Ιατροδικαστές με ΑΙ και ψηφιακό βοηθό μετά το φιάσκο Μουρτζούκου

Με ένα tablet, περιγραφή με φωνητική λειτουργία και αυτόματη σύνταξη σχεδίου ιατροδικαστικής έκθεσης από ψηφιακό βοηθό, θα πραγματοποιούν πλέον τις νεκροτομές -νεκροψίες οι ιατροδικαστές στην Ελλάδα. Οι υποθέσεις Μουρτζούκου και Πισπιρίγκου και τα όσα διαπιστώθηκαν για την Ιατροδικαστική Υπηρεσία της Πάτρας, η οποία τέθηκε σε αναστολή, οδήγησαν το Υπουργείο Δικαιοσύνης να λάβει δραστικά μέτρα για τη ριζική αναδιοργάνωση των ιατροδικαστικών υπηρεσιών.

Η καθυστέρηση στη σύνταξη των ιατροδικαστικών εκθέσεων έφθανε μέχρι και τα τρία χρόνια, γεγονός που οδηγούσε ακόμη και στην αθώωση κατηγορουμένων από τα δικαστήρια, ενώ η έλλειψη οποιουδήποτε κανόνα για το υποχρεωτικό περιεχόμενό τους και ο «μεσαίωνας» σε ό,τι αφορά τη χρήση της τεχνολογίας στο πλαίσιο των ιατροδικαστικών πράξεων (όλα γίνονται ακόμη με «χαρτί και μολύβι») δημιουργούσαν την εικόνα μιας υπηρεσίας υπό διάλυση.

Υπό τα δεδομένα αυτά, το αρμόδιο Υπουργείο έχει ξεκινήσει εδώ και δύο χρόνια μια μεταρρύθμιση, σύμφωνα με τις εξελίξεις της τεχνολογίας, παράλληλα με τους πειθαρχικούς ελέγχους σε ιατροδικαστές για σοβαρά πειθαρχικά αδικήματα (2024-2025) με την επιβολή πειθαρχικών ποινών.

Υπενθυμίζεται ότι προ ημερών ανεστάλη η λειτουργία της Ιατροδικαστικής Υπηρεσίας Πατρών και μέχρι στιγμής 4 ιατροδικαστές βρίσκονται σε δυνητική αργία (οι 3 ασχολήθηκαν με υπόθεση Πισπιρίγκου), σε 3 έχει επιβληθεί πειθαρχική ποινή (παύση ενός έτους, πρόστιμο, επίπληξη) και για 2 εκκρεμεί πειθαρχική διαδικασία.

Ψηφιακές νεκροψίες και Τεχνητή Νοημοσύνη

Σύμφωνα με το Υπουργείο Δικαιοσύνης, σε λίγους μήνες, οι Έλληνες Ιατροδικαστές θα έχουν στη διάθεσή τους ένα Πληροφοριακό Σύστημα που θα συνδυάζει προηγμένες τεχνολογίες ηλεκτρονικού υπολογιστή και Τεχνητής Νοημοσύνης. Ουσιαστικά θα έχουν ένα ψηφιακό βοηθό κατά τη διενέργεια των ιατροδικαστικών πράξεων, ο οποίος θα επιταχύνει σε μεγάλο βαθμό το έργο τους, προς όφελος της ταχείας και αποτελεσματικότερης απονομής της δικαιοσύνης.

Το Πληροφοριακό Σύστημα, εγκατεστημένο σε ένα tablet, θα είναι σε θέση να λαμβάνει εικόνες της σορού επί της οποίας επιχειρεί ο ιατροδικαστής. Παράλληλα, ο ιατροδικαστής, μέσω φωνητικής λειτουργίας θα προβαίνει σε προφορική περιγραφή των όσων ο ίδιος παρατηρεί αναφορικά με τη σορό.

Στη συνέχεια, το Πληροφοριακό Σύστημα, ανατρέχοντας σε βάσεις δεδομένων ιατροδικαστικών στοιχείων και εικόνων και με τη χρήση τεχνολογίας ΑΙ, θα προβαίνει σε επεξεργασία των εικόνων και των φωνητικών δεδομένων που έχει εισάγει ο ιατροδικαστής, καταλήγοντας στην αυτόματη σύνταξη σχεδίου ιατροδικαστικής έκθεσης.

Το Πληροφοριακό Σύστημα θα προβαίνει, δηλαδή, σε μια λογική σύνδεση των ευρημάτων ώστε να παρουσιάσει στον ιατροδικαστή μια εκτίμηση αναφορικά με την αιτία θανάτου, τα συμπεράσματα που προκύπτουν από τις εικόνες και τις περιγραφές που ο ίδιος έχει εισάγει στο σύστημα, δίνοντας στον ιατροδικαστή μια πρώτη εικόνα για την υπόθεση, η οποία στηρίζεται στα επιστημονικά δεδομένα της ιατροδικαστικής επιστήμης.

Μετά την αυτόματη σύνταξη του σχεδίου, ο ιατροδικαστής θα μπορεί να επεξεργαστεί το κείμενο της έκθεσης προκειμένου ο ίδιος να προβεί σε συμπληρώσεις ή και αλλαγές εφόσον κατά την αιτιολογημένη επιστημονική κρίση του φρονεί πως το αρχικό συμπέρασμα του Πληροφοριακού Συστήματος δεν είναι εκείνο στο οποίο και ο ίδιος καταλήγει.

Με αυτόν τον τρόπο, μειώνεται κατακόρυφα ο κίνδυνος λανθασμένης εκτίμησης του ιατροδικαστή αλλά και ο χρόνος που απαιτείται για την ορθή, πλήρη και επιστημονικά τεκμηριωμένη σύνταξη της ιατροδικαστικής έκθεσης.

Τι αλλάζει στις Ιατροδικαστικές Υπηρεσίες

Εκτός από τους πειθαρχικούς ελέγχους που έχουν πραγματοποιηθεί ήδη, το Υπουργείο Δικαιοσύνης, έχει προχωρήσει και στην πρόσληψη 32 ιατροδικαστών ενώ έχει αλλάξει και τον τρόπο πρόσληψης νεκροτόμων, χωρίς γραφειοκρατικά εμπόδια.

Παράλληλα, οργάνωσε τις Ιατροδικαστικές Υπηρεσίες της χώρας σε δομή Δημόσιας Υπηρεσίας, υπαγόμενες στη νεοσυσταθείσα Γενική Διεύθυνση Ιατροδικαστικής στο Υπουργείο Δικαιοσύνης.

Καθορίστηκε το ελάχιστο υποχρεωτικό περιεχόμενο για την ιατροδικαστική έκθεση και συστάθηκε Τριμελής Επιτροπή για την επαναξιολόγηση των ιατροδικαστικών εκθέσεων. Η Eπιτροπή αυτή μπορεί να επιλαμβάνεται μετά από εισαγγελική παραγγελία ή μετά από αιτήματα ατόμων σε περιπτώσεις που υπάρχουν εκτιμήσεις ότι κάτι δεν πάει καλά. Επίσης, καταρτίζεται Κώδικας Δεοντολογίας και Πρωτοκόλλων που σχετίζονται με την ιατροδικαστική.

Στον Πειραιά και την Πάτρα ιδρύθηκαν τοξικολογικά εργαστήρια και έχουν αναληφθεί πρωτοβουλίες για νέο νεκροτομείο στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη (2025), ενώ έχει υπάρξει μέριμνα τόσο για την ταφή δεκάδων αζήτητων σορών τουλάχιστον επί τριετία του νεκροτομείου Αθηνών στο κοιμητήριο Σχιστού όσο και για τις αζήτητες σορούς των λοιπών νεκροτομείων της χώρας.