ΔΕΘ: ΑΠΟ ΤΑ ΦΑΡΑΩΝΙΚΑ ΣΧΕΔΙΑ ΣΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΑΣΑΦΕΙΑ

Κάθε δημοσιογράφος που βρέθηκε στην αίθουσα του Μεγάρου Μουσικής Θεσσαλονίκης την περασμένη Πέμπτη, παρέμεινε μέχρι το τέλος για έναν λόγο: περίμενε να ακούσει τις ανακοινώσεις του πρωθυπουργού για την ανάπλαση της ΔΕΘ. 

Ένα φαραωνικό έργο που λίγο πριν δημοπρατηθεί, φαίνεται πως αλλάζει τελείως. 

Ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης, Στέλιος Αγγελούδης, έφυγε χαρούμενος από το Μέγαρο. Κάποιοι από τους δημοσιογράφους όμως φαίνονταν μουδιασμένοι, προσπαθώντας να βρουν την πραγματική είδηση. 

Ο πρωθυπουργός εγκατέλειψε την προηγούμενη μελέτη, προέκρινε ένα έργο χωρίς ιδιώτη και απέρριψε τη δημιουργία ξενοδοχείου. Μέχρι εδώ όλα σαφή. Τι σημαίνει όμως αυτό για την επόμενη μέρα της ανάπλασης; Κανείς δεν μπορεί να απαντήσει με ασφάλεια.  

ΠΩΣ ΦΤΑΣΑΜΕ ΣΕ ΑΥΤΗΝ ΤΗΝ ΥΠΟΧΩΡΗΣΗ;

Για δώδεκα συναπτά έτη, τρία διαφορετικά πολιτικά κόμματα και τρεις διαφορετικές δημοτικές παρατάξεις, στήριξαν το σχέδιο της επί τόπου ανάπλασης της ΔΕΘ. Φυσικά, οι συνθήκες της εκάστοτε περιόδου μπορεί να δικαιολογούσαν λιγότερο ή περισσότερο το υπάρχον σχέδιο. 

Ωστόσο, αυτό δεν αλλάζει μια βασική διαχρονική διαπίστωση: η ΔΕΘ είναι η τελευταία ευκαιρία του κέντρου της πόλης για πράσινο. 

Ο πρωθυπουργός βρέθηκε στα εγκαίνια της ΔΕΘ, χωρίς να παρουσιάσει ούτε εκεί σημαντικές λεπτομέρειες για το νέο σχέδιο, παραπέμποντας στις αποφάσεις του Υπερταμείου μέσα στο 2026.

Η μελέτη με τα πέντε νέα κτίρια, πληρώθηκε, παραδόθηκε και πλέον είναι παρελθόν. Το NEWS 24/7, πριν εστιάσει στο αύριο, παραθέτει ορισμένα γεγονότα που συνέβησαν τους τελευταίους μήνες και καθόρισαν την στροφή κυβέρνησης, διοίκησης ΔΕΘ και δημάρχου Θεσσαλονίκης.

Στις 7 Απριλίου, η Σύμπραξη «Όλη η ΔΕΘ ένα Πάρκο», ανακοινώνει ότι συλλέγει υπογραφές σε μια πλατφόρμα για τη διενέργεια δημοψηφίσματος με στόχο τη δημιουργία μητροπολιτικού πάρκου στη ΔΕΘ, και εκθεσιακού κέντρου στη Σίνδο. 

Μέχρι τότε, όλα τα κόμματα και η διοίκηση του δήμου συμφωνούν σε ένα σχέδιο, που περιλαμβάνει πέντε νέα κτίρια, ξενοδοχείο, εμπορικό κέντρο και μόλις 32 τ.μ. ενιαίου συμπαγούς πρασίνου.  

Στις 18 Μαΐου, η Parallaxi και το Ίδρυμα Heinrich Bell διοργανώνουν ένα debate, που αποτελεί την πρώτη ουσιαστική συζήτηση των δυο πλευρών. Την διοίκηση της ΔΕΘ, που υπερασπίζεται την επί τόπου ανάπλαση, εκπροσωπεί ο πρόεδρος της έκθεσης, Τάσος Τζήκας, και την Σύμπραξη για τη δημιουργία μητροπολιτικού πάρκου, η καθηγήτρια της Νομικής του ΑΠΘ, Ιφιγένεια Καμτσίδου. 

Το debate επέτρεψε για πρώτη – και τελευταία φορά – να αντιπαρατεθούν οι δυο απόψεις δημόσια. Το αποτέλεσμα ήταν διχαστικό, αλλά και παραγωγικό. 

Τα επιχειρήματα και οι αδυναμίες των δυο πλευρών εκτέθηκαν με λεπτομέρεια. Πραγματικά αποκαλυπτική όμως ήταν η βίαιη διακοπή, που σημαδεύτηκε από την ανάρμοστη συμπεριφορά των οπαδών της διοίκησης της ΔΕΘ. Η ταραχή φάνηκε να ευνοεί ακόμη περισσότερο το στρατόπεδο του μητροπολιτικού πάρκου. 

Στις 6 Ιουνίου, δημοσιεύεται μια δημοσκόπηση της Palmos, για το The Opinion. Τα αποτελέσματα της έρευνας έδειξαν ότι οι πολίτες επιθυμούν σε ποσοστό 83% την διεξαγωγή δημοψηφίσματος, ενώ το 58% των ερωτηθέντων δηλώνουν πως δεν είναι ενημερωμένοι για το σχέδιο που προτείνει η διοίκηση. Τέλος, το 48% δεν επιθυμεί την κατασκευή εμπορικού κέντρου και ξενοδοχείου.

Στα μέσα Ιουνίου γίνεται ένα καθοριστικό ραντεβού, που αντανακλά το βάρος των αθέατων διεργασιών στον απόηχο του debate. Ο Στέλιος Αγγελούδης επισκέπτεται την Αθήνα, και διαρρέει στον Τύπο ότι πρόκειται να ζητήσει την αλλαγή του σχεδίου ανάπλασης. 

Λίγες ημέρες μετά, ο Κυριάκος Μητσοτάκης βρίσκεται στη Θεσσαλονίκη, και μεταξύ άλλων προαναγγέλλει την ματαίωση της ανάπλασης με εμπορικό κέντρο και ξενοδοχείο. Aπό τότε μέχρι τα τέλη Αυγούστου, η κοινωνία της πόλης αναμένει στωικά τις αποφάσεις της κεντρικής διοίκησης για το μέλλον της.  

Μέσα σε όλα αυτά, πέραν των κοινωνικών γεγονότων έχει μεσολαβήσει – πριν την έναρξη συλλογής υπογραφών – μια επανεκτίμηση του κόστους της ανάπλασης. Η αρχική εκτίμηση έκανε λόγο για ένα κόστος επένδυσης 300 εκατομμυρίων. Όμως, τον Μάρτιο σε ένα συνέδριο για την κτηματαγορά (Prodexpo North), ο Παναγιώτης Σταμπουλίδης, εκτελεστικό μέλος στο ΔΣ του Υπερταμείου, ανέβασε το τίμημα στα 370 εκατομμύρια. 

Κάτι τέτοιο δεν ακούστηκε πολύ ευχάριστο στα αυτιά των ενδιαφερομένων που βρίσκονταν στην ίδια αίθουσα, με τον CEO της Dimand Δημήτρη Ανδριόπουλου, να δηλώνει τότε χαρακτηριστικά σύμφωνα με ρεπορτάζ της Voria: «Tα μαθηματικά δεν βγαίνουν για τη χρηματοδότηση και τον ιδιώτη που θα συμμετέχει στην ανάπλαση της ΔΕΘ, ούτε τετράγωνο στο Μανχάταν να χτίζαμε».

Το Μαξίμου, φαίνεται πως άκουσε και αυτές τις ανησυχίες, πέραν από τις σχεδόν 20.000 υπογραφές που έχουν συλλεχθεί μέχρι σήμερα για τη διενέργεια δημοψηφίσματος. 

ΘΑ ΕΧΟΥΜΕ ΤΕΛΙΚΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΟ ΠΑΡΚΟ;

Η πρόταση της κυβέρνησης για τη νέα – πλέον – ανάπλαση της ΔΕΘ χαρακτηρίζεται από δημιουργική ασάφεια. 

Στις δηλώσεις του την περασμένη Πέμπτη, ο πρωθυπουργός, αφού έκανε λόγο για δικαιολογημένη κριτική από φορείς της πόλης, ανακοίνωσε τα εξής: 

«Δε θα κατασκευαστεί κανένα ξενοδοχείο, δε θα υπάρχει συμμετοχή ιδιώτη, η ανάπλαση θα γίνει με 120 εκατομμύρια ευρώ από το δημόσιο. Θα κρατήσει το ίδιο αποτύπωμα εκθεσιακών χώρων, 30.000 τ.μ., σε ένα καινούργιο κτήριο, απολύτως επαρκές. Θα δημιουργηθεί ένα πάρκιγνκ 600 θέσεων, θα υπάρξει αναμόρφωση του Βελλιδείου και επέκταση του πρασίνου, ώστε όλος ο υπόλοιπος χώρος να γίνει πράσινο». 

Οι ανακοινώσεις αυτές γεννούν μόνο ερωτήματα. Αρχικά το αποτύπωμα των σημερινών εκθεσιακών χώρων της ΔΕΘ είναι 67.000 τ.μ., και η μελέτη ανάπλασης σχεδίαζε εκθεσιακά περίπτερα που καταλάμβαναν 59.000 τ.μ. Είτε από την πρόταση της κυβέρνησης απουσιάζουν λεπτομέρειες σχετικά με το κτίριο (π.χ. πολυεπίπεδο), είτε σχεδιάζεται η παραμονή της ΔΕΘ στο κέντρο, αλλά σε έναν μικρότερο εκθεσιακό χώρο. 

Αξίζει να σημειωθεί πως η πρόταση της Σύμπραξης, που διεκδικεί τη δημιουργία νέου εκθεσιακού κέντρου στη Σίνδο, προτείνει την παραμονή 5 εκθεσιακών περιπτέρων που καταλαμβάνουν 15.000 τ.μ. 

Όσον αφορά το πάρκινγκ, οι 600 νέες θέσεις που ανακοινώθηκαν, είναι αρκετά μακριά από τις 1.500-2.000 που η διοίκηση του δήμου, έθετε ως κόκκινη γραμμή τον χειμώνα του 2024. 

Η βάση της συζήτησης όμως είναι το πράσινο. Έτσι, θα περίμενε κανείς λεπτομέρειες σχετικά με την έκταση και τη μορφή του. Αντίθετα, ο πρωθυπουργός μίλησε αόριστα για το επιμέρους ζήτημα, χωρίς μάλιστα να κάνει ούτε μια αναφορά στη φράση «μητροπολιτικό πάρκο». 

Μέσα σε όλα αυτά, μια άλλη φράση που παρέλειψε είναι το «εμπορικό κέντρο». Μπορεί να απέκλεισε τη δημιουργία ξενοδοχείου, αλλά δε φάνηκε να αποκλείει ρητά την ύπαρξη εμπορικού κέντρου. 

Τέλος, δεν παρουσιάστηκε καμία λεπτομέρεια για την ανάπλαση. Ο πρωθυπουργός παρέπεμψε σε έναρξη εργασιών στις αρχές του 2026, και λίγες ώρες αργότερα, ο διευθύνων σύμβουλος του Υπερταμείου, έκανε λόγο για δημοπράτηση μέσα στο 2026. 

Υπάρχουν πολλές αδιευκρίνιστες λεπτομέρειες, με βασικότερη το πως θα λειτουργεί η έκθεση όταν ξεκινήσει η κατασκευή του νέου κτηρίου, αφού στόχος φαίνεται πως είναι να γκρεμιστούν όλα τα κτίρια και να δημιουργηθεί ένα νέο. 

Αν αναλογιστεί κανείς τα παραπάνω, και κοιτάξει την ιστορία των έργων στην πόλη, δεν είναι απίθανο, την επόμενη δεκαετία, η ανάπλαση της ΔΕΘ να γίνει το «νέο μετρό» – ένα νέο ανέκδοτο για την πόλη. 

Κωμικό για τους Αθηναίους επισκέπτες, θλιβερό για τους κατοίκους της Θεσσαλονίκης.