Η σταθερότητα ως εθνικό σπορ

Στη Θεσσαλονίκη, το γνωστό πανηγυράκι της ΔΕΘ ξαναστήθηκε. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, με τη σιγουριά του επαγγελματία performer, υποσχέθηκε φορολογικές ελαφρύνσεις, καταργήσεις ΕΝΦΙΑ, «ανάσες» στους νέους και επιδόματα που μοιάζουν με κουπόνια της δεκαετίας του ’60.

Αλλά το πραγματικό μήνυμα δεν ήταν ούτε οι αριθμοί ούτε τα επιδόματα∙ ήταν η λέξη που πρόφερε σε κάθε δεύτερη φράση: σταθερότητα.

Η «σταθερότητα» αυτή, βεβαίως, είναι σαν εκείνο το παλιό αστείο με τον μεθυσμένο που στηρίζεται σε κολώνα φωτισμού – δεν την χρησιμοποιεί για να δει καλύτερα, αλλά για να μην πέσει. Έτσι κι εδώ: δεν είναι σταθερότητα για τον πολίτη, είναι σταθερότητα για την κυβέρνηση να μείνει στην καρέκλα.

Γιατί ποιος άλλος, εκτός από έναν πρωθυπουργό που βλέπει τα ποσοστά του να γλιστρούν, θα μπορούσε να βαφτίσει «σταθερότητα» την ακρίβεια στα ράφια, τους μισθούς που εξανεμίζονται πριν τελειώσει ο μήνας, τα νοσοκομεία που λειτουργούν με ημιαπασχολούμενους γιατρούς και το σιδηροδρομικό δίκτυο που ακόμη τρίζει;

Στη συνέντευξη Τύπου – μαραθώνια, 2,5 ώρες, 44 ερωτήσεις – οι δημοσιογράφοι άκουσαν ξανά και ξανά ότι «καλύτερα μια κυβέρνηση που κάνει λάθη, παρά μια λάθος κυβέρνηση». Φράση που ακούγεται σαν αριστούργημα λογικής, αλλά στην πράξη μεταφράζεται: κάνουμε λάθη, αλλά μείνετε ήσυχοι, είμαστε σταθεροί στο να τα επαναλαμβάνουμε.

Αν η σταθερότητα είχε εικόνα, θα ήταν το ταμείο στο σούπερ μάρκετ: οι τιμές ανεβαίνουν σταθερά, τα έσοδα του κράτους σταθερά δεν φτάνουν για κοινωνικό κράτος, και οι πολίτες σταθερά ψάχνουν δεύτερη δουλειά ( ή…13 ώρες εργασίας!). Αυτή είναι η μεγάλη «αρετή» που μας πλάσαρε από τη ΔΕΘ ο πρωθυπουργός.

Και οι φοροελαφρύνσεις; Ασφαλώς. Μηδενικός φόρος για νέους ως 25 ετών, μειώσεις για οικογένειες με παιδιά, «δώρο» στους πολύτεκνους. Ωραία πακέτα, αρκεί να μην κοιτάξεις την πραγματικότητα: ότι η Ελλάδα παραμένει η χώρα με τη μεγαλύτερη ακρίβεια στο ρεύμα και στα καύσιμα σε σχέση με το εισόδημα, και με το χαμηλότερο ποσοστό δημοσίων δαπανών στην υγεία. Αλλά όλα αυτά, μην τα χαλάμε∙ δεν ταιριάζουν με το αφήγημα της σταθερότητας.

Γιατί η σταθερότητα, όπως τη βλέπει ο Κυριάκος, σημαίνει να έχεις το ίδιο τιμόνι, έστω κι αν το καράβι μπάζει νερά. Να μένει ο καπετάνιος στη γέφυρα, κι ας τρέχουν οι ναύτες με τους κουβάδες.

Είναι ειρωνεία: η λέξη που άλλοτε σήμαινε «ασφάλεια» και «προοπτική», σήμερα καταντά να σημαίνει «συνεχίζουμε όπως πάμε, μη μας ενοχλείτε». Και, για να είμαστε ειλικρινείς, αυτό δεν είναι σταθερότητα. Είναι ακινησία. Είναι το να παγώσεις το καρέ για να φαίνεται ωραίο στην τηλεόραση, ενώ γύρω σου καίγεται το σκηνικό.

Κι όμως, αυτήν την ακινησία την παρουσιάζουν σαν εθνικό κατόρθωμα. «Κοιτάξτε, δεν κουνιόμαστε!» Μπράβο τους. Εμείς, βέβαια, συνεχίζουμε να κουνιόμαστε∙ στο τρέξιμο για να προλάβουμε να πληρώσουμε λογαριασμούς. Σταθερά.

*Ο Νίκος Μαρκάτος είναι Ομότιμος Καθηγητής ΕΜΠ, πρώην Πρύτανης, Γενικός Γραμματέας Ευρωπαικού συνδέσμου Ομότιμων Καθηγητών