“Εδώ Πολυτεχνείο”… 52 χρόνια μετά!

Συνολικά 52 χρόνια έχουν παρέλθει από την λαϊκή εξέγερση στο ΕΜΠ τον Νοέμβριο του 1973, σηματοδοτώντας μία από τις σημαντικότερες πράξεις συλλογικής αντίστασης κατά του στρατιωτικού καθεστώτος που επιβλήθηκε στη χώρα μας στις 21 Απριλίου 1967.

Η κινητοποίηση αυτή εξελίχθηκε σε ευρείας κλίμακας διαμαρτυρία ενάντια στη δικτατορία, με αποκορύφωμα την ένοπλη καταστολή από τον στρατό και την αστυνομία. Η βίαιη εισβολή στο Πολυτεχνείο, με χρήση τεθωρακισμένων και ακροβολισμένες ένοπλες ομάδες, της χούντας οδήγησε σε ανθρώπινες απώλειες, τραυματισμούς και μαζικές διώξεις.

Παρά την αγριότητα της καταστολής και την επιβολή στρατιωτικού νόμου, η στάση και το θάρρος των φοιτητών και των εργαζομένων κλόνισαν τα θεμέλια του αυταρχικού καθεστώτος. Για πρώτη φορά μετά τον εμφύλιο ο ελληνικός λαός ενωμένος πολέμησε για την ελευθερία του.

Η επίδραση των γεγονότων εκείνων υπήρξε καταλυτική: η εξέγερση του Πολυτεχνείου κατέχει σήμερα μια ξεχωριστή θέση στην ιστορική συνείδηση ως η πλέον εμβληματική πράξη αντιδικτατορικής δράσης και έχει αναγνωριστεί ως σημείο αναφοράς για τη δημοκρατική πορεία της χώρας.

Το 1972 ξεκίνησε το μαζικό φοιτητικό κίνημα όταν όλοι οι φοιτητές αποφάσισαν να ζητήσουν εκλογές για την εκπροσώπησή τους. Αυτή η διεκδίκηση δημιούργησε την πρώτη μαζικοποίηση των φοιτητών.

Οι συνελεύσεις των φοιτητών θεωρούνταν από την χούντα παράνομες, παρ΄ όλα αυτά όμως πραγματοποιήθηκαν και εξέλεξαν επιτροπές που εκπροσωπούσαν και συντόνιζαν τους φοιτητές, ήταν, δηλαδή, μία άτυπη συντονιστική επιτροπή. Αυτή η επιτροπή συντόνισε και την κατάληψη του Πολυτεχνείου.

Στις αρχές του Φεβρουαρίου 1973 είχε προηγηθεί η εισβολή της ασφάλειας στο Πολυτεχνείο και η κατάληψη της Νομικής.

Όλες αυτές οι κινητοποιήσεις, οι αγώνες των φοιτητών, ερμηνεύτηκαν από τον κόσμο ως ο φορέας έκφρασης και αγώνα για τον εκδημοκρατισμό της χώρας. Παράλληλα η χούντα, κατά τις προσφιλείς της συνήθειες που εξέφραζαν την ιδεολογία της, προχωρούσε σε μαζικές συλλήψεις και φρικτά βασανιστήρια.

Εκτός από τα συνθήματα και τις προκηρύξεις οι φοιτητές εκφράστηκαν και με την δημιουργία ραδιοφωνικού σταθμού. Ο ραδιοφωνικός σταθμός στήθηκε για να επικοινωνούν οι φοιτητές που ήταν κλεισμένοι στο Πολυτεχνείο με τον λαό της Αθήνας, να τον ενημερώνουν αλλά και να τον καλούν να τους συμπαρασταθεί και να κατέβουν στους δρόμους ώστε να διώξουν τη χούντα από την πατρίδα τους.

Την Τετάρτη 15 Νοεμβρίου 1973 άνοιξε ο πρώτος πομπός στο εργαστήριο της Φυσικής.

Κύρια συνθήματα:

«Λαέ, λαέ ή τώρα ή ποτέ»

«Απόψε πεθαίνει ο φασισμός»

«Ψωμί, παιδεία, ελευθερία»

Ο ραδιοφωνικός σταθμός του Πολυτεχνείου λειτούργησε μόνο για λίγες ημέρες το 1973, την τελευταία χρονιά της δικτατορίας των Συνταγματαρχών.

Η Τώνια Μοροπούλου μαζί με τον Στέλιο Βίο έστησαν τον πρώτο πομπό στο εργαστήριο Φυσικής. Η Τ. Μοροπούλου ήταν και η πρώτη εκφωνήτρια. Αυτός ο πρώτος σταθμός, όμως, είχε μικρή εμβέλεια.

Αργότερα ήρθαν μηχανικοί από τα ΚΑΤΕΕ, έφεραν λυχνίες και ο Νίκος Χριστοδουλάκης πήγε στο εργαστήριο Ηλεκτροτεχνίας όπου εκεί στήθηκε ο δεύτερος πομπός που τον άκουγε όλη η Αθήνα. Τεχνικά στήθηκε από τον Γιώργο Κυρλάκη ο οποίος μετέπειτα εργάστηκε στην ΕΡΤ.

Οι φοιτητές έκαναν συνέλευση για το ποια συνθήματα θα εκφωνούνται, για να καθορίσουν τις θέσεις τους που θα τις μετέδιδαν στους Αθηναίους. Στον σταθμό προσήλθαν η Μαρία Δαμανάκη, ο Δημήτρης Παπαχρήστου, ο Γιώργος Παυλάκης, ο Λάμπρος Παπαδημητράκης.

Ξεκίνησε να εκπέμπει στις 15 Νοεμβρίου του 1973 και καλούσαν μαθητές και εργαζόμενους να έρθουν στο Πολυτεχνείο, καλούσαν σε γενική απεργία τον ελληνικό λαό.

Οι Αθηναίοι με κεραίες προσπαθούσαν να πιάσουν την συχνότητα και ακούσαν το παρακάτω:

«Εδώ Πολυτεχνείο! Εδώ Πολυτεχνείο! Ελληνικέ λαέ, το Πολυτεχνείο θα μείνει το προπύργιο και η εστία του αγώνα. Όλος ο λαός να συσπειρώνεται γύρω από τους χώρους του Πολυτεχνείου, να παραμείνει στους δρόμους της Αθήνας και να κατέβει στους δρόμους κάθε μεγάλης πόλης της Ελλάδας. Το Πολυτεχνείο είναι οχυρωμένο με τα στήθη των φοιτητών… Ο αγώνας μας είναι κοινός. Είναι αγώνας αντιχουντικός. Είναι αγώνας αντιδικτατορικός. Είναι αγώνας αντιιμπεριαλιστικός. Κάτω η δικτατορία. Ζήτω η Δημοκρατία…»

Η είδηση πως λειτουργούσε παράνομος ραδιοφωνικός σταθμός των φοιτητών εξαπλώθηκε σε όλη την πόλη και προπαθούσαν να πιάσουν τον σταθμό στους 1050 χιλιόκυκλους. Αναμετάδοση, όμως, έκαναν και ξένοι ραδιοφωνικοί σταθμοί όπως το BBC, η Ντόιτσε Βέλε κ.λπ.

Μέσα από αυτή τη συχνότητα οι εκφωνητές του σταθμού φώναζαν συνθήματα κατά της χούντας όπως: «Κάτω η χούντα», «Ψωμί, παιδεία, ελευθερία», «Εδώ Πολυτεχνείο».

Όταν στην κατάληψη του Πολυτεχνείου ήρθε η είδηση του πρώτου νεκρού, οι εκφωνητές είπαν: Ελληνικέ λαέ μας σκοτώνουν.

Πριν εισβάλει το τανκ από την πύλη μετέδιδε:

«Εδώ Πολυτεχνείο, Εδώ Πολυτεχνείο, σας μιλά ο ραδιοφωνικός σταθμός των ελεύθερων αγωνιζομένων φοιτητών, των ελεύθερων αγωνιζομένων Ελλήνων». Ενώ λίγη ώρα πριν την εισβολή του τανκ στο Πολυτεχνείο, ο εκφωνητής του σταθμού Δημήτρης Παπαχρήστος έψελνε τον εθνικό ύμνο και η μετάδοση διακόπηκε.

Το Πολυτεχνείο ένωσε όλο τον κόσμο και βοήθησε και ο ραδιωφονικός σταθμός σε αυτό. Οι φοιτητές εκείνες τις ημέρες πήραν τη ζωή τους στα χέρια τους και για την αγάπη που είχαν για τη ζωή έμειναν μέχρι τέλους στο Πολυτεχνείο.