Εργασιακό χάος και 13ωρο φέρνει το νομοσχέδιο της Κεραμέως

Η… παράδοση που θέλει κάθε καλοκαίρι την κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη να προωθεί ένα νομοσχέδιο ή ρύθμιση για την επιδείνωση των εργασιακών σχέσεων υπέρ των εργοδοτών τηρείται και το 2025! Έτσι χθες τέθηκε σε διαβούλευση το νομοθέτημα της υπουργού Εργασίας Νίκης Κεραμέως που προβλέπει πλήρη προσαρμογή των ωραρίων των εργαζομένων στις εκάστοτε ανάγκες της επιχείρησης καθώς και την 13ωρη συνεχή εργασία στον ίδιο εργοδότη.

Παραδοχή

Όπως δηλώνεται άλλωστε και στην ιστοσελίδα του υπουργείου Εργασίας αναφορικά με το νομοθέτημα: «Σήμερα, ένας εργαζόμενος έχει τη δυνατότητα να εργάζεται κατ’ εξαίρεση έως 13 ώρες ημερησίως σε δύο ή περισσότερους εργοδότες. Με το νομοσχέδιο, η δυνατότητα 13ωρης απασχόλησης επεκτείνεται και σε εργαζόμενους που απασχολούνται σε έναν εργοδότη».

Στην ίδια παρουσίαση μάλιστα γίνεται έμμεσα η παραδοχή πως η Ελλάδα περιλαμβάνεται στην… μειοψηφία των χωρών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης προβλέπουν μία τέτοια ρύθμιση. Όπως σημειώνεται «από τα 27 κράτη – μέλη της ΕΕ, πάνω από 10 χώρες αναγνωρίζουν με άμεσο ή έμμεσο τρόπο τη δυνατότητα 13ωρης ημερήσιας υπερωριακής εργασίας».

Συνέχεια

Το συγκεκριμένο νομοσχέδιο εγκρίθηκε στις 29 Ιουνίου στο υπουργικό Συμβούλιο που συνεδρίασε υπό την προεδρία του πρωθυπουργού και πλέον δρομολογείται προκειμένου να ψηφιστεί στην Βουλή τις ερχόμενες εβδομάδες. Το νομοθέτημα έρχεται σε συνέχεια της κατάργησης του 8ωρου που επιτεύχθηκε με τον νόμο του Κωστή Χατζηδάκη στις 16 Ιούνιου του 2021, και του νομοσχεδίου του Άδωνι Γεωργιάδη στις 21 Σεπτεμβρίου του 2023 όπως και την υπουργική απόφαση της σημερινής υπουργού Εργασίας Νίκης Κεραμέως για την διευθέτηση των υπερωριών που εφαρμόστηκε πέρσι από την 1η Ιουλίου.

Οι διατάξεις του νομοσχεδίου

Η «καρδιά» των επίμαχων διατάξεων  εστιάζεται κατά κύριο λόγο στα άρθρα 5, 6, και 7 του νομοσχεδίου. Τα οποία αφορούν τόσο τον χρόνο εργασίας όσο και την μετατροπή των συμβάσεων σε «εκ περιτροπής απασχόληση». Εκεί ουσιαστικά περιγράφεται, δίχως βέβαια να αναφέρεται, η δυνατότητα απασχόλησης επί 13 ώρες στον ίδιο εργοδότη. Παράλληλα διαμορφώνεται η δυνατότητα πλήρους προσαρμογής του χρόνου εργασίας στις ανάγκες της εκάστοτε επιχείρησης μετατρέποντας σε «λάστιχο» κάθε έννοια εργασιακής σχέσης, ωραρίου, υπερωριών και οποιασδήποτε άλλης «σταθεράς» έχει παραμείνει στην εργατική νομοθεσία.

Η όλη εικόνα παρουσιάζεται στο νομοσχέδιο ως… συνεννόηση μεταξύ εργοδότη και εργαζόμενου ενώ το γράμμα και το πνεύμα του νομοσχεδίου «προσπερνά» το αντικειμενικό γεγονός ότι η σχέση αυτή είναι ετεροβαρής. Προς όφελος φυσικά της εργοδοτικής πλευράς, ιδίως μάλιστα στις περιπτώσεις που ο εργοδότης είναι Ανώνυμη Εταιρία η πολύ περισσότερο επιχειρηματικός όμιλος.

“Συνεννόηση”

Ενδεικτικά της λογικής του νομοσχεδίου είναι τα όσα αναφέρονται στο άρθρο 5 του νομοθετήματος. Σημειώνεται πως «κατά την κατάρτιση της σύμβασης εργασίας ή κατά τη διάρκειά της, ο εργοδότης και ο εργαζόμενος μπορούν με έγγραφη ατομική σύμβαση να συμφωνήσουν κάθε μορφή απασχόλησης εκ περιτροπής»! Επισημαίνεται μάλιστα ότι «εκ περιτροπής απασχόληση θεωρείται η απασχόληση κατά λιγότερες ημέρες την εβδομάδα ή κατά λιγότερες εβδομάδες το μήνα ή κατά λιγότερους μήνες το έτος ή και συνδυασμός αυτών κατά πλήρες ημερήσιο ωράριο εργασίας. Ο εκ περιτροπής απασχολούμενος δύναται να απασχοληθεί πέρα από το πλήρες ημερήσιο ωράριο, σύμφωνα με τα όρια και την αμοιβή της παρ. 3 του άρθρου 194» (ένα άρθρο το οποίο στο ίδιο το νομοσχέδιο αλλάζει!).

Ειδικά για τις μεγάλες επιχειρήσεις όπου «εφαρμόζεται συμβατικό ωράριο εργασίας έως σαράντα (40) ωρών εβδομαδιαίως» ο νόμος προβλέπει πως «επιτρέπεται να συμφωνείται, ότι για μία χρονική περίοδο (περίοδος αυξημένης απασχόλησης) ο εργαζόμενος θα απασχολείται δύο (2) ώρες την ημέρα επιπλέον των οκτώ (8) ωρών, υπό την προϋπόθεση ότι οι επιπλέον των οκτώ (8) ή του μικρότερου συμβατικού ωραρίου ώρες εργασίας την ημέρα ή οι επιπλέον των σαράντα (40) (ή του μικρότερου συμβατικού ωραρίου) ώρες εργασίας την εβδομάδα αφαιρούνται από τις ώρες εργασίας μιας άλλης χρονικής περιόδου (περίοδος μειωμένης απασχόλησης).

Αντί της παραπάνω μειώσεως των ωρών εργασίας, επιτρέπεται να χορηγείται στον εργαζόμενο ανάλογη ημερήσια ανάπαυση (ρεπό) ή ανάλογη προσαύξηση της ετήσιας άδειας με αποδοχές ή συνδυασμός μειωμένων ωρών, ημερών αναπαύσεως και ημερών αδείας. Το χρονικό διάστημα των περιόδων αυξημένης και μειωμένης απασχόλησης δεν υπερβαίνει συνολικά τους δώδεκα (12) μήνες, ενώ δεν επιτρέπεται να είναι μικρότερο της μίας (1) εβδομάδας (περίοδος αναφοράς)».

Παράλληλα σε άλλο σημείο ορίζεται πως «αν περιοριστούν οι δραστηριότητές του ο εργοδότης μπορεί, αντίκαταγγελίας της σύμβασης εργασίας, να επιβάλει σύστημα εκ περιτροπής απασχόλησης στην επιχείρησή του, η διάρκεια της οποίας δεν επιτρέπεται να υπερβαίνει τους εννέα (9) μήνες στο ίδιο ημερολογιακό έτος».

Το 13ωρο

Όσον αφορά το 13ωρο εργασίας, «κρύβεται» και στην λογική των «μέσων όρων». Αφού έτσι περιγράφεται η δυνατότητα εβδομαδιαίας απασχόλησης στο νομοσχέδιο.

Πιο συγκεκριμένα στο άρθρο 7 αναφέρεται πως «ο μέσος όρος των ωρών εβδομαδιαίας εργασίας κατά την περίοδο αναφοράς στις οποίες δεν περιλαμβάνονται οι ώρες της υπερεργασίας και των νόμιμων υπερωριών της περιόδου μειωμένης απασχόλησης, παραμένει στις σαράντα (40) ώρες ή, εάν εφαρμόζεται μικρότερο συμβατικό ωράριο, παραμένει στον αριθμό ωρών του μικρότερου αυτού ωραρίου. Οι ώρες εργασίας ανά εβδομάδα δεν επιτρέπεται να υπερβαίνουν τις σαράντα οκτώ (48) ώρες, κατά μέσο όρο».

Ανέκδοτο

Με βάση όλα τα παραπάνω μόνον ως… ανέκδοτο μπορεί να γίνει αντιληπτή η αναφορά του νομοσχεδίου σύμφωνα με την οποία «ο εργαζόμενος έχει δικαίωμα να αρνηθεί την παροχή της επιπλέον αυτής εργασίας, αν δεν εί ναι σε θέση να την εκτελέσει και η άρνησή του δεν είναι αντίθετη με την καλή πίστη. Αυτή η άρνηση του εργαζομένου να παράσχει την επιπλέον εργασία δεν συνιστά λόγο καταγγελίας της σύμβασης εργασίας του».

Είναι γνωστό άλλωστε ότι έχει ήδη από το 2019 καταργηθεί η υποχρέωση των εργοδοτών να αιτιολογούν τις απολύσεις που κάνουν. Έτσι είναι προφανές πως η συγκεκριμένη πρόβλεψη στερείται ουσιαστικού νοήματος και σε δεν συνιστά προστασία της βούλησης του εργαζόμενου όπως διατείνεται το υπουργείο Εργασίας.