ΠΟΙΟΣ ΗΤΑΝ Ο ΑΡΧΑΙΟΣ ΕΛΛΗΝΑΣ ΠΟΥ ΚΕΡΔΙΣΕ ΝΕΚΡΟΣ ΣΤΟΥΣ ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΥΣ ΑΓΩΝΕΣ
Η απίστευτη ιστορία του Αρραχίωνα, που αν και πέθανε κατά τη διάρκεια του αγώνα του, στέφθηκε νικητής σε Ολυμπιακούς Αγώνες.
Ο Αρριχίων ή Αρραχίων ο Φιγαλεύς δεν έλαβε μετά θάνατον κάποιο δάφνινο στεφάνι για τη συνολική του προσφορά στο παγκράτιο. Δεν κέρδισε τιμητικά κάποιον “τίτλο”, δεν υπήρχαν αυτά στους Ολυμπιακούς Αγώνες στην Αρχαία Ελλάδα. Απλώς το 564 π.Χ έτυχε να (μη) ζήσει το αδιανόητο: να κερδίσει στον τελικό του αθλήματός του νεκρός. Κυριολεκτικά.
Ο διάσημος για την εποχή αθλητής καταγόταν από την πόλη της Φιγαλείας, η οποία άνηκε στους Αρκάδες και σήμερα θα λέγαμε ότι βρισκόταν κάπου κοντά στα όρια της Αρκαδίας με τον νομό Ηλείας.
Γράφει ο Παυσανίας: “Στην αγορά της Φιγαλίας υπάρχει ανδριάντας του παγκρατιαστή Αρραχίωνα με αρχαϊκά γνωρίσματα, μεταξύ των άλλων στη στάση: τα πόδια του δεν έχουν την κανονική διάσταση και τα χέρια πέφτουν παρά τα πλευρά ως τους γλουτούς. O ανδριάντας είναι λίθινος και λένε πως είχε και επιγραφή, η οποία με τον καιρό εξαφανίστηκε”.
Ο Αρραχίωνας είχε ήδη κερδίσει δύο φορές στο αγώνισμά του στους Ολυμπιακούς Αγώνες (μία το 572 π.Χ. και μία το 568 π.Χ) και το 564 π.Χ., όταν και συνέβη το μοιραίο, υπερασπιζόταν στην Αρχαία Ολυμπία τον τίτλο του για τρίτη συνεχόμενη φορά.
Σε εκείνον τον αγώνα, λοιπόν, κατάφερε να φτάσει ξανά στον τελικό του αθλήματος του και να έρθει αντιμέτωπος με έναν αθλητή του οποίου το όνομα δεν αναφέρει ούτε ο Παυσανίας ούτε ο Φλάβιος Φιλόστρατος, ο δεύτερος άνθρωπος δηλαδή που διέσωσε την πρωτοφανή ιστορία του.
Εκείνη τη μέρα ο αντίπαλός του, το όνομα του οποίου όπως είπαμε χάθηκε στην ιστορία, του κατάφερε μία τρομερά επικίνδυνη λαβή, η οποία όμως δεν ήταν αρκετή για να κάνει τον ολυμπιονίκη να παραιτηθεί.
Συγκεκριμένα, “ο αντίπαλος του Αρραχίωνα, έχοντας ήδη πιάσει τη μέση του με σκοπό να τον τελειώσει, είχε ήδη περάσει το χέρι του γύρω από το λαιμό του άλλου για να διακόψει την αναπνοή του, ταυτόχρονα πίεζε με τα πόδια του ψηλά του πάνω στους προσαγωγούς του Αρραχίωνα και πέρασε τα πόδια του χαμηλά πίσω από κάθε γόνατο του αντιπάλου”. Αυτό αναφέρει ο Φιλόστρατος.
Κι ενώ, λοιπόν, η λαβή είχε κλειδωθεί και ο Αρραχίων βρισκόταν στα όρια του πνιγμού, ο αντίπαλος του χαλάρωσε την πίεση στα πόδια και ο Ολυμπιονίκης με μια προσπάθεια της τελευταίας στιγμής κατάφερε να γυρίσει τον αστράγαλο του αντιπάλου του και να τον εξαρθρώσει (ή να τον σπάσει κατά τον Παυσανία).
“Καθώς δηλαδή αντιμετώπιζε για τον κότινο της νίκης τον τελευταίο ανταγωνιστή του, εκείνος, όποιος κι αν ήταν, πρόλαβε και έζωσε με τα πόδια του, τον Αρραχίωνα, ενώ έσφιγγε με τα χέρια το λαιμό του”, γράφει ο Παυσανίας. Και συνεχίζει: “ο Αρραχίων έσπασε ένα δάχτυλο του ποδιού του αντιπάλου του. Έτσι ταυτόχρονα ο Αρραχίων ξεψύχησε πνιγμένος, ενώ ο αντίπαλός του που τον έπνιξε λιποθύμησε από τον πόνο. Οι Ηλείοι ανακήρυξαν νικητή το νεκρό Αρραχίωνα, τον όποιο στεφάνωσαν”.
Οι κριτές των Ολυμπιακών Αγώνων, αν και νεκρός λοιπόν, του έδωσαν την νίκη αφού δεν παραδόθηκε ποτέ, ενώ σύμφωνα με τον Φιλόστρατο, ο προπονητής του ο Ερυξίας, ο οποίος και τον πίεζε να συνεχίσει τον αγώνα, φώναξε εκείνη τη στιγμή: “τι ευγενής επιτάφιος, δεν νικήθηκε ποτέ στην Ολυμπία”.
