Οι φόβοι Μητσοτάκη, η παγίδευση Ανδρουλάκη και η σφήνα Τσίπρα: Αδιέξοδο ή ανατροπές;

Την ώρα που το τσουνάμι, το οποίο προκάλεσε το βιβλίο του Αλέξη Τσίπρα, κοπάζει πρόσκαιρα (θα ξαναφουντώσει την προσεχή Τετάρτη με την παρουσίαση), η αγαπημένη συνήθεια δημοσκόπων, αναλυτών και πολιτικών είναι να «προβλέψουν» αν το βράδυ των επόμενων εκλογών θα έχουμε κυβέρνηση(και τι είδους) ή αν θα προκύψει αδιέξοδο.

Πριν αποπειραθούμε να δώσουμε οποιαδήποτε ευθεία απάντηση, ας εντοπίσουμε τρία σημεία των εξελίξεων που θα βαρύνουν αποφασιστικά από εδώ και πέρα.

Πρώτον, οι φόβοι του Κυριάκου Μητσοτάκη. Εκ πρώτης όψεως φαίνεται παράδοξος ο ισχυρισμός ότι υπάρχουν πράγματα που φοβάται ο νυν πρωθυπουργός, ο οποίος προηγείται με άνεση στις δημοσκοπήσεις και δεν έχει υπολογίσιμο αντίπαλο. Όμως, από αυτά τα δύο υπέρ του στοιχεία βγαίνουν και οι φόβοι του. Και είναι δύο.

Ο πρώτος είναι εφιαλτικός και περιστρέφεται γύρω από έναν αριθμό: το 25%. Είναι το ποσοστό που δίνει το περίφημο «μπόνους» του εκλογικού νόμου. Αν, για παράδειγμα, η ΝΔ δεν το πιάσει, θα πάθει πανωλεθρία στη Βουλή(θα εκλεγούν περίπου οι μισοί από τους σημερινούς βουλευτές της) και ο κ. Μητσοτάκης θα υποχρεωθεί να παραδώσει την αρχηγία, διότι η νίκη του(πρωτιά) θα είναι σαν ήττα. Ουδείς μπορεί να κάνει ασφαλή πρόβλεψη επ’ αυτού, διότι το εκλογικό σώμα μοιάζει με κινούμενη άμμο και η εμπειρία των πρώτων εκλογών του 2012 (Μάιος) είναι σχετικά πρόσφατη.

Ο δεύτερος φόβος του προκύπτει από το ενδεχόμενο να αποκτήσει υπολογίσιμο αντίπαλο, που σήμερα δεν έχει. Ο κ. Μητσοτάκης έχει βολευτεί με αυτό το στάτους κβο, καθώς το εμφανιζόμενο ως δεύτερο ΠΑΣΟΚ απέχει παρασάγγας από τη ΝΔ και ο Νίκος Ανδρουλάκης δεν είναι «πρωθυπουργήσιμος». Αν η επανεμφάνιση του Αλέξη Τσίπρα, αλλάξει αυτά τα δεδομένα, οι μπελάδες του νυν πρωθυπουργού θα μεγαλώσουν. Ο κ. Μητσοτάκης ποντάρει στη «βεβαιότητα» ότι ένα «κόμμα Τσίπρα» απλώς θα διαιρέσει κι άλλο τον απέναντι από τη ΝΔ χώρο Κεντροαριστεράς και Αριστεράς και θα ευνοήσει έτσι τη ΝΔ. Όμως, στην πολιτική τέτοιες βεβαιότητες δεν υπάρχουν.

Δεύτερο σημείο των εξελίξεων είναι η (αυτο) παγίδευση του ΠΑΣΟΚ και προσωπικά του αρχηγού του. Σε πολύ ευνοϊκές συνθήκες(ευρωεκλογές 2024) δεν μπόρεσε να εκμεταλλευθεί ούτε τη φθορά της ΝΔ, που την οδήγησε στο 28%, ούτε τις διαλυτικές τάσεις στον(τότε) ΣΥΡΙΖΑ του Κασσελάκη. Και ήρθε τρίτο. Έκτοτε κατέλαβε τεχνητά τη θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης, είναι δεύτερο στις δημοσκοπήσεις, αλλά δεν έχει «παράσταση νίκης». Κάνει διμέτωπο αγώνα(εναντίον Μητσοτάκη και Τσίπρα), κάτι που δεν του επιτρέπει να προσεγγίσει παραδοσιακούς ψηφοφόρους του ΠΑΣΟΚ, οι οποίοι το εγκατέλειψαν μετά το 2012. Επιπλέον, το σημερινό ΠΑΣΟΚ το βράδυ των προσεχών εκλογών θα βρεθεί σε κλοιό ασφυκτικών πιέσεων προκειμένου να συμμετάσχει στο σχηματισμό κυβέρνησης κατά το πρότυπο του 2012. Ο κ. Ανδρουλάκης έχει αποκλείσει κυβερνητική συνεργασία με τη ΝΔ, αλλά γνωρίζει ότι η προσφυγή σε δεύτερες, απανωτές, εκλογές μπορεί να βυθίσει τα ποσοστά του ΠΑΣΟΚ. Μπρος γκρεμός και πίσω ρέμα. Η μοναδική περίπτωση να ξεφύγει από αυτήν τη μέγγενη είναι «να νικήσει έστω με μια ψήφο διαφορά», αλλά το σενάριο αυτό κινείται στην σφαίρα της επιστημονικής φαντασίας. Αν στις εκλογές κατεβεί «κόμμα Τσίπρα», είναι πιθανότερο το ΠΑΣΟΚ να βρεθεί κάτω από τη δεύτερη θέση παρά να νικήσει.

Τρίτος παράγοντας των εξελίξεων, αστάθμητος επί του παρόντος, είναι ο Αλέξης Τσίπρας. Πριν καλά καλά επανεμφανιστεί προκάλεσε έντονο ενδιαφέρον και δέχτηκε καταιγιστικές επιθέσεις από δεξιά κι αριστερά, γεγονός που επιβεβαιώνει τρία πράγματα. Υπάρχει μεγάλο ακροατήριο εκτός των σημερινών σχηματισμών. Υπάρχει μεγάλο κενό στη σημερινή Κεντροαριστερά-Αριστερά. Και υπάρχουν ψηφοφόροι που στις προηγούμενες εκλογές ψήφισαν τη ΝΔ του Μητσοτάκη, αλλά στις επόμενες μπορεί να ψηφίσουν με κριτήριο το «κάθε πέρσι και καλύτερα».

Εν κατακλείδι, σήμερα έχουμε δύο δεδομένα. Η αυτοδυναμία θεωρείται αδύνατη και το ΠΑΣΟΚ (διαβεβαιώνει ότι) δεν θα συμμετάσχει ξανά σε κυβέρνηση συνεργασίας με τη ΝΔ. Αυτά οδηγούν σε αδιέξοδο στις επόμενες εκλογές; Ή μήπως θα έχουμε ανατροπές, οι οποίες σήμερα δεν μπορούν να ανιχνευθούν;

Όπως θα έλεγε ο Ιονέσκο, «δεν είναι η απάντηση που μας διαφωτίζει, αλλά η ερώτηση»…