Αλέξης Τσίπρας: Το νέο (επί)κεντρο
Διαβάζεται σε 6'
Ως τι επιστρέφει ο πρώην πρωθυπουργός; Ως φορμαρισμένος και έμπειρος ηγέτης μιας μοντέρνας Αριστεράς ή ως αρχιτέκτονας νέου συστημικού ενδιαιτήματος που αφήνει στα αζήτητα ως ξεπερασμένη εκείνη την νικηφόρα Αριστερά του 2015;
- 10 Σεπτεμβρίου 2025 11:42
Σφίγγα; Όχι ακριβώς. Ο Αλέξης Τσίπρας έχει προϊδεάσει επαρκώς και ασφαλώς τόσο για την επικείμενη επιστροφή του στην κεντρική πολιτική σκηνή, όσο και για το νέο ιδεολογικό του credo, εντελώς διαφορετικό σε σύγκριση με το παρελθόν.
Εντελώς διαφορετικό; Μα ναι! Τα περισσότερα από τα 9 σημεία της Θεσσαλονίκης θα τα προσυπέγραφαν άνετα πολιτικοί σχεδόν όλου του φάσματος. Ήταν μια μελετημένη έκθεση ιδεών με στόχο να καταστεί προσπελάσιμη σε όσο το δυνατόν ευρύτερα κοινωνικά στρώματα.
Εξάλλου είχε προηγηθεί το μνημειώδες περί δημοκρατικού καπιταλισμού. Μια τροχιοδεικτική βολή για μεταρρυθμίσεις και ανατροπές διαχειριστικής φύσεως, που όντως έχει ανάγκη ο τόπος.
Βέβαια, η χώρα δεν έχει ανάγκη από την ελεημοσύνη των εχόντων –τι εύρημα κι αυτή η… «πατριωτική εισφορά»!– αλλά από καθαρά θεσμικά μέτρα συγκρουσιακής υφής, όπου και όταν απαιτούνται. Έστω με τη ρέγουλα…
CUT: Δεν εκπλήσσουν οι συνεχείς αναφορές του πρώην πρωθυπουργού στον πατριωτισμό. Η συγκεκριμένη ρητορική επιχειρεί μεν να απεμπλέξει την έννοια αυτή από την εθνικιστική της χροιά, αλλά ταυτόχρονα -και μόνη η χρήση της- λειτουργεί άρρητα στην κοινωνία με το ειδικό βάρος του εθνογενούς συμβολισμού.
Πες και κάτι αριστερό…
Ο Νάνι Μορέτι στην ταινία του «Απρίλης» βάζει έναν ακροατή ομιλίας εκείνου του ανεκδιήγητου Μάσιμο Ντ΄Αλέμα να φωνάζει: «Πες και κάτι αριστερό, Ντ΄Αλέμα». Ο Τσίπρας που απέφυγε κάθε αναφορά έστω και στη λέξη Αριστερά κατά την παρέμβασή του στην εκδήλωση του Economist, δεν το χρειάζεται.
Πρώτον, γιατί όπως προείπαμε απευθύνεται πια σε ευρύτερο ακροατήριο που δεν αποκλείει κανέναν -ούτε τους έχοντες- και δεύτερον γιατί γνωρίζει ότι ένας πυρήνας στελεχών της συγκεκριμένης Αριστεράς, και κυρίως των ψηφοφόρων της, τον περιμένει ως μεσσία και παράκλητο.
Είναι ακόμη νωπό στην κοινή μνήμη το υψηλό ποσοστό που κατέκτησε στις εκλογές του 2019, παρά την μνημονιακή συμμόρφωση και τα οδυνηρά για την κοινωνία συμπαρομαρτούντα (υπερφορολόγηση, δέσμευση της κρατικής περιουσίας για… «χίλια χρόνια» και άλλα παρεμφερή).
Όμως ο κόσμος αυτός τον είχε πιστώσει με υπεράνθρωπη θέληση και προσπάθεια να τα καταφέρει -έστω διαχειριστικά- σ΄ ένα ασφυκτικό, δυναστικό περιβάλλον. Η υποστήριξη από την κοινωνία φάνηκε καθαρά μετά την κυβίστηση για το Δημοψήφισμα και παρά την υπογραφή του Τρίτου Μνημονίου, εξίσου επαχθούς με τα προηγούμενα.
Όπως φάνηκε και κατά την αναμέτρηση Κασσελάκη-Αχτσιόγλου: Οι ψηφοφόροι του ΣΥΡΙΖΑ προτίμησαν τον εξ Αμερικής αερόλιθο γιατί πίστεψαν ότι τον Τσίπρα τον είχαν υπονομεύσει οι αντιφρονούντες, μεθ’ ων και η Αχτσιόγλου, η οποία επομένως έπρεπε να τιμωρηθεί.
Η ευθύνη για την συντριβή του 2023
Εκεί που τα έκανε θάλασσα ο Τσίπρας ήταν στην αντιπολίτευση μετά την ήττα του 2019. Ασύστολος λαϊκισμός, υποτίμηση του αντιπάλου και αχαλίνωτη αντιπολίτευση με ακραίες μορφές πολιτικής φτήνιας (ποτέ δεν είχε το θάρρος να αποδοκιμάσει εκείνο το γελοίο, αποκρουστικό και ανόητο χάσταγκ Μητσοτάκη γαμ@@σαι).
Αλλά μήπως είχε τολμήσει να χαλιναγωγήσει ή να λάβει σκληρά θεσμικά μέτρα για μαγκιές και εξαλλοσύνες π.χ. του άνισου Πολάκη που αδικεί συχνά τον εαυτό του; Ασε δε το θέμα της απλής αναλογικής και την ατυχέστατη δήλωση ότι δεν θα κάνει κυβέρνηση ηττημένων…
Τέλος, δεν αισθάνθηκε ποτέ την ανάγκη για ουσιαστική κριτική, κάτι που ούτε και σήμερα επιχειρεί. Αντ΄αυτού προσπαθεί μεθοδικά μέσω του περιώνυμου rebranding να δικαιολογήσει συγκεκριμένες επιλογές του(κυβίστηση για το Δημοψήφισμα και το Τρίτο Μνημόνιο) και να αποδοθεί πολιτικά λευκός στην κοινωνία.
Πάντως η εντιμότητά του -προσωπική και κυβερνητική- σχετικά με λαμογιές και διαφθορά ουδέποτε έχει αμφισβητηθεί ακόμη και από τους δεινούς επικριτές του.
Όσο για την αυτοκριτική, κάτι ψελλίζει περί κτηθείσης εμπειρίας-αυτό δύναται να εκληφθεί ως αυτοκριτικός υπαινιγμός- ενώ δεν αποκλείεται να το πράξει στο υπό έκδοσιν βιβλίο του, το οποίο αναμένεται με ενδιαφέρον, καθώς οι μιντιακές αναφορές είναι συχνότατες -όπως και για το αναμενόμενο κόμμα- ακόμη και από μίντια υψηλής συστημικής κλάσεως…
Ηγεμονεύει στην Κεντροαριστερά
Όπως και να ΄χει, ο Τσίπρας ξέρει ότι ως ηγετική προσωπικότητα παίζει χωρίς αντίπαλο στον χώρο της ευρύτερης Κεντροαριστεράς. Κυρίως το ξέρει ο κόσμος. Κι αυτό φαίνεται στις μετρήσεις.
Φυσικά, είχε φροντίσει προ πολλού ο ίδιος να απαξιώσει σύνολη την αντιπολίτευση -επομένως και τις ηγεσίες του ΣΥΡΙΖΑ και του ΠΑΣΟΚ- ως αδύναμη και αναποτελεσματική στον αγώνα της εναντίον της κυβέρνησης Μητσοτάκη.
Αν αθροίσουμε τις οργανωμένες και καλά προβεβλημένες προσπάθειες του Αλέξη Τσίπρα για επαναφορά, καταλήγουμε στο συμπέρασμα οτι δεν είναι σφίγγα, σχετικά με το αν θα ιδρύσει κόμμα, αλλά…πηγή λαλέουσα. Νεράκι γάργαρο και ομιλητικό, δηλαδή, οτι είναι θέμα χρόνου…
Αλήθεια, όμως, με ποια φόρμουλα θα επανέλθει ηγετικά στο προσκήνιο; Ήδη η στάση του προκαλεί ανείπωτη φθορά στον ΣΥΡΙΖΑ, καθώς τα στελέχη του κόμματος απαντούν αμήχανα για το πώς βλέπουν -και αν καλοβλέπουν- το εγχείρημα Τσίπρα.
Ακούγονται και γράφονται πολλά. Οτι σύντομα θα παραιτηθεί από βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, ώστε με λυμένα τα χέρια να προχωρήσει στην ίδρυση κόμματος. Οτι μελετά προσεκτικά όλες τις πιθανότητες(π.χ.χαμηλή εκλογική επίδοση κλπ) και γι αυτό ενδέχεται να μην κινηθεί τώρα για κόμμα. Οτι τον προτιμά για αντίπαλο η ΝΔ, γιατί η ενεργός επανάκαμψη του Τσίπρα είναι πιθανό να λειτουργήσει ευεργετικά(συσπειρωτικά) για το κυβερνών κόμμα.
Ασφαλώς περιμένει τις απαραίτητες δημοσκοπήσεις για την περίπτωσή του ο πρώην πρωθυπουργός, αλλά και για το γενικό κλίμα, ώστε να λάβει την οριστική απόφαση. Πάντως το βέβαιο είναι οτι η ασάφεια αυτή έχει σοβαρές επιπτώσεις στον ΣΥΡΙΖΑ.
Πλήγμα στον ΣΥΡΙΖΑ, ανησυχία στο ΠΑΣΟΚ
Οδυνηρές και καταλυτικές θα είναι οι επιπτώσεις για την εκτός ΚΚΕ Αριστερά (οτ)αν ανακοινωθεί το θρυλούμενο νέο κόμμα. Θα συνθλίψει τον ΣΥΡΙΖΑ, ενώ δεν αποκλείεται να πλήξει μερικώς και το ΠΑΣΟΚ τώρα, και πολύ περισσότερο στις εκλογές.
Φυσικά, αέρα στα πανιά του Τσίπρα αποτέλεσε η πρώτη ατυχέστατη δήλωση του κυβερνητικού εκπροσώπου(το κατάλαβαν και άλλα ρότα), καθώς και η κακότεχνη επιθετικότητα της Ζωής Κωνσταντοπούλου, η οποία συνεχίζει να επιδίδεται σε ασκήσεις δηλητηριώδους λαϊκισμού εναντίον του πρώην πρωθυπουργού.
Ασκήσεις που δεν έχουν καμία σχέση με την σοβαρή κριτική στελεχών της Νέας Αριστεράς, σύμφωνα με την οποία ο νέος Τσίπρας δεν έχει πια σχέση με την ριζοσπαστική Αριστερά, αλλά έχει αμετάκλητα ενταχθεί στις συστημικές δυνάμεις φιλοδοξώντας να συ-στήσει το νέο Κέντρο.
Στις 15 Ιουλίου 2025, η στήλη σημείωσε τα εξής : «Προβλέψεις για την τύχη του Τσίπρα ας κάνουν οι καθ΄ύλην αρμόδιοι (μάντεις, Κασσάνδρες κλπ).Όμως θα ήταν επιπόλαιο να αγνοηθεί η δυναμική της παρουσίας του σε συνάρτηση-ή λόγω- του υδαρούς πολιτικού σκηνικού, του πετυχημένου rebranding και της ενασχόλησης/υποστήριξης από κεντρικά μίντια».
Όλα ισχύουν. Ειδικά σε ο,τι αφορά τα κεντρικά μίντια και την υποστήριξη από πυλώνες του συστήματος. Αυτό που μένει να απαντηθεί είναι αν ο νέος Αλέξης Τσίπρας, που βρίσκεται στο επίκεντρο της δημοσιότητος, θα αποδειχθεί ηγέτης μιας ήπιας Σοσιαλδημοκρατίας, με διαχειριστική λογική προοδευτικού προσανατολισμού ή- ακόμη παραπέρα- κατακτητής και διαμορφωτής ενός συστημικού Κέντρου, που φιλοδοξεί να κυβερνήσει.