O άνθρωπος-ιδιοφυΐα της Σκότλαντ Γιαρντ σκανάρει και απομνημονεύει πρόσωπα

Ένα απόγευμα του Αυγούστου 2011, την ώρα που ταραξίες έκαιγαν και κατέστρεφαν στους δρόμους του Λονδίνου, ορισμένοι αστυνομικοί συγκεντρώθηκαν σε μια αίθουσα στα βόρεια της πόλης. Ένας προτζέκτορας στον τοίχο της αίθουσας προέβαλε τη μορφή ενός άνδρα, που φορούσε μαύρη κουκούλα και κόκκινο μαντίλι.

Κάμερες ασφαλείας είχαν καταγράψει τον συγκεκριμένο άνδρα να καίει αυτοκίνητα, να σπάει τις βιτρίνες καταστήματων, να χτυπά περαστικούς και να πετά βόμβες μολότοφ. Τα χαρακτηριστικά του ήταν συνέχεια καλυμμένα.

“Πρέπει να τον αναγνωρίσουμε” είπε ο επικεφαλής αρχιφύλακας,  “Είναι από τους χειρότερους”. Ήταν εκείνη η στιγμή που ο αστυφύλακας Γκάρι Κόλινς, μέλος τοπικής ομάδας αντιμετώπισης της εγκληματικότητας είπε: “Αυτός είναι ο Στίβεν Πρινς”.

Οι φίλοι αποκαλούν τον αστυφύλακα Κόλινς, Γιόντα ή Ο Μάντης. Στη Σκότλαντ Γιαρντ, την αστυνομική δύναμη του Λονδίνου, είναι γνωστός ως “σούπερ αναγνωριστής”. Αυτό γιατί διαθέτει μοναδικό χάρισμα αναγνώρισης προσώπων, που του επιτρέπει να ταυτοποιεί πρόσωπα ακόμη και από εικόνες κακής ποιότητας. Η τελευταία φορά, που ο Κόλινς είχε βρεθεί αντιμέτωπος με τον Πρινς ήταν το 2005.

Ο ηπίων τόνων  αστυφύλακας Κόλινς φέρει πάντα σπρέι πιπεριού και κλομπ, δεν κουβαλάει ποτέ μαζί του όπλο. Το όπλο του είναι η μνήμη του. Το ειδικό λογισμικό ηλεκτρονικού υπολογιστή για την αναγνώριση προσώπων πέτυχε να ταυτοποιήσει μόλις έναν ύποπτο από τους 4.000 που έχουν καταγραφεί από τις κάμερες ασφαλείας στα επεισόδια του Λονδίνου. Ο αστυφύλακας Κόλινς κατάφερε να αναγνωρίσει 180.

“Οι υπολογιστές δεν μπορούν να αναμετρηθούν μαζί του” λέει ο επιθεωρητής Μικ Νέβιλ, επικεφαλής της ειδικής ομάδας.

Το Λονδίνο, μπορεί να διαθέτει ένα εκατομμύριο κάμερες ασφαλείας, ωστόσο πρωτοτυπεί και εφαρμόζει νέα μέθοδο για τον εντοπισμό υπόπτων. Η προσέγγιση αυτή είναι οικονομικότερη από τα τεστ DNA και τα δακτυλικά αποτυπώματα και εξαρτάται από τα μοναδικά ταλέντα ανθρώπων, όπως ο αστυφύλακας Κόλινς.

Η ομάδα της Σκότλαντ Γιαρντ  ενισχύεται συνεχώς και διαθέτει πλέον 152 “σούπερ αναγνωριστές”, άνδρες και γυναίκες που διαθέτουν το “χάρισμα” να αναγνωρίζουν πρόσωπα. Ο αστέρας της ομάδας δεν θα μπορούσε να είναι άλλος από τον αστυφύλακα Κόλινς. Τα μέλη της ομάδας κινούνται σε κάθε τομέα, όπου μπορεί να αναγνωρίσουν υπόπτους. Συμμετέχουν σε συναυλίες ροκ μουσικής, όπου υπάρχουν δεκάδες χιλιάδες θεατές και καταφέρνουν να εντοπίσουν παιδεραστές. Άλλες φορές δραστηριοποιούνται σε τουριστικά σημεία της πρωτεύουσας, για τον εντοπισμό και τη σύλληψη κλεφτών. Φέτος μέλη της ομάδας διαλεύκαναν τη δολοφονία νεαρού κοριτσιού, που απασχόλησε 600 αστυνομικούς, αποτελώντας τη μεγαλύτερη εγκληματική έρευνα από το 2005.

Για την ιστορία ο όρος “σούπερ αναγνωριστής” επινοήθηκε το 2009 από τον ερευνητή του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ, Ρίτσαρντ Ράσελ. Ο ερευνητής μελετούσε περιπτώσεις “προσωπογνωσίας”, πάθηση που δεν επιτρέπει την αναγνώριση προσώπων, ακόμη και των οικείων τους.

Ο Ράσελ, καθηγητής ψυχολογίας στο Κολέγιο Gettysburg, εξέτασε τέσσερις διαφορετικούς ανθρώπους που πίστευε ότι είχαν αυτή την ανώτερη ικανότητα. Οι εξετάσεις συμπεριλάμβαναν μεταξύ άλλων και το τεστ του πανεπιστημίου του Κέμπριτζ, σύμφωνα με το οποίο οι συμμετέχοντες θα πρέπει να αναγνωρίσουν αλλοιωμένες ή φωτογραφίες της παιδικής ηλικίας των διάσημων. Και οι τέσσερις συμμετέχοντες είχαν καλύτερα αποτελέσματα από τα λογισμικά αναγνώρισης προσώπων, ενώ ο ερευνητής έφτασε στο συμπέρασμα ότι μόλις το 1 με 2% των ανθρώπων διαθέτουν το συγκεκριμένο χάρισμα.

Την ίδια περίοδο, ο επιθεωρητής Νέβιλ προσπαθούσε με κάθε τρόπο να πείσει τους ανωτέρους του για να προχωρήσουν σε ευρεία κυκλοφορίας εικόνων βίντεο από υπόπτους, μεταξύ αστυνομικών με ιδιαίτερη παρατηρητικότητα. Ο ίδιος δηλώνει: “Είχαμε τα στοιχεία, αλλά δεν τα αξιοποιούσαμε. Η ιδέα ήταν ότι οι κάμερες, από μόνες τους, θα αποθάρρυναν τους εγκληματίες. Λοιπόν δεν το έκαναν”.

Οι ταραχές του Αυγούστου του 2011, στάθηκαν η αφορμή οι “αναγνωριστές προσώπων” να ξεκινήσουν τη δουλεία τους. Έτσι, για πρώτη φορά ο Νέβιλ δημιούργησε την ομάδα ‘σούπερ αναγνωριστών”. Τα αποτελέσματα ήταν εντυπωσιακά, καθώς οι αστυνομικοί αναγνώρισαν 609 υπόπτους, από αυτούς τους δράστες το 75% βρέθηκε αντιμέτωπο με κατηγορίες. Παράλληλα, το 90% όσων οδηγήθηκαν ενώπιον της δικαιοσύνης, καταδικάσθηκε.

Ο αστυφύλακας διέθετε τη συγκεκριμένη ικανότητα από παιδί καθώς θυμάται ότι πάντα αναγνώριζε πολύ εύκολα πρόσωπα. “Δεν το καταλάβαινα, όταν είσαι παιδί νομίζει ότι όλοι είναι σαν εσένα”, αναφέρει και προσθέτει πως τον αποκαλούσαν “Το βιβλίο”.

Ωστόσο, συνειδητοποίησε ότι διέθετε ένα ξεχωριστό χάρισμα όταν εντάχθηκε στην αστυνομία. Νέος τότε στα καθήκοντά του η επίλυση της πρώτης υπόθεσης, όπου ήταν ένας απλός βοηθός έκανε τους άλλους να τον προσέξουν. “Μπορεί καμία φορά να κοιτάζω λίγο περισσότερο από όσο πρέπει έναν άνθρωπο και να διακρίνω την ενόχληση στο βλέμμα του, παρόλα αυτά είναι κάτι που δεν το κάνω εσκεμμένα”, αναφέρει.

Τέλος, αποκαλύπτει πως πιθανότατα ο 11χρονος γιος του διαθέτει το ίδιο χάρισμα με εκείνον.

(Πηγή: NYTimes)