Il principe del’ disastro… Μέρος A

Όπως ο χειμερινός κολυμβητής που παίζει τη ζωή του κορώνα γράμματα κάθε φορά που βουτά στα παγωμένα νερά. Όπως ο μπάντζι τζάμπερ που εφορμά κάθετα στο τσιμέντο δένοντας την ύπαρξή του σε μια λωρίδα λάστιχο. Death wish; Τρελός; Ακατάβλητος; Έχων μεγάλη πίστη στον εαυτό του; Ευχή… θανάτου ή μήπως ακόμη μια πρόκληση να αποδείξεις – να συνειδητοποιήσεις την αξία σου; Μια πρόκληση που αναζητάς καθημερινά για να νιώσεις ακόμη νέος, για να νιώσεις ακόμη ζωντανός;



Κάτι μεταξύ αυτών ήταν ο Ζιλ Βιλνέβ, ο πατέρας του επίσης αμφιλεγόμενου μετέπειτα παγκόσμιου πρωταθλητή, Ζακ. Ο άνθρωπος που με τις ενέργειές του μέσα στην πίστα, τις χαμηλές πτήσεις, τις… πτήσεις, την οδήγηση πέρα από τα όρια, την αντιστροφή των νόμων της φυσικής, προκάλεσε το θαυμασμό και το χάος…




Γλιστρώντας στον πάγο



Ο Βιλνέβ ζούσε με καύσιμο την αδρεναλίνη και την ταχύτητα και ήταν ακροβάτης σε λεπτές ισορροπίες. Πιο ταιριαστό πεδίο για να ανακαλύψει το ταλέντο του δεν θα μπορούσε να υπάρξει από τους αγώνες με μηχανοκίνητα έλκηθρα σε χιονισμένες και παγωμένες διαδρομές στον Καναδά. Σε αυτούς οι αναβάτες των ελκήθρων γλυστρούν με ατελείωτα χιλιόμετρα την ώρα. Ιδανικές συνθήκες για να καλλιεργήσει ένα σπάνιο car-control.



Στα έλκηθρα κατάφερε να αναδειχθεί σε πρωταθλητή και κατόπιν στράφηκε στους αγώνες αυτοκινήτου. Στη Formula Atlantic, το τότε εκπαιδευτικό πρωτάθλημα μονοθεσίων Βορείου Αμερικής, αλλά και στο Can-Am, ο μικρόσωμος οδηγός από το Κεμπέκ επιδόθηκε σε ομηρικές μάχες με έναν άλλο εξίσου θαρραλέο και θεαματικό οδηγό, έναν οδηγό με εφάμιλλο car-control, τον Κέκε Ρόζμπεργκ.




Video Ζιλ Βιλνέβ εναντίον Ρενέ Αρνού (Ντιζόν 1979)









Ο ερχομός στη Ferrari

Aπό τις ημέρες της Formula Atlantic ήδη, ο Βιλνέβ είχε υποπέσει στην αντίληψη του Έντζο Φεράρι. «Ηταν άγνωστος στην Ευρώπη, αλλά το ίδιο άγνωστος ήταν και ο Λάουντα όταν είχε έλθει στη Ferrari. Και εφόσον ο Λάουντα υπήρχε εκεί έξω, σκέφτηκα ότι θα υπήρχαν και άλλοι σαν κι αυτόν. Όπως ο Λάουντα εξελίχθηκε σε πρωταθλητή, σκέφτηκα ότι θα μπορούσε να εξελιχθεί και ο Βιλνέβ» παρατηρούσε ο «Κομεντατόρε».



Της άφιξης του Βιλνέβ στη Ferrari είχε προηγηθεί το ντεμπούτο του στη Formula 1, με τη McLaren-Ford του Τέντι Μάγιερ, στο Σίλβερστοουν το 1977. Στις δοκιμές, στην προσπάθειά του να κατανοήσει τα όρια του μονοθεσίου είχε εποπέσει σε επτά τετ-α-κε. Σύμφωνα με το σκεπτικό του, έπρεπε και μπορούσε να το κάνει, καθώς το πλατύ οδόστρωμα και οι μεγάλες έξοδοι διαφυγής του βρετανικού σιρκουί τού επέτρεπαν να μην τραυματίσει τη McLaren του σε κάποια μπαριέρα. Δύσκολο να διακριθεί, αλλά ο Ζιλ πίσω από τους ακροβατισμούς και τις παράτολμες ενέργειες έκρυβε συχνά μια σπάνια – απρόσμενη αναλυτική σκέψη…



Με μια παλιά Μ23, στις δοκιμές κατετάγη στην πέμπτη σειρά εκκίνησης. Στον αγώνα, έφτασε έως την όγδοη θέση, αλλά ένα τεχνικό πρόβλημα τον έθεσε εκτός.



Ο Φεράρι άρπαξε την ευκαιρία και απέσπασε τις υπηρεσίες του Ζιλ ήδη για εκείνη τη σεζόν του 1977, αμέσως μετά την αιφνιδιαστική (;) αποχώρηση του Νίκι Λάουντα από τη Scuderia. Ο Αυστριακός είχε απογοητευτεί από την αντιμετώπιση της Ferrari τις ημέρες μετά το ατύχημά του στη Μπέργκβεργκ στη Νορτσλάιφε το 1976 (είχαν σπεύσει να του εκδώσουν συγχωροχάρτι…), αλλά και από το εις βάρος του κλίμα που είχε δημιουργηθεί στην ομάδα μετά την οικειοθελή αποχώρησή του από τον «τελικό» του Φούτζι, με συνέπεια να παραχωρήσει τον τίτλο εκείνης της χρονιάς στη McLaren του Χαντ.



Επίσης, είχε εξασφαλίσει τα εκατομμύρια της Parmalat του Γκαλίστο Τάντσι και ένα ανταγωνιστικό μονοθέσιο, τη Brabham του σχεδιαστή Γκόρντον Μάρεϊ, με μάνατζερ τον Μπέρνι Εκλεστον. Ετσι, αφού διασφάλισε και τον τίτλο του 1977, με την τέταρτη θέση στο Γουότκινς Γκλεν, ο Λάουντα αποχώρησε σε ένδειξη διαμαρτυρίας από τη Scuderia, δύο αγώνες πριν το πέσιμο της αυλαίας της σεζόν.



Η αντίδραση του ιταλικού τύπου στην πρόσληψη ενός πιλότου με αμφιλεγόμενες περγαμηνές υπήρξε άμεση και οι μετέπειτα εξελίξεις θα την έκαναν δριμεία. Στο δεύτερο αγώνα του με τη Ferrari, και τελευταίο της σεζόν του 1977, στους πρόποδες του Φούτζι εκ νέου, ο Βιλνέβ ενεπλάκη σε ένα σφοδρό ατύχημα. Δεν μπόρεσε να αποφύγει την Tyrrell του Πέτερσον, και μετά τη σύγκρουση των δύο μονοθεσίων η Ferrari 312 T2 του Βιλνέβ απογειώθηκε βγαίνοντας εκτός πίστας και σκοτώνοντας δύο θεατές…




Η αμφισβήτηση

Το Φούτζι ακολούθησε, το 1978 πλέον, μια «χιονοστιβάδα» τετ-α-κε, επαφών, στραβωμένων τροχών και αεροτομών. Οι τιφόζι, αλλά κυρίως ο ιταλικός τύπος, «καλομαθημένοι» καθώς ήταν στο μεγαλείο του Λάουντα, δεν έδειξαν καθόλου υπομονή με την περίπτωση του Βιλνέβ. Δεν μπορούσαν να περιμένουν την ωρίμανση ενός νεαρού πιλότου με διφορούμενα δείγματα γραφής, τη στιγμή που η Ferrari για να αντισταθεί στη «λαίλαπα» της Lotus 79 «Ground Effect» των Μάριο Αντρέτι και Ρόνι Πέτερσον είχε την άμεση ανάγκη ενός εγνωσμένης αξίας πρωταθλητή, στο πλευρό του Ρόιτμαν.



Ο «Γέρος», όμως, είχε ανένδοτη εμπιστοσύνη στο ένστικτό του και έδινε στον Ζιλ παρατεταμένη πίστωση χρόνου. Σύντομα θα έδρεπαν τους πρώτους καρπούς…




Οι πρώτες επιτυχίες

Στις 2 Απριλίου του 1978 στο Λονγκ Μπιτς στην Καλιφόρνια, ο Βιλνέβ έδειξε τι μπορούσε να κάνει. Εκμεταλλευόμενος κάποια κλεισίματα στην εκκίνηση προσπέρασε τον poleman Ρόιτμαν και επιδόθηκε σε «δαιμονισμένη» οδήγηση αυξάνοντας προοδευτικά το προβάδισμά του. Μεγάλη βοήθεια στον Βιλνέβ έδινε η πολύ καλή γνώση του ιδιότυπου σιρκουί, που απαρτίζεται από τους δρόμους του διάσημου παραλιακού θερέτρου, γνώση που είχε αποκτήσει από τη θητεία του στη Formula Atlantic. Ο Γαλλοκαναδός προηγήθηκε για 38 γύρους, μέχρι που έπεσε σε μια νέα… παγίδα. Επιχείρησε να περάσει βιαστικά τη Shadow του Ρεγκατσόνι σε μια αριστερή στροφή 90 μοιρών, ο Ελβετός δεν τον περίμενε ή τον έκλεισε, με αποτέλεσμα η Ferrari 312 T3 να εφιππεύσει τη Shadow και μετά από μια χαμηλή πτήση να καταλήξει στις μπαριέρες, σε ένα ατύχημα παρόμοιας δυναμικής με αυτό που είχαν οι Κούλθαρντ και Βουρτς στη Μελβούρνη το 2007… Το ύστατο «σκάνδαλο» του Βιλνέβ προκάλεσε νέο σφοδρό κύμα επικρίσεων από μέσα ενημέρωσης και τιφόζι. Αυτό τη στιγμή που ο Ρόιτμαν με τη νίκη του στο Λονγκ Μπιτς έφτανε τις δύο νίκες, μετά από εκείνη του Ρίο.



Στο Βέλγιο, στο Ζόλντερ, όμως, ο Ζιλ απάντησε με μια 4η θέση, στο Τσέλτβεγκ στην Αυστρία κατέκτησε το πρώτο του πόντιουμ με την 3η θέση και στο Ζάντβοορτ στην Ολλανδία ήταν 6ος. Στη Μόντσα, στον αγώνα που σημαδεύθηκε από το σφοδρό ατύχημα της εκκίνησης από το οποίο έχασε τη ζωή του ο Πέτερσον, τερμάτισε 2ος πίσω από τον Αντρέτι, αλλά ποινή ενός λεπτού που χρεώθηκε στον καθένα επειδή ξεκίνησαν τον αγώνα νωρίτερα από το επιτρεπτό, τούς υποβίβασε στην 6η και 7η θέση αντίστοιχα…



Στην πατρίδα του, στον Καναδά στο Μόντρεαλ, στο σιρκουί που λίγα χρόνια αργότερα θα έπαιρνε το όνομά του, ο Ζιλ έμελλε να κατακτήσει την πρώτη του νίκη. Στον αγώνα εκείνο είχε κυριαρχήσει ο Ζαν Πιέρ Ζαριέ, όψιμος αντικαταστάτης του Πέτερσον στη Lotus. Ο «γεματούλης» Γάλλος με την πλούσια κόμη προηγήθηκε για 49 ολόκληρους γύρους, αλλά εγκατέλειψε από τεχνικό πρόβλημα. Ο Ζιλ «κληρονόμησε» το προβάδισμα και δεν είχε πρόβλημα να το διατηρήσει για τους 21 τελικούς γύρους. «Ακόμη και αν η Ferrari του Ζιλ έμενε πριν το πέσιμο της καρό σημαίας, θα μπαίναμε μέσα να τη σπρώξουμε εμείς να τερματίσει πρώτη. Τέτοια ήταν η χαρά μας» είχε δηλώσει κάποιος ανώνυμος οπαδός από το πλήθος των «Κεμπεκουά», που πανηγύρισαν εκστατικά τη νίκη. Η σεζόν του 1978 είχε τελειώσει με τον Βιλνέβ να αφήνει το στίγμα του…




Ο «πυρετός»

Ζάντβοορτ Ολλανδία, 26 Αυγούστου 1979. Αφού ο Βιλνέβ έχει προσπεράσει εκπληκτικά τη Williams του Αλαν Τζόουνς στην παρατεταμένη καμπή «Tarzan» από την εξωτερική με… ανάποδο τιμόνι και προηγείται, το απότομο σκάσιμο του πίσω αριστερού ελαστικού τον βγάζει εκτός πίστας. Δεν το βάζει κάτω. Κάνει ένα νέο τετ-α-κε αλλά επιλέγει την όπισθεν και επιστρέφει στο οδόστρωμα οδηγώντας όσο πιο γρήγορα μπορεί. Με τρεις τροχούς… Το σκάσιμο του ελαστικού είχε οδηγήσει και στο σπάσιμο της ανάρτησης. Η εικόνα της Ferrari 312 T4 να βγάζει σπίθες από το σύρσιμο της ζάντας, με τον Βιλνέβ να οδηγεί με σηκωμένο το χέρι για να ειδοποιεί για το πρόβλημα, έχει περάσει στην ανθολογία της Formula 1. Ακατάβλητος… Θα παραιτηθεί μονάχα όταν φτάσει στα πιτς και οι μηχανικοί τού εξηγούν ότι δεν έχει νόημα να συνεχίσει. «Με δυσκολία καταφέραμε να τον πείσουμε να σταματήσει» δηλώνει ο Τζούλιο Μπορσάρι. Ο «πυρετός Βιλνέβ» («La febbre Villeneuve») φουντώνει…



Τα… δέκατα είχαν αρχίσει να ανεβαίνουν ανησυχητικά από την Ντιζόν Πρενουά, δύο μήνες περίπου πριν. Στο γαλλικό αγώνα γράφτηκε ιστορία. Ο Ζαν Πιέρ Ζαμπουίγ ξέφυγε μπροστά από την pole position και κυριάρχησε, χαρίζοντας στη Renault και στο turbo την πρώτη τους νίκη στη Formula 1. Μια επιτυχία που, καλώς ή κακώς, πέρασε στο περιθώριο από τους… Βιλνέβ και Αρνού.



Ο Ζιλ εκινείτο στη δεύτερη θέση και στην προσπάθειά του να ακολουθήσει το κίτρινο turbo είχε πιέσει πολύ τα λάστιχά του με αποτέλεσμα να τα «χάσει». Ο Αρνού με την έτερη Renault τον πλησίαζε απειλητικά και ο Βιλνέβ απαντούσε με τον τρόπο που ήξερε καλύτερα. Οδηγώντας οριακά, έχοντας και ένα χάσιμο γραμμής. Το τί ακολούθησε είναι δύσκολο να περιγραφεί. Τα δύο μονοθέσια αντάλλασσαν θέσεις με μπλοκαρισμένους τροχούς σχεδόν σε κάθε στροφή, πολλές φορές ακουμπώντας ελαφρά. Στον τελευταίο γύρο οι δύο οδηγοί προσπέρασαν ο ένας τον άλλο πέντε φορές. Τελικός νικητής αναδείχθηκε ο Βιλνέβ στην πιο θεαματική μάλλον μάχη των μεταπολεμικών Grand Prix…




Ο Τζόντι

Η σεζόν του 1979 υπήρξε κλασική για τη Scuderia Ferrari. Μετά από ένα μέτριο ξεκίνημα σε Μπουένος Αϊρες και Ιντερλάγκος με τις 312 Τ3, οι Βιλνέβ και Σέκτερ για τον αγώνα του Καϊαλάμι διέθεταν την 312 Τ4, ένα μονοθέσιο στο οποίο, παρά τον πλατύ boxer 12 κινητήρα, είχε γίνει προσπάθεια από τον Μάουρο Φοργκέρι και το επιτελείο του να εφαρμοστούν οι αρχές του «ground effect». Στο σιρκουί της Νοτίου Αφρικής, μια «αντρική» ολοκληρωμένη πίστα από αυτές που τόσο λείπουν σήμερα, ο Βιλνέβ κατάφερε να νικήσει για 3,5 δλ. τον τοπικό ήρωα Σέκτερ και το grand prix. Αυτό είχε ξεκινήσει με το οδόστρωμα βρεγμένο και ο Ζιλ είχε μπει στα πιτς να περάσει σε σλικ λάστιχα την κατάλληλη στιγμή. O Σέκτερ, που είχε αναγκαστεί να αλλάξει μια ακόμη φορά σλικ, προς το τέλος έφτασε τον Βιλνέβ, αλλά δέχθηκε εντολή να μην του επιτεθεί και τη σεβάστηκε. Στην επόμενη αναμέτρηση δε, στο αγαπημένο του Λονγκ Μπιτς, ο Βιλνέβ θα κυριαρχούσε αφήνοντας πίσω του τον Σέκτερ για μισό λεπτό.



Ο Σέκτερ είχε έλθει στη Ferrari έπειτα από 7 νίκες με τις Tyrrell και Wolf με τη φήμη ενός ταχύτατου οδηγού, ενός γεννημένου πρωταθλητή. «Ηξερα ότι αν ερχόταν στο Μαρανέλο, θα γινόταν πρωταθλητής» είχε γράψει γι’ αυτόν ο Φεράρι. Μετά το Λονγκ Μπιτς, όμως, ο Βιλνέβ πρόβαλε ως φαβορί. Η μοίρα σε εκείνο το σημείο ήρθε να παίξει το δικό της παιχνίδι. Στο Ζόλντερ ο Βιλνέβ πλήρωσε ένα λάθος του, καθώς χτύπησε από πίσω τη Williams του Ρεγκατσόνι με αποτέλεσμα να στραβώσει την εμπρόσθια αεροτομή του. Εχασε πολύ χρόνο να τού την αντικαταστήσουν και παρά μια μανιασμένη ανάκαμψη με οριακά προσπεράσματα σταμάτησε στην 7η θέση. Ο Σέκτερ νίκησε τον αγώνα καλύπτοντας το χαμένο έδαφος στη βαθμολογία.



Στο Μονακό, μια από τις αγαπημένες του πίστες όπου είχε ξανανικήσει το 1977, ο Τζόντι ήταν μαγικός. Σε ένα σιρκουί που απαιτεί «χειρουργική» ακρίβεια στην οδήγηση, πήρε την pole, ξεκίνησε μπροστά και επέβαλε το ρυθμό του. «Πάντα θα θυμάμαι πόσο κοντά στο όριο ήμουν στις κατατακτήριες δοκιμές. Ημουν ΤΟΣΟ αποφασισμένος να νικήσω τον Ζιλ. Στις τελικές μου προσπάθειες ακουμπούσα τις μπαριέρες σε δύο σημεία και είχε στραβώσει το τιμόνι μου. Τόσο έντονο ήταν…» θα εκμυστηρευόταν χρόνια μετά. Ο Βιλνέβ αφού ανέκαμψε από μια κακή εκκίνηση που τον είχε ρίξει 4ο, τον ακολουθούσε «κατά πόδας», αλλά ένα σπασμένο ημιαξόνιο τον έθεσε εκτός. Στο Ζάντβοορτ μάλιστα ο Σέκτερ είχε επιδοθεί σε μια ωραία ανάκαμψη από τη 18η θέση έως τη 2η, αλλά ο Βιλνέβ είχε κλέψει και τότε την παράσταση. Το ότι ο Σέκτερ κατάφερε να επιβληθεί του Βιλνέβ στη διάρκεια μιας σεζόν καταδεικνύει το δικό του μεγαλείο…



Στο Σίλβερστοουν, ο Τζόντι ήταν 5ος και στο Χόκενχαϊμ 6ος συλλέγοντας και άλλους πολύτιμους βαθμούς, τη στιγμή που ο Βιλνέβ συνέλεγε άλλες εγκαταλείψεις. Στο Τσέλτβεγκ είχαμε ένα ακόμη επεισόδιο του… σίριαλ «Villeneuve magic». Ξεκινώντας από την 5η θέση προσπέρασε και τα τέσσερα μονοθέσια που βρίσκονταν μπροστά του μέσα σε λίγα μέτρα. Οδηγώντας την Τ4 πάνω από τις δυνατότητές της, κράτησε τη Williams του Τζόουνς πίσω του για τρεις γύρους και εν συνεχεία τερμάτισε 2ος.



Στη Μόντσα στις 9 Σεπτεμβρίου η Ferrari έχει τη δυνατότητα να εξασφαλίσει τους τίτλους και δίνεται η άνωθεν εντολή ο Βιλνέβ να προστατέψει τα «νώτα» του Σέκτερ. «Είσαι νέος θα έχεις πολλές ευκαιρίες μπροστά σου» τού λέει ο γιος του Εντζο, Πιέρο Φεράρι και ο Ζιλ, που είχε πολύ καλές σχέσεις με τον Σέκτερ και μεγάλη εκτίμηση στο πρόσωπό του, συναινεί και τιμά τη συμφωνία. Οι Τ4 κάνουν το 1-2 με τον Βιλνέβ κολλημένο μισό δλ. πίσω από τον Σέκτερ. «Σε εκείνο τον τελευταίο γύρο είχα οδηγήσει οριακά. Το τρόπαιο ήταν πολύ μεγάλο και ποτέ δεν ξέρεις» παρατηρούσε κατόπιν ο πρωταθλητής του 1979. Η σεζόν, ωστόσο, λήγει υπό τον αστερισμό του Βιλνέβ. Στο Μόντρεαλ μάχεται με τον Τζόουνς και τερματίζει 2ος, ενώ στο βρεγμένο Γουότκινς Γκλεν στα περίχωρα της Νέας Υόρκης (Upstate New York) κυριαρχεί. Ολα προμήνυαν ένα λαμπρό μέλλον…




Συνεχίζεται…