Ο ΔΙΟΝΥΣΗΣ ΣΑΒΒΟΠΟΥΛΟΣ ΠΕΡΝΟΥΣΕ ΤΗΝ ΠΙΟ ΓΛΥΚΙΑ ΤΟΥ ΠΕΡΙΟΔΟ ΤΑ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΧΡΟΝΙΑ
Μερικές πρόχειρες σκέψεις αντί αφιερώματος στον σημαντικότερο Έλληνα τραγουδοποιό.
Πέρσι τέτοιες μέρες καθώς γυρίζαμε το ντοκιμαντέρ “80 χρόνια Σαββόπουλος” και επικοινωνούσα με μια σειρά από παλιούς του συνεργάτες -άλλοι μίλησαν αργότερα και στην κάμερα, άλλοι όχι-, ένας απ’ αυτούς μου διηγήθηκε κάτι που του είχε φανεί πολύ περίεργο.
Λίγο καιρό πριν, είχε λάβει ένα SMS από τον ίδιο τον Σαββόπουλο, όπου μεταξύ άλλων, του έγραφε “σ’ αγαπώ πολύ”.
Οι δυο τους είχαν συναντηθεί μερικές μέρες πριν απ’ αυτό το μήνυμα, σε μια εκδήλωση προς τιμήν του ασύγκριτου τραγουδοποιού. Η οποιαδήποτε σχέση τους (επαγγελματική, φιλική) είχε σταματήσει εδώ και δεκαετίες. Ανθρώπινα. Απλώς χαθήκανε.
Τον θυμάμαι να μου λέει ότι αυτό το μήνυμα του φάνηκε σαν κάτι που δεν θα έκανε ο Σαββόπουλος που ήξερε.
Όταν πια είχε μπει το 2025, συνέβη το εξής παράδοξο. Ενώ διηγούμουν το περιστατικό σε έναν άλλο μουσικό, μου είπε ότι είχε συμβεί ακριβώς το ίδιο και σε εκείνον, αλλά ακόμη πιο αναπάντεχα.
Οι δυο τους δεν είχαν συναντηθεί κάπου πρόσφατα. Μάλιστα, πίστευε ότι οι σχέσεις τους είχαν και λίγο παγώσει, εξαιτίας ενός συμβάντος -μικρής σημασίας κατά τ’ άλλα.
Και μια μέρα, εντελώς ξαφνικά, είχε δεχτεί και ο ίδιος ένα SMS με μια εκδήλωση αγάπης αντίστοιχου τύπου.
“Περνάει την πιο γλυκιά του φάση τα τελευταία χρόνια”, νομίζω πως ήταν το γενικό του σχόλιο.
Δεν ξέρω σε πόσους ακόμη μπορεί να μίλησε με αυτόν τον τρόπο ο Διονύσης Σαββόπουλος το τελευταίο διάστημα της ζωής του. Μου φαίνεται όμως απίθανο να ήμουν τόσο τυχερός, ώστε να έπεσα πάνω στις δύο μοναδικές περιπτώσεις.
Αν μπορούσα να μπω στο μυαλό του, θα ήμουν κι εγώ μια ιδιοφυία. Δεν μπορώ, δεν ξέρω τι σκεφτόταν όταν μιλούσε τόσο τρυφερά στους παλιούς του συνεργάτες. Φαίνεται όμως ότι η αρρώστια που του είχε χτυπήσει την πόρτα από το 2020, τον έκανε να θυμηθεί τους λογαριασμούς του. Και κάποιους να θέλει να τους κλείσει.
Και στο ντοκιμαντέρ που κάναμε ήταν πολύ γλυκός. Κι εκεί φάνηκε σαν να θέλει να κλείσει λογαριασμούς.
Τι εννοώ:
Στο “80 χρόνια Σαββόπουλος” είχαμε την ιδέα οι πρωταγωνιστές να είναι οι άμεσοι συνεργάτες του, αυτοί που πραγματικά τον έζησαν από κοντά -κυρίως στα πιο δημιουργικά του χρόνια. Άνθρωποι που δεν μιλάνε συχνά και όχι οι συνηθισμένοι κράχτες που φωνάζουμε σε κάθε λογής αφιέρωμα.
Ο ίδιος ο Σαββόπουλος κράτησε για τον εαυτό του τον δεύτερο ρόλο. Δέχτηκε να καθίσει λίγο πιο πίσω, να συμπληρώσει διακριτικά το φόντο και ό, τι πει, να αφορά εκείνους. Να αποδώσει κι ο ίδιος έναν φόρο τιμής στους μουσικούς του.
Το βρήκα συγκινητικό που δέχτηκε να το κάνει.
Στο ντοκιμαντέρ επανέλαβε κάποια περιστατικά που διαβάσαμε αργότερα στην αυτοβιογραφία του, η οποία τότε ήταν ακόμη υπό έκδοση. Και εκεί ζητούσε τις συγγνώμες του. Και εκεί ήταν απολογητικός απέναντι σε συγκεκριμένους συνεργάτες του. Ακόμη και στη σύζυγό του.
Είναι πολλά αυτά τα περιστατικά για να μη σημαίνουν τίποτα. Θυμηθείτε, για παράδειγμα, και μία απ’ τις τελευταίες του συνεντεύξεις, αυτήν που έδωσε στον Στάθη Τσαγκαρουσιάνο το 2021. Ο τίτλος της ήταν “Σας αγαπώ πολύ, δεν μας χωρίζει τίποτε πια”.
Πέρσι τον Νοέμβριο, όταν τον συνάντησα στο ιστορικό γραφείο του στο Κολωνάκι -αλήθεια, πώς γίνεται αυτό το μέρος να είναι άδειο από εδώ και πέρα-, φαινόταν καταβεβλημένος. Όταν άνοιξε η κάμερα, όταν άρχισαν οι ερωτήσεις, κάπως τονώθηκε, αλλά και αυτό για λίγο.
Είχαμε συμφωνήσει ότι οι ερωτήσεις που θα του κάνω, δεν θα είναι περισσότερες από τέσσερις πέντε. Είχα ενημερωθεί από τον φύλακα άγγελο του, το δεξί του χέρι τα τελευταία χρόνια, την Ελένη Καλέση, ότι καλό θα ήταν να μην τον κουράσουμε περισσότερο. Όσο και αν με έτρωγε να καθίσω εκεί και να τον ρωτάω για άλλες δέκα ώρες ό, τι μου κατέβαινε, φυσικά δεν το έκανα. Σεβάστηκα όσα είχαμε συμφωνήσει.
Θέλω να τελειώσω αυτό το κείμενο με κάτι που έγραψε στο Facebook το 2023, ο ραδιοφωνικός παραγωγός, Γιάννης Πετρίδης. Ξεκινούσε με τη φράση “ο Σαββόπουλος φεύγει” και ερχόταν ως απάντηση σε ένα σωρό από αρνητικά σχόλια που είχε ξεσηκώσει με κάποια δήλωσή του. Κάτι που συνέβαινε συχνά τις τελευταίες δεκαετίες -και συνήθως δίκαια.
Αυτό το “ο Σαββόπουλος φεύγει” μου είχε καρφωθεί. Σε κάθε αρνητικό σχόλιο που διάβαζα από τότε, ήθελα να το συμπληρώσω από κάτω. Είχε δύναμη αυτή η φράση. Τίποτα άλλο δεν είχε σημασία πια, εκτός απ’ το ότι μας αποχαιρετά. Άλλωστε, τι άλλο ήταν οι μεγάλες καλοκαιρινές του συναυλίες στο Rockwave;
Τα υπόλοιπα που έγραφε ο Πετρίδης δεν τα θυμόμουν. Τα βρήκα τώρα για χάρη της κατακλείδας του κειμένου.
“Ο Σαββόπουλος φεύγει. Ας φύγει όπως θέλει και ας λέει ό, τι θέλει. Αυτά που έπρεπε, τα είπε στην ώρα τους. Το χώμα δεν ακούει τα λόγια, μόνο τα βήματα. Το χνάρι του βαθύ. Σε πενήντα χρόνια το υπαρξιακό του βέρτιγκο θα έχει ξεχαστεί και θα στέκει μόνο το Περιβόλι του, ο Μπάλλος, το Βρώμικο Ψωμί, η Ρεζέρβα, και σπουδαία τραγούδια”.