Guardian: Το “ελληνικό καλοκαίρι” δεν είναι για τους Έλληνες

Την δύσκολη οικονομική πραγματικότητα που βιώνουν σήμερα οι Έλληνες – και πώς αυτή επηρεάζει άμεσα τη δυνατότητά τους να απολαύσουν καλοκαιρινές διακοπές – καταγράφει σε εκτενές ρεπορτάζ ο Guardian.

Μέσα από μαρτυρίες κατοίκων και εργαζομένων, το βρετανικό μέσο σκιαγραφεί την αντίφαση μιας χώρας που, ενώ αποτελεί κορυφαίο παγκόσμιο προορισμό για εκατομμύρια τουρίστες, γίνεται ολοένα και πιο απρόσιτη για τους ίδιους της τους πολίτες, εξαιτίας της ακρίβειας, των στάσιμων μισθών και του υψηλού κόστους ζωής που επιβαρύνει τα ελληνικά νοικοκυριά.

Υπάλληλος σε γκισέ διανομής εισιτηρίων για τα πλοία ανέφερε στον Guardian πως οι πωλήσεις των εισιτηρίων έχουν πέσει κατά 50%, καθώς ο κόσμος δεν ταξιδεύει πια.

«Το 2025 θα μείνει στη μνήμη ως η χρονιά που οι Έλληνες αποφάσισαν να εγκαταλείψουν το καθιερωμένο τους καλοκαιρινό προσκύνημα στις παραλίες», γράφει το βρετανικό μέσο. «Οι μελέτες μας δείχνουν ότι ένας στους δύο Έλληνες δεν θα πάει φέτος διακοπές», λέει στον Guardian ο Τάκης Καλόφωνος, οικονομικός σύμβουλος της ΕΕΚΕ, της Ένωσης Εργαζόμενων Καταναλωτών Ελλάδας.

«Ενώ πριν 10 χρόνια οι διακοπές διαρκούσαν 20 ή και 30 μέρες, φέτος είναι λιγότερες από μία εβδομάδα. Οι Κυκλάδες και τα πιο απομακρυσμένα νησιά είναι άπιαστο όνειρο για πολλούς. Ποιος μπορεί να πληρώσει 450 ευρώ σε εισιτήρια, που είναι το κόστος για μια τετραμελή οικογένεια με αυτοκίνητο, όταν ο μέσος μισθός είναι 1.342 ευρώ το μήνα;»

Η μεγάλη «απόδραση» του Αυγούστου – που συχνά περιστρέφεται γύρω από τον εορτασμό της Κοιμήσεως της Θεοτόκου στις 15 Αυγούστου – έχει για πολλούς περιοριστεί σε λίγες μέρες με φίλους ή συγγενείς σε χωριά της ηπειρωτικής χώρας.

Η Ευρωπαϊκή Στατιστική Υπηρεσία (Eurostat) επιβεβαίωσε πρόσφατα τα ευρήματα της ΕΕΚΕ, ανακοινώνοντας ότι το 46% των Ελλήνων – ποσοστό 19 μονάδες υψηλότερο από τον μέσο όρο της ΕΕ – δεν είχε τη δυνατότητα να πάει ούτε για μια εβδομάδα διακοπές πέρυσι.

Στην Αθήνα, ο φετινός Αύγουστος δεν μοιάζει με τους προηγούμενος: οι συγκοινωνίες είναι γεμάτες, η κίνηση στο κέντρο δεν έχει μειωθεί είναι κατάμεστο, η κίνηση στο κέντρο της πόλης δεν έχει μειωθεί, οι θέσεις στα θερινά είναι εξαντλημένες και τα μπαρ είναι γεμάτα από νέους που δεν κατάφεραν να φύγουν.

Το παράδοξο είναι πως παρόλο που η Ελλάδα αποτελεί ιδανικό τουριστικό προορισμό, οι Έλληνες αδυνατούν ολοένα και περισσότερο να τον απολαύσουν. Η άφιξη 36 εκατομμυρίων ταξιδιωτών πέρυσι – σχεδόν τετραπλάσιου αριθμού από τον πληθυσμό της χώρας – έχει καταστήσει την Ελλάδα έναν από τους 10 κορυφαίους προορισμούς παγκοσμίως. Ο τουριστικός τομέας απέφερε περίπου 21,7 δισ. ευρώ το 2024, βοηθώντας την Αθήνα να μειώσει το τεράστιο δημόσιο χρέος της από το 180% του ΑΕΠ (στην κορύφωση της οικονομικής κρίσης) στο 153,6%.

Αν και ο τουρισμός αποτελεί την κινητήρια δύναμη της ελληνικής οικονομίας, προσφέροντας τουλάχιστον μία στις πέντε θέσεις εργασίας, η επιτυχία του έχει συνοδευτεί από εκτίναξη των τιμών. Οι μισθοί, αντίθετα, παραμένουν στάσιμοι, ακολουθώντας ρυθμούς αύξησης πολύ χαμηλότερους από τον πληθωρισμό, ο οποίος στην Ελλάδα έχει ξεπεράσει κατά πολύ αυτόν άλλων χωρών της ΕΕ, οδηγώντας σε απότομη άνοδο του κόστους ζωής. Όσοι καταφέρνουν να αποταμιεύσουν κάποια χρήματα, λένε πως συμφέρει περισσότερο να κάνουν διακοπές στο εξωτερικό παρά στην Ελλάδα.

Δημοσκόπηση της Alco τον Ιούνιο αποκάλυψε ότι το αυξημένο κόστος διαμονής, τα ακτοπλοϊκά εισιτήρια και οι τιμές στα εστιατόρια αποτελούν τους βασικούς αποτρεπτικούς παράγοντες για ταξίδια. «Οι Έλληνες αποκλείονται οικονομικά από το να απολαύσουν αυτό που κάποτε ήταν πολιτισμική και θρησκευτική παράδοση – οι διακοπές του Αυγούστου», λέει ο καθηγητής Χρήστος Πιτέλης, καθηγητής του Πανεπιστημίου του Σαουθάμπτον. «Τα ολοένα και μικρότερα διαθέσιμα εισοδήματα κάνουν αυτή την εμπειρία απαγορευτική για πολλούς.»

Με τη μεσαία τάξη να έχει πληγεί περισσότερο από τα μέτρα λιτότητας που επιβλήθηκαν ως τίμημα για τη διάσωση της χρεοκοπημένης ελληνικής οικονομίας πριν από μια δεκαετία, ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει δηλώσει ότι επίκεινται μέτρα ανακούφισης. Η κυβέρνησή του έχει δεσμευτεί να μειώσει τη φορολογία και να αυξήσει τον μέσο μηνιαίο μισθό στα 1.500 ευρώ μέχρι το 2027.

Ωστόσο, για τους Έλληνες είναι σαφές πως, ενώ οι ξένοι επισκέπτες απολαμβάνουν τις φυσικές ομορφιές και τις χαρές της χώρας τους, για τους ίδιους αυτές οι απολαύσεις έχουν μετατραπεί σε μια πικρή ανάμνηση.