ODY ICONS: “ΕΙΝΑΙ ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΙΚΟ ΠΟΥ ΚΑΡΦΙΤΣΩΣΑ ΤΑ ΔΑΚΡΥΑ ΣΤΟ ΠΡΟΣΩΠΟ ΜΟΥ;”

Σε μια εποχή που η τέχνη συχνά μεταφράζεται σε αριθμούς και αλγόριθμους, ο Ody Icons δημιουργεί με γνώμονα τη συγκίνηση, τη φροντίδα και την ανάσα του παρόντος. Αντλώντας έμπνευση από το θέατρο, την ποίηση, την queer εμπειρία και τα βιώματα σε Αθήνα, Κύπρο και Παρίσι, ο Ody δεν γράφει απλώς τραγούδια –φτιάχνει καταφύγια. Ο ίδιος ανοίγει έναν χώρο οικειότητας, όπου η προσωπική εξομολόγηση συναντά το συλλογικό τραύμα, και η queer ευαλωτότητα μετατρέπεται σε τόπο ενδυνάμωσης.

Το “POLYDRAMA”, ο πρώτος του δίσκος, γεννήθηκε μέσα από την πυκνή εμπειρία της απώλειας, του έρωτα και της μετανάστευσης, χωρίς να έχει σχεδιαστεί εκ των προτέρων ως άλμπουμ. Ήταν περισσότερο μια ανάγκη -ένα ξέσπασμα- που βρήκε μορφή μέσα από ζωντανές εμφανίσεις και νυχτερινές ώρες στο στούντιο με τον Φώτη Παπαθεοδώρου. Δεν είναι απλώς μουσική, είναι κραυγή και χάδι, είναι ένας τρόπος να τιμηθούν ζωές που χάθηκαν άδικα, όπως η Zackie και η Δήμητρα της Λέσβου, μέσα από στίχους που δεν φοβούνται να σπάσουν, να τσαλακωθούν και τελικά να λυτρώσουν.

Ο ίδιος περιγράφει τη μουσική του ως μια θάλασσα -όχι μία συγκεκριμένη, αλλά εκείνη που ο καθένας φέρει μέσα του. Κάθε τραγούδι, κάθε εμφάνιση, μοιάζει με πρόσκληση: να βρεθούμε όλα σε έναν κοινό τόπο ευαισθησίας και απελευθέρωσης, χωρίς προσχήματα και χωρίς ενοχές. Γι’ αυτό και η σκηνή, όπως λέει, είναι το πιο οικείο του «σπίτι», το μόνο μέρος όπου νιώθει άτρωτος και ελεύθερος μαζί, χωρίς να χρειάζεται να απολογηθεί για τίποτα.

Λίγο πριν εμφανιστεί στο Athens Music Week στο Oddity Club στις 10 Μαΐου, ο Ody μοιράζεται μαζί μας τις σκέψεις του για την τέχνη ως ριζοσπαστική πολιτική πράξη, τη σημασία της κοινότητας, την πατρίδα ως το παρόν και τη δύναμη ενός τσιφτετελιού λίγο πριν βγει στη σκηνή. Έχεις ακούσει μουσική που να μοιάζει με πράξη φιλοξενίας; Αν όχι, ήρθε η ώρα.

Τι πρέπει να ξέρουμε για σένα, Ody; Αν έπρεπε να αποδώσεις τη μουσική σου όχι με όρους είδους αλλά ως μια συναισθηματική κατάσταση ή ένα τοπίο, πώς θα την περιέγραφες;

Μου αρέσει πως ξεκινάς κατευθείαν στα βαθιά! Το εκτιμώ πολύ. Λοιπόν κοίταξε, η πρώτη εικόνα που μου έρχεται στο μυαλό είναι η θάλασσα. Να ας πούμε τώρα που είπα θάλασσα, το κάθε άτομο που διαβάζει αυτή τη συνέντευξη θα φέρει στο μυαλό του μια άλλη θάλασσα από αυτήν που εγώ έχω ή εσύ. Ένας ναυτικός ξέρει μια άλλη θάλασσα απ’ τον λουόμενο, και το προσφυγάκι ξέρει μια άλλη από το παιδί ενός τουρίστα. Η μουσική μου θέλω να έχει χώρο για όλους και όλες. Ξέρω πως αυτό είναι ιδεαλιστικό και φυσικά δεν σκέφτομαι, καθώς γράφω ένα τραγούδι, πώς θα γίνει να αρέσει και στον Γιώργο και στη Μαρία (τυχαία ονόματα). Μάλλον μου αρέσει να φαντάζομαι πως όλα τα άτομα κάπου χωράνε. Θα μπορούσε δηλαδή αντί να κάνω μουσική να έχω μπαρ ή έναν ξενώνα. Και να θέλω να είναι ένας χώρος φιλόξενος προς όλους. Ορίστε η απάντηση, ήρθε από μόνη της. Αν ήθελα να είναι μια κατάσταση λοιπόν θα ήθελα να είναι η φιλοξενία.

Το “POLYDRAMA” μοιάζει να είναι μια εξομολόγηση και μια κραυγή μαζί. Ποια προσωπική σου ανάγκη λειτούργησε ως το αρχικό σπινθήρισμα για τη δημιουργία του;

Γράφω τραγούδια από πολύ μικρός και ομολογώ πως δεν είχα φανταστεί ποτέ το κόνσεπτ του δίσκου. Ό,τι δηλαδή μια μέρα θα έχω γράψει κάποια τραγούδια που θα μπουν σε μια σειρά και θα έχουν για εξώφυλλο μια πολύ ωραία φωτογραφία και θα τα ακούνε οι άνθρωποι στο διηνεκές. Είμαι πιο πολύ της σκηνής. Γράφω τραγούδια για να τα λέω live. Και μ’ αυτή τη σειρά γίνεται μέχρι στιγμής για να σου είμαι ειλικρινής. Τα συνθέτω, τα λέω live και μετά μπαίνω και τα ολοκληρώνω στο στούντιο. Το Polydrama προέκυψε να είναι μια συλλογή από τυχαίες αλλά ειλικρινείς στιγμές μου από το Παρίσι και αργότερα μέσα στην καραντίνα. Αυτή την περίοδο καλύπτει. Ήταν πολύ πυκνή περίοδος και πολύ έντονη συναισθηματικά. Πενθούσα τον πατέρα μου αλλά ταυτόχρονα ζούσα μια περιπετειώδη ζωή στο Παρίσι όπου έβλεπα πρωτόγνωρα για μένα πράγματα. Και μάλλον ως φυσικό επόμενο βρήκαν πεδίο να εκφραστούν όλα αυτά και έτσι γεννήθηκε το POLYDRAMA. Είναι με έναν τρόπο συναρπαστικό γιατί δεν ακολουθεί καμία μουσική συνοχή αλλά έχει κάτι δραματικό που το συνθέτει ως μια ενιαία δουλειά. Φυσικά βρέθηκε και ο κατάλληλος άνθρωπος με τον οποίον περάσαμε άπειρες ώρες στο στούντιο φτιάχνοντας τα κομμάτια. Ο Φώτης Παπαθεοδώρου έχει τη μισή ευθύνη για αυτό το άλμπουμ. Βέβαια τώρα που μιλάμε έχω μετακινηθεί από αυτό συναισθηματικά. Θα το δείτε και σε όλα όσα έρχονται. Μετά το πένθος έμαθα να εκτιμώ τη ζωή.

Η queer καλλιτεχνική έκφραση στην Ελλάδα εξακολουθεί να κινείται σε ένα πεδίο όπου η ορατότητα και η αποδοχή δεν είναι δεδομένες. Πώς διαχειρίζεσαι ως δημιουργός τη σχέση ανάμεσα στον προσωπικό αγώνα, την πολιτική ανάγκη και την επιθυμία για ελεύθερη δημιουργία;

Θα προσπαθήσω να είμαι περιεκτικός. Διαχειρίζομαι αυτόν τον κατά τ’ άλλα πολύ ενδιαφέροντα και απαιτητικό συσχετισμό με συνεπή και μακροχρόνια ψυχανάλυση, φροντίδα της κοινότητας των φίλων και φιλενάδων μου, διεκδίκηση στον δρόμο, διαρκή διάλογο με τις αντοχές και τις δυνατότητές μου, με σποραδικές αλλά ουσιώδεις επισκέψεις στη φύση και με γνώμονα πάντα την ανίκητη δύναμη της αγάπης και της ευαλωτότητας.

Η τέχνη σου φαίνεται να ισορροπεί συνεχώς ανάμεσα στο πολύ προσωπικό και στο συλλογικό. Όταν δημιουργείς, ποια ανάγκη υπερισχύει: να καταθέσεις τη δική σου αλήθεια ή να ανοίξεις χώρο για τις αλήθειες των άλλων;

Όταν δημιουργώ προέχει το να μην μείνει τίποτα μέσα μου. Όπως όταν φυσάς τη μύτη σου μια πολύ κρύα μέρα της άνοιξης που δεν ντύθηκες κατάλληλα και τρέχει ασταμάτητα. Τη φυσάς να αδειάσει, να μην μπουκώσεις. Φυσάω κι εγώ στο μικρόφωνο και στο πιάνο να μην μείνει τίποτα και στη συνέχεια βλέπω πού με πάει η μελωδία ή ο στίχος. Το προσωπικό όταν γίνεται δημόσιο γίνεται συλλογικό. Κι όταν το προσωπικό αφορά στο βίωμα και την εμπειρία μέσα στη ζωή, δεν μπορεί παρά να ανοίγει χώρο για τις αλήθειες των άλλων. Αυτό που σου έλεγα και νωρίτερα για τη θάλασσα και τη φιλοξενία. Όταν γίνομαι προσωπικός και άρα ευάλωτος, νιώθω πως κάνω χώρο για μια συλλογική εμπειρία. Για ενδυνάμωση και ελευθερία. Το βλέπω δηλαδή αυτό και στα live μας και είναι μαγικό.

Έχοντας βιώσει τόσο την κυπριακή όσο και την αθηναϊκή εκδοχή του ανήκειν, πώς αυτές οι δύο εμπειρίες σε έχουν επηρεάσει στον τρόπο που βλέπεις την έννοια της πατρίδας ή της κοινότητας μέσα στην τέχνη σου;

Και να προσθέσω αν μου επιτρέπεις ό,τι έχω ζήσει και την παριζιάνικη εκδοχή του ανήκειν. Όχι ως παράσημο δηλαδή, αλλά περισσότερο για το ό,τι η έννοια της πατρίδας παραμορφώνεται όσο απομακρύνεσαι από αυτήν τοπογραφικά. Τέλος πάντων δεν ξέρω, δεν τα πάω καλά με τις πατρίδες και όλα αυτά τα κατά τη γνώμη μου πολύπλοκα ανθρώπινα κατασκευάσματα που οριοθετούνται στην εποχή μας τόσο αυστηρά και βίαια απέναντι στον ίδιο τον άνθρωπο. Ναι υποθέτω πως οι μετακινήσεις έχουν επηρέασει την αίσθηση που έχω για όλα αυτά αλλά κυρίως έχουν επηρέασει τον τρόπο που ζω τη ζωή μου και το παρόν. Πατρίδα μου θα έλεγα, αν έπρεπε να πω μια μεγαλοστομία, είναι πλέον το παρόν και η στιγμή. Με τις απαιτήσεις της, τη φροντίδα που χρειάζεται, τον διάλογο ή τη σύγκρουση και φυσικά την αγάπη. Αυτό βασικά, ναι, έχω αγαπήσει το παρόν και αυτό αναπόφευκτα έχει επηρεάσει, αυτό που λες εσύ, την τέχνη μου.

Με σπουδές στο θέατρο, εμπειρία στο μιούζικαλ, βαθιά αγάπη για την ποίηση και ενεργό παρόν στη μουσική, πώς έχει διαμορφώσει αυτός ο συνεχής διάλογος των τεχνών την προσωπική σου αισθητική και την αντίληψή σου για τη “σκηνική παρουσία”;

Μ’ αρέσει που με ρωτάς αυτό αμέσως μετά την πατρίδα και την έννοια του ανήκειν. Γιατί στ’ αλήθεια κάθε φορά που είμαι στη σκηνή νιώθω σαν να ήρθα σπίτι μου. Και πέρα από τα πρώτα δευτερόλεπτα μέχρι να κοιτάξω στα μάτια τον κόσμο που είναι από κάτω σαν να λέμε κάπως «καλησπέρα φίλη, καλησπέρα φίλε, πως κι από δω;», σε όλη την υπόλοιπη διάρκεια της παραμονής μου στη σκηνή νιώθω μια οικειότητα που δεν την έχω νιώσει πουθενά αλλού. Νιώθω άτρωτος αλλά και ευάλωτος, νιώθω και ισχυρός και ελεύθερος να αφεθώ ή και να κλάψω. Μια αίσθηση μη ντροπής, μη ενοχής. Και σίγουρα, ό,τι έχω κάνει ως τώρα στη ζωή μου, έχει εμπλουτίσει την εμπειρία μου στη σκηνή, την παραμονή μου εκεί πέρα και τη σύνδεσή μου ταυτόχρονα και με το υπερπέραν αλλά και με τον κάθε ένα ή την κάθε μία που εκείνη την ώρα επέλεξε να με ακούσει/δει να τραγουδάω. Και φυσικά το σπουδαιότερο είναι ό,τι τα σήματα που έχω στείλει εκεί έξω ως καλλιτέχνης φτάνουν σε αυτιά και ψυχούλες ατόμων που έρχονται στα live και ζεσταίνουν τον χώρο από την αγάπη και την τρυφερότητά τους και κάτι μας συνδέει. Δηλαδή για να επιστρέψω στην πατρίδα –έχω φάει κόλλημα τώρα τελείωσε– να ας πούμε πατρίδα είναι ένας χώρος από άτομα που δίνουν και λαμβάνουν αγάπη και τρυφερότητα και τραγουδούν παρέα.

Υπάρχει κάποιο τραγούδι ή στίχος σου που, όταν τον ερμηνεύεις ζωντανά, νιώθεις ότι τραντάζεται η ψυχή σου ή ότι εκθέτεις περισσότερα από όσα πίστευες ότι μπορείς να αντέξεις;

Το τραγούδι που έχω γράψει για τον Ζακ Κωστόπουλο, τη Zackie δηλαδή και αυτό για τη Δήμητρα της Λέσβου είναι πάντα δυο στιγμές πολύ οριακές. Ειδικά τις πρώτες φορές που τα έλεγα ζωντανά σε κόσμο μέσα μου κάτι σπάραζε. Τώρα έχει μαλακώσει, αλλά πάντα κάτι μέσα μου σπάει γνωρίζοντας πως τα τραγούδια αυτά είναι μνημόσυνα, γιατί αυτά τα άτομα θα ΄πρεπε να είναι αυτή τη στιγμή ανάμεσά μας και όχι εκεί που είναι. Δεν βγάζει νόημα το φευγιό τους, με ό,τι αυτό έφερε στο διάβα του. Όσο κι αν το εξηγήσουμε λογικά, δεν βγάζει νόημα. Ίσως γι΄ αυτό τον λόγο και στα δύο τραγούδια έχω προσκαλέσει δυο καλλιτέχνες που θαυμάζω πολύ, τον Ioko και τη mi55t και έφεραν μέσα στο τραγούδι μια δύναμη και μια λύτρωση που μου ήταν μάλλον απαραίτητη.

Πιστεύεις ότι η τέχνη μπορεί ακόμη να είναι μια ριζοσπαστική πολιτική πράξη; Και αν ναι, πώς εσύ προσωπικά τοποθετείς τη δική σου δημιουργία σε αυτόν τον άξονα;

Αν ριζοσπαστικό είναι αυτό που καταφέρνει να γίνει συλλογικό και ανατρεπτικό τότε ναι πιστεύω πως η τέχνη μπορεί να το κάνει αυτό. Ίσως να το κάνω, δεν ξέρω. Δεν το είχα σκεφτεί ως τώρα. Μπορεί ας πούμε το γεγονός πως καρφίτσωσα τα δάκρυα στο πρόσωπό μου και τα έκανα κοσμήματα και παράσημα να θεωρηθεί ριζοσπαστικό; Ίσως η ανάταση που έρχεται στα live μας από την εκτόνωση του πένθους μέσα από τον χορό, ξαναλέω, ίσως να θεωρηθεί ριζοσπαστική; Με έπιασες εξ απροόπτου με αυτή την ερώτηση αλλά δεν ήθελα να την παρακάμψω γιατί με ενδιαφέρει η τέχνη που είναι σε διάλογο με την, έτσι κι αλλιώς, πολιτική της φύση.

Πριν ανέβεις στη σκηνή, υπάρχει κάποιο τελετουργικό ή κάποια εσωτερική συμφωνία που κάνεις με τον εαυτό σου για να αφήσεις πίσω σου τον έξω κόσμο και να αφεθείς πλήρως στην εμπειρία;

Και μόνο που βάζω τα δάκρυά μου στο πρόσωπό μου, είναι μια τελετουργία ας πούμε, που μου υπενθυμίζει ότι ήρθαμε εδώ για τη μέθεξη και τη λύτρωση, για την εκτόνωση και την ελευθερία να είμαι ο απόλυτος εαυτός μου ή τέλος πάντων όποιος ή όποια είμαι εκείνη τη δεδομένη στιγμή. Χορεύω και ένα αργό τσιφτετέλι καθώς αναπνέω βαθιά από τη μύτη και έρχομαι στα ίσα μου. Τι άλλο θέλει ο άνθρωπος; Δυο αναπολογητικά δάκρυα και ένα τσιφτετέλι.

Αν μπορούσες να συνεργαστείς με οποιονδήποτε καλλιτέχνη, ζωντανό ή νεκρό, ποιος/α/ο θα ήταν και γιατί;

Ο Bowie, o Prince η Bjork και ο Omar Suleyman. Λέω τώρα για τα άπιαστα. Γιατί κατά τα άλλα συνεργάζομαι και περιβάλλομαι από εξαιρετικά ταλαντούχους και ταλαντούχες καλλιτέχνες/ιδες και δημιουργούς, από τη μουσική, τον χορό, τα εικαστικά, τα κραφτς και κάθε λογής πεδίο που είμαι πλήρης ως προς αυτό. Τίποτα, με μια βόλτα στα σόσιαλ μου θα καταλάβεις. Χάρης Κούσιος, Ecati, Αγγελική Νοέα, Μαριλένα Καλαϊτζαντωνάκη, Σοφία Αντωνίου, Μάριος Κακουλής, Mariandrie, Georgia de Graecia, Αλίκη Ανδρειωμένου, Γιώργης Παρταλίδης, Βασίλης Βηλαράς, Αλεξάνδρα Διονά, Tamta, Τεό Πουζμπούρης, Tso150, Christian Cherry, Φίλιππος Μίσσας, Μάριος Ράμμος, Μαίρη Λεονάρδου, Έλενα Αντωνίου, Φώτης Παπαθεοδώρου, Πάνος Μαλακτός, Πολυξένη Σάββα, Alejjos κτλ. Και αυτοί είναι μόνο όσοι μου ήρθαν με τη μία. Φαντάσου να ψάξω. Υπερπλήρης νιώθω, λέμε.

Στην εμφάνισή σου για το Athens Music Week στο Oddity Club στις 10/5, τι να περιμένουμε από εσένα;

Θα ήθελα πολύ να πω να μην περιμένετε τίποτα γιατί οι προσδοκίες χαλάνε τον έρωτα και τη μαγεία των πρώτων ραντεβού, αλλά έχω ωριμάσει αρκετά ώστε να πω να περιμένετε ό,τι θέλετε.

Όταν ολοκληρωθεί η εμφάνισή σου και ο κόσμος αποχωρήσει, ποιο αποτύπωμα θα ήθελες να έχει αφήσει μέσα τους η εμπειρία αυτή: μια νέα σκέψη, ένα δυνατό συναίσθημα ή ίσως μια αναπάντητη ερώτηση;

Κάπως έτσι ξεκίνησε αυτή η συζήτηση μεταξύ μας και μ’ αρέσει που κλείνει με τον ίδιο τρόπο. Επειδή λοιπόν δεν μ’ αρέσουν τα αναπάντητα το αποκλείω από την συνάρτηση. Αλλά μια νέα σκέψη και ένα δυνατό συναίσθημα είναι δύο φυλαχτά που θα ήθελα να κρατάνε καθώς αποχωρούν οι άνθρωποι που θα μας δουν. Εκτός φυσικά από την ελευθερία που δίνει στο σώμα και το νου ένα γαμάτο τσιφτετέλι και ο ήχος του κλαρίνου.

*Το Athens Music Week επιστρέφει από τις 7 έως τις 10 Μαΐου, φέρνοντας κοντά καλλιτέχνες, επαγγελματίες και λάτρεις της μουσικής για τέσσερις ημέρες γεμάτες παρουσιάσεις, συζητήσεις, networking events και πολλές showcase συναυλίες από εγχώρια και διεθνή ονόματα. Περισσότερες πληροφορίες εδώ. Εισιτήρια στο more.com