόμενου τέτοιου εγχειρήματος. Η θέση που εξασφάλισε η Λευκωσία δεν παύει πάντως να έχει χαρακτήρα προειδοποίησης προς την Άγκυρα, δημιουργώντας και συνθήκες συζητήσεων για επιβολή κυρώσεων, αναλόγως των εξελίξεων.
Αναλυτικά οι κινήσεις που έκαναν Άγκυρα και Λευκωσία και με ποιους στόχους πορεύθηκαν στο Συμβούλιο Σύνδεσης:
Ενίσχυσε σε μεγάλο βαθμό τις επιδιώξεις της, στη βάση των γραπτών θέσεων που κατέθεσε στο Συμβούλιο Σύνδεσης, διεκδικώντας σημαντικό τμήμα της κυπριακής ΑΟΖ. Ειδικότερα, το τουρκικό ΥΠΕΞ διαμηνύει γραπτώς προς την Ε.Ε. και προς την Κυπριακή Δημοκρατία:
Όλες αυτές οι συντονισμένες ενέργειες, υπό τον ΥΠΕΞ, με τη συμμετοχή του αρμόδιου τμήματος της Διεύθυνσης Κυπριακού και της Μόνιμης Αντιπροσωπείας στην Ε.Ε., άνοιξαν τον δρόμο για συζήτηση ενδεχόμενων κυρώσεων κατά της Τουρκίας, αναλόγως εξελίξεων.
Με ιδιαίτερα έντονο τρόπο, η Τουρκία επαναφέρει, μέσω των γραπτών θέσεων που κατέθεσε προς την Ε.Ε., ζήτημα τερματισμού της ούτω καλούμενης «απομόνωσης» των Τουρκοκυπρίων. Την ίδια ώρα ξεκαθαρίζει ότι δεν πρόκειται να εκπληρώσει καμιά κυπρογενή υποχρέωση και ότι «θεραπεία» στην περίπτωση αυτή θα παράσχει μόνο η λύση του Κυπριακού. Αναφέρει χαρακτηριστικά ότι «η Ε.Ε. έχει μέχρι τώρα αντιμετωπίσει τους Τουρκοκυπρίους αδίκως και δεν έχει τηρήσει τις δεσμεύσεις της. Η υιοθέτηση μιας δικαιότερης συμπεριφοράς έναντι των Τουρκοκυπρίων αποτελεί τον τρόπο με τον οποίο η Ε.Ε. θα μπορούσε να συμβάλει σε μια τελική διευθέτηση», σημειώνει χαρακτηριστικά το έγγραφο του τουρκικού ΥΠΕΞ.
Το έγγραφο επισημαίνει ακόμη ότι «στην απουσία πολιτικής συμφωνίας επί του κυπριακού προβλήματος, η θέση της Τουρκίας έναντι των απαιτήσεων της ελληνοκυπριακής πλευράς και της (σ.σ. δήθεν) μονομερούς ένταξής τους στην Ε.Ε. θα παραμείνει αμετάβλητη». Προσθέτει ότι «η ελληνοκυπριακή διοίκηση δεν αντιπροσωπεύει ολόκληρο το νησί. Δεν μπορούν (σ.σ.: οι Ε/κ) να διεκδικήσουν εξουσία, δικαιοδοσία ή κυριαρχία έναντι των Τουρκοκυπρίων, οι οποίοι έχουν ισότιμη θέση» αναφέρει το έγγραφο της Άγκυρας, διατυπώνοντας τη θέση ότι «οι Ελληνοκύπριοι δεν θα πρέπει να ενθαρρύνονται και να τους επιτρέπεται να εκμεταλλεύονται τις διεθνείς πλατφόρμες, και ιδιαίτερα την ένταξη στην Ε.Ε., η οποία στερείται νομιμότητας, για τους πολιτικούς τους στόχους».
Μέχρι να βρεθεί μια τελική και δίκαιη λύση στο Κυπριακό, η ένταξη των Ελληνοκυπρίων σε οποιονδήποτε διεθνή οργανισμό δεν μπορεί να τύχει θετικής αντιμετώπισης από την Τουρκία, αναφέρει το έγγραφο, υποστηρίζοντας ότι η ικανοποίηση των ελληνοκυπριακών αιτημάτων για προσχώρηση σε διεθνείς οργανισμούς θα ενίσχυε μόνο τους «ψευδείς ισχυρισμούς τους» περί αντιπροσώπευσης του συνόλου του νησιού και θα τους αποσπούσε από τον στόχο της λύσης.
Το τουρκικό έγγραφο προβάλλει τη θέση ότι «η Τουρκία πρέπει να ενεργεί σύμφωνα με τις ευθύνες της» και διατυπώνει τον ισχυρισμό ότι «η κυριότερη "συμβολή" που θα μπορούσαν να κάνουν οι Ελληνοκύπριοι σε έναν διεθνή οργανισμό θα ήταν να δηλητηριάσουν το κλίμα του, εισάγοντας το ανεπίλυτο κυπριακό πρόβλημα, όπως στην περίπτωση της Ε.Ε.»...
«Νέες ιδέες και διαφορετικά μοντέλα» στο Κυπριακό ζητά διά των γραπτών θέσεων που υπέβαλε προς την Ε.Ε. η Τουρκία. Οι τουρκικές θέσεις αναφέρουν ότι «η Τουρκία υποστηρίζει ότι μόνο μια διευθέτηση μέσω διαπραγματεύσεων, βασισμένη στον διάλογο και στη διπλωματία μπορεί να είναι βιώσιμη.
Ειδικότερα, σε σχέση με τη μελλοντική πορεία» οι τουρκικές θέσεις αναφέρουν χαρακτηριστικά: «Ενώ πιστεύουμε ότι είναι καιρός να εργαστούμε σε νέες ιδέες και διαφορετικά μοντέλα, δεν θα δεχθούμε καμία διαδικασία που θα προκαλέσει περαιτέρω απώλεια χρόνου. Είμαστε της άποψης ότι πρώτα και κύρια όλα τα μέρη πρέπει να συμφωνήσουν για το τι θα τύχει διαπραγμάτευσης και πώς θα διεξαχθούν αυτές οι διαπραγματεύσεις». Το έγγραφο της Άγκυρας αναφέρει ακόμη ότι «μοιραστήκαμε τις θέσεις μας με την κ. Λουτ, σε σχέση με το όραμά μας για την πιθανή μελλοντική πορεία. Είπαμε ότι δεν αποκλείουμε καμιά ιδέα και ότι παραμένουμε ανοικτοί σε όλες τις επιλογές, καθώς οι υφιστάμενες παράμετροι δεν απέδωσαν κανένα αποτέλεσμα για 50 χρόνια. Αλλά πριν ξεκινήσουμε μια νέα διαδικασία, θα πρέπει να συμφωνήσουμε επί ποίων αρχών θα οικοδομηθεί η νέα διαδικασία» προσθέτει το τουρκικό έγγραφο, διευκρινίζοντας ότι «με άλλα λόγια θα πρέπει να συμφωνήσουμε τι ακριβώς θα διαπραγματευθούμε».
Σημειώνεται ότι η Τουρκία αναφερόταν σε λύση διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας, σε προηγούμενα Συμβούλια Σύνδεσης με την Ε.Ε., με πιο πρόσφατο αυτό που διεξήχθηκε το 2015. Ωστόσο, στο εφετινό Συμβούλιο Σύνδεσης, το κείμενο που κατέθεσε γραπτώς η Άγκυρα δεν αναφέρεται πουθενά σε λύση διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας, αλλά σε «νέες ιδέες και διαφορετικά μοντέλα». Προφορικά πάντως και στην κεκλεισμένων των θυρών συνεδρία του Συμβουλίου Σύνδεσης, ο ΥΠΕΞ της Τουρκίας Μεβλούτ Τσαβούσογλου ανέφερε, σύμφωνα με πληροφορίες, ότι δεν απορρίπτει καμιά λύση και ότι όλες οι επιλογές είναι στο τραπέζι, περιλαμβανομένης και της ομοσπονδίας.
Το τουρκικό έγγραφο προβαίνει σε αναδρομή στο Κυπριακό, προβάλλοντας τις γνωστές θέσεις, επικρίνει την ελληνοκυπριακή πλευρά και υποστηρίζει ότι δεν είναι ιδιοκτήτης του συνόλου του νησιού και δεν εκπροσωπεί την τουρκοκυπριακή κοινότητα. Επιχειρώντας προφανώς να μειώσει την Κυπριακή Δημοκρατία, το τουρκικό ΥΠΕΞ αναφέρει ότι «είναι προφανές ότι ένα κράτος που εδώ και μισό αιώνα έχει ανεπίλυτο πρόβλημα στην ατζέντα του ΟΗΕ δεν προσθέτει πολλά στο κύρος της Ε.Ε.»...
.jpg "Τα 10 πιο ακριβά αντικείμενα που έχουν πουληθεί σε δημοπρασία μέχρι σήμερα")