Τι έρχεται με τους δασμούς στα “πακέτα” TEMU – Shein

Σε αναζήτηση αμυντικών γραμμών έναντι της επέλασης των μεγάλων ασιατικών πλατφορμών ηλεκτρονικού εμπορίου, όπως η TEMU, Shein, Alibaba. Έτσι, με βάση και τη χθεσινή συνεδρίαση του Ecofin, επισπεύδεται η διαδικασία εξέτασης του πλαισίου για φορολόγηση επί των μικρών πακέτων αξίας κάτω των 150 ευρώ που στη συντριπτική τους πλειονότητα προέρχονται από την Κίνα, μέσω της κατάργησης της απαλλαγής από δασμούς των προϊόντων μικρής αξίας.

Έτσι, ενώ το πλάνο παρέπεμπε σε αποφάσεις, στο πλαίσιο της ευρύτερης μεταρρύθμισης της τελωνειακής ένωσης για την επιβολή ενός “τέλους” δύο ευρώ ανά πακέτο, το 2028, χθες, οι υπουργοί Οικονομικών αποφάσισαν να επισπεύσουν την εξέταση του μέτρου. Έτσι, το 2026 αναμένεται να τεθεί επί τάπητος η διαδικασία για επιβολή “εξόδων διεκπεραίωσης” επί κάθε μικρού πακέτου που εισέρχεται στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Τα περισσότερα από αυτά αφορούν ηλεκτρονικές αγορές από τις πλατφόρμες Shein και Temu.

Μεταβατική λύση

Επιπλέον οι υπουργοί Οικονομικών αποφάσισαν την ανάγκη θέσπισης μεταβατικού συστήματος για την φορολόγηση των μικρών πακέτων που θα τεθεί σε εφαρμογή στις αρχές του επόμενου έτους.

“Λόγω του επείγοντος χαρακτήρα της κατάστασης, το Συμβούλιο δεσμεύτηκε επίσης σήμερα να εργαστεί για μια απλή, προσωρινή λύση για την επιβολή τελωνειακών δασμών σε τέτοια εμπορεύματα το συντομότερο δυνατό το 2026 και μέχρι να τεθεί σε λειτουργία ο κόμβος τελωνειακών δεδομένων το 2028. Οι εργασίες για την ανάπτυξη της λύσης θα συνεχιστούν τις επόμενες εβδομάδες” ανέφερε το ανακοινωθέν για τα αποτελέσματα του Συμβουλίου, που παραπέμπει σε εφαρμογή των μέτρων αυτών μέχρι το πρώτο τρίμηνο του 2026.

Να σημειωθεί ότι με βάση μελέτη της ΕΣΕΕ, η αξία της παγκόσμιας αγοράς B2C διασυνοριακού ηλεκτρονικού εμπορίου, δηλαδή των διαδικτυακών αγορών που πραγματοποιούνται μεταξύ διαφορετικών χωρών, αναμένεται να φτάσει τα 7,9 τρισεκατομμύρια δολάρια έως το 2030 (Statista, 2030).

Οι πλατφόρμες

Ο λόγος, λοιπόν, για για τη διείσδυση των μεγάλων ψηφιακών πλατφορμών από τη “χώρα του Δράκου”, όπως η TEMU, Alibaba κτλ στην καθημερινότητα των αγορών των Ελλήνων και βέβαια των Ευρωπαίων και τη “μάχη” με τις παραδοσιακές δυνάμεις του χώρου και κυρίως τις πιο μικρές.

Ήδη, από το περασμένο καλοκαίρι το σχετικό “σήμα κινδύνου” έχει εκπέμψει ο πρόεδρος της ΕΣΕΕ (Ελληνική Συνομοσπονδία Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας) Σταύρος Καφούνης, κάνοντας λόγο σε ειδική συνέντευξη τύπου για τεράστιες απώλειες για το ελληνικό εμπόριο από την ανεξέλεγκτη επέλαση των ασιατικών πλατφορμών.

Επίσης στο υπόμνημα που κατέθεσε ο πρόεδρος της ΕΣΕΕ στον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητοστάκη εν όψει της ΔΕθ σημείωσε ότι “ο αθέμιτος ανταγωνισμός από παράνομες πρακτικές και από διεθνείς πλατφόρμες χαμηλού κόστους αποδυναμώνει ακόμη περισσότερο το εγχώριο εμπόριο, ενώ σε πολλές περιοχές οι περιφερειακές ανισότητες επιβαρύνουν διπλά τις τοπικές επιχειρήσεις. Το αποτέλεσμα είναι μια διαρκής αίσθηση ανασφάλειας, η οποία αποτρέπει επενδύσεις και εγκλωβίζει πολλές επιχειρήσεις σε αγώνα επιβίωσης αντί ανάπτυξης.”

Να σημειωθεί ότι με βάση με ειδικό σημείωμα της ΕΣΕΕ με τίτλο «Made in China, Sold in Europe: Η απειλή Shein- Temu» που αναλύει πολύπλευρα το όλο ζήτημα, “το ηλεκτρονικό εμπόριο έχει φέρει επανάσταση στον τρόπο αλληλεπίδρασης καταναλωτών και επιχειρήσεων, συμπεριλαμβανομένων των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων (ΜΜΕ), αποφέροντας πολυάριθμα οφέλη στην ευρωπαϊκή οικονομία” αναφέρει η ΕΣΕΕ που τονίζει ότι “οι πρακτικές αυτές δεν είναι απλώς αποτέλεσμα μιας «επιχειρηματικής επιθετικότητας», αλλά πρέπει να ιδωθούν μέσα από το γεωοικονομικό πρίσμα της στρατηγικής της Κίνας για παγκόσμια τεχνολογική και οικονομική ηγεμονία.”

Προεκτάσεις

Όπως αναφέρεται στην μελέτη, “η Κίνα εδώ και δύο δεκαετίες οικοδομεί έναν γεωοικονομικό μηχανισμό εξάρτησης των Δυτικών αγορών, στον οποίο οι ψηφιακές πλατφόρμες αποτελούν βασικό εργαλείο. Το κρατικό σχέδιο “Made in China 2025” έχει στόχο να μετατρέψει την Κίνα από παγκόσμιο «εργοστάσιο χαμηλής αξίας» σε ηγέτιδα δύναμη στην καινοτομία, τη ρομποτική, την τεχνητή νοημοσύνη και το λιανικό εμπόριο και να ελέγχει κρίσιμες αλυσίδες αξίας.”

Στο φόντο αυτό ο Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κυριάκος Πιερρακάκης, στο πλαίσιο της χθεσινής συνεδρίασης του ECOFIN στις Βρυξέλλες, χαρακτήρισε ως εξαιρετικά σημαντική πολιτική για τη διαφάνεια του ηλεκτρονικού εμπορίου, την προστασία των Ευρωπαίων καταναλωτών και τη δημιουργία ισότιμων όρων ανταγωνισμού για τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις χαρακτηρίζει το ζήτημα το ΥΠΕΘΟ. Όπως είπε:

«Σε αυτές τις δύο ημέρες των συνεδριάσεων του Eurogroup και του ECOFIN, συζητήσαμε ένα ευρύ φάσμα θεμάτων, από την εισαγωγή του ψηφιακού ευρώ και τη ρύθμιση των stablecoins έως τη φορολόγηση της ενέργειας και την μεταρρύθμιση των τελωνείων.

Ειδικότερα, όσον αφορά τους τελωνειακούς δασμούς, θα ήθελα να υπογραμμίσω ότι η Ελλάδα στηρίζει πλήρως την πρόταση της Επιτροπής για την κατάργηση του ελάχιστου ποσού των 150 ευρώ, επιτρέποντας έτσι την δυνατότητα επιβολής δασμών σε δέματα χαμηλής αξίας που προέρχονται από τρίτες χώρες εντός των συνόρων της ΕΕ.

Πιστεύουμε ότι η πολιτική αυτή είναι εξαιρετικά σημαντική για τη διαφάνεια του ηλεκτρονικού εμπορίου, για την προστασία των Ευρωπαίων καταναλωτών και για τη δημιουργία ισότιμων όρων ανταγωνισμού για τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις. Θα ήθελα επίσης να τονίσω ότι η Ελλάδα στηρίζει πλήρως τη θέση της Γαλλίας να εφαρμοστεί το μέτρο αυτό ζητώντας την άμεση εφαρμογή σε ακόμη πιο πρώιμο χρονοδιάγραμμα, από τις αρχές του 2026. Πρόκειται για ένα εξαιρετικά σημαντικό ζήτημα για τα τελωνεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και για την Ένωση συνολικά».

Η αντίδραση της ΕΣΕΕ

«Η ισχυρή θέση της Ελλάδας, μέσω των δηλώσεων του κ. Πιερρακάκη, υπέρ της άμεσης κατάργησης του απαράδεκτου κανονισμού de minimis, σε συντονισμό με χώρες όπως η Γαλλία που ζητούν ακόμη ταχύτερη εφαρμογή των νέων κανόνων, αποτελεί ένα εξαιρετικά θετικό βήμα» αναφέρει ο πρόεδρος της της ΕΣΕΕ Σταύρος Καφούνης με αφορμή τις δηλώσεις Πιερρακάκη για τη φορολόγηση δεμάτων.

Όπως τόνισε: «Είναι πλέον απαραίτητο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή να προχωρήσει άμεσα σε δεσμευτικές αποφάσεις, με πρώτη και κύρια την κατάργηση του “de minimis” για πακέτα αξίας έως 150 ευρώ, ώστε να διασφαλιστεί πραγματική ισονομία στις αγορές, ουσιαστική προστασία του καταναλωτή και ένα υγιές πλαίσιο λειτουργίας για τις ευρωπαϊκές εμπορικές επιχειρήσεις.

Η ΕΣΕΕ έχει αναδείξει εγκαίρως –και με πλήρη τεκμηρίωση– τη σοβαρότητα του προβλήματος για τις επιχειρήσεις της Ευρώπης. Το προνομιακό καθεστώς για τους ψηφιακούς γίγαντες που αποστέλλουν δισεκατομμύρια πακέτα στους ευρωπαίους καταναλωτές, χωρίς τους αντίστοιχους δασμούς, ελέγχους ποιότητας και ασφάλειας, φορολογικές και τελωνειακές υποχρεώσεις, στρεβλώνει τον ανταγωνισμό, υπονομεύει την ανταγωνιστικότητα των ευρωπαϊκών και ελληνικών εμπορικών επιχειρήσεων και αποδυναμώνει τα δημόσια έσοδα των κρατών-μελών.».

Τι σημαίνει η επιβολή δασμών στα πακέτα;

Με αυτά τα δεδομένα αναμένεται από το νέο έτος κι όταν αποφασιστεί σε πρώτη φάση η μεταβατική φορολόγηση να αυξηθεί το κόστος αγορών από τις εν λόγω πλατφόρμες. Έτσι, εάν ένα δέμα έχει αξία έως 150 ευρώ, που σήμερα δεν τυγχάνει δασμών, αλλά έχει “πάνω” του μόνο ΦΠΑ στο checkout μέσω ΙOSS, θα κοστίζει περισσότερο, έχοντας το σχετικό δασμό, ανάλογα με την κατηγορία προϊόντος.

Παραδείγματα

Αγορά προϊόντος 12 ευρώ, αποστολή απευθείας από την πλατφόρμα σε Έλληνα καταναλωτή. Σήμερα εισπράττεται ο ΦΠΑ στο checkout και δεν επιβάλλεται δασμός. Το δέμα παραδίδεται χωρίς επιπλέον επιβάρυνση. Με την κατάργηση του de minimis, ο ΦΠΑ συνεχίζει να επιβάλλεται στο checkout, αλλά επιπλέον επιβάλλεται δασμός ανάλογα με τον κωδικό TARIC. Για παράδειγμα, αν το αντικείμενο αφορά κάποιο πλαστικό είδος κουζίνας επιβάλλεται +6,5%. Επίσης, είναι πιθανό να επιβληθεί και διαχειριστικό τέλος από τον μεταφορέα ύψους από 2 έως 6 ευρώ αν δεν πληρωθεί μέσω IOSS.

To αποτέλεσμα είναι ένα προϊόν που κάνει 12 ευρώ μπορεί να φτάσει έως 15-16 ευρώ, να έχει δηλαδή μια αύξηση της τάξης του 20-25%.

Σε άλλο παράδειγμα αν το προϊόν έχει υψηλό δασμό 12% όπως είναι στα ρούχα, τότε η αύξηση μπορεί να φτάσει 35% έως 45%.

Με βάση το ενωσιακό δασμολόγιο (TARIC) και τα πραγματικά τέλη εκτελωνισμού των εθνικών ταχυδρομείων της ΕΕ, η κατάργηση του de minimis εκτιμάται ότι θα αυξήσει το τελικό κόστος ενός τυπικού προϊόντος χαμηλής αξίας 10–20 ευρώ κατά 15%–35%. Σε προϊόντα με υψηλότερους δασμούς (ένδυση, αξεσουάρ) ή σε περιπτώσεις υψηλού handling fee, η αύξηση μπορεί να φτάσει 40%–50%.