Το μανιφέστο του Ventotene πιο επίκαιρο από ποτέ
Η ιδέα μιας Ενωμένης Ευρώπης, γραμμένη στη δύνη του Β' Παγκοσμίου Πολέμου από τρεις αντιφασίστες στην Ιταλία
- 30 Ιανουαρίου 2018 18:52
Πριν από 80 χρόνια, στο στρατόπεδο συγκέντρωσης των Ιταλών αντιφασιστών του Ventotene, ένα μικρό νησάκι στα ανοιχτά της Νάπολης, τρεις Ιταλοί, ο Altiero Spinelli, o Ernesto Rossi, και ο Eugenio Colorni εμπνεύστηκαν για πρώτη φορά την ιδέα μιας ενωμένης Ευρώπης χωρίς πολέμους. Οι τρεις αντιφασίστες, μαζί με μια ομάδα άλλων κρατουμένων, το καλοκαίρι του 1941 κατέληξαν σε ένα κείμενο και έβγαλαν λαθραία από το νησί, γραμμένο σε χαρτοπετσέτες και πακέτα από τσιγάρα. Το κείμενο, με το όνομα Manifesto di Ventotene, διακινήθηκε ανάμεσα στους αντιστασιακούς και τους αντιφασίστες της Ιταλίας, ενώ το 1944 υιοθετήθηκε ως το Μανιφέστο της Ευρωπαϊκής Αντίστασης και ως το πρόγραμμα του Φεντεραλιστικού Ευρωπαϊκού Κινήματος. =
Το κείμενο αυτό θεωρείται από πολλούς ως το θεμέλιο κείμενο του ευρωπαϊκού φεντεραλισμού. Το Μανιφέστο του Ventotene και οι συγγραφείς του ασκούσαν έντονη κριτική στην οικονομία που προσπαθούσε να ξεφύγει από τον κρατικό έλεγχο, όπως και στις απολυταρχικές τάσεις του νεοφιλελευθερισμού. Οι ευρωβουλευτές της Ευρωπαϊκής Αριστεράς, Gabi Zimmer, Barbara Spinelli, Thomas Händel, Δημήτρης Παπαδημούλης, Στέλιος Κούλογλου, Curzio Maltese, Marisa Matias, Martina Michels, Helmut Scholz, Cornelia Ernst, Marie-Christine Vergiat, Merja Kyllönen, και Josu Juaristi, ζήτησαν από διανοούμενους της Αριστεράς, ανάμεσα στους οποίους και Έλληνες, να επαναπροσεγγίσουν το Μανιφέστο του Ventotene και την αναγκαιότητα των αξιών του στην σύγχρονη Ευρώπη.
Την Δευτέρα, στις Βρυξέλλες, παρουσιάστηκε για πρώτη φορά αυτό το νέο κείμενο, παρουσία ορισμένων εκ των συγγραφέων του και συγκεκριμένα του Δημήτρη Χριστόπουλου, του Μιχάλη Σπουρδαλάκη, της Luciana Castellina, της Judith Dellheim, του Jean Pierre Dubois, του Frieder Otto Wolf και του Lubos Blaha.
Η πρόεδρος της Ευρωομάδας της Αριστεράς GUE/NGL, Gabi Zimmer, ανοίγοντας την εκδήλωση υπογράμμισε την αναγκαιότητα να δοθεί μια απάντηση στον ευρωσκεπτικισμό και τον απομονωτισμό με τον οποίο απειλεί, και τόνισε ότι το Μανιφέστο του Ventotene, τόσα χρόνια πριν, διατύπωνε ακριβώς αυτό τον κίνδυνο.
Είναι σημαντικό να οικοδομήσουμε, βήμα-βήμα, μια νέα Ευρωπαϊκή Αριστερά
«Είναι σημαντικό να οικοδομήσουμε, βήμα-βήμα, μια νέα Ευρωπαϊκή Αριστερά, ικανή όχι μόνο να θέτει ερωτήματα, μα και να δίνει και απαντήσεις, ικανή να προβάλλει και να χτίσει ένα νέο δρόμο προς την ευρωπαϊκή ενοποίηση, με όραμα, αλλά και με την ικανότητα να προβαίνει σε συμμαχίες», τόνισε ο αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Δημήτρης Παπαδημούλης σε παρέμβασή του.
Οι παρευρισκόμενοι συγγραφείς ανέπτυξαν τις θέσεις τους για την αναγκαιότητα αλλά και της ευθύνες της Αριστεράς στην σύγχρονη Ευρώπη απαντώντας σε ερωτήσεις του ευρωβουλευτή Στέλιου Κούλογλου, ο οποίος συντόνισε την εκδήλωση και το πάνελ της συζήτησης. Οι περισσότεροι συμφώνησαν ότι είναι πλέον σαφές ότι οι ρωγμές στην συνοχή της σημερινής Ευρώπης απορρέουν από την πολιτική κατεύθυνση της Ένωσης, όπου ο ανταγωνισμός, ο απομονωτισμός και η λιτότητα αφήνουν την αλληλεγγύη, την συνεργασία και την κοινωνική δικαιοσύνη σε δεύτερη μοίρα και τόνισαν την ανάγκη για μία Ευρώπη των λαών και της αλληλεγγύης, όπως είχαν οραματιστεί τότε στο Βεντοτένε.
Carlo Hermann/Pool Photo via AP*Μέρκελ, Ολάντ και Ρέντζι αποτίουν φόρο τιμής στον Αλιτέρο Σπινέλι, ένας από τους “πατέρες της Ενωμένης Ευρώπης”