Η νέα συμφωνία Ευρωπαϊκής Ένωσης – Τουρκίας για το προσφυγικό να μην καταστήσει την Ελλάδα αποθήκη ψυχών

Στη Σύνοδο Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στις 26 και 27 Μαρτίου θα παρουσιάσει το σχέδιο της νέας Συμφωνίας Ευρωπαϊκής Ένωσης- Τουρκίας για το προσφυγικό η Άγγελα Μέρκελ.

Οι διαπραγματεύσεις θα γίνουν επισήμως στην ομάδα τεχνικού πολιτικού διαλόγου που συγκροτήθηκε κατά την επίσκεψη του τούρκου Προέδρου στις Βρυξέλλες, την Δευτέρα, υπό τον επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Ζοζέπ Μπορέλ και τον υπουργό Εξωτερικών της Τουρκίας Μεβλούτ Τσαβούσογλου. Το αντικείμενο της Επιτροπής είναι να εξηγήσει τις διαφορετικές ερμηνείες επί της εφαρμογής της δήλωσης ΕΕ – Τουρκίας για το μεταναστευτικό του 2016, και να εντοπίσει σημεία που δεν έχουν εφαρμοστεί, αποκλίσεις και παραλείψεις σε όλες τις σχετικές πρόνοιες. Και μόνο από το σκοπό συγκρότησης της Επιτροπής, καταλαβαίνει κανείς ότι τις ουσιαστικές διαπραγματεύσεις θα κάνει η Άγκελα Μέρκελ, που έχει ανοιχτούς διαύλους με τον Ταγίπ Ερντογάν, ενώ η γραμμή του Βερολίνου μπορεί να γίνει δεκτή και από άλλους εταίρους, ενώ ενδιαφέρον εμφανίζει πώς θα χρησιμοποιήσει την επαναδιαπραγμάτευση της Συμφωνίας ο Εμμανουέλ Μακρόν προκειμένου να προωθήσει στόχους της χώρας του στην περιοχή, αλλά και τι στάση θα κρατήσουν οι χώρες του Βίζεγκραντ.

Η επαναδιαπραγμάτευση της Συμφωνίας ΕΕ- Τουρκίας για το προσφυγικό αναμένεται να εξελιχθεί σε μια πολύ δύσκολη απόφαση για τις Βρυξέλλες. Το αρχικό χρονοδιάγραμμα, άλλωστε, προέβλεπε η σχετική συζήτηση να πραγματοποιηθεί το δεύτερο εξάμηνο του 2020, επί γερμανικής προεδρίας, οι προκλήσεις όμως του Ταγίπ Ερντογάν στα ελληνοτουρκικά σύνορα, μετά τη δυσχερή θέση που βρέθηκε στη Συρία, επίσπευσαν τις εξελίξεις. Την επίσπευση, ωστόσο, επιβάλλουν και οι εξελίξεις στο Βερολίνο, καθώς το Χριστιανοδημοκρατικό Κόμμα εκλέγει τον νέο ηγέτη του στις 25 Απριλίου και, όπως είναι φυσιολογικό, εκτιμάται πως θα ζητήσει ή και να αναλάβει και την Καγκελαρία ή να προσφύγει ακόμα και σε πρόωρες κάλπες. Ούτως ή άλλως, κοινή είναι η πεποίθηση για το ενδεχόμενο το επόμενο διάστημα το Βερολίνο να βρεθεί αντιμέτωπο για ένα χρονικό διάστημα με την πολιτική ρευστότητα, ενώ θεωρείται θετικό το αγκάθι του προσφυγικού να αντιμετωπιστεί επί ηγεσίας Μέρκελ, που δεν ανησυχεί για το πολιτικό κόστος όσο ο διάδοχός της.

Επί γερμανικής προεδρίας, άλλωστε, αναμένεται να συζητηθεί και το ενδεχόμενο αναθεώρησης της Συμφωνίας του Δουβλίνου για το μεταναστευτικό, μιας συμφωνίας όπου οι διαφωνίες και τα συμφέροντα των κρατών-μελών σημειώνουν αισθητές και πιθανόν «μη γεφυρώσιμες» εξελίξεις.

Η αναθεώρηση της Συμφωνίας, ωστόσο, δεν θα πρέπει να καταστήσει τη χώρα μας αποθήκη ψυχών, ώστε οι πρόσφυγες και οι μετανάστες να μην εισέρχονται απλώς στην Ευρώπη, όποια και αν είναι τα ανταλλάγματα. Οι όροι που φέρεται να επιβάλλει η Άγγελα Μέρκελ στον Ταγίπ Ερντογάν (που σίγουρα θα λάβει περισσότερα χρήματα και έγκριση της πρότασής του για ζώνες προσφύγων στα σύνορα Τουρκίας- Συρίας),όπως να αποδεχθεί να παίρνει πίσω και όσους μετανάστες έχουν μετακινηθεί από τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου στην ελληνική ενδοχώρα ή και οι κοινές περιπολίες της Frontex με τις δυνάμεις ακτοφυλακής, όχι μόνο στα ελληνικά, αλλά και στα τουρκικά χωρικά ύδατα για τον έλεγχο των ροών, είναι θετικές εξελίξεις, αλλά σε καμία περίπτωση δεν αρκούν.

Επιπλέον, είναι σαφές πως χρειάζεται συζήτηση και συνεννόηση των πολιτικών δυνάμεων επί του θέματος. Ίσως, μάλιστα, να ήρθε η ώρα για τη σύγκλιση του Συμβουλίου Αρχηγών υπό τη νέα Πρόεδρο της δημοκρατίας Αικατερίνη Σακελλαροπούλου, που αναλαμβάνει τα καθήκοντά της Παρασκευή και 13, όμως έχει τις προϋποθέσεις για μια επιτυχημένη θητεία. Σύσκεψη των αρχηγών, άλλωστε, είχε προηγηθεί και πριν πραγματοποιηθεί παρούσα Συμφωνία ΕΕ- Τουρκίας για το προσφυγικό, που βαίνει οριστικά προς αναθεώρηση…