Η ΝΑΤΑΣΣΑ ΜΠΟΦΙΛΙΟΥ ΠΑΙΡΝΕΙ ΣΤΟ ΕΘΝΙΚΟ ΤΟ ΥΠΟΚΡΙΤΙΚΟ ΤΗΣ ΒΑΠΤΙΣΜΑ

Την κοιτώ καθώς έρχεται στον Μπλε Παπαγάλο, στο Μεταξουργείο. Είναι μέσα στην ενέργεια και φαίνεται αγχωμένη. Λογικό, καθώς κάνει πολλά πράγματα παράλληλα. Εντατικές πρόβες για τον “Ευαγγελισμό, το μιούζικαλ” σε λιμπρέτο Γιάννη Αστερή και μουσική/σκηνοθεσία Άγγελου Τριανταφύλλου που θα παρουσιαστεί στο Εθνικό Θέατρο, πρόβες για μία μουσική παράσταση με τους μαθητές της στα σεμινάρια που κάνει, προετοιμασία για το νέο της άλμπουμ, αλλά και για τη νέα παράσταση με τον Γεράσιμο Ευαγγελάτο και τον Θέμη Καραμουρατίδη τον Φεβρουάριο. “Όλα είναι πολύ δημιουργικά, όλα τα αγαπώ και θέλω πολύ να τα κάνω. Αυτό που με καταβάλλει είναι η τρομερή κούραση που μου προκαλεί το άγχος να ανταπεξέλθω σε όλα αυτά” μου λέει.

Δύσκολη χρονιά η φετινή χρονιά έτσι;
Πολύ δύσκολη, ζήσαμε τραγικά πράγματα που δε φανταζόμασταν ποτέ πως θα συνέβαιναν. Μέσα σε αυτό το κλίμα έπρεπε και να αποφασίσουμε ποια θα είναι η θέση μας και ποια θα είναι η θέση της μουσικής μας. Ήταν πολλά τα συναισθήματα που έπρεπε να διαχειριστούμε μέσα στη ζοφερή σκιά των γεγονότων.

Είμαστε μία γενιά που μεγάλωσε με τον ενθουσιασμό του μέλλοντος, πως δηλαδή το μέλλον θα φέρει καλύτερα πράγματα αν δουλέψουμε και σπουδάσουμε. Και ξαφνικά υπήρξε η απόλυτη ανατροπή. Και γίναμε μια γενιά που φοβάται το μέλλον και συνέχεια προσπαθεί να ανταπεξέλθει σε αυτό. Πλέον κανένας μας δεν ονειρεύεται ένα καλύτερο αύριο. Προετοιμάζεται απλώς για να παλέψει.

Η πανδημία του κορονοϊού ήταν μια τέλεια εκπαίδευση στο πώς θα φοβόμαστε τα πάντα. Και είναι τρομερό πως μέσα σε αυτό το σύστημα οποιαδήποτε τραγωδία γίνεται για κάποιους ευκαιρία πλούτου. Αυτό παραδέχτηκε και ο πρωθυπουργός: ότι η κλιματική αλλαγή συνιστά για κάποιους ευκαιρία. Και αυτό είναι από μόνο του εξαιρετικά ζοφερό και εξαιρετικά επικίνδυνο. Προσωπικά, σκέφτομαι τους ανθρώπους που έχουν παιδιά, το ανιψάκι μου, τον αδερφό μου που είναι επίσης μικρός και προσπαθώ κάθε μέρα να βρίσκω κάτι να με κρατάει όρθια και να μην με πάρει αυτό το ποτάμι, να μείνω ακέραιη.

Εκπροσωπείς τη γενιά 35-45 που εν μέρει κυβερνά σήμερα, αυτή που έχει μικρά παιδιά και αυτή που είναι στην εργασιακή ακμή της… Πώς αυτή η γενιά αντιδρά απέναντι σε όλα αυτά που ζούμε;
Εάν δεν πάρουμε την κατάσταση στα χέρια μας, θα γίνονται όλο και χειρότερα τα πράγματα. Με δεδομένο αυτό,  επιβάλλεται να πάρουμε μέτρα και να αντιδρούμε σε αυτά που είναι κατά των αξιών μας. Γιατί βομβαρδιζόμαστε καθημερινά και είναι απανωτά τα χτυπήματα.

Κάθε πρωί διαπραγματεύεσαι το αν θα σηκωθείς από το κρεβάτι για να βγεις στη ζωή. Αυτή τη διαπραγμάτευση πρέπει να βρούμε τρόπους να την αντιμετωπίσουμε. Παράλληλα, υπάρχει μια εφιαλτική έκρηξη τοξικής θετικότητας, γιατί όταν ένας άνθρωπος που δε βιώνει τον πόνο, δεν βιώνει και την πραγματικότητα και δεν θα μπορέσει ποτέ να αντιδράσει σε αυτήν.

Ευτυχώς το υγιές κομμάτι της κοινωνίας – αυτό που πρέπει να εξαπλωθεί και να γίνει σαν ποτάμι που θα τους παρασύρει όλους-  τη βιώνει. Δεν μπορώ να μην πιστεύω στην αισιοδοξία που γεννά ο αγώνας και η προσπάθεια. Αυτή είναι και η σκέψη που με κρατάει. Πιστεύω στους αγώνες, πιστεύω στους ανθρώπους που αγωνίζονται και αυτό από μόνο του είναι αισιόδοξο.

Νιώθω μεγάλη περηφάνια που επιμείναμε και μείναμε πιστοί στο να παράγουμε ένα ρεπερτόριο με κοινωνική απήχηση.

Είναι αυτό που λέει ο Γεράσιμος στην “Άπνοια”, στο πρώτο τραγούδι της “Εποχής του θερισμού”, λέει ότι “Η γη είναι μεγάλη, ας μας πάρει από εδώ και ας χαρούν το αεράκι οι άλλοι”. Γιατί πρέπει να κάνεις και κάποια πράγματα για τους άλλους, γι αυτούς που θα έρθουν. Και είναι βαθιά συγκινητικό να βρίσκεις δύναμη να παλεύεις και για άλλους.

Εσείς φέτος δε σταματήσατε ποτέ να παίζετε…
Παίξαμε σε όλες τις συνθήκες και επιβεβαιωθήκαμε από το κοινό γι αυτό. Γιατί οι συναυλίες φέτος ειδικά εμπεριείχαν τις θέσεις μας. Είμαστε όλοι πολιτικοποιημένοι, είμαστε μέσα στο κίνημα και δίνουμε τους αγώνες μας πολυεπίπεδα.
Νιώθω μεγάλη περηφάνια που επιμείναμε και μείναμε πιστοί στο να παράγουμε ένα ρεπερτόριο με κοινωνική απήχηση. Δεν είναι ένα ρεπερτόριο που μιλάει για πράγματα έξω από τη ζωή, υπάρχει και μπορεί να τραγουδιέται μέσα στην κοινωνική συνθήκη.

Συμπεριλαμβάνει δηλαδή και την ομορφιά και την ευτυχία και τον έρωτα, αλλά και τον πόνο και την πληγή και την αντίσταση και την αντίδραση και τη μάχη και τον θυμό και την απογοήτευση.

Δεν ένιωσα καμία στιγμή άβολα όταν έβγαινα και τραγουδούσα την “Άπνοια”. Όλοι νιώθαμε ότι αυτό πρέπει να κάνουμε εκείνη τη στιγμή και ίσως ο μόνος λόγος που δεν τρελαθήκαμε μέσα σε αυτό το διάστημα ήταν ότι μπορούσαμε να βγούμε κάπου να τα πούμε…

ΜΙΑ ΠΑΙΔΙΚΗ ΦΙΛΙΑ ΠΟΥ ΟΔΗΓΗΣΕ ΣΤΟΝ ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟ

Ας περάσουμε σιγά σιγά στον Ευαγγελισμό, το μιούζικαλ…Δεύτερη φορά στο θέατρο μετά τους Όρνιθες του Νίκου Καραθάνου, πρώτη φορά στο Εθνικό, σε μιούζικαλ του Άγγελου Τριανταφύλλου…
Η παράσταση αυτή έχει κάτι βαθιά υπαρξιακό μέσα της. Όταν συμμετείχα στους Όρνιθες εξυπηρετούσα καθαρά τη μουσική δράση. Τώρα είναι μία τελείως διαφορετική συγκυρία.

Καταρχάς, ο Άγγελος είναι ο παιδικός μου φίλος. Είμαστε μαζί από δεκατριών – δεκατεσσάρων χρόνων, από το σχολείο, και αγαπιόμαστε βαθιά. Είναι το πρώτο μου καλλιτεχνικό ντουέτο, είμαι η πρώτη φωνή που τραγούδησε τα τραγούδια του.

Και είναι ο πρώτος άνθρωπος που με έκανε να αισθανθώ ότι ανήκω κάπου και δεν είμαι απλώς μία “περίεργη”. Και το λέω αυτό, γιατί ήμουν ένα παιδί που στην έκτη δημοτικού άκουγα στα walkman Μίκη Θεοδωράκη. Και επειδή είμαι από μια μεγάλη οικογένεια, με διαφορετικές προσωπικότητες και είχα βιώσει πάρα πολύ τη σχέση με τη μουσική και με τις τέχνες γενικά, ένιωθα ότι ήμουν μέλος μιας μικρής κοινωνίας. Και εκεί δεν ήταν παράξενο τίποτα από αυτά που ήμουν. Στο σχολείο, όμως, όταν με ρώτησε κάποιος τι ακούω κι εγώ απάντησα Θεοδωράκη, άρχισαν να με κοροϊδεύουν. Τότε άρχισα να αισθάνομαι “περίεργη”.

Όταν γνώρισα τον Άγγελο λοιπόν, κατάλαβα ότι δεν είμαι μόνο εγώ και ότι υπάρχει και κάποιος άλλος που ήξερε όλα αυτά τα τραγούδια και που τα ακούει, που διαβάζει ποίηση, λατρεύει το θέατρο και τα μουσεία. Ήταν ένας άνθρωπος που μου έμοιαζε τρομερά.

Αν δεν πεθαίναμε, θα ζούσαμε με πολύ λιγότερο φόβο. Γιατί αν κάτι πήγαινε στραβά, θα μπορούσαμε να το διορθώσουμε. Προσωπικά δε, αν ζούσα για πάντα, νομίζω πως θα ζούσα πάρα πολλές ζωές.

Και το απίστευτο; Με τον Άγγελο έχουμε γεννηθεί ίδια μέρα, ίδια χρονιά, στο ίδιο μαιευτήριο. Οι πρώτοι γονείς που συμπάθησαν οι γονείς μου ήταν οι γονείς του Άγγελου. Νιώθω κάπως σαν να μεγαλώσαμε παράλληλα, με κοινές αναφορές, κοινό ιδεολογικό background και κοινή αισθητική.

Ο Άγγελος είναι ένα πάρα πολύ κομβικό σημείο της ζωής μου. Όλα αυτά τα χρόνια σκηνοθετεί τις παραστάσεις μας και βοήθησε και σε όλο το art direction της “Εποχής του θερισμού”. Ξέρω πώς σκέφτεται, ξέρω ποιες είναι οι ανησυχίες που τον οδηγούν καλλιτεχνικά και αντιλαμβάνομαι τη μουσική του κατευθείαν και βιωματικά. Αυτός ευθύνεται και για τη συμμετοχή μου στους “Όρνιθες”. Και φυσικά αυτός ο τεράστιος καλλιτέχνης, ο Νίκος Καραθάνος, που έχω την τιμή να μπορώ να αποκαλώ φίλο μου.

ΕΝΑ ΣΥΓΚΙΝΗΤΙΚΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΓΙΑ ΤΟΝ ΘΑΝΑΤΟ

Πώς, λοιπόν, προέκυψε ο Ευαγγελισμός;
Μου πρότεινε να παίξω στην παράσταση που ήθελε να κάνει. Στην αρχή του είπα πως “δεν μπορώ να κάνω θέατρο κανονικό”. Και με παρότρυνε λέγοντας μου πως “θα βρούμε τον τρόπο” .

Πράγματι, αργότερα συνειδητοποίησα ότι αυτό που μου ζητάει να κάνω ο Άγγελος είναι κάτι που μπορώ. Έτσι τώρα θα βγω στη σκηνή για 10 λεπτά, με ρόλο τραγουδιστό και ελπίζω να τα καταφέρω…

Τι θα δούμε επί σκηνής;
Είναι ένα βαθιά υπαρξιακό, σκοτεινό, συγκινητικό τραγούδι για τον θάνατο. Ο ψυχίατρος Γιάννης Αστερής έχει φτιάξει το λιμπρέτο και το έχει εμποτίσει με ξεχωριστό χιούμορ. Με έναν παράδοξο τρόπο, υπάρχει μια κάθαρση στο έργο και εκεί υπάρχει ο… Ευαγγελισμός. Θα έλεγα πως είναι ένα υπαρξιακό ονειρόδραμα με στοιχεία και σουρεαλιστικά, αλλά και πάρα πολύ ρεαλιστικά.

Με τον Άγγελο έχουμε συζητήσει πάρα πολλές φορές για τον θάνατο, για την αρρώστια. Ξέρω ότι τον απασχολεί πολλά χρόνια το θέμα του θανάτου και πως θέλει να το εκφράσει διαφορετικά. Η ημέρα που είδα την ανάγνωση ήταν η ημέρα που ξέσπασε η κακοκαιρία Daniel. Είχε πλημμυρίσει η Αθήνα, είχαν ανοίξει ουρανοί την ώρα που ήμουν στον δρόμο και στο θέατρο είχε πλημμυρίσει ο χώρος της πρόβας και μεταφερθήκαμε αλλού. Έπαθα σοκ όταν άκουσα να διαβάζουν το έργο. Ήταν τρομερό το πώς “έσκασε” πάνω μου.

Πώς θα ήταν η ζωή μας αν δεν πεθαίναμε;
Πιστεύω ότι ο θάνατος νοηματοδοτεί απόλυτα τη ζωή μας. Γιατί ό,τι κάνεις στη ζωή, το κάνεις με τη γνώση ότι κάποια στιγμή θα πεθάνεις. Αν δεν πεθαίναμε, θα ζούσαμε με πολύ λιγότερο φόβο. Γιατί αν κάτι πήγαινε στραβά, θα μπορούσαμε να το διορθώσουμε. Προσωπικά δε, αν ζούσα για πάντα, νομίζω πως θα ζούσα πάρα πολλές ζωές.

Είσαι αισιόδοξη. Εγώ νομίζω θα πλήτταμε αφόρητα…
Δεν ξέρω. Αλλά σκέψου πως αν όλοι αυτοί που καταστρέφουν τα πάντα, τα καταστρέφουν επειδή ξέρουν ότι όταν θα βιωθεί η καταστροφή, αυτοί θα έχουν πεθάνει, μπορεί να μην ήθελαν να τα καταστρέψουν, γιατί πλέον θα ξέρουν ότι θα τα ζήσουν κι αυτοί. Μπορεί να ήταν τελείως αλλιώς η κοινωνία μας αν υπήρχε αθανασία. Μπορεί οι άνθρωποι να μην είχαν αυτή την ακραία ανάγκη να επιβιώσουν αυτοί και όλοι να διαλυθούν. Μπορεί να ζούσαμε σε μια άλλη κοινωνία

Γιατί διαδραματίζεται στο νοσοκομείο η παράσταση; Ξέρω ότι κάποια στιγμή μπαίνει θάνατος στην εντατική…
Ναι, η παράσταση ξεκινά με μία γροθιά, γιατί πια έχει υπάρξει αυτή η συμπαντική και απίστευτα τρομακτική ανισορροπία και ο θάνατος είναι στην εντατική. Ξέρεις, πρώτη φορά βλέπω τον θάνατο ως μια αξιοπρέπεια. Ο άνθρωπος έχει φθαρεί μέσα στο νοσοκομείο και το να “φύγει” είναι μια φυσική και ύστατη προσπάθεια να διατηρήσει την αξιοπρέπειά του.

Το έργο δείχνει τι συμβαίνει όταν αυτό – ο θάνατος δηλαδή- δε συντελείται. Δείχνει και την επέκταση που έχει ένα τέτοιο γεγονός στις ζωές και των υπολοίπων. Δεν είχα σκεφτεί ποτέ πως ένας άνθρωπος που έχει φτάσει στην απόλυτη φθορά είναι λύτρωση και κάθαρση να φύγει. Άρχισα να το σκέφτομαι όταν το είδα στο έργο.

Έχεις βιώσει κάποια απώλεια;
Όχι, ζουν οι γονείς μου και οι παππούδες μου. Έχω χάσει δύο φίλους μου, τον έναν σε πολύ μικρή ηλικία και είναι κάτι που μας επηρέασε τρομακτικά και εμένα και τον Άγγελο γιατί ήταν συμμαθητής μας. Δε θα ξεχάσω ποτέ την κηδεία που ήμασταν μαζί. Και πιο πρόσφατα έχασα έναν πολύ υπέροχο, αγαπημένο, φίλο.
Αλλά μέλος της οικογένειάς μου, δεν έχω χάσει. Δεν μπορώ καν να το σκεφτώ. Ωστόσο, τα χρόνια περνάνε και πρέπει να αρχίσω να σκέφτομαι και τον θάνατο.

Τον φοβάσαι;
Πάρα πολύ, τρομερά. Αλλά όχι για μένα. Δεν έχω σκεφτεί ποτέ ότι θα πεθάνω ή τι θα γίνει άμα πεθάνω. έχω άγνοια κινδύνου πολλές φορές. Τον θάνατο όμως και γενικά την ασθένεια ανθρώπου που αγαπώ τη φοβάμαι. Αλλά ειρωνεία της τύχης ε; Είμαι στον Ευαγγελισμό.

Είσαι ένας πάρα πολύ δραστήριος άνθρωπος και η μουσική και το επάγγελμά σου ξέρω πως είναι βαθιά υπαρξιακό θέμα για σένα.
Ναι, είναι απόλυτα συνυφασμένη η μουσική με την ύπαρξή μου. Δεν είμαι δραστήρια, ωστόσο, ως αντίδραση στον θάνατο. Σκέφτομαι πάρα πολύ και η τέχνη μου είναι το προϊόν αυτών των σκέψεων και εκτόνωση τους. Γι αυτό και βγαίνω και τραγουδάω πάντα και κάτω από οποιαδήποτε συνθήκη.

Δεν ξέρω βέβαια και το έχω σκεφτεί πολλές φορές, τι θα έκανα όταν -ελπίζω- μέσα από απόλυτα φυσική φθορά και πλήρεις ημερών, χαθούν κάποιοι άνθρωποι από την οικογένεια μου. Δεν ξέρω τι θα κάνω. Θα μπορέσω να βγω να τραγουδήσω; Πραγματικά δεν ξέρω.

Δικαίωμα στο να επιλέξουμε να πεθάνουμε έχουμε; Δικαίωμα στην ευθανασία εννοώ…
Βέβαια. Και πρέπει οπωσδήποτε να αλλάξει η νομοθεσία. Έχουμε τον παππού μου με άνοια. Και είναι πάρα πολύ δύσκολο όλο αυτό. Γι αυτό άρχισα να ανοίγω δειλά δειλά το κουτάκι του θανάτου.
Εγώ αισθάνομαι ότι ο παππούς μου έχει φύγει γιατί δεν είναι ο παππούς μου πια εδώ και πολλά χρόνια. Είναι ένας ζωντανός οργανισμός που δεν μπορεί να βιώσει ικανοποίηση, αγάπη.

Και προχθές πήγα με τον πατέρα μου να τον δούμε και φεύγοντας μου λέει “Μη με αφήσετε ποτέ, σε παρακαλώ να γίνω έτσι”. Ο παππούς ήταν ένας άνθρωπος πάρα πολύ δυνατός, τρομερά έξυπνος, με απίστευτη επιβολή στον εαυτό του. Τώρα είναι μια τελείως διαφορετική ύπαρξη. Και ξέρεις αυτή η φροντίδα που του προσφέρουν τα παιδιά του για να τον κρατήσουν ζωντανό είναι μια βαρβαρότητα. Αυτή τη βαρβαρότητα πραγματεύεται και ο Ευαγγελισμός. Το ότι ο θάνατος είναι στην εντατική είναι μια βάρβαρη πράξη.

Πιστεύεις αλήθεια πως έρχονται οι μέρες του φωτός;
Τις μέρες του φωτός τις φτιάχνουμε και τις φέρνουμε. Και βρίσκουμε το φως μέσα μας, στους ανθρώπους που αγαπάμε, στις ιδέες μας, στα όνειρά μας. Το φως δεν έρχεται από πάνω. Υπάρχει μόνο η νομοτέλεια ότι μετά το βαθύ σκοτάδι έρχεται πάντα το φως. Αυτό που λέει Μπρεχτ, πως το πιο μεγάλο φως θα βγει από το πιο βαθύ σκοτάδι. Πάντα θα ξημερώνει. Δεν ακολουθούμε κάποια φωτεινή ενέργεια.

Γιατί πολλοί από τον φόβο μας και από τον πανικό μας για τη ζωή που ζούμε πιστεύουμε ότι το θαύμα θα μας σώσει και ότι η μοίρα μας καθορίζει. Και αυτή η θετικότητα γίνεται τοξική γι αυτό ακριβώς τον λόγο. Γιατί δεν την αναζητάς από τη δράση σου, από τις πράξεις σου. Περιμένεις μοιραία κάποιος να σε σώσει.

Οι μέρες του φωτός είναι αυτές που φέρνουμε, αυτές που φτιάχνουμε και έρχονται γιατί τις έχουμε προκαλέσει. Ούτως ή άλλως αυτό λέει το τραγούδι. Λέει πως “από κάπου έρχεται μια μακρινή μουσική, σε ξεσηκώνει. Θέλεις να βγεις, να δεις τη μεγάλη πορεία. Ξέρεις πως γράφεται η ιστορία…” Και ξέρεις, ο Γεράσιμος έχει γράψει, “νιώθεις πως γράφεται ιστορία”. Και εγώ σκέφτομαι και το λέω τον τελευταίο καιρό: “νιώθεις πως γράφεται η ιστορία”. Έχω προσθέσει στον τρόπο που τραγουδάω τα τελευταία χρόνια το οριστικό άρθρο. Γιατί αυτό νιώθεις, πως γράφεται. Γιατί τη γράφεις εσύ την ιστορία… έτσι δεν είναι;