Κορονοϊός: “Φύλαγε τα ρούχα σου, να’ χεις τα μισά”

Ο έντονος καταιγισμός πληροφοριών για την εξάπλωση του κορονοϊού Covid-19 έχει προκαλέσει την ανησυχία στην Ελληνική κοινωνία, η οποία ταλαντεύεται ανάμεσα στη συνειδητοποίηση της επικινδυνότητάς του αλλά και την ανάγκη να ακολουθήσει τις επιταγές των δημοσιονομικών αρχών. Η επιστημονική κοινότητα προειδοποιεί και επιφυλάσσεται, εκφράζοντας με ιδιαίτερα προσεκτικό τρόπο το τι μπορεί να σημαίνει ο νέος ιός για την ανθρωπότητα. Με λόγο περισσότερο πολιτικό, δείχνει ένα αντιφατικό προφίλ: είναι καθησυχαστική με βάση τα μέχρι τώρα δεδομένα για το πόσο θανατηφόρος είναι ο ιός, όμως παράλληλα θέτει σε καραντίνα δεκάδες ανθρώπους.

Η συμπεριφορά αυτή δεν είναι παράλογη. Έχουμε να κάνουμε με ένα υπό διερεύνηση «νεογέννητο» ιό, εξωτικής καταγωγής, που ακολουθώντας σχεδόν το «δρόμο του μεταξιού» κατέφθασε στην Ευρώπη και τη χώρα μας. Έτσι η άγνωστη αυτή νέα ασθένεια δεν έχει δημιουργήσει ακόμη τον απαραίτητο όγκο πληροφορίας και δεδομένων ώστε να γνωρίζουμε τι και σε ποια διάσταση είναι αυτό που προκαλεί.

Την ίδια ώρα το βασικό δεδομένο που υπάρχει είναι πως δεν διαθέτουμε κανένα φάρμακο καταπολέμησης του ιού. Εξάλλου τα αντιικά φάρμακα είναι ελάχιστα και πολλές φορές αναποτελεσματικά καθώς οι ιοί έχουν την δυνατότητα να μεταλλάσσονται.

Όλη αυτή λοιπόν η συγκεχυμένη πληροφόρηση προκάλεσε στη χώρα την εξής εικόνα: από τη μια χιλιάδες Έλληνες έσπευσαν να προμηθευτούν προστατευτικές μάσκες και απολυμαντικά, αδειάζοντας ράφια φαρμακείων και καταστημάτων και από την άλλη να αψηφούν τον κίνδυνο και να αδιαφορούν για τις συστάσεις για περιορισμό των συναθροίσεων λόγω καρναβαλιού.

Εδώ λοιπόν έγκειται και ο προβληματισμός αν τελικά υπάρχει σαφές μήνυμα για την επικινδυνότητα του ιού ή αν το μήνυμα που η Πολιτεία προωθεί φτάνει σε ευήκοα ώτα. Το γεγονός ότι μέσα σε 8 μέρες έχουμε 9 κρούσματα τα οποία στην πλειονότητά τους αφορούν σε επαφές με διαγνωσμένους ασθενείς, φαίνεται να χαλαρώνει την όποια διάθεση αυτοπροστασίας ή προστασίας των γύρω μας. Αυτό βέβαια δεν αποτελεί μια υπεύθυνη συμπεριφορά.

Δυστυχώς έχει διαπιστωθεί ότι δεν υπάρχουν ευήκοα ώτα και για τη γρίπη. Το εμβόλιο αποτελεί βασικό όπλο για την αναχαίτιση του ιού της γρίπης, αλλά από μόνο του δεν αρκεί. Χρειάζεται τήρηση των κανόνων ατομικής υγιεινής. Όμως δε διαπιστώσαμε να εξαντλούνται τα αποθέματα σε μάσκες και απολυμαντικά κατά την έναρξη της περιόδου έξαρσης. Ούτε φυσικά είδαμε απαγορεύσεις σε συναθροίσεις. Και ούτε εμείς απουσιάσαμε από τη δουλειά μας παρά τα συμπτώματα που είχαμε.

Διαπιστώνει κανείς λοιπόν ότι υπάρχει έλλειμμα ευαισθησίας όσον αφορά στη συμπεριφορά μας. Εύκολα αρεσκόμαστε στο στιγματισμό του ασθενή αλλά δύσκολα μεθοδεύουμε προσωπικές υποχωρήσεις και δεσμεύσεις για την προστασία του κοινωνικού συνόλου. Για το λόγο αυτό, μετρά αυστηρά που λαμβάνονται καθ’ υπερβολή –όπως αναφέρει και ο επιδημιολόγος Σωτήρης Τσιόδρας- ενδείκνυνται στην παρούσα φάση.

Κι όσο κι αν αυτά περιορίζουν ατομικές ελευθερίες άλλο τόσο κρίνονται απαραίτητα. Αν μη τι άλλο θα έλεγε κανείς πως η Πολιτεία και το Υπουργείο Υγείας έδειξαν αυξημένα αντανακλαστικά στη συγκεκριμένη φάση και δεν αφήνεται περιθώριο κατηγορίας για ολιγωρία. Μένει βέβαια να δούμε κατά πόσο θα πετύχουμε την καθυστέρηση της εξάπλωσης του ιού. Όμως πραγματικά αυτή την περίοδο δεν προκρίνεται κάποια άλλη μεθόδευση, πέρα από την ουσία της ελληνικής παροιμίας «Φύλαγε τα ρούχα σου, να χεις τα μισά». Ίσως η λαϊκή αυτή ρήση να είναι και το καλύτερο μήνυμα.