Όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε για τον καρκίνο του πνεύμονα

Ποιοι είναι οι δύο τύποι καρκίνου του πνεύμονα; Ποιοι οι παράγοντες κινδύνου, ποια τα συμπτώματα και πώς θεραπεύεται; Όλες οι απαντήσεις που χρειάζεσαι για τη συχνότερη αιτία θανάτου από καρκίνο σε άντρες και γυναίκες.

NEWSROOM
04 Δεκεμβρίου 2019 16:14

Ο Νοέμβριος έχει ανακηρυχθεί από την Παγκόσμια Συμμαχία κατά του καρκίνου του πνεύμονα (Global Lung Cancer Coalition) ως Μήνας επίγνωσης για τον καρκίνο του πνεύμονα. Στόχος είναι η ενημέρωση του κοινό για τη συχνότερη αιτία θανάτου από καρκίνο σε άντρες και γυναίκες. Και μπορεί ο η συγκεκριμένη μορφή να έχει συσχετιστεί ισχυρά με το κάπνισμα, ωστόσο δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι και οι μη καπνιστές είναι πιθανό να νοσήσουν.

Σύμφωνα με τον Γιώργο Λαϊνάκη, Παθολόγο-Ογκολόγο, Συνεργάτη του Ερρίκος Ντυνάν Hospital Center «Ο καρκίνος του πνεύμονα δεν παρουσιάζει πάντα συμπτώματα στο αρχικό στάδιο. Αποτελεί όμως την πιο επιθετική μορφή καρκίνου και την πρώτη αιτία θανάτου από καρκίνο στην Ελλάδα. Η έγκαιρη διάγνωση με τον ετήσιο προληπτικό έλεγχο με αξονική τομογραφία για ομάδες υψηλού κινδύνου–όπως είναι οι συστηματικοί καπνιστές ηλικίας 55-74 ετών ή οι πρώην καπνιστές άνω των 50 ετών που έχουν διακόψει το κάπνισμα έως και 15 χρόνια πριν– μπορεί να αυξήσει σημαντικά τις πιθανότητες επιβίωσης».

Το πρώτο βήμα προς αυτή την κατεύθυνση είναι η ενημέρωση. Η ενημέρωση για όλα όσα πρέπει να γνωρίζεις για τη νόσο, από τα στατιστικά στοιχεία, την ελληνική πραγματικότητα, τους παράγοντες κινδύνου, τα συμπτώματα, τη διάγνωση αλλά και τη θεραπεία.

Τα τρία βασικά στοιχεία που πρέπει να γνωρίζεις.

#1 Οι δύο κύριοι τύποι καρκίνου του πνεύμονα, που εδώ και αρκετές δεκαετίες αποτελεί τη συχνότερη μορφή καρκίνου στον κόσμο, είναι ο μη μικροκυτταρικός καρκίνος του πνεύμονα (NSCLC) και o μικροκυτταρικος καρκίνος του πνεύμονα (SCLC). Ο πρώτος αντιστοιχεί σε περίπου 85-90% των περιπτώσεων του καρκίνου του πνεύμονα. Οι τρεις κύριοι υπότυποι περιλαμβάνουν το καρκίνωμα εκ πλακωδών κυττάρων (επιδερμοειδές), το αδενοκαρκίνωμα και το μεγαλοκυτταρικό (μη διαφοροποιημένο) καρκίνωμα. Ο δεύτερος κύριος τύπος, ο μικροκυτταρικός καρκίνος, αντιστοιχεί σε περίπου 10-15% όλων των περιπτώσεων του καρκίνου του πνεύμονα. Εξορμάται συχνά από τους βρόγχους και τείνει να εξαπλώνεται ευρέως σε όλο το σώμα ήδη σε πρώιμα στάδια της πορείας της νόσου.

#2 Ο καρκίνος του πνεύμονα είναι η συχνότερη αιτία θανάτου από καρκίνο παγκοσμίως, ενώ εκτιμάται ότι ευθύνεται για σχεδόν έναν στους πέντε θανάτους που προκύπτουν από καρκίνο (1,76 εκατ. θάνατοι το 2018).

#3 Ο καρκίνος του πνεύμονα είναι μία από τις πιο επιθετικές μορφές καρκίνου στον άνθρωπο, με το συνολικό ποσοστό 5ετούς επιβίωσης να ανέρχεται σε 10-15%. Οι ασθενείς με προχωρημένο (σταδίου IV) καρκίνο του πνεύμονα έχουν ποσοστό 5ετούς συνολικής επιβίωσης που δεν υπερβαίνει το 6%.

Η ελληνική πραγματικότητα

Τι συμβαίνει όμως στην Ελλάδα;

Στη χώρα μας ο καρκίνος του πνεύμονα αποτελεί το κυριότερο αίτιο θανάτου από καρκίνο (όπως συμβαίνει και παγκοσμίως), σε ποσοστό που εκτιμάται σε 28% επί των θανάτων από καρκίνο. Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα δεδομένα που αφορούν του 2018, τα νέα περιστατικά ανήλθαν σε 9.964, που αντιστοιχεί στο 15% των συνολικών διαγνώσεων καρκίνου. Αξίζει να σημειωθεί πως στη χώρα μας ο καρκίνος του πνεύμονα ξεπερνά σε επίπτωση τον καρκίνο του προστάτη στους άντρες και καταλαμβάνει την πρώτη θέση σε συχνότητα στον ανδρικό πληθυσμό.

Οι παράγοντες κινδύνου και τα συμπτώματα

Το κάπνισμα είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με τη συγκεκριμένη μορφή καρκίνου. Η αλήθεια είναι ότι αποτελεί με διαφορά τον σημαντικότερο παράγοντα κινδύνου για εμφάνιση καρκίνου του πνεύμονα, καθώς εκτιμάται ότι τουλάχιστον το 80% των θανάτων από καρκίνο του πνεύμονα διεθνώς οφείλεται στο κάπνισμα. Σε αυτήν την κατηγορία περιλαμβάνεται και το παθητικό κάπνισμα.

«Είναι γεγονός ότι το κάπνισμα – συμπεριλαμβανομένου και του παθητικού καπνίσματος – αποτελεί με διαφορά τον σημαντικότερο παράγοντα κινδύνου για την εμφάνιση καρκίνου του πνεύμονα. Ενδεικτικό είναι ότι το 80% των θανάτων από καρκίνο του πνεύμονα οφείλεται στο κάπνισμα.

Άλλοι παράγοντες που σχετίζονται με την ανάπτυξη καρκίνου του πνεύμονα είναι η γενετική προδιάθεση, κληρονομικοί παράγοντες, προηγηθείσα χημειο- ή ακτινοθεραπεία για άλλο τύπο καρκίνου, αλλά και το γήρας, η έκθεση σε ουσίες όπως είναι το αέριο ραδόνιο και ο αμίαντος, τα ραδιενεργά μεταλλεύματα και τα εισπνεόμενα χημικά, οι ουσίες από τις εξατμίσεις των κινητήρων ντίζελ και η ατμοσφαιρική ρύπανση» προσθέτει ο κος Λαϊνάκης.

Τα συμπτώματα του καρκίνου του πνεύμονα μπορεί να περιλαμβάνουν βήχα που επιδεινώνεται ή επιμένει, στηθάγχη, συριγμό, δύσπνοια, βήχα με αιμόπτυση, αίσθημα κόπωσης, απώλεια βάρους χωρίς γνωστά αίτια. Άλλα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν και επαναλαμβανόμενες εξάρσεις πνευμονίας ή πρήξιμο ή διόγκωση των λεμφαδένων στο εσωτερικό του θώρακα, μεταξύ των πνευμόνων. Οι περισσότεροι άνθρωποι με καρκίνο του πνεύμονα δεν παρουσιάζουν συμπτώματα μέχρι ο καρκίνος να φτάσει σε προχωρημένο στάδιο.

Διάγνωση και θεραπεία

Αν τα αποτελέσματα του ατομικού ιστορικού και οι κλινικές/εργαστηριακές εξετάσεις είναι ενδεικτικές για την εμφάνιση καρκίνου του πνεύμονα, πιθανόν να διενεργηθούν πιο εξειδικευμένες εξετάσεις, όπως είναι οι βιοψίες ιστών του πνεύμονα ή /και απεικονιστικοί έλεγχοι. Ανάλογα με το στάδιο της νόσου και άλλους παράγοντες, οι κύριες θεραπευτικές επιλογές για τα άτομα με μη μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα μπορεί να περιλαμβάνουν: