Μητσοτάκης: Ο στόχος του 5% πρέπει να είναι δεσμευτικός για όλα τα μέλη του ΝΑΤΟ

Για μία Συμμαχία “που βασίζεται στην κατανομή του μεριδίου της ευθύνης και της εμπιστοσύνης” έκανε λόγο ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, προσερχόμενος στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ, η οποία συζητά την αύξηση των αμυντικών δαπανών στο 5% του ΑΕΠ των κρατών μελών.

“Είμαι υπέρμαχος της ανάγκης η Ευρώπη να ενισχύσει τις αμυντικές δαπάνες της”, δήλωσε ο πρωθυπουργός. Τόνισε ότι η Ελλάδα έχει υπερβεί το 3% αμυντικές δαπάνες ως ποσοστό του ΑΕΠ αυτή τη στιγμή και πρόσθεσε: “Σχεδιάζουμε να δαπανήσουμε 25 δισ ευρώ τα επόμενα 12 χρόνια. Θα ξεπεράσουμε το όριο”. Σημείωσε δε ότι: “Στόχος της Συμμαχίας πρέπει να είναι η ίση κατανομή του βάρους και να μην υπάρχουν διαφορές. Αυτός ο στόχος πρέπει να είναι δεσμευτικός και για τα 32 μέλη της Συμμαχίας”.

Το τελευταίο σχόλιο του πρωθυπουργού αναφέρεται στις χώρες του ΝΑΤΟ που ζητούν εξαίρεση ή ευελιξία όσον αφορά στον στόχο του 5%, τον οποίο η Συμμαχία υιοθετεί κατόπιν έντονων πιέσεων του προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ.

Το παράδοξο είναι ότι ο Αμερικανός πρόεδρος πριν πέντε ημέρες δήλωσε ότι οι ΗΠΑ δεν χρειάζεται να πιάσουν το στόχο του 5%, που απαιτεί από τα υπόλοιπα μέλη του ΝΑΤΟ. Με το επιχείρημα ότι τόσα χρόνια ήταν οι ΗΠΑ που σήκωναν το κύριο βάρος της Συμμαχίας (την οποία βέβαια αντιμετώπιζαν και ως μέσο εξυπηρέτησης των δικών τους γεωπολιτικών συμφερόντων). Και βέβαια ότι σε απόλυτα ποσά ήδη ξοδεύουν πολλά, δεδομένου του μεγέθους της αμερικανικής οικονομίας. Σημειωτέον ότι οι αμυντικές δαπάνες των ΗΠΑ είναι στο 3,5% του ΑΕΠ.

Ο στόχος του 5% και οι διαφωνίες

Όμως η Ισπανία έχει καταστήσει σαφές ότι δεν μπορεί να ανταποκριθεί και ότι ο στόχος αυτός είναι «μη ρεαλιστικός». Ενώ η Σλοβακία ανέφερε ότι διατηρεί το δικαίωμα να αποφασίσει πώς θα φτάσει στον στόχο μέχρι τη νέα προθεσμία του ΝΑΤΟ, το 2035. Το δε Βέλγιο προανήγγειλε ότι θα ζητήσει τη μέγιστη ευελιξία από το ΝΑΤΟ για τον στόχο του 5%.

Αντίθετα η Βρετανία, η Γαλλία και η Γερμανία έχουν ήδη δεσμευτεί για αύξηση των αμυντικών τους δαπανών στο 5% του ΑΕΠ.

Η Σύνοδος του ΝΑΤΟ έχει ειδικότερα ως επίσημο θέμα στην ατζέντα την επικαιροποίηση της Δέσμευσης περί Αμυντικών Δαπανών (DIP – Defense Investment Pledge) στο 5% του ΑΕΠ μέχρι το 2035.

Ο στόχος αυτός αποτελείται από δύο πυλώνες: το 3,5% που αφορά αμιγώς στρατιωτικές δαπάνες και το 1,5% που αφορά ευρύτερα επενδύσεις που σχετίζονται με την ασφάλεια και την άμυνα, όπως οι υποδομές, η βιομηχανία και η ανθεκτικότητα.

“Χαιρετίζουμε την κατάπαυση πυρός Ισραήλ- Ιράν που πέτυχε ο Τραμπ”

Πρώτα από όλα ο πρωθυπουργός στις δηλώσεις του αναφέρθηκε βέβαια στις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή και την εκεχειρία Ισραήλ- Ιράν.

“Ως χώρα της ανατολικής Μεσογείου χαιρετίζουμε την κατάπαυση πυρός που πέτυχε ο πρόεδρος Τραμπ”, δήλωσε ο κ. Μητσοτάκης.

“Η λύση μπορεί να βρεθεί μόνο μέσα από τη διπλωματία”, τόνισε επίσης.

Ο πρωθυπουργός υπενθύμισε ότι “δεν πρέπει να ξεχνάμε την άλλη πτυχή της κρίσης στην περιοχή” και υπογράμμισε ειδικότερα ότι:  “Είναι αναγκαίο να επιβληθεί κατάπαυση πυρός στη Γάζα για να δρομολογηθεί η ανθρωπιστική βοήθεια”. 

Σημείωσε εξάλλου πως και η ειρήνη στην Παλαιστίνη είναι ένα σημαντικό στοιχείο για την επίλυση του προβλήματος της αστάθειας στην περιοχή της Μέσης Ανατολής.

Τι θα πει κατά την τοποθέτηση του στο ΝΑΤΟ ο Μητσοτάκης

Ο κ. Μητσοτάκης κατά την τοποθέτηση του στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ αναμένεται να τονίσει τη σταθερότητα και αξιοπιστία της Ελλάδας ως συμμάχου, υπενθυμίζοντας ότι η χώρα μας τήρηση τον προηγούμενο στόχο του 2% ακόμη και τα δύσκολα χρόνια της κρίσης και έτσι συνεισέφερε στις δυνατότητες της Συμμαχίας σε μία κρίσιμη περιοχή.

Η Ελλάδα βρίσκεται μάλιστα στον σκληρό πυρήνα των χωρών της Συμμαχίας που υπερβαίνουν τις ισχύουσες δεσμεύσεις, καθώς ειναι στην 5η θέση κατάταξης χωρών του ΝΑΤΟ ως προς το ποσοστό αμυντικών δαπανών επί του ΑΕΠ.

Σημειωτέον ότι οι αμυντικές δαπάνες της χώρας μας ξεπερνούν σήμερα το 3% του ΑΕΠ και την τετραετία 2025-2028 θα είναι ιδιαίτερα αυξημένες καθώς είναι προγραμματισμένες παραλαβές οπλικών συστημάτων, όπως τα μαχητικά αεροσκάφη Raffale και F35 και οι φρεγάτες Belharra. Με την αναθεώρηση του στόχου των αμυντικών δαπανών στα πλαίσια του ΝΑΤΟ στο 5%, η Ελλάδα με βάση το ΑΕΠ του 2024 θα πρέπει να ξοδέψει πάνω από 10 δισ ευρώ.

Ο κ. Μητσοτάκης θα επισημάνει όμως στους Συμμάχους ότι η Ελλάδα ξοδεύει περίπου το 3% του ΑΕΠ της στην άμυνα, καθώς αντιμετωπίζει πολλαπλές προκλήσεις ασφαλείας. Αναφορά που αποτελεί βέβαια αιχμή για την Τουρκία.

Ο πρωθυπουργός αναμένεται να αναφερθεί ακόμα στο 12ετές εξοπλιστικό πρόγραμμα της χώρας ύψους 25 δισ. ευρώ. Αλλά και στις τελευταίες εξελίξεις στη Μέση Ανατολή, στις απειλές για την περιφερειακή και παγκόσμια ασφάλεια και στον ρόλο που καλείται να παίξει η Συμμαχία εν μέσω ενός όλο και πιο αβέβαιου διεθνούς περιβάλλοντος.