Καμπανάκι για την ακτή Καζαντζάκη: Ο κίνδυνος για το ιστορικό τοπίο της Αίγινας

Ένα έγκλημα κατά του πολιτισμού, του φυσικού τοπίου και της μνήμης εξελίσσεται τα τελευταία χρόνια στην ιστορική ακτή Καζαντζάκη, στα Πλακάκια της Αίγινας. Στην ίδια ακτή όπου κολυμπούσαν, δημιουργούσαν και ζούσαν μεγάλες μορφές των γραμμάτων και των τεχνών όπως ο Νίκος Καζαντζάκης, ο Τάκης Καλμούχος και ο Χρήστος Καπράλος, σήμερα σχεδιάζεται και υλοποιείται η εγκατάσταση τεράστιων τσιμεντένιων κολωνών μέσης τάσης.

Η απειλή είναι τόσο μεγάλη όσο και η σιωπή που καλύπτει τη διαδικασία, καταγγέλουν κάτοικοι της περιοχής και μάλιστα έχουν αναρτήσεις και σχετικό ψήφισμα.

Η υπόθεση ξεκινά από το 2022, όταν ο ΑΔΜΗΕ ανέθεσε μελέτη για την ηλεκτρική σύνδεση της Αθήνας με την Κρήτη. Η μελέτη προέκρινε τη σύνδεση του υποσταθμού του έργου στη νησίδα Σταχτορρόη μέσω υποβρύχιου καλωδίου που θα έβγαινε στα Πλακάκια της Αίγινας. Το σημείο επιλέχθηκε με πρόσχημα την “ακατοίκητη” ακτή, αγνοώντας πλήρως τη ζωντανή πολιτιστική και ιστορική της φυσιογνωμία. Η πραγματικότητα, όμως, είναι τελείως διαφορετική: η ακτή φιλοξενεί ιστορικές κατοικίες και σήμερα το Μουσείο Καπράλου, παράρτημα της Εθνικής Πινακοθήκης.

Η αρχική υπόσχεση ήταν η υπογειοποίηση των καλωδίων – μια δέσμευση που σύντομα αναιρέθηκε με την απόφαση του ΔΕΔΔΗΕ να τοποθετήσει τέσσερις εναέριες κολώνες, ύψους 30 μέτρων η καθεμία, κατά μήκος της ακτής. Το έργο αυτό όχι μόνο αγνοεί την ιστορική αξία της περιοχής, αλλά και γίνεται χωρίς την απαιτούμενη περιβαλλοντική αδειοδότηση, καταπατώντας ακόμα και την αρμοδιότητα του Δήμου Αίγινας που έχει εκφράσει ρητά την άρνησή του.

Τι καταγγέλουν οι κάτοικοι

Τα τελευταία δύο χρόνια, οι κάτοικοι και φίλοι της περιοχής καταγγέλλουν τη βίαιη παρέμβαση και ζητούν διαφάνεια και σεβασμό στο τοπίο. Όπως καταγγέλλουν, τα έργα προχωρούν χωρίς διαβούλευση με τον Δήμο και χωρίς τεκμηριωμένες μελέτες, ενώ ήδη το υποβρύχιο καλώδιο έχει καταστρέψει τμήματα του αιγιαλού.

Ακόμα πιο εξοργιστικό, όπως σημειώνουν οι κάτοικοι, είναι ότι επί έναν χρόνο οι φορολογούμενοι πληρώνουν για τη 24ωρη φύλαξη των καλωδίων, τη στιγμή που το έργο δεν έχει καν ολοκληρωθεί. Η επιλογή της ακτής Καζαντζάκη έγινε καθαρά για λόγους οικονομίας, με πλήρη αδιαφορία για τις περιβαλλοντικές και πολιτιστικές επιπτώσεις.

Το ακρωτήριο των Πλακακίων δεν είναι ένα “έρημο” κομμάτι γης. Είναι τόπος έμπνευσης και δημιουργίας, χώρος βαθιάς πολιτιστικής μνήμης και ταυτόχρονα ένα ζωντανό κύτταρο φυσικού κάλλους. Εκεί, στις μικρές γούρνες των βράχων, ο Καζαντζάκης και ο Καλμούχος συνομιλούσαν για ποίηση και ύπαρξη. Εκεί, ο Καπράλος μετέτρεπε τα βότσαλα και τα κορμιά των ευκαλύπτων σε μνημειώδη γλυπτά. Η παραχάραξη αυτής της μνήμης ισοδυναμεί με βιασμό του ίδιου του τοπίου.

Τι ζητούν οι κάτοικοι και οι άνθρωποι του πολιτισμού

Μέσα από ένα ψήφισμα που έχει ήδη συγκεντρώσει ευρύτατη υποστήριξη, ζητούν:

• Άμεση αναστολή των εργασιών εγκατάστασης εναέριων κολωνών** στην ακτή Πλακάκια.
• Δημοσιοποίηση της μελέτης** και πλήρη διαφάνεια για όλες τις τεχνικές και περιβαλλοντικές παραμέτρους του έργου.
• Σεβασμό της ρητής δέσμευσης** για υπογειοποίηση της καλωδίωσης.
• Προστασία του τοπίου** και των ιστορικών κατοικιών και μνημείων που βρίσκονται στην περιοχή.
• Άμεση παρέμβαση των αρμόδιων αρχών**, ειδικά του Υπουργείου Πολιτισμού και της Εθνικής Πινακοθήκης, για να διαφυλαχθεί η μνήμη, η ιστορική φυσιογνωμία και η περιβαλλοντική ακεραιότητα της ακτής.

 Γιατί έχει σημασία

Η υπόθεση αυτή δεν αφορά μόνο την Αίγινα. Αφορά το πώς βλέπουμε την πολιτιστική μας κληρονομιά, το πώς διαχειριζόμαστε τους φυσικούς πόρους και την αισθητική της χώρας. Η ακτή Καζαντζάκη είναι σύμβολο: τοπίο βαθιάς πνευματικής και φυσικής αρμονίας. Ό,τι συντελείται εκεί δεν είναι απλώς ένα τεχνικό έργο – είναι ένα έγκλημα κατά της συλλογικής μας μνήμης και ταυτότητας.

Η μάχη για την ακτή αυτή είναι μάχη για το δικαίωμα στη μνήμη, στη δημιουργία και στη φυσική ομορφιά. Είναι μια υπόθεση που αξίζει την προσοχή και την αλληλεγγύη όλων μας.