15 ΕΡΜΗΝΕΙΕΣ ΠΟΥ ΚΑΝΟΥΝ ΤΟ ΘΕΑΤΡΙΚΟ ΣΑΝΙΔΙ ΝΑ ΛΑΜΠΕΙ

Παγκόσμια Ημέρα Θεάτρου σήμερα και καθώς η θεατρική σεζόν βαίνει σιγά σιγά προς το τέλος της, πλέον το “τοπίο” έχει ξεκαθαρίσει. Και η φετινή χρονιά, δυστυχώς, είναι μία χρονιά με μέτριες παραστάσεις, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων. Ευτυχώς, ωστόσο, οι καλές ερμηνείες δε σπανίζουν, τουναντίον είναι αυτές που ανυψώνουν το τελικό αποτέλεσμα.

Το Εκτελεστικό Συμβούλιο του Διεθνούς Ινστιτούτου Θεάτρου επέλεξε για τη συγγραφή του μηνύματος για την Παγκόσμια Ημέρα Θεάτρου 2024 τον Νορβηγό θεατρικό συγγραφέα, Jon Fosse, βραβευμένο με το Νόμπελ Λογοτεχνίας 2023. Το μήνυμά του θα πορούσε να συνοψιστεί στη φράση του “η καλή τέχνη, κατά βάθος, περιστρέφεται γύρω από το ίδιο πράγμα: παίρνει το εντελώς μοναδικό, το εντελώς συγκεκριμένο, και το καθιστά καθολικό. Ενώνει το ιδιαίτερο με το καθολικό μέσω της καλλιτεχνικής του έκφρασης: δεν εξαλείφει την ιδιαιτερότητά του, αλλά την τονίζει, αφήνοντας το ξένο και το άγνωστο να λάμψει ξεκάθαρα”.

Εμείς με αφορμή τη Παγκόσμια Ημέρα Θεάτρου προσπαθήσαμε να συλλέξουμε τις καλύτερες θεατρικές ερμηνείες από τις παραστάσεις που έχουμε δει.

Στεφανία Γουλιώτη- The Doctor

Μία από τις κορυφαίες ερμηνείες αυτής της θεατρικής σεζόν είναι σίγουρα αυτή της Στεφανίας Γουλιώτη στον ρόλο της Ρουθ Γουλφ στο έξοχο “The Doctor” που σκηνοθετεί η Κατερίνα Ευαγγελάτου στο Αμφιθέατρο στην Πλάκα.

Η σπουδαία Ελληνίδα ηθοποιός ενσαρκώνει μία κορυφαία γιατρό για το Αλτσχάιμερ, που επιμένει να είναι προσκολλημένη σε μια οριακά τυραννική πίστη στον ορθολογισμό της ιατρικής επιστήμης.
Στο πρώτο μέρος της παράστασης είναι δυναμική, άτρωτη και ανάλγητη. Η άτεγκτη ορθολογιστική της σκέψη είναι αυτή που τελικά την καταστρέφει και την αποκαθηλώνει όχι μόνο από τη θέση της στην κλινική, αλλά και από κάθε είδους εγκαθιδρυμένη μέσα της βεβαιότητα.

Στο δεύτερο μέρος ωστόσο, η Στεφανία Γουλιώτη αναδιπλώνεται και η ηρωίδα της “μεταμορφώνεται” σε τραγική φιγούρα που σαν άλλος Οιδίποδας αρχίζει πια να “βλέπει” και πέρα από την προσωπική της αλαζονεία. Η Ρουθ Γουλφ αδυνατεί να συνταχθεί με έναν κόσμο τόσο ξεκάθαρα αντρικό όσο και κατακερματισμένο και τελικά τιμωρείται περισσότερο γι’ αυτό που είναι, παρά γι’ αυτό που (υποτίθεται ότι) έκανε. Κι αρνείται επίμονα να ζητήσει «μία μόνο συγγνώμη», στο όνομα της πολιτικής ορθότητας…

Βασίλης Ανδρέου- Νίκος Καρδώνης/ “Ο Ρόζενκραντζ και ο Γκίλντενστερν είναι νεκροί”

Ο Βασίλης Ανδρέου και ο Νίκος Καρδώνης στους δύο πρωταγωνιστικούς ρόλους του Ρόζενκραντζ και  Γκίλντενστερν αντιστοίχως δίνουν πραγματικό ρεσιτάλ ερμηνείας στην παράσταση που σκηνοθετεί ο Στάθης Λιβαθινός στο θέατρο της οδού Κυκλάδων. ΟΙ δύο ηθοποιοί καθ’ όλη τη διάρκεια του έργου, μπλέκονται σε μια σειρά από πνευματώδεις και φιλοσοφικές ανταλλαγές απόψεων, αναλογιζόμενοι συχνά τη δική τους θνητότητα και τη φύση της πραγματικότητας.

Η κινησιολογία, οι εκφράσεις του προσώπου τους, η εκφορά του λόγου τους είναι χάρμα οφθαλμών. “Θα μπορούσαμε να πούμε και όχι” λένε στο τέλος οι δύο τους, όταν συνειδητοποιούν πως ήταν τα εξιλαστήρια θύματα της ιστορίας αυτής.

Θεοδώρα Τζήμου/Ο Γλάρος

H Θεοδώρα Τζήμου στον ρόλο της Αρκάντινα κάνει την προσωπική της ερμηνευτική υπέρβαση στον “Γλάρο” που σκηνοθετεί ο Δημήτρης Καραντζάς στο θέατρο Προσκήνιο. Είναι τω όντι εντυπωσιακός ο τρόπος που κατάφερε να εκφράσει, να αποδομήσει, την εμβληματική αυτή περσόνα του Ρώσου δραματουργού και να την κάνει συμπαθή στα μάτια μας.

Η έμπειρη ηθοποιός σκιαγραφεί μια σύνθετη και πολύπλευρη απεικόνιση της τσεχωφικής ηρωίδας που βρίσκεται σε μόνιμη σύγκρουση με τον εαυτό της και τον κόσμο γύρω της. Η ματαιοδοξία και η εγωκεντρικότητά της είναι εμφανείς στη συνεχή ανάγκη της για προσοχή και επιβεβαίωση, η οποία συχνά γίνεται εις βάρος των γύρω της. Παρά την εξωτερική γοητεία της, οι σχέσεις της χαρακτηρίζονται από μια βαθιά αίσθηση αποξένωσης και απομάκρυνσης, ιδίως με τον γιο της Τρέπλιεφ.

Άρης Σερβετάλης/ Η Καρδιά του Σκύλου

Ο Άρης Σερβετάλης υποδύεται τον σκύλο Σάρικ στην παράσταση “Η Καρδιά του Σκύλου” που σκηνοθετεί η Έφη Μπίρμπα στο θέατρο Κιβωτός καταθέτοντας άλλη μία έξοχη σωματική ερμηνεία. Σταδιακά μεταμορφώνεται σε ένα τερατώδες ον και στο πρόσωπο του αντικατοπτρίζονται οι πιο ωμές πτυχές της ανθρωπότητας, αλλά και η ηθική ασάφεια που περιβάλλει την επιστημονική πρόοδο.

Η χοντροκομμένη συμπεριφορά του καταδεικνύει τη διάβρωση των ηθικών αξιών σε μια κοινωνία που καθοδηγείται από το πολιτικό δόγμα και επιθυμεί τη δημιουργία “σκύλων”. Καθόλου τυχαία η επιλογή του σκύλου σαν ζώο πειραματόζωο: αποτελεί τον καλύτερο φίλο του ανθρώπου, όμως αρέσκεται να ζει σε αγέλες σε μία ημιάγρια κατάσταση.

Δημήτρης Ήμελλος- Προμηθέας Αλειφερόπουλος/Έγκλημα και Τιμωρία

Στο Έγκλημα και Τιμωρία που σκηνοθετεί ο Δημήτρης Τάρλοου στο θέατρο Πορεία, τις ερμηνευτικές εντυπώσεις κλέβει το δίδυμο του Δημήτρη Ήμελλου και Προμηθέα Αλειφερόπουλου, ο πρώτος στιβαρός και αρραγής στον ρόλο του αστυνόμου Πορφύρη και ο δεύτερος αμφιταλαντευόμενος, βασανιζόμενος και φλεγόμενος από μία σπάνια εσωτερική ένταση σαν Ρασκόλνικοφ.

Το δίπολο αυτό των ηρώων λειτουργεί τόσο όμορφα αντιθετικά και είναι αυτό που ουσιαστικά αποτελεί τον βασικό άξονα ολόκληρης της παράστασης. Ο μεν Πορφύρης είναι ο υπέρμαχος του Ορθού Λόγου, στον δε Ρασκόλνικοφ συναντιούνται “ο Χριστός με τον Διάβολο, ο Άμλετ με τον Υπεράνθρωπο, ο Δον
Ζουάν με τον Γκρέγκορ Σάμσα“, όπως χαρακτηριστικά σημειώνει ο ίδιος ο Τριαρίδης,

Πιττακή- Καραμπέτη- Μιχαλοπούλου/ 3 ψηλές γυναίκες

H Ρένη Πιττακή, η Καρυοφυλλιά Καραμπέτη και η Λουκία Μιχαλοπούλου έδωσαν τρεις εκπληκτικές ερμηνείες στην παράσταση “Οι Τρεις Ψηλές Γυναίκες” που σκηνοθέτησε ο Ρόμπερτ Ουίλσον στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά.

Μέσα στα εντυπωσιακά κρινολίνο τους, τα φαρδιά και δυσκίνητα φορέματα της βικτωριανής εποχής, σαν ανθρώπινες μηχανές εκτέλεσαν στην εντέλεια τις οδηγίες του και συντονίζονται ενεργειακά σαν να πρόκειται για έναν πρόσωπο. Η εκπληκτική τους κινησιολογία, ο τόνος της φωνής τους, το ηχόχρωμά τους, ο ρυθμός της απαγγελίας των λόγων τους, ο συντονισμός τους με τον φωτισμό, όλα συντέλεσαν σε ένα αποτέλεσμα που θα θυμόμαστε για πολύ καιρό.

Γιώργος Γλάστρας- Θέμης Πάνου / Οι δύο χέστηδες

Ο Γιώργος Γλάστας και ο Θέμης Πάνου κατορθώνουν με τις ατόφια κωμικές περσόνες  που χτίζουν στους “Δύο Χέστηδες” που σκηνοθετεί ο Βασίλης Παπαβασιλείου στο θέατρο Τέχνης κάτι εξαιρετικά σπάνιο: δίνουν σπάνια πνοή και ένταση σε μία παράσταση με μέτριες προδιαγραφές.

Η χημεία τους ξεχωριστή, οι ερμηνείες τους υπέροχες. Δεν μπορείς να μη γελάσεις με τον Θέμη Πάνου που εκπλήσσει με την κωμικότητά του και τον Γιώργο Γλάστρα που μας χαρίζει εξαίσιες στιγμές τρέμοντας ολόκληρος από το τρακ στη θέα της κοπέλας που αγαπά. Το βοντβίλ στα καλύτερά του.

Θέμις Μπαζάκα – Λάζαρος Γεωργακόπουλος/The Humans

Θέμις Μπαζάκα και Λάζαρος Γεωργακόπουλος ισορροπούν με τόση επιδεξιότητα ανάμεσα σε συναισθήματα αντιφατικά, γελούν και σκοτεινιάζουν ταυτόχρονα στην παράσταση “The Humans” που σκηνοθετεί ο Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης στο θέατρο Μουσούρη,

Η Θέμις Μπαζάκα είναι η μητέρα της οικογένειας, αυτή που ό,τι και να συμβεί στέκεται αγέρωχη και τους σκεπάζει όλους κάτω από τις φτερούγες της, ενώ ο Λάζαρος Γεωργακόπουλος είναι ο πατέρας στο πρόσωπο του οποίου γκρεμίζεται το αμερικανικό όνειρο, αυτός που πια έχει χαθεί στους εφιάλτες και στον τρόμο ότι μπορεί να χάσει την αγάπη των δικών του ανθρώπων.

Και ο νεότερος Διονύσης Παπανδρέου/Φακντ Απ

Στο Φακντ απ που έγραψε ο Τάσος Ιορδανίδης και σκηνοθετεί η Θάλεια Ματίκα στο θέατρο Άλφα- Ληναίος Φωτίου, ο νεαρός Διονύσης Παπανδρέου εκπλήσσει στην πρώτη του θεατρική εμφάνιση. Άριστα ασκημένος στα κινησιολογικά του μέσα, επιτυγχάνει επί σκηνής έναν τεράστιο υποκριτικό άθλο στον πιο αβανταδόρικο από γραφής ρόλο του νεαρού αγοριού, καθώς καταφέρνει να ισορροπήσει στις απότομες εναλλαγές του χαρακτήρα του.

Oι κινήσεις του, το βλέμμα του, το χαμόγελό του, το ανεπιτήδευτο της υποκριτικής φύσης του συγκινούν και μοιραία προκαλούν ένα είδος ταύτισης με το προσωπικό του δράμα.