Ξεκινά ο “μαραθώνιος” των αλλαγών του Συμφώνου Σταθερότητας –  Οι συμμαχίες

Τις προτάσεις της για το νέο πλαίσιο δημοσιονομικών κανόνων αλλά και τα συμπεράσματά της για τον αντίκτυπο της πανδημίας στην οικονομία της Ευρώπης δημοσιοποιεί σήμερα επίσημα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκκινώντας τη σχετική συζήτηση για την αναθεώρηση του Συμφώνου Σταθερότητας.

Ήδη, τα όρια που θέτει το Σύμφωνο έχουν προσωρινά ανασταλεί έως το 2023, δίνοντας «χώρο» στις κυβερνήσεις για μέτρα δημοσιονομικής επέκτασης, με αποτέλεσμα να έχει «φουντώσει» η συζήτηση» για το κατά πόσο οι αυστηροί κανόνες που θέτει, μπορεί να αποτελέσουν εφαλτήριο ή τροχοπέδη για την βιώσιμη οικονομική ανάκαμψη της ΕΕ.

Επιπλέον, μια αναθεώρηση των κανόνων, σύμφωνα με την Κομισιόν, κρίνεται απαραίτητη επειδή οι κανόνες έχουν γίνει όλο και πιο περίπλοκοι μετά από τρεις τροποποιήσεις από την έναρξη του ευρώ το 1999.

Αρκετές κυβερνήσεις έχουν, μάλιστα, έχουν, ήδη, ζητήσει την απλούστευση και την επικαιροποίησή τους για να ταιριάζουν με την μεταβαλλόμενη οικονομική πραγματικότητα περισσότερο από 20 χρόνια μετά το αρχικό πλαίσιο.

«Η Επιτροπή σχεδιάζει να δημοσιοποιήσει στις 19 Οκτωβρίου αναφορά που θα αξιολογεί τον αντίκτυπο της κρίσης και τις επιπτώσεις της στην αναθεώρηση του οικονομικού πλαισίου», δήλωσε ο Ευρωπαίος Οικονομικός Επίτροπος Πάολο Τζεντιλόνι σε συνέντευξη Τύπου.

«Μια ολοκληρωμένη και χωρίς αποκλεισμούς δέσμευση με όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη είναι απαραίτητη προκειμένου να επιτευχθεί έγκαιρη συναίνεση για την πορεία προς το 2023», είπε.

«Θα πλαισιώσουμε τη συζήτηση με διδάγματα από την πανδημία», δήλωσε ο Τζεντιλόνι . «Θα υποβάλουμε προτάσεις το επόμενο έτος», είπε, προσθέτοντας ότι με τους κανόνες που επρόκειτο να αποκατασταθούν το 2023, το περιθώριο ευκαιριών ήταν περιορισμένο.

Ο Τζεντιλόνι είπε ότι ένα από τα θέματα που θα πρέπει να εξετάσει η αναθεώρηση είναι ο τρόπος αντιμετώπισης του τεράστιου δημόσιου χρέους που έχουν συσσωρεύσει οι κυβερνήσεις κατά τη διάρκεια της πανδημίας.

Υπενθυμίζεται ότι Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης θέτει τους δημοσιονομικούς κανόνες για τη σταθερότητα του ευρώ. Έτσι, οι κανόνες ορίζουν τώρα ότι το δημόσιο έλλειμμα δεν πρέπει να υπερβαίνει το 3% του ΑΕΠ και το χρέος δεν πρέπει να υπερβαίνει το 60% του ΑΕΠ. Εάν το χρέος είναι υψηλό, θα πρέπει να μειώνεται κατά 1/20 άνω του 60% κάθε χρόνο.

Αυτούς τους κανόνες πλέον πολλά κράτη μέλη θεωρούν ότι να πρέπει να αναθεωρήσουν, ώστε να δοθεί μια «ρότα» πιο δυνατής αναπτυξιακής πορείας και βέβαια άρσης ανισοτήτων. Ήδη, βέβαια, το μέσο δημόσιο χρέος στη ζώνη του ευρώ ένεκα πανδημίας, βρίσκεται τώρα στο 100% του ΑΕΠ, και άρα θα πρέπει η νέα αυτή πραγματικότητα, να αποτυπωθεί και στους κανόνες, ώστε να μην υπάρξουν «τριγμοί» στο Ευρωπαϊκό οικοδόμημα, αλλά και παράλληλα οι αγορές, να πειστούν ότι το χρέος της ζώνης του ευρώ θα είναι βιώσιμο.

Κλειδί η Γερμανία

Είναι προφανές, ότι όπως συνέβη και στο Μάαστριχτ, όπου ετέθη ο θεμέλιος λίθος του Συμφώνου, η Γερμανία θα παίξει τον καταλυτικό ρόλο. Άλλωστε το Σύμφωνο ήταν το εφαλτήριο για την κατίσχυσή της στην ΕΕ και βέβαια στο «άπλωμα» της επιρροής της στο Νότο με αφορμή και την κρίση αλλά και τα προγράμματα σταθεροποίησης.

Μέχρι βέβαια να διαμορφωθεί το νέο κυβερνητικό σχήμα δεν αναμένονται και πολλές εξελίξεις. Ωστόσο η παρουσία των Φιλελευθέρων, που θεωρούνται «δημοσιονομικά ορθόδοξοι», στο κυβερνητικό σχήμα δημιουργεί ένα ισχυρό ανάχωμα σε «προχωρημένες» απόψεις για την αναθεώρηση, έστω κι αν και στη Γερμανία, πολλοί είναι εκείνοι που ζητούν χαλάρωση των αυστηρών κανόνων. Σε ανύποπτο χρόνο ο εν δυνάμει Καγκελάριος Όλαφ Σολτς έχει ταχθεί, πάντως, υπέρ μια πολύ «συντηρητικής» αλλαγής κι επικαιροποίησης των κανόνων.

Το “βαθύ” κατεστημένο

Πάντως σε πρόσφατη συνέντευξή του στο περιοδικό Der Spiegel, ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM) Κλάους Ρέγκλινγκ, που ανήκει στο λεγόμενο «σκληρό κατεστημένο» της Γερμανίας, όντας Χριστιανοδημοκράτης, τάσσεται ανοικτά υπέρ της αναθεώρησης του Συμφώνου Σταθερότητας, προκειμένου να ανταποκρίνεται στη νέα οικονομική πραγματικότητα. Να σημειωθεί ότι ο κ. Ρέγκλινγκ έχει χαρακτηριστεί ως ένας εκ των βασικών δημιουργών του Συμφώνου Σταθερότητας, και όπως γνωρίζει καλά η Ελλάδα, θιασώτης της αυστηρής δημοσιονομικής πολιτικής και υποστηρικτής του γερμανικού δόγματος δημοσιονομικής πειθαρχίας.

Έτσι ο κ. Ρέγκλινγκ ερωτηθείς για το πώς θεωρεί ο ίδιος την έννοια της μεταρρύθμισης, αναφέρει χαρακτηριστικά: «Μιλώ για μια μεταρρύθμιση που θα κάνει το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης πιο αποτελεσματικό. Ο κανόνας, σύμφωνα με τον οποίο επιτρέπεται στα κράτη μέλη να έχουν ελλείμματα που δεν υπερβαίνουν το 3% του ΑΕΠ έχει αποδείξει την αξία του. Θα πρέπει να διατηρηθεί.

Ο λόγος χρέους προς ΑΕΠ 60 %, από την άλλη πλευρά, δεν είναι πλέον σχετικός και πρέπει να προσαρμοστεί ώστε να αντικατοπτρίζει το μεταβαλλόμενο περιβάλλον. Οι πολιτικοί θα πρέπει να γνωρίζουν ότι μια χώρα μπορεί να δανειστεί πάρα πολλά, αλλά και πολύ λίγα» τόνισε.

Ο κ. Ρέγκλινγκ αναφέρθηκε επίσης και στα δάνεια συνολικού ύψους 300 δισ. ευρώ τα οποία χορήγησε ο ESM κατά τη διάρκεια της κρίσης του ευρώ, στην Ισπανία, την Ιρλανδία, την Πορτογαλία, την Κύπρο και την Ελλάδα. «Τα δάνεια αυτά εξυπηρετούνται βάσει χρονοδιαγράμματος για δέκα χρόνια. Μέχρι σήμερα δεν έχει υπάρξει κανένα κόστος για τους Γερμανούς φορολογούμενους που απορρέουν από την κρίση του ευρώ» τόνισε χαρακτηριστικά.

Ο Νότος

«Δεν υπάρχει ανάπτυξη χωρίς κοινωνική συνοχή, στη μετά covid εποχή απαιτείται σταθερός βηματισμός τόσο στο μέτωπο της οικονομίας όσο και σε αυτό της δημόσιας υγείας. Θα επιμείνουμε στη στρατηγική της πειθούς, ώστε να εμβολιαστούν όσο το δυνατόν περισσότεροι πολίτες. Το άμεσο στοίχημα είναι να συνεχιστεί η οικονομική πρόοδος παράλληλα με την αύξηση των εμβολιασμών». Αυτό είχε δηλώσει ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης τον περασμένο μήνα στο πλαίσιο της 8ης Συνόδου Κορυφής των ηγετών των χωρών του Νότου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (EUMED9 ) αποτυπώνοντας και το κλίμα που επικρατεί στον Ευρωπαϊκό Νότο.

«Το άμεσο στοίχημα, λοιπόν, είναι να συνεχιστεί η οικονομική πρόοδος παράλληλα με την εξάπλωση των εμβολιασμών, ενώ το επόμενο που θα μας απασχολήσει σε λίγο καιρό θα είναι το νέο Σύμφωνο Σταθερότητας. Θα πρέπει να αξιοποιεί θετικά τις εμπειρίες του προηγούμενου, αποφεύγοντας όμως τις αστοχίες του. Άλλωστε, ειδικά ο ευρωπαϊκός Νότος απέδειξε ότι δεν έχει ανάγκη από λιτότητα αλλά προοπτική και αυτήν είμαστε έτοιμοι να υπηρετήσουμε», είπε χαρακτηριστικά.

Να σημειωθεί ότι το Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής, στις αρχές Σεπτεμβρίου μετά από αίτημα του υπουργού Οικονομικών Χρήστου Σταϊκούρα έχει καταθέσει τις απόψεις του και ζητεί να αλλάξει το κριτήριο του χρέους στο 60% του ΑΕΠ ως τιμή αναφοράς (anchor) για όλα ανεξαιρέτως τα κράτη μέλη.

Επιπλέον το Ελληνικό Δημοσιονομικό Συμβούλιο έχει θέσει επί τάπητος ζητήματα όπως η εξαίρεση των συγκεκριμένων δαπανών από τον κανόνα των δαπανών αλλά και να:

-να καθιερωθεί εθνική ρήτρα διαφυγής με βάση ανεξάρτητη εθνική αξιολόγηση των έκτακτων συνθηκών όπως αποτυπώνεται σε αποκλίσεις των βασικών μακροοικονομικών μεγεθών έναντι των στόχων και σε σύγκριση με τα μέσα ευρωπαϊκά δεδομένα,

– να προβλεφθεί μια σαφώς οριοθετημένη “περίοδος μετάβασης” προς τους νέους κανόνες η οποία, πέρα από την ανάγκη της κατά το δυνατόν ταχύτερης μετάβασης στο νέο πλαίσιο, θα λαμβάνει υπόψη το ευρύτερο οικονομικό περιβάλλον και τις δυνατότητες κάθε κράτους-μέλους.

Ακολουθήστε το News247.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις