Ιαπωνία: Η Σανάε Τακαΐτσι απέναντι στο ιερό του σούμο – Μια γυναίκα έτοιμη να ταράξει την παράδοση

Η Ιαπωνία παρακολουθεί με συγκρατημένη ένταση το ενδεχόμενο να σπάσει ένα από τα πιο παλιά ταμπού της: αν η Σανάε Τακαΐτσι, η πρώτη γυναίκα πρωθυπουργός της χώρας, θα τολμήσει να ανέβει στο ιερό ρινγκ του σούμο για να απονείμει το τρόπαιο στον νικητή του τουρνουά της Φουκουόκα.

Σύμφωνα με την παράδοση του Σίντο, της αυτόχθονης θρησκείας της Ιαπωνίας, οι γυναίκες θεωρούνται «ακάθαρτες» λόγω της εμμήνου ρύσεως και, επομένως, απαγορεύεται να αγγίξουν ή να πατήσουν τον ιερό κύκλο, τον ντόγιο.

Η ίδια απαγόρευση ισχύει και για τις επαγγελματικές διοργανώσεις του σούμο, παρά τις επανειλημμένες κοινωνικές πιέσεις για αλλαγή.

Όταν ρωτήθηκε αν η Τακαΐτσι σκοπεύει να ζητήσει εξαίρεση για να απονείμει το τρόπαιο, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Μινορού Κιχάρα απέφυγε να δώσει σαφή απάντηση: «Η πρωθυπουργός επιθυμεί να σεβαστεί την παράδοση και τον πολιτισμό του σούμο. Δεν έχει ληφθεί ακόμη απόφαση».

Η αμφισημία των δηλώσεών του ερμηνεύτηκε ως προαναγγελία υποχώρησης. Η Τακαΐτσι, γνωστή για τις συντηρητικές της θέσεις, πιθανότατα θα αποφύγει τη σύγκρουση με την πανίσχυρη Ένωση Σούμο της Ιαπωνίας.

Οι γυναίκες απέναντι σε έναν ιερό κύκλο

Η διαμάχη αυτή δεν είναι καινούργια. Το 1990, η πρώτη γυναίκα κυβερνητική εκπρόσωπος της χώρας, Μαγιούμι Μοριγιάμα, επιχείρησε να απονείμει το βραβείο του πρωθυπουργού αλλά της το αρνήθηκαν.

«Πρέπει να υπάρχει τουλάχιστον ένας θεσμός που να παραμένει όπως ήταν», είχε δηλώσει τότε ο πρόεδρος της Ένωσης Σούμο.

Δέκα χρόνια αργότερα, η κυβερνήτιδα της Οσάκα Φούσε Ότα αναγκάστηκε να δώσει το βραβείο από έναν διάδρομο δίπλα στο ρινγκ, μια ταπεινωτική σκηνή που έμεινε στη μνήμη του κοινού.

Το 2018, το ζήτημα επανήλθε με δραματικό τρόπο: κατά τη διάρκεια ενός φιλικού τουρνουά στο Μαϊζούρου, ο δήμαρχος κατέρρευσε στο κέντρο του ρινγκ. Γυναίκες που βρίσκονταν στις εξέδρες -μεταξύ τους και μια νοσοκόμα- έτρεξαν να τον βοηθήσουν.

Ο διαιτητής, μέσα από τα μεγάφωνα, τις καλούσε να αποχωρήσουν, καθώς «δεν επιτρέπεται να πατήσουν» τον ντόγιο. Εκείνες δεν έφυγαν. Ο άνδρας σώθηκε.

Και η Ιαπωνία ήρθε αντιμέτωπη με τη σύγκρουση ανάμεσα στη ζωή και στην παράδοση.

Το άβατο που “ραγίζει”

Έκτοτε, η Ένωση Σούμο έχει απολογηθεί για τη συμπεριφορά των αξιωματούχων της, χωρίς όμως να αλλάξει τον κανόνα. Το 2019, συγκροτήθηκε ειδική επιτροπή για να επανεξετάσει την απαγόρευση. Πέντε χρόνια μετά, όπως γράφει ο Guardia, καμία απόφαση δεν έχει ληφθεί.

Η πιθανότητα η Σανάε Τακαΐτσι να σταθεί έστω για λίγα δευτερόλεπτα στο κέντρο του ρινγκ έχει εξελιχθεί σε σύμβολο πολιτισμικού διλήμματος: ανάμεσα στην ιερότητα του παρελθόντος και την ανάγκη μιας κοινωνίας να κοιτάξει μπροστά.

Την ίδια στιγμή, το αρχαίο άθλημα γνωρίζει ξανά άνθηση. Οι κερκίδες γεμίζουν, τα εισιτήρια εξαφανίζονται και ο Όνοσάτο έγινε ο πρώτος Ιάπωνας γιουκοζούνα ύστερα από οκτώ χρόνια, φέρνοντας κύμα υπερηφάνειας στη χώρα.

Όμως, το ερώτημα παραμένει: Μπορεί ένα άθλημα που μετρά πάνω από 1.500 χρόνια ιστορίας να συμβιβάσει τον μύθο με τη σύγχρονη εποχή;