Ρωσία και Λευκορωσία σε στρατιωτικές ασκήσεις δίπλα στο ΝΑΤΟ

Το σήμα εκκίνησης για τη μεγάλη κοινή στρατιωτική άσκηση «Zapad-2025», έδωσαν σήμερα Ρωσία και Λευκορωσία.

Πρόκειται για μια επίδειξη ισχύος που διεξάγεται σε μια περίοδο ιδιαίτερα τεταμένη στις σχέσεις της Μόσχας με τη Δύση, καθώς μόλις δύο ημέρες πριν η Πολωνία κατέρριψε ρωσικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη που παραβίασαν τον εναέριο χώρο της.

Το περιστατικό θεωρείται πρωτοφανές, καθώς για πρώτη φορά από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία, πριν από τρεισήμισι χρόνια, χώρα-μέλος του ΝΑΤΟ άνοιξε πυρ κατά ρωσικού εξοπλισμού.

Η άσκηση πραγματοποιείται σε πεδία εκπαίδευσης στη Ρωσία και στη Λευκορωσία, σε περιοχές που βρίσκονται πολύ κοντά στα πολωνικά σύνορα.

Τι περιλαμβάνει η κοινή άσκηση

Αν και είχε προγραμματιστεί μήνες πριν από το περιστατικό με τα drones, το timing έχει προκαλέσει ιδιαίτερη ανησυχία στις δυτικές πρωτεύουσες, καθώς η «Zapad» ανέκαθεν θεωρούνταν μήνυμα ισχύος της Μόσχας προς το ΝΑΤΟ.

Το πρόγραμμα της άσκησης χωρίζεται σε δύο διακριτές φάσεις.

Στην πρώτη, οι ένοπλες δυνάμεις των δύο χωρών προσομοιώνουν την απόκρουση μιας μαζικής εχθρικής επίθεσης εναντίον του Κράτους της Ένωσης, δηλαδή της στρατηγικής συμμαχίας Ρωσίας και Λευκορωσίας.

Στη δεύτερη φάση, το σενάριο κλιμακώνεται και επικεντρώνεται στην αποκατάσταση της εδαφικής ακεραιότητας του Κράτους της Ένωσης και στη συντριβή του αντιπάλου, με τη συμμετοχή και δυνάμεων από φιλικές χώρες που δρουν ως υποστηρικτικός συνασπισμός.

Η «Zapad-2025» δεν περιορίζεται σε κλασικές ασκήσεις στρατιωτικής τακτικής. Ενσωματώνει σύγχρονα στοιχεία του σύγχρονου πολέμου, όπως τη χρήση μη επανδρωμένων αεροσκαφών για επιθετικούς και αναγνωριστικούς σκοπούς, επιχειρήσεις ηλεκτρονικού πολέμου με στόχο την παρεμβολή και εξουδετέρωση εχθρικών επικοινωνιών, καθώς και την αξιοποίηση τεχνητής νοημοσύνης για τη λήψη κρίσιμων στρατιωτικών αποφάσεων σε πραγματικό χρόνο.

Παράλληλα, όπως μεταδίδει ρεπορτάζ του Reuters, περιλαμβάνει συνδυασμένες κινήσεις τεθωρακισμένων και μηχανοκίνητων μονάδων σε μεγάλης κλίμακας επιθετικά σενάρια, με σκοπό να δοκιμαστούν οι δυνατότητες ταχείας αντίδρασης σε πολεμικές συνθήκες.

Ο αρχηγός του Γενικού Επιτελείου της Λευκορωσίας, Πάβελ Μουραβέικο, επιχείρησε να κατευνάσει τις ανησυχίες, υπογραμμίζοντας ότι οι ασκήσεις πραγματοποιούνται σε «σημαντική απόσταση» από τα σύνορα με τις χώρες του ΝΑΤΟ και την Ουκρανία.

Το Κρεμλίνο, από την πλευρά του, απέρριψε ως «συναισθηματικές» τις αντιδράσεις της Ευρώπης, αποδίδοντάς τες σε εχθρική στάση απέναντι στη Ρωσία, χωρίς ωστόσο να σχολιάσει το περιστατικό με τα drones που παραμένει στο επίκεντρο της συζήτησης στη Δύση.

Πολωνία και Δύση σε συναγερμό

Η Πολωνία έχει ήδη θέσει σε αυξημένο συναγερμό τις ένοπλες δυνάμεις της. Ο πρωθυπουργός Ντόναλντ Τουσκ χαρακτήρισε τις ασκήσεις «πολύ επιθετικές» και ανακοίνωσε το κλείσιμο των συνόρων με τη Λευκορωσία από τα μεσάνυχτα της Πέμπτης.

Ο υφυπουργός Άμυνας, Τσέζαρι Τομτσίκ, αποκάλυψε ότι η Βαρσοβία διεξάγει τη δική της στρατιωτική άσκηση με την ονομασία «Iron Defender». Σε αυτήν συμμετέχουν περίπου 30.000 στρατιώτες, εκ των οποίων οι 5.000 βρίσκονται ήδη αναπτυγμένοι στα σύνορα με τη Λευκορωσία.

Στην ίδια γραμμή, και η Λιθουανία ανακοίνωσε ότι ενισχύει τα μέτρα προστασίας στα σύνορά της ενόψει των ρωσο-λευκορωσικών γυμνασίων.

Το επεισόδιο με την παραβίαση του εναέριου χώρου της Πολωνίας έχει διχάσει τη διεθνή κοινότητα. Δυτικές κυβερνήσεις θεωρούν ότι πρόκειται για σκόπιμη πρόκληση της Μόσχας, η οποία επιδιώκει να δοκιμάσει τα αντανακλαστικά του ΝΑΤΟ.

Το ρωσικό υπουργείο Άμυνας ωστόσο επιμένει ότι τα drones είχαν στόχο τη δυτική Ουκρανία και ότι δεν υπήρξε καμία πρόθεση να πληγούν πολωνικοί στόχοι.

Ο Ντόναλντ Τραμπ, σχολιάζοντας το συμβάν, υιοθέτησε πιο ήπιο τόνο λέγοντας πως «μπορεί να ήταν λάθος» και εξέφρασε την ελπίδα ότι η κρίση θα τερματιστεί σύντομα.

Στην πρώτη του αντίδραση, ο Αμερικανός πρόεδρος έκανε μια αινιγματική ανάρτηση, γράφοντας χαρακτηριστικά: «Τι συμβαίνει με τη Ρωσία που παραβιάζει τον πολωνικό εναέριο χώρο με drones; Ξεκινάμε!».

Η “Zapad” πριν την εισβολή στην Ουκρανία και ο ρόλος Λουκασένκο

Η «Zapad» έχει βαρύνουσα σημασία, καθώς η τελευταία φορά που πραγματοποιήθηκε ήταν τον Σεπτέμβριο του 2021, μόλις πέντε μήνες πριν η Ρωσία εξαπολύσει την πλήρους κλίμακας εισβολή στην Ουκρανία, η οποία και ξεκίνησε και από λευκορωσικό έδαφος.

Ο πρόεδρος της Λευκορωσίας, Αλεξάντρ Λουκασένκο, παραμένει ένας από τους πιο στενούς συμμάχους του Βλαντίμιρ Πούτιν.

Αν και δεν έχει αποστείλει δικά του στρατεύματα στο μέτωπο, έχει στηρίξει πολιτικά τον Ρώσο πρόεδρο, ενώ έχει επιτρέψει στη Μόσχα να σταθμεύσει τακτικά πυρηνικά όπλα στη χώρα του και ετοιμάζεται να φιλοξενήσει τους νέους υπερηχητικούς πυραύλους «Oreshnik».

Παράλληλα, επιχειρεί δειλά ανοίγματα προς τη Δύση και ειδικά προς την Ουάσιγκτον. Την Πέμπτη απελευθέρωσε 52 κρατούμενους, κατόπιν αιτήματος του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, δηλώνοντας μάλιστα πως στέκεται στο πλευρό του στις προσπάθειες επίλυσης διεθνών συγκρούσεων.