ΟΟΣΑ: Στο “ρετιρέ” οι έμμεσοι φόροι

Παραμένει στην Ελλάδα σε υψηλό επίπεδο η έμμεση φορολογία, αποτελώντας βασικό πυλώνα για τα δημόσια έσοδα. Έτσι, φόροι, όπως ο ΦΠΑ και οι ΕΦΚ που επιβάλλονται  “οριζόντια”, αλλά πλήττουν, περισσότερο, τους “μη έχοντες” πολίτες καθώς τροφοδοτούν την ακρίβεια εξελίσσονται σε κεντρική πηγή εσόδων για τη χώρα. Η αναλογία, μάλιστα, άμεσων – εμμέσων φόρων είναι σημαντικά υπέρ των δεύτερων, κάτι που, ωστόσο, είναι αντίστροφο στα προηγμένα κράτη – μέλη της ΕΕ.

Όπως καταφαίνεται από τα στοιχεία της νέας ετήσια έκθεσης του ΟΟΣΑ για τη φορολόγηση στις χώρες μέλη, περίπου τα μισά από τα έσοδα  προέρχεται από τη φορολογία στην κατανάλωση.

Με βάση την έκθεση, το 2024 τα φορολογικά έσοδα της Ελλάδας ανήλθαν στο 39,8% του ΑΕΠ, υψηλότερα από το 38,9% του 2023 και  άνω από τον μέσο όρο του ΟΟΣΑ, που διαμορφώθηκε στο 34,1% ,με αποτέλεσμα η Ελλάδα να κατατάσσεται στη 10η θέση  ως προς το ύψος της φορολογικής επιβάρυνσης.

Οι χώρες του βορρά της ΕΕ

Την ίδια ώρα, ο βορράς της Ευρώπης αποτελεί πεδίο υψηλής φορολογίας. Ειδικά τα υψηλότερα ποσοστά φόρων ως προς το ΑΕΠ καταγράφονται στη  Δανία, με το ποσοστό να ξεπερνά το 45%. Βέβαια, εκεί, υπάρχει η προσφορά υψηλής ποιότητας δημοσίων υπηρεσιών και ισχυρό κοινωνικό κράτος. Αντίθετα, χώρες όπως το Μεξικό, η Χιλή και η Τουρκία διατηρούν πολύ χαμηλότερους φορολογικούς συντελεστές, περιορίζοντας όμως και τις παροχές προς τους πολίτες.

Ασφαλιστικές εισφορές

Επίσης, σε υψηλό επίπεδο σε σχέση με τις άλλες χώρες του Οργανισμού κινούνται οι ασφαλιστικές εισφορές επιβαρύνοντας σημαντικά το κόστος εργασίας. Ωστόσο η Ελλάδα είναι μεταξύ των οκτώ χωρών του ΟΟΣΑ όπου οι εισφορές των εργαζομένων αποφέρουν περισσότερα έσοδα στο κράτος από τις εισφορές των εργοδοτών.
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία για τη χώρα μας:

1.Η Ελλάδα έχει πολύ υψηλή εξάρτηση από ΦΠΑ και ειδικούς φόρους. Η χώρα μας αντλεί περίπου 40,7% των συνολικών φορολογικών της εσόδων από φόρους κατανάλωσης:

• 22,5% από ΦΠΑ
• 18,2% από ειδικούς φόρους κατανάλωσης (καύσιμα, καπνός κ.λπ.)

Ο μέσος όρος του ΟΟΣΑ για φόρους κατανάλωσης είναι 31,3%.  Η Ελλάδα καταλαμβάνει την 5η θέση μεταξύ των χωρών με τη μεγαλύτερη εξάρτηση από έμμεση φορολογία.

2.Οι ασφαλιστικές εισφορές είναι από τις υψηλότερες στην Ευρώπη

Οι εισφορές κοινωνικής ασφάλισης στην Ελλάδα αντιστοιχούν στο 28,8% των συνολικών φορολογικών εσόδων.
Ο μέσος όρος του ΟΟΣΑ είναι 25,5%, πράγμα που σημαίνει ότι η Ελλάδα έχει:

• βαρύτερο κόστος εργασίας
• μεγαλύτερη πίεση σε εργοδότες και εργαζόμενους

3.Ο φόρος εισοδήματος είναι χαμηλότερος από τον μέσο όρο αφού  αντιστοιχεί στο 15,5%των συνολικών.Ο μέσος όρος του ΟΟΣΑ είναι 23,7%.Ενδεικτικά στη  Δανία είναι 57,2 % ενώ στη Σουηδία 26,9%

4.Η χώρα μας  συγκαταλέγεται στις χώρες με φορολογικά έσοδα πάνω από 38% του ΑΕΠ.Βρίσκεαι πάνω από χώρες όπως η Γερμανία (38,0%), η Ισπανία (36,7%) και το Ηνωμένο Βασίλειο (34,4%).

5.Διαπιστώνεται μεγάλη εξάρτηση των εσόδων από μισθωτούς και συνταξιούχους

Ο ΟΟΣΑ επισημαίνει ότι τα έσοδα από φόρο εισοδήματος στην Ελλάδα προέρχονται κυρίως από μισθωτούς και συνταξιούχους ενώ τα έσοδα  από ελεύθερους επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενους είναι αναλογικά χαμηλότερα σε σχέση με άλλες χώρες.

6.Η Ελλάδα έχει από τις μεγαλύτερες αυξήσεις φόρων διαχρονικά στον ΟΟΣΑ

Από το 2010 έως το 2024, η Ελλάδα παρουσίασε αύξηση 7,4 ποσοστιαίων μονάδων στον λόγο φόρων προς ΑΕΠ. Πρόκειται για την 3η μεγαλύτερη αύξηση σε όλες τις χώρες του ΟΟΣΑ, μετά τη Σλοβακία (+7,7 μ.μ.) και την Ιαπωνία (+7,5 μ.μ.). Τα στοιχεία συνδέονται με φορολογική επιβάρυνση  των πολιτών κατά την περίοδο των μνημονίων