Ο Σαββόπουλος, ο Αλκίνοος και η τεμπελιά των απόντων

Ο θάνατος του Διονύση Σαββόπουλου, φούντωσε ξανά τη συζήτηση (που δεν θα έχει ποτέ τέλος), για τον διαχωρισμό του καλλιτέχνη από το έργο του, αλλά και το πώς ο οποιοσδήποτε άνθρωπος με μεγάλη διαδρομή και δημόσια παρουσία, μπορεί να παραμείνει άμεμπτος, αν δεν πεθάνει πριν τα 40 του ή ακόμα νωρίτερα.

Έχει ελάχιστη σημασία η γνώμη του γράφοντος για την καλλιτεχνική αξία του εκλιπόντος, αν και όταν οι στίχοι ενός τραγουδοποιού, περνάνε επί χρόνια στις καθημερινές μας αναφορές και η συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων μπορεί να συνδέσει ένα βίωμα με ένα τραγούδι του, μάλλον κάτι καλό θα έκανε.

Ο Διονύσης Σαββόπουλος δεν μιλούσε μόνο με τα τραγούδια του, αλλά έπαιρνε θέση και στα δημόσια πράγματα. Πολλές φορές και με την υπερβολή της καλλιτεχνικής ιδιοφυΐας, που υποβιβάζεται σε πολιτικολογία.

Τα τελευταία πολλά χρόνια είχε επιλέξει να ταυτιστεί με ένα σύστημα εξουσίας που ξεκινάει από το Σημιτικό ΠΑΣΟΚ και φτάνει μέχρι την κορύφωσή του στην κυβέρνηση Μητσοτάκη της ακρίβειας, των υποκλοπών και των Τεμπών.

Αυτός άλλωστε είναι και ο λόγος που αυτό το σύστημα τον αγκάλιασε, ξεχνώντας σε όλες τις αναφορές και τα αφιερώματα, αρκετά τραγούδια της νιότης του. Αυτά τα τραγούδια όμως υπήρξαν, όπως υπήρξε και εκείνος ο νεαρός Σαββόπουλος, που τραγουδούσε για την πλατεία που ήταν γεμάτη και έτρωγε ξύλο επί χούντας.

Δεν υποτιμώ τη φράση “τα στερνά τιμούν τα πρώτα”, μήπως όμως πρέπει να αναλογιστούμε, αν οφείλουμε μερικές φορές να τιμάμε το παράδειγμα ενός νέου ανθρώπου όταν η μπάλα καίει, ακόμα και αν ο ίδιος ξεχνά τον παλιό εαυτό του; Αν δηλαδή το χρέος μας σε εκείνον τον νέο, (πρέπει να) προηγείται της απέχθειάς μας σε αυτό που επέλεξε όταν τα χρόνια έτρεξαν χύμα;

Ο Μίκης Θεοδωράκης, για να αναφερθούμε σε έναν ακόμα γίγαντα της μουσικής, αλλά και της πολιτικής σκηνής στην Ελλάδα, με έντονη δημόσια παρουσια, ρίσκαρε αρκετές φορές τη ζωή του, αγωνιζόμενος και έντυσε με μουσική τα όνειρα του ελληνικού λαού.

Θα μπορούσαν αυτά να σβηστούν, με την υπουργική θητεία στην κυβέρνηση του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη ή με τη στάση του στη Συμφωνία των Πρεσπών; Ο καθένας μπορεί να δώσει την απάντηση που θέλει. Η δικιά μου είναι όχι.

Όπως ανέφερε στην πολιτική του διαθήκη, αυτό που μένει είναι τα μεγάλα μεγέθη.

Όταν λοιπόν ένας καλλιτέχνης είναι τόσο σημαντικός, με τόσο μεγάλη διαδρομή και παράλληλα αντιφατικός, προφανώς μπορεί να κριθεί πολύ σκληρά από αυτούς που κάποτε τον αγάπησαν και μετά ένιωσαν προδομένοι. Αλλά είναι δύσκολο να πειστούμε ότι οι δηλώσεις καθολικής αποκήρυξης του έργου του, δεν γίνονται και με μια δόση πόζας στο πλαίσιο του υπαρκτού likeισμού των Social Media. Δικαίωμα αναφαίρετο σε κάθε περίπτωση.

Πόζες όμως δεν έχουν δικαίωμα να παίρνουν οι εκπρόσωποι πολιτικών κομμάτων, η απουσία των οποίων από την κηδεία του Διονύση Σαββόπουλου, ήταν, χωρίς περιστροφές, λάθος.

Αριστερός λόγος με την πρέπουσα κριτική για τον Δ. Σαββόπουλο υπήρξε κατά την εκφώνηση των επικήδειων και μάλιστα με αγάπη και με τρόπο που αγγίζει όποιον την άκουσε. Ο Αλκίνοος Ιωαννίδης είπε όσα έπρεπε να ειπωθούν και προφανώς το βασάνισε πολύ μέσα του για να συνδυάσει την αγάπη του, χωρίς να παραλείψει και τα στραβά του εκλιπόντος.

Αντίθετα, η απουσία με πιθανό πρόσχημα τον προσεταιρισμό του έργου του Σαββόπουλου από ένα αντιλαϊκό σύστημα εξουσίας, το μόνο που έκανε ήταν να προσφέρει σε αυτή την καπηλεία μια χρήσιμη τελευταία εικόνα.

Αυτό συμβαίνει όταν απέναντι σε μια δύναμη πυρός και προπαγάνδας που τιμά όποια περίοδο του Σαββόπουλου επιλέγει να φωτίσει, ξεχνώντας τις άλλες, αντιπαρατάσσεις έλλειψη φαντασίας και εύκολες λύσεις.