Bloquons tout: Πόσο παρέλυσε το “Κράτος Είμαι Εγώ” του Μακρόν;

Είχε τελικά επιτυχία η δράση του “Bloquons tout”; Έστειλε μήνυμα στον Μακρόν και αν ναι, ποιο; Ποιοι στήριξαν την αυτοοργανωμένη προσπάθεια και ποιοι όχι;

Σίγουρα, οι μετέχοντες του Bloquons tout – σε πρώτη φάση τουλάχιστον – δεν έχουν καταφέρει να γίνουν “Κίτρινα Γιλέκα”. Η όλη κινητοποίηση ξεκίνησε δειλά – δειλά στις 21 Μαϊου του 2025 μέσω Telegram, από μια συλλογικότητα στο Παρίσι που αποκαλούνται “Les Essentiels”. Η εν λόγω κίνηση πολιτών ζητά την παραίτηση του Εμανουέλ Μακρόν.

Όπως αναφέρουν: “Η δημοκρατία μας, κινδυνεύει. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δεν μπορεί να τοποθετηθεί υπεράνω του νόμου, υπεράνω του λαού, υπεράνω των θεσμών”. Ζητούν την απομάκρυνση Μακρόν και αναφέρουν πως “δεν πρόκειται ούτε για κομματική πράξη ούτε για παρορμητική προσέγγιση: είναι ένα κάλεσμα για δημοκρατική αφύπνιση”.

Η Γαλλία βρίσκεται υπό πίεση να μειώσει το δημοσιονομικό της έλλειμμα, που είναι σχεδόν διπλάσιο από το ανώτατο όριο 3% της ΕΕ, καθώς και το χρέος της, που αντιστοιχεί στο 114% του ΑΕΠ. Η αγανάκτηση οξύνθηκε μετά την πρόταση της προηγούμενης κυβέρνησης για περικοπές 44 δισ. ευρώ στις δημόσιες δαπάνες.

Οι “Les Essentiels” κατηγορούν τον Γάλλο πρόεδρο πως “τεντώνει” το Σύνταγμα της χώρας του και πως έχει συγκεντρώσει όλη την εκτελεστική εξουσία γύρω από το Μέγαρο των Ηλυσίων, ενώ οι ίδιοι εκτιμούν πως θα έπρεπε να  υπάρξει δημοψήφισμα για τη συνταξιοδοτική μεταρρύθμιση, την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση και τον ενεργειακό προσανατολισμό της χώρας. Να σημειωθεί εδώ πως ο Μακρόν τα τελευταία τρία χρόνια αναγκάζεται επανειλημμένα να επικαλείται το Άρθρο 49.3 του Συντάγματος, προωθώντας νομοθεσίες χωρίς διαδικασία ψήφου, προς αυξανόμενη δυσαρέσκεια των βουλευτών της αντιπολίτευσης και μεγάλου μέρους του γαλλικού κοινού. Δεδομένου αυτού, είναι αμφίβολο το κατά πόσο ο νεοδιορισθείς πρωθυπουργός, Σεμπαστιάν Λεκορνί, θα καταφέρει να εξασφαλίσει συναίνεση στο κατακερματισμένο γαλλικό κοινοβούλιο για να περάσει τις μεταρρυθμίσεις.

Εν πολλοίς η συλλογικότητα των Essentiels μοιάζει με μια αμεσοδημοκρατική “ανοιχτή φόρμα”, που ομοιάζει με το κάποτε δικό μας “κίνημα των Αγανακτισμένων” ως προς τις προθέσεις του τουλάχιστον. Γιατί για την ώρα η δυναμική του, είναι περιορισμένη.

Εμπνευστής είναι ο Julien Marissiaux, επαγγελματίας επικοινωνίας και μάρκετινγκ. Η αρχική ιδέα για τους Les Essentiels ήταν να γίνει ένα φόρουμ για εργαζόμενους σε επισφαλείς συνθήκες εργασίας. Ο ίδιος έχει δηλώσει πως “είμαστε ένα κίνημα πολιτών 100% ανεξάρτητο από κάθε κόμμα. “Θέλουμε να διαλύσουμε το νεοκαπιταλιστικό σύστημα που μας καταστρέφει και μας ληστεύει. Ο Πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν, πρώην επενδυτικός τραπεζίτης, είναι μαριονέτα της ΕΕ και του κεφαλαίου. Δεν τρέφει τίποτα άλλο παρά περιφρόνηση για τους πολίτες. Αλλά ολόκληρη η πολιτική τάξη εισπράττει υπέρογκους μισθούς, ενώ εμείς, οι εκπρόσωποι των κατώτερων τάξεων, πρέπει να σφίξουμε το ζωνάρι”, δήλωνε σε συνέντευξή του.

Κατά τον ίδιο, η ακτιβιστική δράση δεν πρέπει να εστιάσει τόσο στις πορείες, όπως έγινε με τα Κίτρινα Γιλέκα, αλλά “είναι πιο αποτελεσματικό να μπλοκάρουμε τις αποθήκες καυσίμων ή να προκαλέσουμε μια συλλογική ανάληψη κεφαλαίων από τις τράπεζες. Αυτό ασκεί μεγαλύτερη πίεση”.

Πράγματι, αρχικά οι άτυποι επικεφαλής του “κινήματος” ζήτησαν μέσω social media από τους πολίτες να μην στέλνουν τα παιδιά τους στο σχολείο ή να μην χρησιμοποιούν τις πιστωτικές τους κάρτες για να στερήσουν από τις τράπεζες τις προμήθειές τους. Το σύνθημα “Μποϊκοτάζ, ανυπακοή και αλληλεγγύη” (Boycott, désobéissance et solidarité) και τελικά εξελίχθηκε στο “Bloquons tout” (Ας μπλοκάρουμε τα πάντα) που οδήγησε στις συγκεντρώσεις της 10ης Σεπτεμβρίου.

Κατά τον κοινωνιολόγο Antoine Bristielle οι υποστηρικτές του Bloquons tout είναι γενικά νεότεροι, κάπως πιο ευθυγραμμισμένοι με την πολιτική αριστερά (αν και στη Μασσαλία παρείσφρησαν και ακροδεξιοί) και πιο επικεντρωμένοι σε συλλογικά συμφέροντα και περιβαλλοντικές ανησυχίες. Κάτι που τους διαφοροποιεί αρκετά από την ανομοιογένεια που είχαν παρουσιάσει τα Κίτρινα Γιλέκα. Παρόλα αυτά, οι Bloquons tout αναφέρουν πως παρότι διευρύνονται ως προς τα μέλη που στηρίζουν τις δράσεις τους, δεν έχουν (και δεν θέλουν να έχουν) καμία σχέση με τα Συνδικάτα.

Ωστόσο, το Bloquons tout έχει λάβει υποστήριξη από διάφορες αριστερές πολιτικές προσωπικότητες, συμπεριλαμβανομένου του Jean-Luc Mélenchon, το κόμμα του οποίου μετείχε στις πορείες της Τετάρτης. Τα δε Συνδικάτα, αν και στήριξαν τα αιτήματα της συλλογικότητας, δεν εμφανίστηκαν με ουσιαστικό τρόπο στους δρόμους, προγραμματίζοντας τις δικές τους πορείες για τις 18 του μήνα.

Έτσι, το αποτέλεσμα των συγκεντρώσεων της 10ης Σεπτεμβρίου έχει μια διπλή ερμηνεία: 

Αρχικά οι Bloquons tout κατάφεραν να συγκεντρώσουν περίπου 200.000 διαδηλωτές σε 850 καλέσματα σε όλη τη Γαλλία των 66 εκ. πολιτών (το κόμμα Μελανσόν ανέβασε τα νούμερα σε 500.000). Στην πράξη, αποκλείστηκαν μόλις 27 Λύκεια από τα 3.700 της Γαλλίας, ενώ σημειώθηκαν συνολικά 540 συλλήψεις. Η κυβέρνηση Μακρόν ήταν έτοιμη για κάθε ενδεχόμενο, έχοντας αναπτύξει 80.000 αστυνομικούς, αποτρέποντας τα “μπλοκαρίσματα”. Στις πορείες πράγματι εμφανίστηκαν νέοι, εκπρόσωποι της αριστεράς και αντιεξουσιαστές.

Η δε Μαρίν Λεπέν πήρε αποστάσεις από τις εν λόγω δράσεις, αναφέροντας πως “οι απαντήσεις θα δοθούν στην κάλπη, όχι στους δρόμους”. Επίσης, η στήριξη Μελανσόν, μάλλον αποθάρρυνε πολύ κόσμο να συνταχθεί με τους Bloquons, παρά τους ενθάρρυνε.

Σε κάθε περίπτωση, ως πρώτο συμπέρασμα, η Γαλλία δεν βρέθηκε σε κατάσταση lockdown ούτε “παρέλυσε”. Ούτε μπορούμε να μιλάμε για “κίνημα” βάσει αριθμών αλλά και θέσεων, οι οποίες διαμορφώθηκαν διαφορετικά κατά τόπους, ανάλογα με τα αιτήματα των εκπροσώπων κάθε πόλης.

Από την άλλη, αυτό δεν σημαίνει πως το Bloquons tout, “ακυρώνεται”. Αντιθέτως, όπως γράφει η Le Monde, δείχνει πως υπάρχει “αναβρασμός” και έντονος θυμός από τη νεολαία και καταδεικνύει την ανάγκη μιας πιο αμεσοδημοκρατικής εκπροσώπησης. Για πολλούς βέβαια η “θερμομέτρηση” των αντιδράσεων θα γίνει στις 18 Σεπτεμβρίου, όταν τα Συνδικάτα και όλοι οι φορείς θα καταλάβουν κυριολεκτικά τους δρόμους των πόλεων της Γαλλίας.

Και μάλιστα, μετά την εμφάνιση των Bloquons, τα Συνδικάτα εκτιμάται πως θα αποφασίσουν να δώσουν μια ακόμη πιο “ηχηρή” απάντηση στις κινητοποιήσεις που προγραμματίζουν, πιάνοντας τον “παλμό” αλλά και αναδεικνύοντας τη δική τους δυναμική που θέλουν να διατηρήσουν ως κραταιά.

Εν κατακλείδι, η έλλειψη ιεραρχίας στη συμμαχία των Bloquons tout, δεν μας επιτρέπει να ξέρουμε αν η πρώτη “εμφάνιση” ήταν “επιτυχημένη”, βάσει αποτίμησης των ιδίων. Ούτε μας δίνει εικόνα για το αν και πώς θα συνεχίσουν. Για την ώρα, οι μετέχοντες ζητούν μια Πράξη ΙΙ μέσω Telegram και σίγουρα θα δώσουν το “παρών” την επόμενη Πέμπτη, συμπαρασύροντας με το “ντεμπούτο” τους και άλλους κοινωνικούς φορείς που βάλουν κατά του προϋπολογισμού του Μακρόν. Με τη Λεπέν να καραδοκεί υπομονετικά, για τις εξελίξεις…