Το ακριβό αμερικανικό LNG τείνει να κυριαρχήσει στην ελληνική αγορά αερίου

Η ραγδαία αύξηση των εξαγωγών υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) προς την Ευρώπη, αλλά και ειδικότερα προς τη Νοτιοανατολική Ευρώπη, σε αντικατάσταση του Ρωσικού αερίου που τροφοδοτεί τις χώρες αυτές μέσω αγωγών, αποτελεί κεντρική επιδίωση των Ηνωμένων Πολιτειών, όπως φαίνεται άλλωστε, τόσο από τη συμφωνία με την Ε.Ε. για τους δασμούς, όσο και από τα όσα «μετέφερε» ο Αμερικανός υπουργός Εσωτερικών, Νταγκ Μπέργκαμ, κατά την επίσκεψη στη χώρα μας.

Ωστόσο ήδη, η διαδικασία αυτή έχει δρομολογηθεί, καθώς οι παραδοσιακές ροές ρωσικού φυσικού αερίου περιορίζονται και το υγροποιημένο αέριο από τις Ηνωμένες Πολιτείες καταλαμβάνει ολοένα και μεγαλύτερο μερίδιο αγοράς. 

Πιο συγκεκριμένα ο αγωγός TurkStream, ο τελευταίος που μεταφέρει ρωσικό αέριο προς τη ΝΑ Ευρώπη, εμφάνισε μείωση τον Αύγουστο. Οι παραδόσεις διαμορφώθηκαν στα 47,2 εκατ. κυβικά μέτρα την ημέρα, μειωμένες κατά 1,1 εκατ. σε σχέση με τον Ιούλιο (-2,3%). Αν και οι ροές παραμένουν υψηλότερες από πέρυσι (+5%), η κατεύθυνση είναι σαφής: η Μόσχα χάνει σταδιακά έδαφος, ενώ η ΕΕ παραμένει προσηλωμένη στον στόχο να μηδενίσει τις εισαγωγές ρωσικού αερίου έως το 2027.

Σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, οι συνολικές εισαγωγές ρωσικού αερίου –αγωγών και LNG– μειώθηκαν τον Αύγουστο κατά 12% συγκριτικά με τον Ιούλιο, αγγίζοντας τα 81,9 εκατ. κ.μ. ημερησίως. Η πτώση προήλθε κυρίως από τις χαμηλότερες παραδόσεις ρωσικού LNG (-23%), τη στιγμή που αυξήθηκαν οι ροές προς την Ασία.

Χαρακτηριστική είναι η εικόνα που παρουσιάζουν οι εισαγωγές αμερικανικού LNG στην περιοχή μας: Μέχρι το τέλος Αυγούστου, στον τερματικό σταθμό της Ρεβυθούσας είχαν φτάσει 30 δεξαμενόπλοια με LNG από τις ΗΠΑ, συνολικής ποσότητας 17,56 TWh. Το ίδιο διάστημα πέρυσι οι αφίξεις περιορίζονταν σε μόλις 11 φορτία και 8,02 TWh.

Από το πρώτο φορτίο το 2018 έως σήμερα, σχεδόν 150 αμερικανικές αποστολές έχουν δέσει στον τερματικό του ΔΕΣΦΑ, αποδίδοντας συνολικά 92 TWh. Σήμερα, οι Ηνωμένες Πολιτείες καλύπτουν περίπου το 80% των εισαγωγών LNG και αντιπροσωπεύουν το 35% του συνόλου του φυσικού αερίου που καταναλώνει η Ελλάδα.

Η αυξημένη παρουσία του αμερικανικού LNG έχει μετατρέψει την Ελλάδα σε σημείο αναφοράς για την ευρύτερη περιοχή. Με υποδομές όπως η Ρεβυθούσα, αλλά και νέα έργα που βρίσκονται σε εξέλιξη –με κυριότερο το FSRU Αλεξανδρούπολης– η χώρα ενισχύει τη δυνατότητά της να τροφοδοτεί όχι μόνο την εγχώρια αγορά αλλά και γειτονικά κράτη στα Βαλκάνια.

Η δυναμική αυτή βρέθηκε στο επίκεντρο και της επίσκεψης του Αμερικανού υπουργού Εσωτερικών και «τσάρου» της ενέργειας, Νταγκ Μπέργκαμ, στην Ελλάδα. Ο κ. Μπέργκαμ συναντήθηκε με κορυφαίους εκπροσώπους του επιχειρηματικού κόσμου και της ενεργειακής αγοράς, επιβεβαιώνοντας την πρόθεση των ΗΠΑ να στηρίξουν τη μετατροπή της χώρας σε κόμβο εισαγωγής και διακίνησης αμερικανικού LNG για τη ΝΑ Ευρώπη.

Η Ουάσινγκτον βλέπει την Ελλάδα ως απαραίτητο εταίρο με κρίσιμες υποδομές, σε μια περίοδο που η ενεργειακή εξάρτηση της Ευρώπης από τη Ρωσία περιορίζεται και αναζητούνται νέες ισορροπίες.

Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, η διεύρυνση των εισαγωγών LNG από τις ΗΠΑ έχει διπλή σημασία για την Ελλάδα. Οικονομική, καθώς διαφοροποιεί τις πηγές τροφοδοσίας και θωρακίζει την ασφάλεια εφοδιασμού, αλλά γεωπολιτική, καθώς αναβαθμίζει τον ρόλο της χώρας σε κεντρικό παίκτη του νέου ενεργειακού χάρτη της Ευρώπης.

Πρέπει να σημειωθεί ωστόσο, ότι η εξέλιξη αυτή συνοδεύεται από αύξηση των τιμών του καυσίμου, καθώς το αμερικανικό LNG είναι συνήθως ακριβότερο σε σχέση με τις τιμές του αερίου αγωγών, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την ανταγωνιστικότητα της βιομηχανίας και το ενεργειακό κόστος για τα νοικοκυριά.