Τον δάγκωσαν φίδια πάνω από 200 φορές αλλά κατάφερε κάτι μοναδικό

Για σχεδόν δύο δεκαετίες, ο Τιμ Φρίντε εγχέει σκόπιμα στον εαυτό του δηλητήριο φιδιών. Τώρα, οι επιστήμονες λένε πως στο αίμα του Φρίντε ανιχνεύθηκαν αντισώματα ικανά να εξουδετερώνουν θανατηφόρες δόσεις από δεκάδες είδη φιδιών – ένα επίτευγμα που ίσως φέρει ένα πρωτοποριακό αντίδοτο.

Τα σημερινά αντίδοτα, προκειμένου να είναι αποτελεσματικά, πρέπει να ταιριάζουν με το είδος δηλητηριώδους φιδιού που δάγκωσε κάποιον. Σύμφωνα όμως με το BBC, η 18ετής αποστολή του κ. Φρίντε θα μπορούσε να αποτελέσει ένα σημαντικό βήμα προς την εύρεση ενός καθολικού αντίδοτου ενάντια στο δάγκωμα των φιδιών.

Συνολικά, ο κ. Φρίντε έχει υποστεί πάνω από 200 δαγκώματα και περισσότερες από 700 ενέσεις δηλητηρίου που παρασκεύασε ο ίδιος από μερικά από τα πιο θανατηφόρα φίδια στον κόσμο, όπως διάφορα είδη μαύρης μάμπας, κόμπρας, τάιπαν και κρέιτ. Αρχικά ήθελε να αναπτύξει ανοσία για να προστατεύει τον εαυτό του κάθε φορά που ο ίδιος ερχόταν αντιμέτωπος με ένα φίδι, καταγράφοντας τις εμπειρίες του στο YouTube.

Βέβαια, στην αρχή τα πράγματα δεν κύλησαν ομαλά καθώς όπως παραδέχθηκε ο πρώην μηχανικός φορτηγών, δύο διαδοχικά δαγκώματα κόμπρας τον έριξαν σε κώμα. «Δεν ήθελα να πεθάνω. Δεν ήθελα να χάσω ούτε ένα δάχτυλο. Δεν ήθελα να χάσω τη δουλειά μου», είπε στο BBC.

Το κίνητρό του ήταν να αναπτυχθούν καλύτερες θεραπείες για τον υπόλοιπο κόσμο, εξηγώντας: «Απλώς έγινε τρόπος ζωής και συνέχισα να πιέζω, να πιέζω, να πιέζω όσο πιο πολύ μπορούσα – για τους ανθρώπους που βρίσκονται 8.000 μίλια μακριά και πεθαίνουν από δάγκωμα φιδιού».

«Θα ήθελα πολύ να πάρω λίγο από το αίμα σου»

Το σημερινό σύστημα παραγωγής αντιοφικού βασίζεται σε ζώα, κυρίως σε άλογα, στα οποία εγχέεται μικρή ποσότητα δηλητηρίου ώστε να παραχθούν αντισώματα. Το πρόβλημα όμως είναι πως κάθε αντίδοτο είναι εξειδικευμένο για συγκεκριμένο είδος φιδιού – και η ποικιλομορφία των τοξινών είναι τεράστια, ακόμη και μεταξύ φιδιών του ίδιου είδους σε διαφορετικές περιοχές.

Έτσι, μια ομάδα ερευνητών άρχισε να αναζητά ένα είδος ανοσολογικής άμυνας που ονομάζεται “εξουδετερωτικά αντισώματα”. Αντί να στοχεύουν το μέρος της τοξίνης που κάνει την κάθε μία μοναδική, στοχεύουν τα μέρη που είναι κοινά σε ολόκληρες κατηγορίες τοξινών. Κάπως έτσι ο δρ Τζέικομπ Γκλάνβιλ, διευθύνων σύμβουλος της βιοτεχνολογικής εταιρείας Centivax, έμαθε για τον Τιμ Φρίντε. «Αμέσως σκέφτηκα: “αν υπάρχει κάποιος στον κόσμο που έχει αναπτύξει αυτά εξουδετερωτικά αντισώματα, είναι αυτός”, και έτσι τον πλησίασα», είπε. «Στην πρώτη μας κλήση του είπα: “Μπορεί να ακουστεί περίεργο, αλλά θα ήθελα πολύ να πάρω λίγο από το αίμα σου”», εξήγησε.

Ο κ. Φρίντε συμφώνησε και το εγχείρημα έλαβε ηθική έγκριση, επειδή η μελέτη θα βασιζόταν μόνο στη λήψη αίματος, χωρίς να του χορηγηθεί νέο δηλητήριο. Η έρευνα επικεντρώθηκε στα φίδια της οικογένειας των ελαπιδών (elapids) – μία από τις δύο οικογένειες δηλητηριωδών φιδιών – όπως τα κοραλλιογενή φίδια, οι μάμπες, οι κόμπρες, οι τάιπαν και τα κρέιτ.

Το δηλητήριο των ελαπιδών βασίζεται κυρίως σε νευροτοξίνες, οι οποίες παραλύουν το θύμα και μπορεί να αποβούν θανατηφόρες αν σταματήσουν τους μυς που είναι υπεύθυνοι για την αναπνοή.

Οι ερευνητές επέλεξαν 19 είδη ελαπιδών που έχουν χαρακτηριστεί από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας ως από τα πιο θανατηφόρα φίδια στον κόσμο. Στη συνέχεια άρχισαν να αναλύουν το αίμα του κ. Φρίντε αναζητώντας αμυντικούς μηχανισμούς.

Το έργο τους, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Cell, εντόπισε δύο ευρέως εξουδετερωτικά αντισώματα που μπορούσαν να στοχεύσουν δύο κατηγορίες νευροτοξινών. Πρόσθεσαν και ένα φάρμακο που στοχεύει μια τρίτη κατηγορία για να δημιουργήσουν το «κοκτέιλ» αντίδοτου.

Στις δοκιμές σε ποντίκια, το «κοκτέιλ» παρείχε πλήρη προστασία από 13 από τα 19 πιο επικίνδυνα είδη ελαπιδών και μερική από τα υπόλοιπα.

Η προστασία που προσφέρει χαρακτηρίζεται «άνευ προηγουμένου». Αν και απομένει δρόμος ώσπου να υπάρξει ασφαλές σκεύασμα για ανθρώπινη χρήση, οι επιστήμονες θεωρούν ότι η έρευνα άνοιξε μια πολλά υποσχόμενη νέα κατεύθυνση.

Αυτό αποτελεί ένα «απαράμιλλο» εύρος προστασίας, σύμφωνα με τον δρ Γκλάνβιλ, ο οποίος δήλωσε ότι «πιθανότατα καλύπτει πολλά είδη ελαπιδών για τα οποία δεν υπάρχει αυτή τη στιγμή αντίδοτο».

«Πιστεύω ότι στα επόμενα 10 ή 15 χρόνια θα έχουμε κάτι αποτελεσματικό για κάθε μία από αυτές τις κατηγορίες τοξινών», δήλωσε ο καθηγητής Πίτερ Κουόνγκ (Peter Kwong), ένας από τους ερευνητές του Πανεπιστημίου Κολούμπια.

Η αναζήτηση συνεχίζεται μέσα στα δείγματα αίματος του κ. Φρίντε.