Ο Τραμπ υπέρ της Ουκρανίας – αλλά με όρους, παζάρια και ευρωπαϊκό πορτοφόλι

Ο Ντόναλντ Τραμπ φαίνεται πως βρήκε τελικά έναν τρόπο να στηρίξει την Ουκρανία χωρίς να πάει κόντρα στη βάση του: ζητά από τους Ευρωπαίους συμμάχους να παραδώσουν τα δικά τους όπλα στο Κίεβο και να τα αντικαταστήσουν με αμερικανικά, πληρώνοντας για αυτά.

Το δύσκολο κομμάτι ξεκινά τώρα: να συμφωνηθεί ποιοι σύμμαχοι του ΝΑΤΟ θα παραδώσουν τα πολυπόθητα οπλικά συστήματα – κυρίως τις πυραυλικές συστοιχίες Patriot που ζητά επιτακτικά η Ουκρανία.

«Θα φτιάξουμε κορυφαία όπλα και θα σταλούν στο ΝΑΤΟ», δήλωσε τη Δευτέρα από το Οβάλ Γραφείο ο Αμερικανός πρόεδρος.

Ο Τραμπ προανήγγειλε την άφιξη συστημάτων Patriot στην Ουκρανία «εντός ημερών», αν και αντιμετωπίζει εσωτερικές αντιδράσεις από κύκλους του κινήματος MAGA που αντιτίθενται στη στρατιωτική βοήθεια προς το Κίεβο.

Τα ακριβά αυτά συστήματα αντιαεροπορικής άμυνας έχουν αποδειχθεί αποτελεσματικά στην αναχαίτιση ρωσικών βαλλιστικών πυραύλων και βρίσκονται σε μεγάλη ζήτηση μεταξύ των συμμάχων των ΗΠΑ.

Σύμφωνα με πηγή που γνωρίζει τις διαπραγματεύσεις, η Ουάσινγκτον είναι διατεθειμένη να προσφέρει και επιθετικά όπλα στο πλαίσιο της συμφωνίας με τους Ευρωπαίους, παρότι ο Τραμπ έχει προειδοποιήσει την Ουκρανία να μην πλήξει τη Μόσχα.

Το σχέδιο, το οποίο συμφωνήθηκε πρόσφατα μεταξύ Τραμπ και του Γενικού Γραμματέα του ΝΑΤΟ Μαρκ Ρούτε, έχει γίνει δεκτό θετικά από το Κίεβο και τους συμμάχους, σύμφωνα με δύο πηγές.

Κυβερνήσεις σε Κίεβο και ευρωπαϊκές πρωτεύουσες χαιρέτισαν τη θεαματική αλλαγή στάσης του Τραμπ, ο οποίος μέχρι πρόσφατα μιλούσε θετικά για τον Βλαντίμιρ Πούτιν. Ωστόσο, προς το παρόν έχει παρουσιαστεί ένα πλαίσιο – όχι ένα πλήρες σχέδιο. Η ουσιαστική βοήθεια προς την Ουκρανία θα εξαρτηθεί από τις επερχόμενες διαπραγματεύσεις για το ποιος θα δώσει τι.

«Όπως πάντα, ο διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες», σχολίασε πρέσβης βόρειας ευρωπαϊκής χώρας στην Ουάσινγκτον.

Κεντρικό ερώτημα παραμένει ποιοι θα παραδώσουν τελικά τα Patriot και πότε.

Έκπληξη στους συμμάχους

Κατά τη συνάντησή του με τον Τραμπ, ο Ρούτε ανέφερε ότι έξι χώρες -Φινλανδία, Δανία, Σουηδία, Νορβηγία, Ολλανδία και Καναδάς- εκδήλωσαν πρόθεση να συμμετάσχουν στο σχέδιο.

Ωστόσο, διπλωματικές πηγές από δύο από αυτές τις χώρες δήλωσαν στο Reuters ότι πληροφορήθηκαν για το σχέδιο τη στιγμή της ανακοίνωσης. «Είναι σαφές πως κανείς δεν είχε ενημερωθεί εκ των προτέρων για τις λεπτομέρειες», ανέφερε πρέσβης ευρωπαϊκής χώρας.

Ο πρώην Αμερικανός πρέσβης στο ΝΑΤΟ, Κερτ Βόλκερ, σημείωσε ότι ο Τραμπ προσπαθεί να εξισορροπήσει τη στήριξη στην Ουκρανία με τις εσωτερικές πιέσεις του Ρεπουμπλικανικού κόμματος.

«Το να πληρώνουν οι Ευρωπαίοι για αμερικανικά όπλα είναι απόλυτα συνεπές με όσα έλεγε στην προεκλογική εκστρατεία του», είπε.

Ο Βόλκερ εκτίμησε ότι η Ουκρανία θα μπορούσε να λάβει τελικά 12 ή 13 συστοιχίες Patriot, αλλά αυτό ενδέχεται να χρειαστεί έως και έναν χρόνο.

Ποιες χώρες συζητούν αποστολή Patriot – και ποιο το αντάλλαγμα

Αξιωματούχος του ΝΑΤΟ επιβεβαίωσε ότι η συμμαχία θα συντονίσει τις παραδόσεις μέσω του μηχανισμού «NATO Security Assistance and Training for Ukraine», ο οποίος εδρεύει στη Γερμανία. Σε αυτή την προσπάθεια έχουν δεσμευτεί ήδη η Γερμανία, η Νορβηγία, η Δανία, η Ολλανδία, η Σουηδία, το Ηνωμένο Βασίλειο, ο Καναδάς και η Φινλανδία.

Ωστόσο, όπως είπε η επικεφαλής ευρωπαϊκής διπλωματίας Κάγια Κάλας: «Αν εμείς πληρώνουμε για τα όπλα, τότε είναι δική μας η στήριξη. Αν απλώς τα υποσχεθείς και πεις ότι θα τα πληρώσει άλλος, δεν τα έχεις δώσει εσύ πραγματικά».

Σύμφωνα με Αμερικανό αξιωματούχο, η διοίκηση Τραμπ εξετάζει τα αποθέματα του ΝΑΤΟ για διαθέσιμα συστήματα και προσπαθεί να πείσει τις χώρες να τα παραχωρήσουν με αντάλλαγμα κάποια μορφή «αντιπροσφοράς». Αυτή θα μπορούσε να περιλαμβάνει είτε αλλαγές σε παραδόσεις μέσω του προγράμματος Foreign Military Sales, είτε ανταλλαγές πυρομαχικών με υποσχεθείσα επαναπλήρωση σε μεταγενέστερη φάση.

Ο Τραμπ ανέφερε ότι μία χώρα διαθέτει 17 συστήματα Patriot, ορισμένα από τα οποία θα σταλούν στην Ουκρανία. Η δήλωση αυτή προκάλεσε σύγχυση σε συμμάχους και στο Κογκρέσο, καθώς καμία χώρα πέραν των ΗΠΑ δεν διαθέτει τέτοιο αριθμό.

Πηγές εκτιμούν ότι πιθανώς αναφερόταν σε επιμέρους στοιχεία του συστήματος, όπως εκτοξευτές ή πυραύλους.

Ο Γερμανός υπουργός Άμυνας Μπόρις Πιστόριους δήλωσε ότι το Βερολίνο θα εξετάσει το ενδεχόμενο αποστολής Patriot στην Ουκρανία μαζί με τις ΗΠΑ. Ωστόσο, ακόμη κι αν υπάρξει απόφαση, οι παραδόσεις δεν θα ξεκινήσουν πριν το φθινόπωρο, χάνοντας έτσι το κρίσιμο στρατιωτικά καλοκαίρι.

Τρεις αξιωματούχοι των ΗΠΑ, εμπλεκόμενοι στον στρατιωτικό σχεδιασμό, δήλωσαν ότι τώρα αρχίζει η πραγματική δουλειά. Οι διαπραγματεύσεις με τους Ευρωπαίους είναι σε πρώιμο στάδιο.

«Όλοι λένε πως είναι πρόθυμοι να βοηθήσουν», είπε ένας αξιωματούχος. «Αλλά το τι σημαίνει αυτό στην πράξη, παραμένει ασαφές».