Απάντηση στον Συνήγορο του Καταναλωτή για την απόφασή του που αφορά τα στεγαστικά δάνεια σε Ελβετικό Φράγκο δίνει ο Σύλλογος Δανειοληπτών.
Ο Σύλλογος μελετά και επεξεργάζεται από νομική άποψη το πόρισμα του Συνηγόρου του Καταναλωτή προκειμένου να τοποθετηθεί εμπεριστατωμένα και δημόσια.
Η εμπλοκή αφορά περίπου 70.000 δανειολήπτες που έχουν δάνεια σε ελβετικό φράγκο, με τον σύλλογό τους να έχει καταθέσει αγωγές προς τις 4 συστημικές τράπεζες που χορήγησαν τα δάνεια διεκδικώντας να υπολογιστεί εκ νέου, με κριτήριο την ισοτιμία εκταμίευσης. Η πρώτη εκδίκαση τράπεζας είναι στις 25 Νοεμβρίου 2015 και ακολουθούν και οι υπόλοιπες τράπεζες.
Ο συνήγορος του καταναλωτή υπάρχει, γιατί πρέπει να υπηρετεί τα συμφέροντα των καταναλωτών- δανειοληπτών απέναντι στο τραπεζικό σκάνδαλο χορήγησης δανείων σε chf.
Δημιουργείται το εύλογο ερώτημα γιατί μεταλλάχθηκε αυτή τη χρονική συγκυρία εν όψει της εκδίκασης των συλλογικών αγωγών, η πρότερη πρόταση του ΣτΚ το 2013 για τα δάνεια σε chf η οποία ουσιαστικά επιμέριζε τη ζημιά σε ποσοστό 95% στην τράπεζα και 5% για τους δανειολήπτες.
Η τελική πρόταση της Αρχής, σελ.7 του πορίσματος, κινείται στην «αντίπερα όχθη». Ενδεικτικά για την ενημέρωση και επιχειρηματολογία σας, παραθέτουμε ορισμένες πρώτες διαπιστώσεις:
Αυτή η τραπεζικότερη της τράπεζας θέση του ΣτΚ σκοπό έχει να δημιουργήσει κλίμα κινδυνολογίας στα δικαστήρια και δια του στόματος της «Ανεξάρτητης Αρχής» προσπαθεί να επηρεάσει τη Δικαιοσύνη ισχυριζόμενη ότι οι τράπεζες κινδυνεύουν , έχουν υποστεί ζημίες από τη μεταβολή της ισοτιμίας.
Προλειαίνει το έδαφος για το επόμενο βήμα μια νομοθετική "λύση" της κυβέρνησης κομμένη και ραμμένη στα μέτρα των Τραπεζών - ένα ακόμη έγκλημα σε βάρος των δανειοληπτών ελβετικού φράγκου.
Αν ο ΣτΚ έχει στα χέρια του σχετική μελέτη που αποτιμά τη ζημία των τραπεζών από την έκθεσή τους στη συναλλαγματική μεταβολή να την προσκομίσει, διότι όσες φορές ζητήθηκε στις τράπεζες αυτή η αποτίμηση στις ατομικές εκδικάσεις, δεν προσκόμισαν τίποτε. Ούτε προσκόμισαν ουδέν παραστατικό αγοράς συναλλάγματος.
Ως τελική "λύση", ο Συνήγορος Καταναλωτή προτείνει:
"Το επίμαχο δάνειο θα παραμένει ως έχει, σε ελβετικό φράγκο, με τη δόση και το αντίστοιχο επιτόκιο σε ελβετικό φράγκο, όμως η πληρωμή της δόσης σε ευρώ θα διαχωρίζεται σε δυο μέρη. Ο καταναλωτής θα πληρώνει με σταθερή ισοτιμία 1€/1,40 CHF και η διαφορά που προκύπτει από την πραγματική ισοτιμία θα καλύπτεται από την τράπεζα έως τη λήξη του δανείου". Είναι όμως ηλίου φαεινότερον πλέον ότι οι τράπεζας έχουν αντισταθμίσει τον κίνδυνο από την διακύμανση της ισοτιμίας eur/chf [βλ. δημόσια δήλωση eurobank με αφορμή την προσφυγή της στον ELA: "οι χρηματοδοτήσεις της τράπεζας σε ελβετικό φράγκο είναι ύψους 3 δισ. αλλά είναι καλυμμένες (hedge) από θέσεις τέτοιες για να αντισταθμίσουν επιπτώσεις από την υποτίμηση του ευρώ"].http://goo.gl/LVe4Qz
Αντιστάθμιση δηλαδή του συναλλαγματικού κινδύνου με παράγωγα μέσα και η ανταλλαγή (swap) των νομισμάτων.
«Για το παρελθόν, υπολογίζεται η πιθανή ζημία του καταναλωτή συγκρίνοντας τις καταβολές που έχει κάνει έναντι του δανείου σε ελβετικό φράγκο με αυτές που θα είχε κάνει αν είχε λάβει δάνειο σε ευρώ με το αντίστοιχο επιτόκιο που είχαν τα δάνεια σε ευρώ κατά τη σύναψη της σύμβασης. … Εφόσον προκύπτει ζημία, το ισόποσο αυτής σε ελβετικό φράγκο θα αφαιρείται από το δάνειο. Το επίμαχο δάνειο θα παραμένει ως έχει, βάσει της υπάρχουσας σύμβασης σε ελβετικό φράγκο, με τη δόση και το αντίστοιχο επιτόκιο σε ελβετικό φράγκο, όμως η πληρωμή της δόσης σε ευρώ θα διαχωρίζεται σε δυο μέρη. Ο καταναλωτής θα πληρώνει με σταθερή ισοτιμία 1€/1,40 CHF και η διαφορά που προκύπτει από την πραγματική ισοτιμία θα καλύπτεται από την τράπεζα έως τη λήξη του δανείου. Η πρόταση αυτή αφορά, βεβαίως, στην περίπτωση που η πραγματική ισοτιμία δεν ξεπερνάει το 1€/1,40 CHF.»
Το νομιμοφανές της "λύσης" που προτείνει ο Συνήγορος Καταναλωτή, με σκοπό να υπηρετήσει τα συμφέροντα των Τραπεζών και να βλάψει τους καταναλωτές, έχει ως εξής:
ο Συνήγορος Καταναλωτή γνωρίζει ότι οι δανειολήπτες έχουν υποστεί τεράστια ζημιά, που σε ορισμένες περιπτώσεις υπερβαίνει ακόμη και το κεφάλαιο που δανείστηκαν.
Συγκρίνει δύο ΑΝΌΜΟΙΑ προϊόντα (δάνεια σε ευρώ και δάνεια σε ελβετικό φράγκο...) με σκοπό να υπηρετήσει το συμφέρον των Τραπεζών, επειδή τα δάνεια σε ευρώ είχαν μεγαλύτερο επιτοκιακό κόστος εξυπηρέτησης λόγω του υψηλότερου επιτοκίου σε σύγκριση με τα επιτόκια του ελβετικού φράγκου. Συγκρίνοντας τις καταβολές που ένας δανειολήπτης έχει κάνει έναντι του δανείου σε ελβετικό φράγκο με αυτές που θα είχε κάνει αν είχε λάβει δάνειο σε ευρώ με το αντίστοιχο επιτόκιο που είχαν τα δάνεια σε ευρώ κατά τη σύναψη της σύμβασης, προκύπτει για τον δανειολήπτη ελβετικού φράγκου ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗ ΖΗΜΙΑ ΑΠΟ ΤΟ ΕΠΙΤΟΚΙΟ (το επιτόκιο ενός στεγαστικού σε ευρώ είναι 5% , ενώ ενός στεγαστικού σε ελβετικά φράγκα είναι κοντά στο 1%).
Με τη "λύση" δηλαδή που προτείνει ο Συνήγορος Καταναλωτή ο δανειολήπτης έχει δύο ζημιές: Μία υπαρκτή από την μεταβολή της ισοτιμίας σε βάρος του ευρώ και μία ου θα προκύψει από τη «λύση» προτείνει ο Συνήγορος του Καταναλωτή, από τα αυξημένα επιτόκια σε ευρώ.
Αν ο καταναλωτής πληρώνει με σταθερή ισοτιμία 1€/1,40 CHF και έχει λάβει το δάνειο με ισοτιμία 1€/1,60 CHF όπως στην πλειονότητα των περιπτώσεων συμβαίνει, η διαφορά που επιβαρύνεται ο καταναλωτής ΚΛΕΙΔΩΝΕΙ στο 0,20. Δεδομένου ,δε , ότι η Τράπεζα έχει αντισταθμίσει αποτελεσματικά τον κίνδυνο, η διαφορά αυτή (0,20) πάει κατευθείαν στην τσέπη της Τράπεζας. Άρα αυτό που ο Συνήγορος Καταναλωτή παρουσιάζει ως ζημιά δήθεν της Τράπεζας ("...η διαφορά που προκύπτει από την πραγματική ισοτιμία θα καλύπτεται από την τράπεζα έως τη λήξη του δανείου") δεν είναι ζημιά, αλλά εκτός τράπεζας»
Από την εκταμίευση του δανείου έως τη στιγμή της διευθέτησης θα υπολογίζεται η πιθανή ζημία του δανειολήπτη συγκρίνοντας τις καταβολές που έχει κάνει έναντι του δανείου σε ελβετικό φράγκο με αυτές που θα είχε κάνει αν είχε λάβει δάνειο σε ευρώ με το αντίστοιχο επιτόκιο που είχαν τα δάνεια σε ευρώ κατά τη σύναψη της σύμβασης. Το εκάστοτε επιτόκιο σε ευρώ θα λαμβάνεται από τα στατιστικά δεδομένα της Τράπεζας της Ελλάδος.
Για τα δάνεια που η αρχική σύμβαση ήταν σε ευρώ και μετατράπηκαν με τροποποίηση της σύμβασης σε ελβετικό φράγκο θα λαμβάνεται υπόψη το επιτόκιο σε ευρώ της αρχικής σύμβασης. Εφόσον προκύπτει ζημία, το ισόποσο αυτής σε ελβετικό φράγκο θα αφαιρείται από το δάνειο.
Το επίμαχο δάνειο θα παραμένει ως έχει, βάσει της υπάρχουσας σύμβασης σε ελβετικό
φράγκο, με τη δόση και το αντίστοιχο επιτόκιο σε ελβετικό φράγκο, όμως η πληρωμή της δόσης σε ευρώ θα διαχωρίζεται σε δυο μέρη. Ο καταναλωτής θα πληρώνει με σταθερή ισοτιμία 1€/1,40. Το ελβετικό φράγκο και η διαφορά που προκύπτει από την πραγματική ισοτιμία θα καλύπτεται από την τράπεζα έως τη λήξη του δανείου. Η πρόταση αυτή αφορά, βεβαίως, στην περίπτωση που η πραγματική ισοτιμία δεν ξεπερνάει το 1€/1,40 CHF.
α) Λόγω των μηδενικών επιτοκίων σε ελβετικό φράγκο, ο δανειολήπτης αποπληρώνει μόνο κεφάλαιο.
β) Πλέον έχει συγκεκριμένη κλειστή ισοτιμία, οπότε αποφεύγει μελλοντικές μεταβολές και μπορεί να κάνει πιο εύκολα τον οικονομικό του προγραμματισμό.
γ) Διατηρεί την ευελιξία, αν επανέλθει η ισοτιμία στο μέλλον σε επιθυμητά επίπεδα, να μετατρέψει το υπόλοιπο του δανείου του σε ευρώ.
ε) Αποφεύγει πολυετείς και πολυδάπανους δικαστικούς αγώνες.
α) Τα δάνεια παραμένουν ενήμερα χωρίς να απαιτούνται επιπλέον κεφαλαιακές προβλέψεις.
β) Οι όποιες ζημιές είναι σταδιακές, σε βάθος πολλών ετών και εξαρτώνται από την πορεία του
ελβετικού φράγκου.
γ) Αξιοποιώντας την τεχνογνωσία τους, μπορούν να προβούν στις αντίστοιχες κινήσεις στην αγορά συναλλάγματος ή παραγώγων, ώστε να μειώσουν περαιτέρω τη ζημία τους.
δ) Μπορούν να ασφαλιστούν έναντι περαιτέρω ενίσχυσης του ελβετικού φράγκου.
ε) Επιλύουν ένα πρόβλημα πελάτη τους, που δημιούργησε η πλημμελής προσυμβατική ενημέρωση και αποφεύγουν πολυετείς και πολυδάπανους δικαστικούς αγώνες.
Οπως είχε αναφέρει η ανεξάρτητη αρχή, η παραπάνω πρόταση «μπορεί να αποτελέσει τη βάση για τη συμβιβαστική επίλυση των διαφορών στις υποθέσεις με το αντικείμενο αυτό αλλά και για τη συνολικότερη διαχείριση των συναφών εκκρεμών υποθέσεων από τους εμπλεκόμενους φορείς κατά το λόγο της αρμοδιότητας τους».