Δημοψήφισμα 10 χρόνια μετά: Τι σημαίνει η κίνηση του Αλέξη Τσίπρα

Γιατί ο Αλέξης Τσίπρας, 10 χρόνια μετά το δημοψήφισμα της 5ης Ιουλίου του 2015 ζητά να δημοσιοποιηθούν τα πρακτικά του συμβουλίου Πολιτικών Αρχηγών που έγινε αμέσως μετά;

Το ερώτημα πλανάται τις τελευταίες ώρες μετά από την πρωτοβουλία του πρώην πρωθυπουργού να αποστείλει σχετική επιστολή στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κώστα Τασούλα. Μια επιστολή στην οποία ο πρώην πρόεδρος της Βουλής απάντησε αρνητικά.

Όπως ήταν αναμενόμενο, πολλοί συνέδεσαν την κίνηση αυτή του Αλέξη Τσίπρα με τα γνωστά σενάρια περί δημιουργίας νέου πολιτικού φορέα από τον πρώην πρωθυπουργό. Άλλοι το συσχέτισαν με πιθανές πρωτοβουλίες του που αφορούν την δημόσια παρουσία του ή τις δραστηριότητες του Ινστιτούτου που διαθέτει.

Όμως, τα μόνα…πραγματικά και χειροπιαστά δεδομένα που υπάρχουν είναι η ίδια η επιστολή του Αλέξη Τσίπρα. Ένα κείμενο από το οποίο μπορεί να συνάγει κανείς -σχετικά εύκολα – συγκεκριμένα συμπεράσματα.

Πρώτον: Ο πρώην πρωθυπουργός δεν κρύβει το ότι η πρωτοβουλία έχει να κάνει με την χρονική στιγμή. Τα 10 χρόνια από τον έντονα φορτισμένο πολιτικά Ιούλιο του 2015 προφανώς συνιστούν ένα διάστημα με συμβολικό χαρακτήρα. Παράλληλα όμως δίνουν την δυνατότητα της αποτίμησης των δεδομένων με μία χρονική απόσταση ικανή για μία ψύχραιμη ματιά. Κάτι που φαίνεται να επιθυμεί ο Αλέξης Τσίπρας μια και αναφέρει πως «τα κρίσιμα εκείνα γεγονότα, που επηρέασαν τις ζωές εκατομμυρίων ανθρώπων, απασχολούν ακόμα και σήμερα το δημόσιο διάλογο».

Δεύτερον: Η πρωτοβουλία του Αλέξη Τσίπρα έχει εμφανώς πολιτικό χαρακτήρα. Ο ίδιος ξεκαθαρίζει στην επιστολή του πως ο στόχος του είναι να δοθούν στην δημοσιότητα τα πρακτικά του συμβουλίου ως να γίνουν γνωστές «οι απόψεις όλων των κομμάτων, οι εκτιμήσεις τους για το δημοψήφισμα και το αποτέλεσμά του, αλλά και για τη στρατηγική που θα έπρεπε να ακολουθήσει η ελληνική κυβέρνηση». Μάλιστα αν συνυπολογίσει κανείς ότι από τα 6 κόμματα που μετείχαν στο Συμβούλιο Αρχηγών σήμερα 4 από αυτά είναι ακόμη ενεργά και κυρίαρχα στην πολίτική ζωή είναι σαφές ότι επιθυμεί έναν άτυπο πολιτικό «διάλογο» μεταξύ των πολιτικών δυνάμεων.

Τρίτον: Από την επιστολή του Αλέξη Τσίπρα προκύπτει με σαφήνεια η εκτίμησή του πως η δημόσια συζήτηση για τα γεγονότα του 2015 δεν γίνεται με όρους διαφάνειας (ζητά «να ριχτεί άπλετο φως σε όλες τις πτυχές τους»). Επίσης ούτε με όρους αλήθειας (σημειώνει πως «το έθνος πρέπει να μάθει να θεωρεί εθνικό ότι είναι αληθινό»). Ένα στοιχείο που παραπέμπει προφανώς στην ετερόκλητη κριτική που έχει δεχθεί η κυβέρνηση του Αλέξη Τσίπρα και ο ίδιος προσωπικά. Μια κριτική που συμπυκνώθηκε στην κατηγορία της κυβίστησης σε σχέση με το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος που ήταν αρνητικό όσον αφορά την αρχική συμφωνία που προτάθηκε από τους δανειστές. Θυμίζουμε ότι πολλάκις και ιδίως στα διαγγέλματα εκείνης της περιόδου πριν και μετά τις κάλπες της 5ης Ιουλίου  ο Αλέξης Τσίπρας έχει αναφέρει πως αντικείμενο του δημοψηφίσματος δεν ήταν η έξοδος ή όχι από το ευρώ αλλά η επίτευξη μιας νέας συμφωνίας.

Τέταρτον: Ο Αλέξης Τσίπρας δεν φαίνεται να αποτιμά πως στα όσα ειπώθηκαν στο Συμβούλιο Πολιτικών Αρχηγών συνιστούν κάποιο είδος «κρατικών μυστικών». Διαφωνώντας έτσι με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας που στην απαντητική επιστολή του επικαλείται έναν γενικό κανόνα σύμφωνα με τον οποίο όσα λέγονται σε τέτοιου είδους συμβούλια «είναι απόρρητα, καθώς αφορούν σε σοβαρότατα εθνικά θέματα». Ο πρώην πρωθυπουργός λέει πως στο συμβούλιο καταγράφθηκαν οι εκτιμήσεις των κομμάτων «για το δημοψήφισμα και το αποτέλεσμά του, αλλά και για τη στρατηγική που θα έπρεπε να ακολουθήσει η ελληνική κυβέρνηση». Δηλαδή μία αμιγώς πολιτική συζήτηση. Μάλιστα στον ισχυρισμό αυτό συναινεί και η θέση του ΚΚΕ (που διαχρονικά δεν «κάνει διαρροές» για διαδικασίες που αφορούν ευαίσθητα ή εθνικά θέματα) αφού ζητά επίσης την δημοσιοποίηση των πρακτικών.

Εν κατακλείδι, η γενικότερη αίσθηση που προκύπτει είναι πως ο Αλέξης Τσίπρας έχει αποφασίσει πως…10 χρόνια ήταν αρκετά! Προκρίνοντας μία συζήτηση επί τεκμηρίων και πραγματικών δεδομένων για τα τεκταινόμενα του καλοκαιριού του 2015. Άρα είναι αντίστοιχα αποφασισμένος να δώσει απαντήσεις σε θέματα που φαίνεται να θεωρεί «προπαγάνδα». Το γεγονός μάλιστα ότι αναλαμβάνει συγκεκριμένη πρωτοβουλία καταδεικνύει ότι «προκαλεί» τις υφιστάμενες πολιτικές δυνάμεις σε μια τέτοια συζήτηση. Όμως η συντριπτική πλειοψηφία τους δεν φαίνεται διατεθειμένη να «σηκώσει το γάντι»…