Βίκυ Φλέσσα, η ανθρωπιά δεν γράφεται με δασείες και περισπωμένες

Στη λογική του Θεόδωρου Πάγκαλου και της “συλλογικής υπαιτιότητας” συντονίστηκε η υποψήφια ευρωβουλεύτρια της ΝΔ, Βίκυ Φλέσσα, μιλώντας για τα Τέμπη. Η τοποθέτησή της έγινε “viral” στο διαδίκτυο για εύλογους λόγους, με τους περισσότερους χρήστες να την επικρίνουν δικαίως.

Μάλιστα, οι προβληματικές δηλώσεις της κ. Φλέσσα έλαβαν χώρα σε εκδήλωση που διοργάνωσε στον Σύλλογο Ατόμων με Σκλήρυνση κατά Πλάκας στις 14 Απριλίου 2024, με τα πλάνα να έρχονται τώρα στη δημοσιότητα.

Συγκεκριμένα, η υποψήφια για τις ευρωεκλογές με το κόμμα της κυβέρνησης, είπε, απαντώντας σε παρευρισκόμενο:

“Το κράτος όλο νοσεί, αν θες να σου πω κάτι πολύ ακραίο, τα παιδιά αυτά (στα Τέμπη) τα σκοτώσαμε όλες και όλοι μαζί. Εμένα αυτή είναι η γνώμη μου, όπως και στο Μάτι τους κάψαμε όλες και όλοι μαζί, αυτή είναι η γνώμη μου, δεν έχει σχέση με κανέναν πρωθυπουργό και καμία κυβέρνηση. Γιατί είμαστε όλοι…” (κάνοντας σε αυτό το σημείο μια κίνηση με το χέρι της).

Καταρχάς, η παραδοχή πως το “κράτος νοσεί” αφορά και την παρούσα κυβέρνηση του κ. Μητσοτάκη. Από εκεί και πέρα όμως, σε μια μάλλον αντιφατική συνέχεια, η υποψήφια κατέληξε στο να “απαλλάξει” κάθε πολιτικό που σχετίζεται με το έγκλημα των Τεμπών, “κατηγορώντας” εμμέσως τους εκλογείς.

Η ρητορική της κ. Φλέσσα στρέφει το ενδιαφέρον στο “σύνολο” και την ευθύνη του καθενός μεμονωμένα, κάτι που έχει επιχειρηθεί από κυβερνητικά στελέχη αλλά και τον ίδιο τον κ. Μητσοτάκη στο πρόσφατο παρελθόν (βλέπε πανδημία – φυσικές καταστροφές), απομακρύνοντας τις ευθύνες από τις συνεχείς παραλήψεις που οδήγησαν στο τραγικό δυστύχημα.

Πολλοί σχολίασαν πως όσα είπε η κ. Φλέσσα θύμισαν το “μαζί τα φάγαμε” και πως για όλα τα αρνητικά, “φταίνε” οι πολίτες. Είναι προφανές πως τα επιχειρήματα αυτά καταλήγουν στο να απομακρύνουν το ενδιαφέρον από τη συγκάλυψη για τα Τέμπη.

Είναι δε χαρακτηριστικό πως η κ. Φλέσσα  – σε ανακοίνωσή της γραμμένη με δασείες και περισπωμένες – δεσμεύτηκε πως μετά το εξώδικο που έστειλε σε αρχαΐζουσα γλώσσα προς τον ΣΥΡΙΖΑ, κατηγορώντας τον για παραποίηση συνέντευξής της και των δηλώσεών της για τα Τέμπη, θα διαθέσει “τήν αἰτούμενη χρηματική ἱκανοποίηση ὑπέρ ὃλων τῶν Συλλόγων, που ἔχουν συσταθεῖ για την τραγωδία τῶν Τεμπῶν, με σκοπό τν ἐνίσχυση τοῦ νομικοῦ ἀγώνα τους”.

Στην ουσιαστική αλληλεγγύη και ενσυναίσθηση όμως, τη διαφορά δεν τη κάνουν οι δασείες και οι περισπωμένες αλλά η προσοχή της εκφοράς του λόγου, για ένα ζήτημα τόσο ευαίσθητο.

Φυσικά, όπως έγραφε η Χάνα Άρεντ στο βιβλίο της “Collective Responsibility”, “εκεί που όλοι είναι υπεύθυνοι, κανείς δεν είναι υπεύθυνος”.

“Δε γνωρίζω πόσες περιπτώσεις τέτοιων εσφαλμένων συναισθημάτων έχουν υπάρξει στην ιστορία, γνωρίζω όμως ότι στην μεταπολεμική Γερμανία, όπου προέκυψαν παρόμοια προβλήματα σχετικά με όσα διαπράχθηκαν από το χιτλερικό καθεστώς εις βάρος των Εβραίων, η κραυγή «είμαστε όλοι ένοχοι», που αρχικά ακουγόταν τόσο μα τόσο ευγενής και δελεαστική, στην πράξη έχει εξυπηρετήσει μονάχα στο να απαλλάξει σε σημαντικότατο βαθμό όσους είναι πραγματικά ένοχοι. Εκεί όπου όλοι είναι ένοχοι, κανείς δεν είναι ένοχος” έγραφε χαρακτηριστικά (μεταφρασμένο απόσπασμα εδώ).

Ακόμη, αν η κ. Φλέσσα εννοεί πως είμαστε όλοι ηθικά συνυπεύθυνοι για τους πολιτικούς που ψηφίζουμε, τότε και η ίδια θα έπρεπε να απέχει από το εν λόγω πολιτικό σύστημα στο οποίο όχι μόνο μετέχει, αλλά ζητάει και τη ψήφο του λαού για να μεταβεί στο ευρωπαϊκό κοινοβούλιο και να τον εκπροσωπήσει στο υψηλότερο επίπεδο. Στο ευρωπαϊκό κοινοβούλιο έχει φτάσει και το θέμα των Τεμπών με πρωτοβουλία των οικογενειών των θυμάτων, απέναντι στις οποίες και θα βρεθεί η κ. Φλέσσα καθώς και οι άλλοι Έλληνες υποψήφιοι, αν καταλήξουν τελικά στις Βρυξέλλες.

Στο πλευρό των οικογενειών των θυμάτων βρίσκονται όσοι μάζεψαν υπογραφές για τη νομική και ηθική δικαίωσή τους, άνθρωποι οι οποίοι δεν αισθάνονται και δεν θα έπρεπε να αισθάνονται την ενοχή των πραγματικών υπαίτιων για όσα έγιναν. Η “συλλογική ευθύνη” εξισώνει – ή προσπαθεί να εξισώσει – ακριβώς αυτή την ενοχή, ώστε στο τέλος ο ένοχος να μοιάζει καθ’ εικόνα και ομοίωση με το πελατειακό κοινό του. Καμία σχέση δεν έχει με την κοινωνική ευθύνη.

Το τσουβάλιασμα οδηγεί στην απαξίωση των εναλλακτικών και εντέλει στην “επιλογή” του μη χείρον βέλτιστον.

Δεν είμαστε όμως όλοι ίδιοι, και δεν μπορούμε να είμαστε όλοι ίδιοι. Υπάρχουν οι φανατικά κομματικοποιημένοι, υπάρχουν οι κομματικοποιημένοι που ζητούν αλλαγή εκ των έσω, υπάρχει το δημοκρατικό κέντρο που διαμορφώνει τις ισορροπίες, υπάρχουν και όσοι επιλέγουν βάσει του κοινωνικού προσήμου και μόνο, υπάρχουν και όσοι δεν εμπνέονται από τίποτα και απέχουν.

Ακουσίως ή εκουσίως, η κ. Φλέσσα ακολούθησε την οδό του τσουβαλιάσματος στα όσα είπε, σε ένα χρονικό διάστημα κατά το οποίο προσπαθεί να πείσει για την συμμετοχή της σε έναν θεσμό που θα έπρεπε να διέπεται από απόλυτη διαφάνεια και απόδοση δικαιοσύνης στον ύψιστο βαθμό.

Αυτή τη διαφάνεια θα έπρεπε να ζητάει, ακόμη κι από το κόμμα που την εκπροσωπεί, κρατώντας τους τόνους αν μη τι άλλο πιο χαμηλά για ένα θέμα που ως “συλλογικότητα” πράγματι μας αφορά όλους, στον βαθμό που κινδυνεύουμε το ίδιο από την κρατική αναλγησία.