Πορτογαλία: Η αστυνομία κατέγραψε λάθος “Κόστα” στο σκάνδαλο διαφθοράς

Ένα σοβαρό λάθος φαίνεται πως έχει υπάρχει στην υπόθεση διαφθοράς στην Πορτογαλία, που οδήγησε μεταξύ άλλων τον πρωθυπουργό Αντόνιο Κόστα σε παραίτηση και σε προκήρυξη εκλογών στη χώρα τον Μάρτιο.

Σύμφωνα με όσα μεταδίδουν ΜΜΕ της χώρας, ανάμεσά τους και το CNN, φέρεται να έχει γίνει λάθος στην απομαγνητοφώνηση των συνομιλιών που κατέγραφαν οι υπηρεσίες ασφαλείας, χωρίς πάντως να επηρεάζει προς στιγμήν την εξέλιξη της έρευνας, καθώς δεν είναι το μοναδικό στοιχείο που εξετάζεται για ενδεχομένη ή μη εμπλοκή του πρώην πρωθυπουργού.

Σημειώνεται πως κατά τη διάρκεια τηλεοπτικής συνέντευξης Τύπου, ο Κόστα δήλωσε «έκπληκτος» όταν έμαθε ότι «έχει ήδη κινηθεί ή θα κινηθεί ποινική δίωξη εναντίον μου» και επέμεινε ότι δεν είχε καμία σχέση με οποιαδήποτε «παράνομη ή καταδικαστέα πράξη».

Τόνισε, ωστόσο, ότι η σοβαρότητα των κατηγοριών είναι «ασυμβίβαστη με την αξιοπρέπεια του αξιώματος του πρωθυπουργού», καθιστώντας ουσιαστικά αδύνατη τη συνέχιση της θητείας του.

Οι έρευνες των Αρχών

Ας πάρουμε, όμως, τα πράγματα από την αρχή. Την περασμένη εβδομάδα, η αστυνομία πραγματοποίησε έρευνες στην κατοικία του Κόστα και σε διάφορα κτίρια υπουργείων, οι οποίες εντάσσονταν στο πλαίσιο έρευνας για διαφθορά που συνδέεται με σχέδια εξόρυξης λιθίου στο βόρειο τμήμα της χώρας, καθώς και με ένα μεγάλο πρότζεκτ πράσινου υδρογόνου στο Σίνες. Μιας έρευνας που ξεκίνησε αρχικά βασισμένη σε υποψίες μόνο για την εξόρυξη του λιθίου, ωστόσο στη συνέχεια οι δύο υποθέσεις ενοποιήθηκαν, χωρίς να έχει γίνει ακόμη γνωστός ο λόγος.

Πέρα από την όποια εμπλοκή ή μη του Κόστα, οι Αρχές της χώρας προχώρησαν στη σύλληψη του προσωπάρχη του, Βίτορ Εσκάρια, και του επιχειρηματία και συμβούλου του Κόστα, Ντιόγκο Λασέρντα Μασάντο. Εισαγγελείς έχουν κατονομάσει επισήμως και άλλους αξιωματούχους ως ύποπτους στην υπόθεση, αλλά κανείς εξ αυτών δεν τέθηκε υπό κράτηση. Μεταξύ των υπόπτων είναι ο υπουργός Υποδομών, Ζοάο Γκαλάμπα, και ο επικεφαλής της Πορτογαλικής Υπηρεσίας Περιβάλλοντος (APA), Νούνο Λακάστα.

Όπως έγραφε το Politico, η σοσιαλιστική κυβέρνηση του Κόστα είχε υποστηρίξει με ενθουσιασμό τα σχέδια για την εξόρυξη λιθίου σε διάφορες περιοχές της Πορτογαλίας στο πλαίσιο της ευρύτερης προσπάθειας της ΕΕ για την εξασφάλιση κρίσιμων πρώτων υλών. Ωστόσο, τα έργα αυτά αποτέλεσαν πηγή διαμάχης λόγω της χαμηλής ποιότητας του προς εξόρυξη υλικού και της δυσανάλογης ζημιάς για το περιβάλλον.

Μια έρευνα το 2021, που αφορούσε σχέδιο εξόρυξης στη βόρεια περιοχή Montealegre, ανέδειξε αυτές τις αντιπαραθέσεις και οδήγησε τελικά την πορτογαλική κυβέρνηση στην ακύρωση ενός μεγάλου έργου στην περιοχή.

Ο πρωθυπουργός είχε ποντάρει, επίσης, πολλά σε ένα πρότζεκτ παραγωγής πράσινου υδρογόνου στο λιμάνι του Σίνες, ένα έργο εκατομμυρίων ευρώ που χρηματοδοτείται από τα προγράμματα της ΕΕ για την καινοτομία.

Στο σημείο αυτό, πάντως, αξίζει να σημειωθεί πως κατά τη διάρκεια των ερευνών προέκυψε «επίκληση από τους υπόπτους του ονόματος και της εξουσίας του πρωθυπουργού, καθώς και παρέμβασής του για ξεμπλοκάρισμα διαδικασιών που σχετίζονται με τις δύο υποθέσεις». Με λίγα λόγια, δηλαδή, προς στιγμήν δεν υπάρχουν πληροφορίες για άμεση εμπλοκή του, κάτι πάντως για το οποίο θα αποφανθεί το Ανώτατο Δικαστήριο σε ξεχωριστή έρευνα.

Το λάθος στην απομαγνητοφώνηση

Μια εβδομάδα μετά, όπως αποκαλύπτεται από το CNN, ενώ οι συνομιλούντες αναφέρονταν στον Αντόνιο Κόστα Σίλβα, τον υπουργό Οικονομικών, οι αστυνομικοί έγραψαν σκέτο Αντόνιο Κόστα. Μάλιστα, η εισαγγελία φέρεται να έχει παραδεχτεί ότι η εν λόγω υποκλοπή δεν είχε καταγραφεί σωστά.

Σύμφωνα, με τον δικηγόρο του παραιτηθέντα πρωθυπουργού, αυτή η συνομιλία είναι και η μοναδική στη δικογραφία που καταγράφεται το όνομα του Αντόνιο Κόστα.

Πιο συγκεκριμένα, η επίμαχη επικοινωνία, στην οποία αναφέρεται το όνομα του Αντόνιο Κόστα, έγινε στις 31 Αυγούστου 2022 μεταξύ των Afonso Salema και Lacerda Machado, στην οποία ο πρώτος ζητά από τον δεύτερο να προσεγγίσει την κυβέρνηση για μια οικονομική διευθέτηση.

Στην επαφή των δύο ανδρών, ωστόσο, αποδεικνύεται ότι το πρόσωπο που αναφέρεται είναι ο António Costa Silva, υπουργός Οικονομίας, και όχι ο António Costa, πρωθυπουργός.