Από παλαιότερη διαμαρτυρία για τα δικαιώματα των γυναικών. AP

ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΠΟΙΝΙΚΟΠΟΙΗΘΕΙ Η ΑΡΝΗΣΗ ΓΥΝΑΙΚΑΣ ΝΑ ΓΙΝΕΙ ΜΑΝΑ;

H ανατροπή του συνταγματικού δικαιώματος των γυναικών στην άμβλωση σήμανε τον πόλεμο του Ανώτατου Δικαστηρίου εναντίον του δικαιώματος των Αμερικανών να αποφασίζουν οι ίδιοι αν και πώς θα δημιουργήσουν οικογένεια.

Δεν χρειάζεται να είσαι γυναίκα για να αισθανθείς ένα μούδιασμα, στο άκουσμα της είδησης πως στις ΗΠΑ ανετράπη η απόφαση που υπήρχε από το 1973 και νομιμοποιούσε τις αμβλώσεις.

Fact: στις ΗΠΑ περισσότερες από τις μισές αμβλώσεις γίνονται για ιατρικούς λόγους, όπως ανέφερε εκτενώς το New Yorker. Άρα στο εξής όσες έχουν σχετική ανάγκη, θα πρέπει να διαλέξουν μεταξύ της παρανομίας και του κινδύνου για την υγεία και τη ζωή τους.

Όσο βαθιά και αν είναι ριζωμένο το αίσθημα της πατριαρχίας μέσα σου, σε όποιον Θεό και αν πιστεύεις, αν παραμένεις άνθρωπος μπορείς να καταλάβεις πως η διαγραφή ενός συνταγματικού δικαιώματος δεν μπορεί ποτέ να είναι καλό μαντάτο. Μπορεί και να σκέφτεσαι πως δεν σε αφορά γιατί δεν ζεις στις ΗΠΑ ή/και δεν ανήκεις σε μειονότητα. Αν έχεις IQ πάνω από 50 αντιλαμβάνεσαι πως το πιθανότερο είναι ότι η συνέχεια θα σε αφορά. Γιατί ναι, θα υπάρξει συνέχεια.

Αφενός διότι επρόκειτο για πλήρη ακύρωση δεδικασμένου (“stare decisis”), που έως τώρα αποτελούσε θεμελιώδη βάση για τη λήψη αποφάσεων από τους δικαστές του Ανωτάτου Δικαστηρίου, αφετέρου επειδή η ανατροπή στηρίχτηκε σε αιτία που θεωρητικά αναιρεί ουκ ολίγες δικαστικές αποφάσεις, οι οποίες έχουν να κάνουν με ανθρώπινα δικαιώματα -που το Δικαστήριο έχει κρίνει ως συνταγματικά κατωχυρωμένα. Ξέρεις εν τω μεταξύ, πως ό,τι ξεκινά από την άλλη ακτή του Ατλαντικού, σπάνια μένει εκεί.

Για να γίνει απολύτως κατανοητό αυτό που έκανε το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ (και ισχύει ως νόμος της χώρας -με κάθε πολιτεία βέβαια, να κάνει τις δικές της προσεγγίσεις), ζητήσαμε τη βοήθεια της Κατερίνα Χούσου, δικηγόρου ανθρωπίνων δικαιωμάτων που εργάζεται στη Νέα Υόρκη.

Ακτιβιστές του δικαιώματος των αμβλώσεων, έξω από το Ανώτατο Δικαστήριο, στις 25/5 του 2022, ενημερώνουν για τη συνέχεια. AP Photo/Jose Luis Magana

Το φαινόμενο ‘δικαστικός ακτιβισμός’

Η καθ’ ύλην αρμόδια μας ενημέρωσε για τo φαινόμενο του ‘δικαστικού ακτιβισμού‘ (Judicial activism) “που κάνουν οι υπερσυντηρητικοί δικαστές της χώρας”. Πρόκειται για δικαστική φιλοσοφία που υποστηρίζει ότι τα δικαστήρια μπορούν και πρέπει να υπερβαίνουν το εφαρμοστέο δίκαιο, προκειμένου να εξετάσουν τις ευρύτερες κοινωνικές επιπτώσεις των αποφάσεών τους. Συνηθέστερα βέβαια, ο όρος υπονοεί πως οι δικαστές εκδίδουν αποφάσεις, με βάση τις δικές τους απόψεις -και όχι το δεδικασμένο.

Στον συντηρητικό δικαστικό ακτιβισμό αποδίδω αυτήν την απόφαση. Η συγκεκριμένη υπόθεση Dobbs v. Jackson πραγματευόταν τη συνταγματικότητα ενός νόμου του Μισισιπή που απαγόρευε τις αμβλώσεις μετά την 15η εβδομάδα κύησης–όχι ένα νόμο που απαγόρευε ολοκληρωτικά όλες τις αμβλώσεις. Στο σκεπτικό επίσης αναφέρουν πως πρόκειται για ιστορική νομική ανάλυση του δικαιώματος στην άμβλωση. Τονίζουν πως στο Σύνταγμα δεν αναφέρεται η λέξη “άμβλωση” και προσθέτουν ότι δεν υπάρχει στην ιστορία της χώρας ως διαδεδομένο νομικό δικαίωμα.” Δηλαδή, σε ό,τι έδωσαν στη χώρα αυτοί που την έφτιαξαν. Δεν είναι ώρα να αναλύσουμε το πώς φτιάχτηκαν οι ΗΠΑ.

Δηλαδή, σε ό,τι έδωσαν στη χώρα αυτοί που την έφτιαξαν. Δεν είναι ώρα να αναλύσουμε το πώς φτιάχτηκαν οι ΗΠΑ. Πάντα δε, χρήσιμη είναι η πληροφορία πως ούτε στη Βίβλο αναφέρεται κάτι για τις εκτρώσεις. Ως εκ τούτου, η απόφαση είναι πολιτική. Όχι ‘βιβλική’.

“Η απόφαση αυτή ουσιαστικά αγνόησε ό,τι ήταν έως τώρα η πιο βασική αρχή που ακολουθεί το δικαστήριο και είναι το δεδικασμένο. Μάλιστα, για να δικαιολογήσουν την απόφαση τους, την σύγκριναν με μια προηγούμενη που κατάργησε το διαχωρισμό των φύλων”.

Όσο για την κατακλείδα της ανατροπής “είναι ο μισογυνισμός. Είναι συνδυασμός ακραίων Ευαγγελιστών και μισογυνισμού. Υπάρχει βίντεο της συγκεκριμένης ομάδας (λέγονται Pro Lifers) που σε συγκέντρωση τους -παρουσία και του Τραμπ-, γυναίκα ακούστηκε να λέει πως έγινε ό,τι ήθελε για χρόνια ‘προς χάριν της λευκής φυλής’. Δυστυχώς στις πιο πολλές περιπτώσεις, αποφάσεις Ανώτατου Δικαστηρίου δεν αγγίζουν λευκούς άνδρες. Μια άλλη ανάλυση είναι ότι κυρίως οι γυναίκες που θα επηρεαστούν από την ανατροπή είναι αυτές των μειονοτήτων και δη οι μαύρες -που στις ΗΠΑ έχουν τρεις φορές μεγαλύτερο κίνδυνο θανάτου στη γέννα, σε σύγκριση με τις λευκές γυναίκες.

Γυναίκα μεσαίας τάξεως θα μπορεί να ταξιδέψει σε μια άλλη πολιτεία και να κάνει άμβλωση, με ασφάλεια. Άρα η απόφαση επηρεάζει όσες δεν μπορούν να πάρουν άδεια ή να ταξιδέψουν ή δεν έχουν χρήματα. Πολλοί αναλύουν ότι είναι και αυτό πίσω από το σκεπτικό τέτοιων αποφάσεων: συνεχίζεται ο κύκλος της φτώχειας, δεδομένου πως η πλειοψηφία αυτών που κάνουν αμβλώσεις εδώ, είναι μη λευκές γυναίκες”.

Σίγουρα τα δικαιώματα της κοινότητας LGBTQ+ δεν είναι ασφαλή από μελλοντικές αποφάσεις των ίδιων δικαστών, όπως και σίγουρα θα υπάρχουν συνέπειες στις διαδικασίες εξωσωματικής γονιμοποίησης.

“Είναι σε κίνδυνο, αφού πολλές πολιτείες λένε πως από την στιγμή της γονιμοποίησης το έμβρυο έχει δικαιώματα. Πέραν των περιορισμών, πλέον προστίθενται και πάρα πολλοί νόμοι που πια κάνουν την έκτρωση ποινική διαδικασία και κινούνται αντίστοιχες διώξεις. Στα πολύ σοβαρά που προκύπτουν από την απόφαση είναι το πόσο πολύ ποινικοποιείται η άμβλωση.

Υπάρχουν πολλές περιπτώσεις που εισαγγελείς απαγγέλουν κατηγορίες για έγκλημα και στην περίπτωση αποβολής -που πρέπει να αποδειχθεί, αφού η διαδικασία είναι η ίδια. Και μολονότι δεν ακούγεται συχνά, οι αποβολές είναι πολύ σύνηθες φαινόμενο. Σε κάθε περίπτωση όμως, άπαξ και υπάρξουν κατηγορίες χάνεται κάθε δικαίωμα στην ιδιωτικότητα -με τις αρχές να παραβιάζουν τα πάντα”.

Το πρόβλημα της μιας πολιτείας μπορεί να γίνει ευκαιρία για μια άλλη, όπως η Νέα Υόρκη που πρόσφατα επέκτεινε τη νομοθεσία για εκείνους που μπορούν να παρέχουν τη σχετική υπηρεσία “καθώς περιμένουν πως θα έρχονται πια πολλοί εδώ”. Κάτι άλλο που συμβαίνει είναι ότι “πολλές ΜΚΟ και διάφοροι οργανισμοί, προετοιμάζονται για να βοηθήσουν γυναίκες που θα έχουν ανάγκη, ενώ πολλές (γυναίκες) παραγγέλνουν χάπια της ‘επόμενης ημέρας’ χωρίς να υπάρχει λόγος -για να τα έχουν αν τυχόν τα χρειαστούν“. Βλέπεις, σε πολλές περιοχές διώκεται και αυτό (η παραγγελία και η παραλαβή).

Το Τέξας ήταν η πρώτη πολιτεία που έδωσε στους πολίτες το δικαίωμα να μηνύσουν ‘όποιον βοηθάει ή υποστηρίζει’ την άμβλωση και να αξιώνει 10.000 δολάρια -ανά περίπτωση. Ακόμα και αν είναι άσχετοι με την υπόθεση. Στην παρούσα φάση, υπάρχουν πολιτείες που ετοιμάζονται να ‘κοπιάρουν’ αυτόν τον παραλογισμό.

Ποια ήταν η υπόθεση που έγινε η αφορμή για την ανατροπή

Ο κόσμος ζούσε στο 2021 η υπόθεση Dobbs v. Jackson Women’s Health Organization που αμφισβητούσε ό,τι ίσχυε για σχεδόν μισό αιώνα για το δικαίωμα της γυναίκας στην άμβλωση, έφτασε στο Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ.

Έμελλε να ανατρέψει την απόφαση ορόσημο του 1973 της υπόθεσης Roe v Wade και πλέον να αμφισβητούνται όσα θεωρούσαμε ως δεδομένα, σχετικά με το δικαίωμα των ανθρώπων να κάνουν ό,τι θέλουν με το σώμα τους και τη σεξουαλική τους ζωή.

Η Norma McCorvey (αναφερόταν στα δικόγραφα ως Jane Roe) το 1973, έξω από το Ανώτατο Δικαστήριο, μετά τη δικαίωση της. AP Photo/J. Scott Applewhite

Το 1969 η κατά κόσμον Norma McCorvey είχε πάει στα δικαστήρια την πολιτεία του Τέξας, κατηγορώντας ως ‘αντισυνταγματική’ τη νομοθεσία που απαγόρευε τις εκτρώσεις. Με αφορμή αυτήν τη γυναίκα δημιουργήθηκε πλαίσιο ρύθμισης των αμβλώσεων, με βάση τα τρίμηνα της εγκυμοσύνης.

Το πρώτο δεν είχε κανονισμούς, το δεύτερο επέτρεπε αυτούς της πολιτείας που είχαν ως στόχο τη διασφάλιση της υγείας των εγκύων και το τρίτο επέτρεπε στις πολιτείες να ρυθμίσουν έως και να απαγορεύσουν τις αμβλώσεις -λαμβάνοντας υπ’ όψιν το ενδεχόμενο εξαίρεσης για την προστασία της ζωής και της υγείας της μητέρας.

Το 1992, με την απόφαση για την υπόθεση Planned Parenthood v. Casey καταργήθηκε το πλαίσιο των τριμήνων της κύησης και υιοθετήθηκε το σύστημα της ‘βιωσιμότητας του εμβρύου‘. Μια πολιτεία δεν είχε το δικαίωμα να απαγορεύσει σε γυναίκα να λάβει την τελική απόφαση να διακόψει την εγκυμοσύνη της, πριν από τη βιωσιμότητα του εμβρύου. Δηλαδή, του σημείου που θα μπορούσε να επιβιώσει εκτός μήτρας -και τώρα είναι οι περίπου 23 εβδομάδες.

Όπως έγραψαν οι New York Times oι δικαστές αυτής της υπόθεσης (όλοι διορισμένοι από Ρεπουμπλικάνους), είχαν επισημάνει ότι “το δικαίωμα της γυναίκας να διακόψει την εγκυμοσύνη πριν τη βιωσιμότητα, είναι ο θεμέλιος λίθος του Roe v Wade. Καλούμαστε να δικαιολογούμε τις γραμμές που τραβάμε και δεν υπάρχει άλλη γραμμή, πλην της βιωσιμότητας που να είναι πιο πρακτική/εφικτή”.

Επρόκειτο για την τελευταία υπόθεση μιας σειράς επιθέσεων των συντηρητικών (Ρεπουμπλικανών) κατά της αναπαραγωγικής ελευθερίας της γυναίκας.

Το 2018 το Μισισίπι ψήφισε νόμο που απαγόρευε σχεδόν όλες τις αμβλώσεις μετά από 15 εβδομάδες εγκυμοσύνης. Ακόμα και αν η κύηση ήταν αποτέλεσμα βιασμού και ανεξάρτητα από το αν υπήρχε πρόβλημα υγείας. Κάτι που παραβιάζει ουκ ολίγα ανθρώπινα δικαιώματα και το δεδικασμένο του 1992.

Τα κατώτερα δικαστήρια είχαν αποτρέψει την επιβολή του νόμου με προδικαστικές διαταγές. Τα ασφαλιστικά μέτρα βασίστηκαν στην απόφαση Planned Parenthood v Casey, η οποία είχε εμποδίσει τις πολιτείες να απαγορεύσουν την άμβλωση, πριν από τη βιωσιμότητα του εμβρύου. Η βάση της απαγόρευσης ήταν ο θεμέλιος λίθος του Roe v Wade και είχε να κάνει με την επιλογή της γυναίκας για έκτρωση κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου προστατεύεται από τα δικαιώματα της ιδιωτικής ζωής. σύμφωνα με την 14η τροποποίηση του Συντάγματος των Ηνωμένων Πολιτειών (επικυρώθηκε το 1868).

Είχε σχεδιαστεί ρητά για να αντιμετωπίσει συγκεκριμένες φρικαλεότητες της δουλείας, συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος των ατόμων να καθορίζουν εάν, με ποιον και πότε θα κάνουν οικογένεια.

Και κάπως έτσι φτάσαμε στο ‘πάτημα’ των υπερσυντηρητικών δικαστών, για να κάνουν κάτι που δεν είχε ξαναγίνει ποτέ στην ιστορία των ΗΠΑ: να ‘διαγράψουν’ δεδικασμένο για λόγους ιστορίας.

Η ‘διόρθωση’ του ‘ιστορικού λάθους’

Το Politico είχε αποκαλύψει το Μάιο το προσχέδιο της απόφασης που τελικά, ανακοινώθηκε την περασμένη εβδομάδα. Σε αυτό αναφερόταν ότι “το Σύνταγμα δεν κάνει καμία αναφορά στις αμβλώσεις και κανένα τέτοιο δικαίωμα δεν προστατεύεται σιωπηρά, από κάποια συνταγματική διάταξη. Το αναπόφευκτο συμπέρασμα είναι ότι το δικαίωμα στην άμβλωση δεν είναι βαθιά ριζωμένο στην ιστορία και τις παραδόσεις του έθνους”.

Θα ήθελα να ξαναδιαβάσεις την τελευταία πρόταση, αφού αυτή ‘δικαιολόγησε’ την ανατροπή όσων ίσχυαν για τις αμβλώσεις και αναμένεται να επαναληφθεί για άλλες ανατροπές -ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Προφανώς και η υπόθεση του Μισισίπι δεν ήταν η αιτία για την επιστροφή στο Μεσαίωνα. Ήταν το κερασάκι στην τούρτα του λόμπι που δρα παρασκηνιακά εδώ και μια δεκαετία (ενδεικτικοί είναι οι νόμοι που έχουν ψηφιστεί σε αυτό το διάστημα και περιορίζουν την πρόσβαση στις εκτρώσεις), προκειμένου να ‘αποκατασταθεί η τάξη’.

Ποια τάξη;

Διαδηλωτές έξω από το Ανώτατο Δικαστήριο, την ημέρα της ανατροπής. AP Photo/Jacquelyn Martin

Όπως επισημαίνεται ανά τακτά χρονικά διαστήματα “δεν υπάρχει γενικό δικαίωμα στην ιδιωτική ζωή και ότι τα δικαιώματα πρέπει να έχουν τις ρίζες τους στις παραδόσεις των ανθρώπων”. Δηλαδή “σε ό,τι μας έδωσαν οι άνθρωποι που ίδρυσαν τις ΗΠΑ”. Πάρε μια βαθιά εισπνοή. Συνεχίζουμε.

Οι Pro Lifers, όπως ονομάζονται απέκτησαν εκπροσώπους σε πολλά νομοθετικά σώματα πολιτειών μετά την εκλογή του Τραμπ -είχε υποσχεθεί πως αν ‘βγει’ θα στηρίξει τους βασικούς στόχους του κινήματος. Όπως αναφέρουν διεθνή μέσα, παλαιότερα, όσοι αντιδρούσαν στις αμβλώσεις έβγαιναν στους δρόμους -και έκλειναν τις εισόδους κλινικών που έκαναν την επέμβαση. Τώρα “δεν χρειάζεται πια να βγαίνουν στους δρόμους, γιατί έχουν πραγματικά πολλή δύναμη στα νομοθετικά σώματα”, την οποία απέκτησαν μεθοδικά.

Η λέξη που έλειπε από την 14η Αναθεώρηση

Ας μιλήσουμε όμως, για την 14η αναθεώρηση του Συντάγματος που ‘χρησιμοποίησαν’ οι δικαστές για να δικαιολογήσουν αυτό που έκαναν.

Τον Ιανουάριο του 1973 (με ψήφους 7-2) το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ είχε δικαιώσει τη Roe, με την απόφαση να ‘πατάει’ στο ‘τεκμηριωμένο δικαίωμα της ιδιωτικότητας’ (inferred right to privacy). Πουθενά ωστόσο, δεν αναφερόταν ρητά ο όρος ‘άμβλωση’.

Εντάχθηκε στη λογική του ευρύτερου πλαισίου του δικαιώματος του κάθε ανθρώπου στην ιδιωτικότητα -που ‘τίμησε’ η 14η αναθεώρηση του Συντάγματος, η οποία χορήγησε την ιθαγένεια σε όλα τα άτομα που γεννήθηκαν ή πολιτογραφήθηκαν στις Ηνωμένες Πολιτείες. Συμπεριλαμβανομένων των πρώην σκλάβων. Η αναθεώρηση εγγυήθηκε σε όλους τους πολίτες ‘ισότιμη προστασία από τους νόμους’.

Για την ιστορία, ο Πρόεδρος Andrew Johnson είχε ασκήσει βέτο και το Κογκρέσο το ανέτρεψε. Ήταν η πρώτη φορά που το Κογκρέσο παραμέρισε προεδρικό βέτο σε σημαντικό νομοσχέδιο.

Η 14η Αναθεώρηση εγγυήθηκε ένα ευρύ φάσμα δικαιωμάτων έναντι παραβίασης από τις πολιτείες (συμπεριλαμβανομένων αυτών που απαριθμούνται στη Διακήρυξη των Δικαιωμάτων -ελευθερία του λόγου, ελεύθερη άσκηση της θρησκείας, δικαίωμα στην οπλοφορία κ.λπ.- καθώς και το δικαίωμα στην ιδιωτική ζωή και άλλα θεμελιώδη δικαιώματα που δεν αναφέρονται αλλού στο Σύνταγμα. Κράτησε το αυτό.

Mε τα χρόνια, το Ανώτατο Δικαστήριο ερμήνευσε αυτήν την τροπολογία (της κατάργησης της δουλείας και της καθιέρωσης πολιτικών και νομικών δικαιωμάτων στους μαύρους Αμερικανούς) με τρόπο που έγινε η βάση για αποφάσεις ορόσημο.

Πέραν του Roe v Wade (του 1973) και των αμβλώσεων, το δικαίωμα στην ιδιωτικότητα ήταν ο λόγος που άλλαξαν οι νόμοι

  • για τη χρήση αντισύλληψης (Griswold v. Connecticut, 1965 -έως τότε οι παντρεμένες γυναίκες δεν είχαν δικαίωμα στην αντισύλληψη και η Griswold ήταν η πρωταγωνίστρια της πρώτης απόφασης για τη διασφάλιση του δικαιώματος των ανθρώπων να κάνουν ό,τι θέλουν μέσα στα σπίτια τους)
  • για τους γάμους μεταξύ διαφορετικών φυλών (Loving v. Virginia, 1967),
  • για το σοδομισμό (Lawrence v. Texas, 2003 -έως τότε το ομοφυλοφιλικό και στοματικό σεξ ήταν σοδομισμός)
  • για την οπλοκατοχή (McDonald v. Chicago, 2010) και
  • για τους γάμους μεταξύ ατόμων ίδιου φύλου (Obergefell v. Hodges, 2015).

Όπως τονίζει η κυρία Χούσου, σχεδόν όλα αυτά τα δεδικασμένα αναμένεται να προσβληθούν “όπως άλλωστε, έγραψε στο σκεπτικό του ο δικαστής Thomas. Σημείωσε ότι με βάση το ίδιο σκεπτικό, πρέπει το δικαστήριο να επισκεφτεί και να αλλάξει την απόφαση σε τρεις άλλες σημαντικές αποφάσεις”. Είναι αυτό της αντισύλληψης στα παντρεμένα ζευγάρια, του σοδομισμού και του γάμου ομόφυλων. “Με την ίδια λογική -της απόφασης για τις αμβλώσεις- θα πουν ότι δεν επιτρέπονταν αυτά στον 20ο αιώνα και άρα δεν είναι νόμιμα”.

Ο Thomas είναι αυτός που πάλευε από τη δεκαετία του ’90 να διαγράψει το συνταγματικό δικαίωμα στην άμβλωση.

Ο δικαστής-poster των συντηρητικών

Το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ έχει 9 μέλη. Τα τρία (Amy Coney Barret, Neil Gorsuch και Brett Kavanaugh) “τα διόρισε κατά τη θητεία του ο Ντόναλντ Τραμπ. Δηλαδή, είναι καινούργιοι. Είναι ο μεγαλύτερος αριθμός διορισμών ανώτατων δικαστών από Πρόεδρο, σε μια θητεία, μετά τον Ρόναλντ Ρίγκαν” λέει η κυρία Χούσου.

Σε ό,τι αφορά τους άλλους, οι τρεις είναι Δημοκράτες και οι 2 Ρεπουμπλικάνοι -παράταξη στην οποία ανήκει και ο Chief Justice, John Roberts, ένας εκ των τριών που ψήφισαν κατά στη ψηφοφορία που έκανε έγκλημα τις αμβλώσεις. Οι άλλες δυο ψήφοι ήλθαν από τις ισάριθμες γυναίκες, μέλη.

Για να γίνει κατανοητό τι πέτυχε ο Τραμπ, αρκεί να πούμε ότι όποιος διορίζεται ως Ανώτατος Δικαστής στις ΗΠΑ, πεθαίνει ως τέτοιος. Εννοώ η θητεία του είναι ισόβια (αποχωρεί λόγω ασθένειας ή σύνταξης που επιθυμεί ο ίδιος), γεγονός που εξηγεί πώς ο Clarence Thomas είχε ταχθεί εναντίον των αμβλώσεων, από την ίδια θέση, πριν τρεις δεκαετίες -διορίστηκε επί George Bush, το 1991 ως ο δεύτερος μαύρος Ανώτατος δικαστής της ιστορίας. Εκ των 9 μελών είναι ο μακροβιότερος και αυτός που έχει ξεκαθαρίσει ότι δεν υπάρχουν δεδικασμένα.

Ο μακροβιότερος Ανώτατος Δικαστής, Clarence Thomas δούλευε δεκαετίες για αυτό που έγινε με τις αμβλώσεις. Erin Schaff/The New York Times via AP, Pool

Το 2019 είχε γράψει σε σκεπτικό πως “από τη δική μου οπτική, εάν το Δικαστήριο αντιμετωπίσει απόφαση που είναι αποδεδειγμένα λανθασμένη -απόφαση που δεν είναι επιτρεπτή ερμηνεία κειμένου- θα πρέπει να διορθώσει το σφάλμα”. Ανεξάρτητα από το δεδικασμένο “το οποίο χρησιμοποιούμε ως mantra, όταν δεν θέλουμε να σκεφτούμε”.

Ο Τhomas είναι ο πλέον συντηρητικός Ανώτατος Δικαστής, o oποίος είχε αντιμετωπίσει την κατηγορία βιασμού, όπως και ο Brett Kavanaugh. H Αmy Coney Barrett -πέμπτη γυναίκα Ανώτατη Δικαστής- είναι μέλος παρά-Χριστιανικής κοινότητας, ενώ ο Samuel Alito έχει ταχθεί πολλάκις ανοιχτά εναντίον της αντισύλληψης. Παρεμπιπτόντως, οι Kavanaugh και Barrett αντικατέστησαν δικαστές με τους οποίους διαφωνούσε τακτικά ο Thomas, σε μεγάλες υποθέσεις.

Θα έλεγες δηλαδή, πως τα χαρτιά ήταν ‘σημαδεμένα’.

Ενδιαφέρον ωστόσο, προκαλεί και το γεγονός ότι η σύζυγος του Thomas, Virginia αντιμετωπίζει κατηγορίες για ‘υπονόμευση της δημοκρατίας’ σχετικά με τα γεγονότα του Καπιτώλιου.

Συγκεκριμένα, η δικηγόρος και ακτιβίστρια των συντηρητικών από τη Νεμπράσκα, είχε υποστηρίξει μέσω των social media τις κινητοποιήσεις υπέρ του Τραμπ που προηγήθηκαν της επίθεσης στο Καπιτώλιο. Μετά ζήτησε συγγνώμη που συνέβαλε στη ρήξη μεταξύ των πρώην υπαλλήλων του συζύγου της -σχετικά με την εξέγερση.

Κατηγορείται και ότι άσκησε πιέσεις στους νομοθέτες της Αριζόνα και στον πρώην Chief of Staff του Λευκού Οίκου, ώστε να παρέμβουν στην αλλαγή του εκλογικού αποτελέσματος και να ευνοηθεί ο Τραμπ.

Η Virginia Thomas κυκλοφορεί εδώ και χρόνια στις ΗΠΑ ως ‘αμφιλεγόμενη προσωπικότητα’ καθώς συνήθως οι σύζυγοι των Ανώτατων Δικαστών απέχουν από την πολιτική δράση. Για αυτό και είχε τεθεί θέμα παραίτησης του Clarence Thomas. Προφανώς και δεν την κατέθεσε.

Συνέχισε να κάνει αυτό που προσπαθούσε να επιτύχει από τις πρώτες του ημέρες στο Ανώτατο Δικαστήριο: να ανατρέψει την απόφαση Roe v Wade -το συνταγματικό δικαίωμα στην άμβλωση. Ο Alito έγινε ο κύριος σύμμαχος του -εξ ου και του ανέθεσε να γράψει το σκεπτικό της αήθους απόφασης.

Μεταξύ κάποιων άλλων πραγμάτων που επιδιώκει ο Thomas είναι να εξαφανιστούν τα εμπόδια μεταξύ εκκλησίας και κράτους, να διευκολυνθούν οι πολιτείες ως προς τις εκτελέσεις κρατουμένων και να περιοριστεί η έννοια της σκληρής και ασυνήθιστης τιμωρίας -όπως ορίζεται στην Όγδοη Τροποποίηση.

Θέλει και να περιορίσει την εξουσία των εκτελεστικών υπηρεσιών να εκδίδουν κανονισμούς, ειδικά όταν πρόκειται για την προστασία του περιβάλλοντος.

Μια μέρα νωρίτερα, ο Thomas είχε πάρει απόφαση για την οπλοκατοχή

Λίγες ώρες πριν την απόφαση για τις αμβλώσεις, ο Thomas είχε συντάξει την απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου, σε μια άλλη μεγάλη υπόθεση: στη New York State Rifle & Pistol Association v. Bruen. Αφορούσε τη δεύτερη τροποποίηση του αμερικανικού Συντάγματος και το δικαίωμα στην κατοχή πυροβόλων όπλων.

Για την ακρίβεια, την ενδεχόμενη ακύρωση νόμων που περιορίζουν την αδειοδότηση όσων θέλουν να τα έχουν πάντα πάνω τους, κρυμμένα. Αποφάσισε να απορρίψει το νόμο περί κρυφής μεταφοράς. Συγκεκριμένα έγραψε το εξής:

Ο νόμος της Νέας Υόρκης που ζητάει σχετικά δικαιολογητικά από όσους πολίτες κάνουν αίτηση για να φέρουν κεκαλυμμένα όπλο, αποτελεί παραβίαση του Συντάγματος.

Η κυρία Χούσου εξηγεί πως “στο σκεπτικό για την αφαίρεση του δικαιώματος στις αμβλώσεις, δικαστής ανέφερε τα όπλα. Έγραψε ότι αυτά ανήκουν στην ιστορία και την παράδοση της χώρας”. Άρα καταλαβαίνεις πως δεν υπάρχει καμία τύχη -για τους μελλοθάνατους.

Όπως αναφέρει το CNN, όταν διορίστηκε ο Τhomas ως Ανώτατος Δικαστής το Ανώτατο Δικαστήριο δεν ασχοληθεί ποτέ με το Second Amendment και το δικαίωμα στην οπλοκατοχή. Το 1997, στην υπόθεση Printz v. United States ο εν λόγω είχε ταχθεί υπέρ του ατομικού δικαιώματος, άποψη που υιοθέτησε η πλειοψηφία του δικαστηρίου που ασχολήθηκε με την υπόθεση Heller v. District of Columbia, το 2004. Αφορούσε το δικαίωμα του ατόμου να έχει στην κατοχή του όπλο, στο σπίτι του. Ο Thomas πέρασε τα επόμενα χρόνια, προσπαθώντας να πείσει τους συναδέλφους του να εγκρίνουν επέκταση των δικαιωμάτων της 2ης τροποποίησης.

Χαρακτηριστικά, το 2017 είχε διαφωνήσει με τους συναδέλφους του που αρνήθηκαν να αμφισβητήσουν νόμο της Καλιφόρνια, ο οποίος απαγορεύει την ‘ανοιχτή’ οπλοφορία. Είχε γράψει ότι η απόφαση “αντικατοπτρίζει μια θλιβερή τάση: τη μεταχείριση της Δεύτερης Τροποποίησης ως δυσμενούς δικαιώματος”. Τη σήμερον ημέρα, το δικαστήριο μπορεί να υιοθετεί ευρύτερη έννοια της 2ης τροποποίησης και έτσι έκανε ό,τι πάλευε να επιτύχει από το 1997 ο Thomas.

Το τέλος των προσωπικών δεδομένων και η αύξηση των θανάτων

Οι νομοθέτες στις ΗΠΑ αρνούνται πεισματικά να κάνουν κάτι, ώστε να περιοριστούν οι μαζικές δολοφονίες και τα ατυχήματα που στοιχίζουν χιλιάδες ζωές κάθε χρόνο -δηλαδή να ελέγξουν την οπλοκατοχή. Δεν δέχονται να δημιουργηθεί βάση δεδομένων, με τα στοιχεία όσων έχουν όπλα -και τους τύπους αυτών. Γιατί; Επειδή έτσι θέλει το NRA. Ως πρόφαση χρησιμοποιούν την ιδιωτικότητα και τα προσωπικά δεδομένα.

Την ίδια ώρα, δεν έχουν το παραμικρό πρόβλημα να καταπατήσουν κάθε δικαίωμα των γυναικών που δεν θέλουν να προχωρήσουν με μια εγκυμοσύνη.

Στο εξής, με την απαγγελία σχετικής κατηγορίας, οι διωκτικές αρχές θα έχουν το δικαίωμα να ‘ξεσκονίσουν’ τη ζωή της όποιας γυναίκας κάθεται στο εδώλιο -με πρόσβαση σε όλα της τα στοιχεία, από το τηλέφωνο μέχρι αυτών που αναζητά στο διαδίκτυο, αλλά και όσα έχουν καταγραφεί στις εφαρμογές για τον υπολογισμό της έμμηνου ρήσης και της ωορρηξίας.

  1. Εκτιμάται ότι περί τις 15 πολιτείες θα συνεχίσουν να προσφέρουν εύκολη πρόσβαση στις αμβλώσεις. Τουλάχιστον 22 θα τις απαγορεύσουν σχεδόν ολοκληρωτικά -εκτός και αν διακυβεύεται η ζωή της μητέρας, με μόλις οκτώ να προσθέτουν εξαίρεση για βιασμό ή αιμομιξία.

  2. Όπως τονίζουν όσοι έχουν ταχθεί υπέρ της προστασίας των γυναικών, εκείνες γυναίκες που ζουν σε συνθήκες φτώχειας, έχουν ποσοστό ακούσιας εγκυμοσύνης πέντε φορές υψηλότερο από εκείνες με μεσαία ή υψηλά εισοδήματα.
  3. Οι μαύρες γυναίκες έχουν διπλάσιες πιθανότητες να έχουν μια ακούσια εγκυμοσύνη από τις λευκές. Επίσης, οι λόγοι που επιλέγει μια γυναίκα να διακόψει την κύηση ποικίλουν.
  4. Ο πιο συνηθισμένος λόγος είναι ότι το timing είναι λάθος -θα παρεμπόδιζε την εκπαίδευση, τη σταδιοδρομία ή τη φροντίδα των μελών της οικογένειας.
  5. Ο δεύτερος πιο συχνά αναφερόμενος λόγος είναι ο οικονομικός -δεν μπορούν να αντέξουν οικονομικά τα σχετικά έξοδα για την ανατροφή ενός παιδιού εκείνη τη στιγμή.
  6. Όπως έχουν δείξει έρευνες, μια συνέπεια των περιορισμών στις αμβλώσεις είναι ότι οι γυναίκες που δεν μπορούν να το κάνουν είναι πιο πιθανό να ζουν στη φτώχεια ή να εξαρτώνται από χρηματική βοήθεια και λιγότερο πιθανό να εργάζονται με πλήρη απασχόληση.
  7. Μετά την απαγόρευση, εκτιμάται πως ο ετήσιος αριθμός θανάτων που σχετίζονται με εγκυμοσύνη θα αυξηθεί κατά 21%.

Μπορεί να ανατραπεί η ανατροπή;

Δεν γινόταν να μη ρωτήσω την κυρία Χούσου αν αυτό είναι το τέλος ή μπορεί να αλλάξει κάτι; “Έτσι όπως είναι το σύστημα στις ΗΠΑ, ο μόνος τρόπος να αλλάξει η απόφαση αυτή σε ομοσπονδιακό επίπεδο είναι να ψηφιστεί στις Βουλές, στην Ουάσινγκτον -με πολύ υψηλή πλειοψηφία που χρειάζεται- και μετά να το υπογράψει ο πρόεδρος Μπάιντεν.

Ειδικά από την στιγμή που στην παρούσα φάση υπάρχει τέτοια πόλωση και με τον Τραμπ να έχει δώσει θάρρος σε ακραίους αντιπροσώπους να θέσουν υποψηφιότητα, δύσκολα θα αλλάξει κάτι. Αυτήν την στιγμή ούτε ένας εκλεγμένος Ρεπουμπλικάνος ψηφίζει ναι. Για τίποτα. Το Μάιο του 2022 ούτε ένας εκλεγμένος Ρεπουμπλικάνος ψήφισε υπέρ του νόμου που προσπάθησαν να περάσουν οι Δημοκρατικοί στην Γερουσία που θα καθιέρωνε ομοσπονδιακό δικαίωμα στην άμβλωση.”

Τζο Μπάιντεν 2022 Pablo Martinez Monsivais/ AP Photo

Η εξαίρεση στις τοποθετήσεις Προέδρων είναι το νομοσχέδιο που υπέγραψε πρόσφατα ο Μπάιντεν και είχε να κάνει με την προστασία σε σχέση με τα όπλα. Είναι ο πρώτος σε ομοσπονδιακό επίπεδο που υπέγραψε Πλανητάρχης, εδώ και πάρα πολλά χρόνια. Βέβαια, χρειάστηκε να γίνουν πολλές αλλαγές. Τι ισχύει πια; Ένα παράδειγμα είναι ότι θα γίνει πιο δύσκολη η αγορά όπλου από καταδικασμένους για ενδοοικογενειακή βία, ενώ με τον Red Flag law κάθε πολιτεία θα ξέρει ποιος εξ όσων έχουν όπλα είναι πραγματικά επικίνδυνοι.

Οι Δημοκρατικοί έχουν ξεκινήσει τις σχετικές ενέργειες (για να μην ισχύει σαν νόμος αυτό που αποφασίστηκε), ώστε να πάει η ανατροπή στις Βουλές, ενώ θα παίξει ρόλο το γεγονός ότι το Νοέμβριο έχουμε εκλογές. Έως τότε βέβαια, μεσολαβούν αρκετοί μήνες στους οποίους θα έχουμε και ξεκάθαρο δείγμα των συνεπειών της απόφασης. Περιμένω ότι αυτή η απόφαση θα γίνει λόγος για να πάνε οι Αμερικανοί να ψηφίσουν. Αν δεν πάνε και τώρα, ειλικρινά δεν ξέρω τι άλλο να πω. Το βέβαιο είναι πως μόνο έτσι μπορεί να ανατραπεί η ισχύουσα κατάσταση και να μην έλθουν τα χειρότερα. Πρέπει να γίνει απολύτως κατανοητό ότι κάθε εκλογή, ομοσπονδιακή και πολιτειακή, μετράει πάρα πολύ”.

Μελλοντικά μπορεί να ποινικοποιηθεί η επιλογή μιας γυναίκας να μη γίνει μάνα; “Νομική λογική δεν υπάρχει σε αυτό. Αν συνεχίσει όμως, ο δικαστικός ακτιβισμός και οι αποφάσεις που δεν είναι ουδέτερες και δεν έχουν ως βάση το νόμο και τις νομικές αρχές, τότε ναι μπορεί να γίνει και αυτό: να διώκεται μια γυναίκα που αρνείται να γίνει μάνα. Δεν ξέρω πού μπορούν να σταματήσουν.

Ο αγώνας συνεχίζεται, παρά τον φόβο και τις επιπτώσεις. Νόμοι που περιορίζουν ή ποινικοποιούν την άμβλωση δεν την εξαλείφουν, αλλά ωθούν τους ανθρώπους να αναζητήσουν άμβλωση με μέσα που συχνά θέτουν σε κίνδυνο την ψυχική και σωματική τους υγεία και μειώνουν την αυτονομία και την αξιοπρέπειά τους”.

Ροή Ειδήσεων

Περισσότερα