Netflix: Δικαιώθηκε δικαστικά κορυφαία σκακίστρια για “Το γκαμπί της βασίλισσας”

Netflix: Δικαιώθηκε δικαστικά κορυφαία σκακίστρια για “Το γκαμπί της βασίλισσας”
facebook

Αμερικανή δικαστίνα δικαίωσε την Νόνα Γκαμπριντασβίλι, που ζητάει από το κανάλι αποζημίωση για δυσφήμιση μέσω της πασίγνωστης μίνι-σειράς.

Η σκακιστική μίνι-σειρά του Netflix «Το γκαμπί της βασίλισσας», που σάρωσε βραβεία και στριμαρίσματα τέλη του 2020 κι αρχές του ’21, έχει πια περάσει στην ιστορία. Και με δεδομένο ότι βασιζόταν στο ομότιτλο βιβλίο του Ουόλτερ Τέβις δεν… κινδυνεύει από σίκουελ (μάλλον). Όμως, το σίριαλ περί την μίνι-σειρά δεν έχει τελειώσει ακόμα. Ακολουθεί το στόρι.

Τον Σεπτέμβριο που μας πέρασε, η 80χρονη σήμερα Νόνα Γκαπριντασβίλι, σπουδαία Γεωργιανή σκακίστρια της Σοβιετικής Ένωσης την δεκαετία του ’60, κατέθεσε μήνυση για συκοφαντική δυσφήμιση κατά του καναλιού. Γιατί; Επειδή στο τελευταίο επεισόδιο της σειράς, κι ενώ η πρωταγωνίστρια Μπεθ Χάρμον έχει μόλις νικήσει έναν άνδρα σκακιστή σε τουρνουά στην Μόσχα, ακούγεται ο εκφωνητής να λέει πως ο αντίπαλός της υποτίμησε την Αμερικανίδα σκακίστρια. «Στην πραγματικότητα, το μόνο ασυνήθιστο πάνω της είναι το φύλο της. Αλλά κι αυτό δεν είναι πρωτόγνωρο στην Ρωσία. Υπάρχει η Νόνα Γκαπριντασβίλι, αλλά είναι η παγκόσμια πρωταθλήτρια γυναικών και δεν έχει ποτέ αντιμετωπίσει άντρες,» λέει ο σπορτκάστερ.

Η Νόνα Γκαμπριντασβίλι σε τουρνουά στην Μόσχα το 2019 facebook

Κι έρχεται, τώρα, η Γκαπριντασβίλι δια των δικηγόρων της και λέει με την σειρά της ότι αφενός το επίμαχο σχόλιο είναι
«χονδροειδώς σεξιστικό και υποτιμητικό»,
αφετέρου ότι εν έτει 1968, όπου διαδραματίζεται το επεισόδιο, η Γεωργιανή σκακίστρια είχε ήδη αγωνιστεί
59
φορές εναντίον αντρών συναδέλφων της.

Το Netflix, δια των δικών του δικηγόρων, αντέτεινε πως η μήνυση πρέπει να απορριφθεί, επειδή πρόκειται για μυθοπλασία, και η περιβόητη Πρώτη Τροπολογία του αμερικανικού Συντάγματος δίνει στους δημιουργούς θεαμάτων ευρεία καλλιτεχνική άδεια.

Οδεύοντας προς τα δικαστήρια

Άκουσε η Αμερικανίδα Θέμις τα επιχειρήματα και των δυο πλευρών, και στα τέλη της περασμένης βδομάδας η αρμόδια δικαστίνα, Βιρτζίνια Έι Φίλιπς, ανακοίνωσε πως η μήνυση γίνεται αποδεκτή και θα εκδικαστεί κανονικότατα, αφού η ενάγουσα εξέθεσε με πειστικό τρόπο τα επιχειρήματα που στοιχειοθετούν την δυσφήμιση εις βάρος της. Προσθέτοντας πως τα έργα μυθοπλασίας δεν εξαιρούνται από μηνύσεις για δυσφήμιση, εφόσον πλήττουν υπαρκτά πρόσωπα.

Η Άνια Τέιλορ-Τζόι σε χαρακτηριστική σκηνή της σειράς facebook

«Το
Netflix δεν παραθέτει, και το δικαστήριο δεν γνωρίζει καμία περίπτωση,»
σημείωσε στο σκεπτικό της η Φίλιπς,
«στην οποία αποκλείονται τυχόν αξιώσεις για δυσφήμιση υπαρκτών προσώπων σε, κατά τα λοιπά, έργα μυθοπλασίας. Το γεγονός ότι η σειρά ήταν μυθοπλαστική δεν προστατεύει το
Netflix από τυχόν ευθύνες δυσφήμισης, εφόσον όλα τα υπόλοιπα στοιχεία δυσφήμισης συντρέχουν.»

Στο σκεπτικό της, η δικαστίνα επικαλέστηκε και ένα από τα κεντρικά θέματα της μίνι-σειράς, δηλαδή την κατάρριψη έμφυλων στερεοτύπων και φραγμών. Έτσι, όμως, που παρουσιάζονται τα πράματα στο επίμαχο επεισόδιο είναι σαν να υπερτονίζεται το επίτευγμα της μυθοπλαστικής Χάρμον παρακάμπτοντας εκείνα της αληθινής Γκαπριντασβίλι. «Ο μέσος θεατής θα μπορούσε εύκολα να εκλάβει την ατάκα ως δυσφημιστική για τα επιτεύγματα της ενάγουσας. Μια ατάκα που φέρει το στίγμα της γυναικείας κατωτερότητας, την οποία η μυθοπλαστική Αμερικανίδα Χάρμον μπόρεσε να υπερνικήσει, αλλά η ενάγουσα όχι. Ει μη τι άλλον, η ατάκα είναι απαξιωτική για επιτεύγματα που καθορίζουν την φήμη της ενάγουσας,» ήταν τα λόγια της ίδιας της Φίλιπς.

Τι ισχυρίστηκε το κανάλι

Από πλευράς Netflix, υπογραμμίστηκε η παρουσία δυο συμβούλων-ειδημόνων σκακιού καθ’ όλη την διάρκεια της παραγωγής της σειράς, ακριβώς για να αποφευχθούν λάθη κι αβλεψίες. Οι δικηγόροι του καναλιού τόνισαν ακόμη πως σκοπός της επίμαχης ατάκας δεν ήταν να απαξιώσει, αλλά να αναγνωρίσει την προσφορά της ενάγουσας στο άθλημα. Και φυσικά θύμισαν πως «Το γκαμπί της βασίλισσας» φιλοξενούσε το στανταρισμένο disclaimer που δηλώνει ότι «οι χαρακτήρες και τα γεγονότα που παρουσιάζονται σε αυτό το πρόγραμμα είναι μυθοπλαστικά. Καμιά παρουσίαση υπαρκτών προσώπων ή γεγονότων δεν είναι ηθελημένη».

Οι συντελεστές της μίνι-σειράς "Το γκαμπί της βασίλισσας" στα βραβεία Έμι του περασμένου Σεπτεμβρίου Chris Pizzello/Invision/AP

Τίποτα από αυτά δεν δέχτηκε η δικαστίνα Βιρτζίνια Έι Φίλιπς, όμως. Ειδικά για το τελευταίο επιχείρημα της υπεράσπισης, περί αποποίησης ευθύνης, η νομικός έκρινε πως στην σειρά δινόταν η εντύπωση ότι αυτό που ισχυρίζεται η επίμαχη ατάκα (δηλαδή, ότι η Γκαπριντασβίλι δεν είχε αγωνιστεί εναντίον άντρα σκακιστή) είναι αληθινό γεγονός. Ενώ η ενάγουσα απέδειξε πως η ατάκα «
επιδέχεται επαρκώς ερμηνεία, η οποία υπονοεί ένα αποδείξιμα λανθασμένο γεγονός.»

Αναμένονται νέα επεισόδια στο δικαστικό (πια) σίριαλ. Το κανάλι δεν σχολίασε την απόφαση της δικαστίνας. Επίσης, δεν μάθαμε τελικά πόσα ζητάει ως αποζημίωση η υπέργηρη Γεωργιανή, που, παρεμπιπτόντως, το 1978 ήταν η πρώτη γυναίκα που έλαβε τον τίτλο του γκρανμάστερ.

Ακολουθήστε το News247.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Ροή Ειδήσεων

Περισσότερα