Ταμείο ανάκαμψης: Οι στόχοι που θα θέσει η Ελλάδα, θα κρίνουν τα 32 δισ.

Ιδιοκτησία και ευθύνη για το πρόγραμμα που θα υποβάλλει στο πλαίσιο του ταμείου ανάκαμψης θα έχει η ίδια η Ελλάδα όπως επίσης και για την εκταμίευση των 32 δισ.

Η χώρα μας δεν θα έχει αυστηρότερα κριτήρια σε σχέση με τις υπόλοιπες σε ότι αφορά τα έργα που θέλει να χρηματοδοτήσει ή τα χρήματα που θα εκταμιευτούν από τα 32 δισ. που τις αναλογούν.

Ωστόσο το πρόγραμμα που θα υποβάλλει τον Οκτώβριο και θα εγκριθεί μετά από διαπραγμάτευση με την ΕΕ υπόψιν και τις παρατηρήσεις του ευρωπαϊκού εξαμήνου θα είναι δεσμευτικό και συμβατό με τους στόχους του ταμείου. Με βάση την πρόταση της Commission το σχέδιο θα πρέπει να δίνει έμφαση στο σκέλος των δημοσίων επενδύσεων αλλά και στη διασφάλιση της μετάβασης σε μία πράσινη και ψηφιακή οικονομία.

Το ελληνικό, όπως και τα σχέδια των κρατών μελών, θα πρέπει να είναι συμβατά με την πράσινη, ψηφιακή ατζέντα της ΕΕ. Ουσιαστικά θα συνιστούν ένα συνεκτικό εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων.

Οι Βρυξέλλες υπενθυμίζουν ότι η Ελλάδα μαζί με την Ιταλία και την Ισπανία είναι από τις πλέον ευνοημένες χώρες του ταμείου αλλά όχι τυχαία. Το κριτήριο με βάση το οποίο προτάθηκαν τα 32 δισ. είναι το πλήγμα που δέχεται η χώρα μας όπως επίσης και οι άλλες δύο χώρες από την κρίση και η υψηλή ανεργία.

Κρίσιμο για τη συνέχεια είναι το πακέτο των 750 δις ευρώ το οποίο είναι αντικείμενο πολιτικής διαπραγμάτευσης να εγκριθεί ως έχει αν δεν θέλουμε, μετά την κρίση η ΕΕ, να περάσει σε ένα πολυετή κύκλο χαμηλής ανάπτυξης και υψηλής ανεργίας. Με βάση τους υπολογισμούς που έγιναν από την Commission μέχρι να συνταχθεί η πρόταση η λειτουργία του ταμείου ανάκαμψης μπορεί να οδηγήσει σε 2% του ΑΕΠ μεγαλύτερη ανάκάμψη σε μέσα επίπεδα ενώ θα μπορούσε, μέσω επενδύσεων και στήριξης των επιχειρήσεων, να δημιουργήσει περίπου 2 εκατ. νέες θέσεις εργασίας.

Όσον αφορά στους κανόνες που υφίστανται, το ποσό της κατανομής προτείνεται να είναι «κλειδωμένο» για κάθε κράτος μέλος, όπως έγραφε και για τα πρώτα μόνο έτη, δηλαδή έως το 2022. Μετά, για τα επόμενα 2 χρόνια (το σχέδιο ανάκαμψης λήγει το 2024) μπορεί να κάνει αίτηση για χρηματοδότηση ένα κράτος μόνο αν «περισσεύουν» λεφτά, στο πλαίσιο των προκηρύξεων της Επιτροπής. 

Ουσιαστικά τα κράτη θα έχουν δύο χρόνια να καταθέσουν τα σχέδιά τους και να επωφεληθούν από το μέγιστο του ποσού που τους αναλογεί. Μετά το 2022 τα διαθέσιμα ποσά θα γνωστοποιούνται από προσκλήσεις της Κομισιόν στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού εξαμήνου. 

Επιπλέον ένα κράτος θα πρέπει να έχει εξαντλήσει το σκέλος των επιδοτήσεων[TD1] για να ζητήσει δάνεια τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να χρηματοδοτήσουν πρόσθετες επενδύσεις και πρόσθετες διαρθρωτικές παρεμβάσεις. Σύμφωνα με πληροφορίες, τα κράτη-μέλη είναι σε πολύ δύσκολη θέση όσον αφορά στις δυνατότητες που έχουν να στηρίξουν την οικονομία τους. Έτσι, αν δεν αναληφθεί δράση σε ευρωπαϊκό επίπεδο θα υπάρξουν μεγαλύτεροι κίνδυνοι στην οικονομία αλλά και ο κίνδυνος για μεγάλο χρονικό διάστημα να εγκλωβιστεί η Ευρώπη σε χαμηλούς ρυθμούς αύξησης του ΑΕΠ και του εισοδήματος. 

Υπολογίζεται πως το «κενό» των χρηματοδοτικών αναγκών των κρατών μελών είναι 1,7 τρισ. ευρώ το 2020 και το 2021. Η μεγάλη «ατμομηχανή» είναι ο νέος μηχανισμός που θα μοιράσει 560 δις ευρώ. Ωστόσο θα δοθούν επιπλέον χρήματα από το εργαλείο φερεγγυότητας στο οποίο θα μπορούν να μετέχουν επιχειρήσεις που έχουν έδρα και λειτουργούν στην ΕΕ, είναι οικονομικά βιώσιμες αλλά έχουν πληγεί από την υγειονομική και οικονομική κρίση.