«Αθλητισμός και Φυσική Άσκηση για την Ψυχική Υγεία: από τη θεωρία στην πράξη»

Στις 23 και 24 Οκτωβρίου πραγματοποιήθηκε το καταληκτικό Συνέδριο του ευρωπαικού έργου EVENTSProject το οποίο περιελάμβανε επιστημονικές ανακοινώσεις ερευνητικών αποτελεσμάτων για τη σύνδεση αθλητισμού και ψυχικής υγείας, κατάθεση σχετικών προσωπικών εμπειριών, παραγωγικές συζητήσεις για τη σύζευξη των δυο τομέων, παρουσιάσεις διαφορετικών πρακτικών εφαρμογής αλλά και ιδιαίτερη συγκίνηση των συμμετεχόντων από την ανταλλαγή των εμπειριών τους.

Την παρουσίαση των δραστηριοτήτων του Συντονιστή Φορέα ΚΣΔΕΟ «ΕΔΡΑ», από τον Επιστημονικό Υπεύθυνο, κ. Αλέξανδρο Οικονόμου, ακολούθησε η παρουσίαση του Events Project από τον κ. Παντελή Σαρακινιώτη, Κοινωνικό Επιστήμονα και μέλος της οργανωτικής επιτροπής του έργου, και φυσικά της 1^ης Ευρωπαϊκής Αθλητικής Διοργάνωσης για την Ψυχική Υγεία (21, 22 & 23/9/18, Αθήνα) η οποία αποτέλεσε το επιστέγασμα της πρωτοβουλίας.

Η τριήμερη αθλητική διοργάνωση απαθανατίστηκε με έναν εξαιρετικά «ζωντανό» και συγκινητικό τρόπο στα πλάνα του Γιώργου Γκικαπέππα, ο οποίος σκηνοθέτησε το σχετικό Ντοκιμαντέρ με τίτλο “Back on track”. Εικόνες και αναμνήσεις που δημιούργησαν στους συνέδρους που συμμετείχαν στη Διοργάνωση την ανάγκη να μοιραστούν την εμπειρία της συμμετοχής αλλά και τη θετική επίδραση που είχε στους ίδιους και τους αθλούμενους από 14 χώρες που συνόδευαν.

Μια αδιαμφισβήτητη θετική ανταπόκριση που προσδίδει θετικό πρόσημο και στη νέα πρωτοβουλία της ΚΣΔΕΟ ΕΔΡΑ, το ευρωπαϊκό πρόγραμμα ASAL, αφορά στην εκπαίδευση επαγγελματιών τoυ αθλητισμού και την απόκτηση της απαραίτητης εξειδίκευσης για να συνεισφέρουν στα θεραπευτικά προγράμματα Δομών και Νοσοκομείων ψυχικής υγείας.

Βασισμένη σε αυτή τη φιλοσοφία – τη διάδοσης του αθλητισμού ως βασικού παράγοντα υγείας, ψυχικής ισορροπίας και καταπολέμησης του κοινωνικού αποκλεισμού – ήταν και η παρουσίαση του εκπροσώπου της ΕΠΟ, Γιώργου Βασσάλου (UEFA Futsal Coaching Program Educators for Greece) για μια σειρά προγραμμάτων που στόχο έχουν να διαδώσουν τη χαρά και τις ευγενείς αξίες του Ποδοσφαίρου με την υποστήριξη της FIFA και της UEFA και υλοποιούνται με τη συνεργασία των Ενώσεων Ποδοσφαιρικών Σωματείων της χώρας και δεκάδων κοινωνικών φορέων και ειδικών.

Την αξία του αθλητισμού στην ψυχική μας υγεία ανέδειξε με τρόπο μοναδικό ο Χρυσόστομος Γιαννουλάκης, Dr. of Sport Management και αθλητής κολύμβησης, παραθέτοντας τη δική του προσωπική εμπειρία για το πως πίσω από μια επιτυχημένη φιγούρα με υψηλές αθλητικές και ακαδημαïκές διακρίσεις, κρύβονταν σοβαρές ψυχικές διαταραχές που φοβόταν να εκφράσει και να μοιραστεί ακόμη και με τους πιο δικούς του ανθρώπους. Μια έντονα στρεσογόνα κατάσταση που πάλευε μέρα με τη μέρα και κατάφερε να ξεπεράσει μέσα από τη σταδιακή του επιστροφή «στον αγαπημένο υδάτινο του κόσμο» και να σταθεί ξανά στα πόδια του χωρίς να χρειάζεται πλέον φαρμακευτική υποστήριξη και να μπορεί να δρα καθημερινά με αισιοδοξία και ψυχική ηρεμία.

Μια προσωπική εμπειρία που ήρθε να επικυρωθεί επιστημονικά μέσα από την ανασκόπηση της κυρίας Κομάνθης Κουλουτμπάνη – Υποψήφια Διδάκτωρ ΣΕΦΑΑ – με επίκεντρο τη συνεισφορά της φυσικής άσκησης στις ψυχικές παθήσεις επισημαίνοντας, μάλιστα, και συγκεκριμένα είδη σωματικής δραστηριότητας που συνιστώνται ανάλογα με την ψυχική διαταραχή.

Στο ίδιο κλίμα ανάδειξης του αθλητισμού σε θεραπευτική μέθοδο, μίλησε η Marianne Viberg – Φυσιοθεραπεύτρια στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Asgard, στη Βόρεια Νορβηγία – κάνοντας μια εκτενή παρουσίαση της συγκεκριμένης κλινικής όπου δεν χρησιμοποιείται φαρμακευτική αγωγή αλλά όλη η θεραπεία πραγματοποιείται μέσα από δομημένα σχήματα αθλητικών και καλλιτεχνικών δραστηριοτήτων.

Ο Παντελεήμων Εκκεκάκης -καθηγητής στο Τμήμα Κινησιολογίας στο Πανεπιστήμιο Iowa, Αμερική, και πρόεδρος της επιστημονικής επιτροπής του συνεδρίου – επικεντρώθηκε στην θεραπευτική δυναμική της σωματικής δραστηριότητας σε περιπτώσεις κατάθλιψης, στα σημεία εξέλιξης αυτής της προσέγγισης αλλά και στις προσπάθειες που πρέπει ακόμα να γίνουν. Χαρακτηριστικά ήταν τα σχετικά χαμηλά ποσοστά επιτυχίας των φαρμακρευτικών αγωγών που έχουν προκύψει μέσα από έρευνες ενώ ιδιαίτερο ενδιαφέρον είχε η παρουσίαση άρθρων στο διαδίκτυο που ακυρώνουν τη θετική επίδραση της άσκησης στην κατάθλιψη, γεγονός που προκάλεσε πρβληματισμό και αφορμή συζητήσεων ανάμεσα στους σύνεδρους.

Ενδιαφέρουσα συνέχεια στο θέμα της καταπολέμησης της κατάθλιψης έδωσε ο Μεταδιδακτορικός ερευνητής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, Δρ. Ιωάννης Μωρρές, παρουσιάζοντας τις ευεργετικές ιδιότητες του αθλητισμού μέσα από τα αποτελέσματα που συνέλεξε από την εμπειρία του σε διάφορα κέντρα θεραπείας της Ευρώπης ( Βέλγιο, Δανία, Γαλλία, Αγγλία) τονίζοντας και την ανάγκη εφαρμογής της συνταγογράφησης της σωματικής δραστηριότητας σε μια σειρά ψυχικών διαταραχών.

Η δεύτερη μέρα του Συνεδρίου έκλεισε με μια συζήτηση στρογγυλής τραπέζης, με συντονιστή τον Antonio Silva Mendes (Trustee of the Board of the “Sport & Citizenship” EU Think Tank, European Commission’s former Director of Youth and Sports). Στο πάνελ συμμετείχαν η Γενική Γραμματέας του GAMIAN /Europe, κυρία Κατερίνα Νομίδου, το μέλος του Δ.Σ του Mental Health Europe, κυρία Κίττυ Μυλονοπούλου, ο Κωνσταντίνος Καρτερολιώτης, καθηγητής ΕΚΠΑ / ΣΕΦΑΑ, και οι επιστημονικοί εισηγητές του Συνεδρίου κ.κ Εκκεκάκης και Μορρές .

Βασικά σημεία συζήτησης αποτέλεσαν τα βήματα που πρέπει να ακολουθήσουν για τη θέσπιση της σχέσης ψυχικής υγείας και αθλητισμού και σε πολιτικό, ευρωπαïκό επίπεδο αλλά και τι οφείλουν να πράξουν οι ειδικοί και από τους δυο τομείς ώστε να διασφαλιστεί η άρτια και σταθερή εφαρμογή της νέας μεθοδολογίας.

Ένα Συνέδριο με εξέχουσες προσωπικότητες του Ακαδημαïκού και Αθλητικού χώρου με συμπεράσματα και τοποθετήσεις που προσέθεσαν κύρος και σταθερές βάσεις στον στόχο του Events Project: θεσμική σύνδεση του αθλητισμού και της φυσικής άσκησης με την ψυχική υγεία. Ένα Συνέδριο που απέδειξε πως η ολοκλήρωση του Events Project δεν ταυτίζεται με ένα «τέλος», αλλά με μια «αρχή». Με μια «φλόγα» που θα πυροδοτήσει νέες πρωτοβουλίες για την ανάδειξη του δραστήριου τρόπου ζωής και την ανάπτυξη ενός κινήματος Active Living for Mental Health, όπως τονίστηκε στον εναρκτήριο λόγο του κ. Νίκου Ανδρεόπουλου, project manager του έργου και Γενικού Γραμματέα του ENALMH Network.

*Σημείωση

Στην ιστοσελίδα του Events Project, www.eventsproject.eu, είναι αναρτημένες όλες οι παρουσιάσεις του Συνεδρίου.