ΑΙΜΙΛΙΟΣ ΧΕΙΛΑΚΗΣ: “ΣΤΗ ΣΚΗΝΗ ΕΙΜΑΙ ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΡΑΓΚΟΥΝΗΣ”

Για την εφετινή θεατρική σεζόν, ο Αιμίλιος Χειλάκης και το καλλιτεχνικό alter ego του Μανώλης Δούνιας αποφάσισαν να προσεγγίσουν τον κόσμο της κωμωδίας. Το “Μη σου τύχει” που ανεβαίνει από την Πέμπτη 12 Οκτωβρίου στο Θέατρο Αθηνών θα έλεγε κανείς ότι ξεβόλεψε το δίδυμο από τις συνήθεις καλλιτεχνικές του νόρμες.

Στη συνέντευξή του στο NEWS 24/7 ο Χειλάκης αφηγείται πολλά από αυτήν την αναμέτρηση που, όπως ο ίδιος είπε, τον ζόρισε τόσο πολύ που εν τέλει έγινε απελευθερωτική. Δε μιλήσαμε όμως μόνο για το θέατρο, η συζήτηση με τον Αιμίλιο δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να είναι μονοσήμαντη.

Τέθηκαν, έτσι, επί τάπητος ζητήματα όπως το πόσο ριζοσπαστική είναι η αριστερά του ΣΥΡΙΖΑ επί ημερών Στέφανου Κασσελάκη, τι σημαίνει για τον ίδιο η έννοια της μπέσας, τι εννοεί όταν λέει ότι επί σκηνής είναι Γιώργος Καραγκούνης και ποιο είναι το επίπεδο της σχέση του με τον Αλέξη Τσίπρα.

Aνεβάζετε κωμωδία εφέτος. Γιατί;
Hθελα πολύ να κάνω κωμωδία. Διάβασα με τον Μανώλη τον Δούνια πολλές κωμωδίες. Μία φάρσα που μάς άρεσε, δεν μπορούσαμε να την κάνουμε τώρα, θα την ανεβάσουμε κάποια στιγμή αργότερα. Φτάνει, έτσι, στα χέρια μου από τον μεταφραστή, τον Αντώνη Γαλέο, το “μη σου τύχει”. Ε, το διαβάζω και ξετρελαίνομαι. Η υπόθεση, εν τω μεταξύ, κάτι μου θύμιζε. Αποδείχθηκε ότι το είχα δει δύο φορές σε ταινία, μία γαλλική και μία αμερικανική. Η αμερικανική version του Μπίλι Γουάιλντερ λέγεται The Budy-budy. Παίζουν οι Τζακ Λέμον και Ουόλτερ Ματάου.

Η κωμωδία, Νίκο, είναι ένας τομέας στον οποίο εγώ και ο Μανώλης δεν έχουμε εντρυφήσει ως σκηνοθέτες, ούτε εγώ ως ηθοποιός. Ανακαλύπτουμε τώρα, όσο καιρό ασχολιόμαστε με το έργο, πόσο δύσκολο είδος είναι. Πρέπει να ανάβουμε μεγάλες λαμπάδες στους λαϊκούς μας κωμικούς, σ’ αυτούς που κάνουν φάρσα και είναι μάστορες του ρυθμού. Ο ρυθμός που έχει μία κωμωδία είναι εξαντλητικός θα πρέπει να σου πω. Ομως είναι τόσο ωραίο και τόσο απελευθερωτικό αυτό!

Ποιο είναι το πιο δύσκολο σε μία κωμωδία;
Να κρατηθεί ο ρυθμός ψηλά. Αν φανταστείς την κωμωδία σαν μία κλωστή η οποία στηρίζεται σε αντηρίδες, θα πρέπει εσύ διαρκώς να τρέχεις να βάζεις την επόμενη αντηρίδα για να μην κατέβει ούτε χιλιοστό η κλωστή.

Το έργο αυτό το συγκεκριμένο γιατί το επιλέγετε εν τέλει; Τι είναι αυτό που σας κάνει κλικ;
Είναι η μάχη της αξιοπρέπειας. Ολες οι κωμωδίες έχουν κάτι τέτοιο, γι’ αυτό και λατρεύουμε τον Βέγγο, που ήταν ο πιο αξιοπρεπής άνθρωπος. Είναι ένας άνθρωπος, ο Φλοριάν, ο οποίος ηττάται, διότι η γυναίκα του τον έχει παρατήσει για τον ψυχίατρό της στον οποίο όμως έχει πάει εξαιτίας του.

Πάει λοιπόν σ’ ένα ξενοδοχείο στο Παρίσι, στο δωμάτιο όπου είχαν περάσει την πρώτη νύχτα του γάμου τους. Παίρνει τη γυναίκα του, η οποία τον έχει παρατήσει εδώ και έξι μήνες και της λέει “έλα, μήπως τα ξαναβρούμε”. Αυτή λέει όχι και αυτός επιχειρεί να αυτοκτονήσει. Εχει δηλαδή την αξιοπρέπεια να σταματήσει να ενοχλεί τους άλλους. Στο διπλανό δωμάτιο, όμως, βρίσκεται ένας δολοφόνος, ο οποίος ετοιμάζεται να πυροβολήσει έναν μάρτυρα εναντίον της μαφίας. Οσο όμως ο δολοφόνος χρειάζεται ησυχία για να κάνει τη δουλειά του, ακούει από δίπλα τις απόπειρες αυτοκτονίας του άλλου που είναι… θορυβώδεις.

Εχει κάτι τραγικό όλο αυτό, θα μου επιτρέψεις…
Το κλισέ, έτσι και αλλιώς, λέει ότι το κωμικό είναι το αντίστροφο του τραγικού. Οχι του δραματικού, του τραγικού. Στο σημείο μηδέν του τραγικού, αν το δεις αλλιώς, το πράγμα αλλάζει.

Συνάντησες δυσκολίες στην πρόβα που σε οδήγησαν να πεις “οκ, δεν μπορώ να το κάνω αυτό…”;
Το σκέφτηκα! Αλλά πρέπει να σου πω ότι έχω εξαιρετικούς συνεργάτες. Καταρχάς έχω από κάτω τον Δούνια. Ο Μανώλης, στη δυαδική μας σχέση, είναι ο σκηνοθέτης, ο άνθρωπος ο οποίος έχει κανόνα και οργανώνει τα πράγματα. Σ’ αυτή τη σχέση εγώ είμαι ο άνθρωπος που έχει εμπειρία στην υποκριτική και ξέρει με πέντε κόλπα να καθοδηγήσει υποκριτικά τους συναδέλφους.

Δηλαδή είσαι ο σκηνοθέτης πάνω στη σκηνή…
Ακριβώς. Είμαι ο Καραγκούνης παιδί μου! Στη σκηνή είμαι Γιώργος Καραγκούνης, ο παλιός καλός παίκτης που μπορεί να καθοδηγήσει την ομάδα μέσα στο γήπεδο.

Δουλεύει αυτό;
Νομίζω ναι. Μιλάμε σήμερα ελάχιστες ημέρες πριν από την πρεμιέρα και μέρα παρά μέρα κάνουμε μία εξαιρετική και μία απογοητευτική πρόβα. Αυτός είναι όμως ο κύκλος ζωής των προβών. Εκεί που χαίρεσαι, εκεί κλαις την επόμενη στιγμή.

Τι σε κάνει να χαρακτηρίσεις μία πρόβα απογοητευτική;
Το να χαθεί ο ρυθμός. Δεν θυμόμαστε τι ακριβώς πρέπει να κάνουμε και πρέπει να το ξαναθυμηθούμε. Οκ, είναι ανθρώπινο όλο αυτό, μπορεί να συμβεί. Και δεν μιλάω για ανθρώπους που απλά αδιαφορούν. Μιλάμε για εξαιρετικούς συναδέλφους που είναι όλοι ένας και ένας, με ταλέντο οι νεότεροι και με φοβερή εμπειρία οι παλαιότεροι. Κοιταζόμαστε και λέμε “μας ξέφυγε γαμώ το κεράτό μου μέσα! Το διαόλι, που γλιστρά σαν χέλι!”

Εκνευρίζεσαι όταν συμβαίνει αυτό;
Πάρα πολύ!

Πολλοί από τους συνεργάτες του είνα σταθεροί. Πορεύεσαι με το δόγμα “ομάδα που κερδίζει δεν αλλάζει;”
Οχι, απλώς θέλω να έχω οικογένεια δίπλα μου. Με τους συνεργάτες με τους οποίους δουλεύεις χρόνια μαζί, δε σημαίνει κάτι αν κάνεις ένα λάθος. Με συνεργάτες που γνωρίζεσαι πρώτη φορά, ή, αντίστοιχα, με παραγωγούς, δεν επιτρέπεται το λάθος, φοβάσαι να το κάνεις. Και μετά ξέρεις, αρχίζουν οι στρεβλώσεις. Οταν πας να κρύψεις το λάθος που έχεις κάνει, είναι στρέβλωση. Οταν, αντίθετα, παραδεχθείς το λάθος, όλοι νιώθουν πολύ καλύτερα. Ετσι όλοι νιώθουμε πιο ασφαλείς και ανθίζουμε. Μου αρέσει πάρα πολύ να ανθίζουν οι άνθρωποι. Συνεργάτες που είμαστε χρόνια μαζί, πάντα θα σκεφτούν κάτι καινούργιο.

Δίνεις χώρο για κάτι τέτοιο;
Πάντα. Δεν το συζητώ. Μα δεν μπορώ να πω σ’ έναν σκηνογράφο για παράδειγμα πώς θα κάνει τη δουλειά του. Μόνο μία γενική κατεύθυνση μπορώ να δώσω.

Σ’ έναν νεαρό ηθοποιό που μπορεί ίσως να έχει μία ωραία ιδέα;
Θα τον χειροκροτήσω, θα τον ευχαριστήσω. Αυστηρός θα είμαι σε άνθρωπο που δεν μου προτείνει τίποτα. Oταν είσαι στα 27 και στα 28 χρόνια διαφορά με το συνάδελφό σου, έχεις να κάνεις μ’ έναν νέο μοντέλο. Εχουμε την Μαρία την Κοντοδήμα στα κοστούμια. Εξαιρετική. Εχει μία βοηθό, τη Δάφνη η οποία έχει κάτι ιδέες ρε φίλε! Μα κάτι ιδέες. Λέω παιδιά, πάμε με την ιδέα της Δάφνης. Και το κάνω με πολύ χαρά. Βεβαίως, υπάρχει μία μικρή “ασθένεια”. Κάποια παιδιά από αυτή τη γενιά νομίζουν ότι είναι εύκολο να φύγεις από μία δουλειά αν σου προτείνουν κάτι άλλο. Είναι σαν να διώξω εγώ εσένα που δουλεύουμε μαζί γιατί βρήκα καλύτερο ηθοποιό.

Για να το λες, σού έχει συμβεί...
Φυσικά μού έχει συμβεί. Και είναι δυσάρεστο. Οχι για μένα αλλά για τα ίδια τα παιδιά. Εχει ξεχαστεί η δια χειραψίας συμφωνία ρε παιδί μου, ο λόγος, η μπέσα.

Σου αρέσει η μπέσα; Την επιζητάς;
Πάρα πολύ.

Τι είναι μπέσα για σένα;
Να κρατάς τον λόγο σου και να έχει την ευθύνη των άλλων. Το λέω πολλά χρόνια τώρα, ο πρωταγωνιστής είναι αυτός που έχει την ευθύνη των άλλων. Αυτό μου το έχει μάθει ο Γιάννης Μπέζος. Ο Μπέζος ανεβαίνει στη σκηνή, παίζει και σε προσέχει. Να μην σε καλύψει, να έχεις το δικό σου φως. Είναι ένας άρχοντας στη σκηνή.

Αρα, θέλεις να είσαι ένας Μπέζος…
Θέλω να είμαι ένας εκ των αρίστων αλλά όχι των αριστοκρατών.

Αλήθεια, επιτρέπεις στους άλλους να παρεμβαίνουν στη σκηνοθετική σου γραμμή;
Μα στο είπα πριν. Δεν είμαι σκηνοθέτης. Είμαι ένας άνθρωπος που ξέρει δέκα πράγματα, έχει μία προσωπική αισθητική και έναν κανόνα που προτείνει στους συναδέλφους του. Το βασικότερο είναι οτι λέω πέντε μυστικά που ξέρω και τα κάνουμε κανόνα. Να σου πω ποδοσφαιρικά; Συμφωνούμε να παίξουμε 4-1-2-3 με μία συγκεκριμένη διάταξη και παίζουμε μπάλα.

Εφέτος κάνεις καθημερινή σειρά, έναν δραματικό ρόλο στους “Πανθέους”. Εν συνεχεία πας στο θέατρο για να κάνεις πρόβες σ’ έναν κωμικό ρόλο. Ποιοι διακόπτες γυρίζουν μέσα σου για να τα καταφέρεις;
Αντιμετωπίζω το δραματικό μου ρόλο με το χιούμορ που αντιμετωπίζω και τον κωμικό. Το χιούμορ είναι η προσπάθεια να αντιληφθούμε την τραγικότητά μας, να καταλάβουμε ότι δεν είμαστε κάτι πιο σημαντικό από τους άλλους. Χιούμορ για μένα είναι ο αυτοσαρκασμός, όχι ο σαρκασμός.

Το πρωί νιώθω ότι το πως θα πεθάνει στο γέλιο η Λίλα στο μακιγιάζ και το ότι θα γελάει ο Μιχάλης ο Σαράντης πριν κάνουμε τη δραματικότερη σκηνή είναι το μεγαλύτερο βραβείο. Μόνο έτσι όμως μπορεί να βγει μία δραματική σκηνή.Aν πριν έχουμε γελάσει με το ότι είμαστε τρεις ηθοποιοί που είναι έτοιμοι να υποδυθούν τρεις κατεστραμμένους ανθρώπους ενός ερωτικού τριγώνου. Να στο πω διαφορετικά: Το χιούμορ είναι ο πιο ασφαλής τρόπος να δέσεις μία ομάδα.

Αρα η ομάδα των Πανθέων είναι μία δεμένη ομάδα…
Ακριβώς, είναι μία πολύ δεμένη ομάδα γιατί δεν υπάρχει μεταξύ μας κάποιος που μπορεί να θεωρηθεί αυθεντία. Απελευθερωτικό και αυτό γιατί δεν έχεις να φοβάσαι μία αυθεντία, εγώ τουλάχιστον δεν δηλώνω κάτι τέτοιο. Αντίθετα είμαι ένας άνθρωπος που διαρκώς μαθαίνει. Σ’ αυτή τη διαδικασία διαρκούς μάθησης με βοηθάω να μην το παίζω κάτι παραπάνω από τους άλλους.

Δε σε κουράζει δηλαδή το καθημερινό;
Η κούραση είναι δεδομένη. Αλλά αν τα πράγματα δεν χρειάζεται να εξηγούνται και μπαίνεις μέσα με τους ανθρώπους και κάνεις τη δουλειά, αποκτάς έναν ρυθμό, έχει το όλο πράγμα μία ρότα.

Οταν πας στο γύρισμα, ρωτάς τι νούμερα κάνατε την προηγούμενη μέρα;
Είναι μία κλασική κουβέντα. Με ενδιαφέρει σε σχέση με το αν έχει βρει ανταπόκριση αυτό που έχεις δημιουργήσει ή είσαι μέρος του. Λεπτομέρειες του στιλ είμαι πρώτος, είμαι δεύτερος δεν με ενδιαφέρουν. Πρέπει να είσαι 30 ετών για να σε ενδιαφέρουν τέτοια πράγματα.

Τους νέους τους ενδιαφέρουν περισσότερο τα νούμερα;
Νομίζω ναι και καλά κάνουν βέβαια.

Και εσένα όταν ήσουν 30;
Να σου πω την αλήθεια δεν με ενδιέφερε πολύ η τηλεόραση. Οπότε…

Κάναμε την τελευταία συνέντευξη πριν από 3 σχεδόν χρόνια. Πλέον από τότε ο Κυριάκος Μητσοτάκης εξασφάλισε άλλη μια θητεία ως Πρωθυπουργός, ο Αλέξης Τσίπρας δεν είναι πια πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ ο οποίος πια έχει στο τιμόνι τον Στέφανο Κασσελάκη…
Ναι, αυτά είναι τα γεγονότα. Τώρα αν με ρωτάς τι αντίκτυπο έχουν σε μένα, μπορώ να σου πω πρώτα απ’ όλα ότι δεν μιλάμε πλέον για ριζοσπαστική αριστερά. Δεν υπάρχει ριζοσπαστική αριστερά με αρχηγό τον Κασσελάκη. Επίσης δεν μπορούμε να μιλάμε για ιδεολογία και προγράμματα. Δεν έχουμε ακούσει κάτι πέρα από μερικά σπαράγματα ιδεών που ανήκουν στην εποχή του μπαλκονιού. Τσιτάτα. Οταν θα το ακούσω, θα το κρίνω. Δεν είμαι μέλος του ΣΥΡΙΖΑ, δεν πήρα μέρος στις εσωκομματικές εκλογές, αλλά αν ψήφιζα, δεν θα ψήφιζα τον Παππά, ούτε τον Κασσελάκη…

Και τι θα ψήφιζες;
Την Αχτσιόγλου.

Γιατί;
Διότι πρόκειται για άνθρωπο μορφωμένο που ξέρει πραγματικά το αντικείμενό του. Τα δικαιώματα των εργαζόμενων, τι λέει η αριστερά γι’ αυτά, τι συμβαίνει μ’ αυτά μέσα στον καπιταλισμό, τι άλλαξε σ’αυτά από την πανδημία και μετά κτλ. Αυτά τα έχουμε ξεχάσει. Ιδεολογικά πάσχουμε, πώς να το κάνουμε τώρα…
Οπως πάσχει ιδεολογικά βέβαια και η Νέα Δημοκρατία που έχει φτάσει να κυβερνά με σοβιετικού τύπου επιδόματα. Που είναι ρε παιδιά ο φιλελευθερισμός και η ελεύθερη αγορά που δήθεν αυτορυθμίζεται;

Ναι αλλά έλαβαν χώρα κρίσεις άνευ προηγουμένου μπορούν να ισχυριστούν…
Αρα λοιπόν είναι χρήσιμο το κράτος. Αλλά κρατισμό δεν θέλουμε. Οπως και να έχει, αποδείχθηκε ότι το κράτος πρέπει να είναι διαιτητής στις αγορές. Τις αγορές, έτσι και αλλιώς, δεν μπορείς να τις κλείσεις. Θέλουμε κρατική διαιτησία άρα, αλλά όχι μόνο τη στιγμή της κρίσης. Τι πιστεύει για όλα αυτά ο Κασσελάκης δεν γνωρίζω, δεν έχω ακούσει κάτι.

Σε προβληματίζει αυτό;
Σαφέστατα. Να μην με προβληματίζει δηλαδή που δεν ακούω πολιτικό λόγο από τον αρχηγό της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης; Το “δεν θα τους αφήσω σε χλωρό κλαρί” ωραίο τσιτάτο είναι αλλά τον τρόπο δεν μάς τον περιγράφει. Εχεις μηχανισμούς; Μπορείς να ασκήσεις έλεγχο σοβαρό και τεκμηριωμένο; Ιδεολογικά αυτήν την ώρα η Αριστερά δεν έχει βάδισμα. Οταν δεν είναι οι πόλοι καθαροί, η πολιτική έρπεται.Δεν είναι δυνατόν να μιλάς με παλιούς αριστερούς και να σου λένε ότι η ιδεολογία έχει πεθάνει.

Δεν το πιστεύεις εσύ αυτό;
Δεν μπορεί να πεθάνει η ιδεολογία, αγόρι μου. Γιατί δεν μπορεί να πεθάνει η ανάγκη, πχ να υπάρχουν συλλογικές συμβάσεις εργασίας. Οι ηθοποιοί δεν έχουμε συλλογική σύμβαση εργασίας, τι να συζητάμε τώρα; Ακόμα και ο παραγωγός μου λέει ότι είναι αναγκαίο.

Πότε μίλησες τελευταία φορά με τον Αλέξη Τσίπρα;
Του είπα ένα γεια στο γήπεδο, στον αγώνα του Παναθηναϊκού με τη Βιγιαρεάλ. Δεν είμαι συνομιλητής του όμως. Μπορεί να τον δω, να τον χαιρετίσω, έρχεται στις παραστάσεις μου και είμαι χαρούμενος γι’ αυτό, μέχρι εκεί. Τι να σου πω, τώρα που δεν είναι αρχηγός, μπορεί να αποκτήσουμε στενότερη επαφή (γέλια).

Μητσοτάκη θα ψήφιζες ποτέ;
Οχι, δεν με εκφράζει, είναι μακριά από αυτό που πιστεύω, δεν πήρε καν θέση για ένα κορυφαίο σκάνδαλο όπως είναι κατά τη γνώμη μου η υπόθεση των υποκλοπών, δε συμφωνώ καθόλου μαζί του για το προσφυγικό. Για μένα ο Μητσοτάκης είναι ένας μελίρρυτος Ορμπαν.

Αλήθεια γιατί πιστεύεις ότι δεν πέρασε καθόλου στους από κάτω η υπόθεση των υποκλοπών;
Συζητούσαμε με κόσμο και μου έλεγε “και τι με νοιάζει; Εμένα παρακολουθούν;” Το έχει πει ο μεγάλος Μπρεχτ ότι κάποια στιγμή θα έρθουν και στο σπίτι σου αφού δεν έλεγες τίποτα όταν έμπαιναν στα άλλα σπίτια. Από την πλευρά μου το μόνο που μπορώ να κάνω με τη δουλειά μου και με το λόγο μου είναι να υπενθυμίζω τα πράγματα.