Πέντε αφορμές να ξανασυναντήσεις τον Μίκη Θεοδωράκη μέσα στον Σεπτέμβριο
Διαβάζεται σε 12'
Μέσα στον Σεπτέμβριο έχουμε άλλες πέντε ευκαιρίες να βυθιστούμε στο σύμπαν του ανεπανάληπτου Μίκη Θεοδωράκη – με αφορμή τις εκδηλώσεις για τα 100 χρόνια από τη γέννησή του.
- 10 Σεπτεμβρίου 2025 06:27
Με αφορμή τη συμπλήρωση 100 χρόνων από τη γέννηση του Μίκη Θεοδωράκη και την ανακήρυξη του 2025 σε “Έτος Μίκη Θεοδωράκη”, πληθώρα αφιερωμάτων μάς έδωσαν την ευκαιρία να ανοίξουμε διάπλατα τις πόρτες της κατανόησης του έργου του. Μέσα στον Σεπτέμβριο έχουμε άλλες πέντε ευκαιρίες να βυθιστούμε στο σύμπαν του.
“Το Τραγούδι του Νεκρού Αδερφού” στο Θέατρο Βράχων
Με αφορμή τα 100 χρόνια από την γέννηση του Μίκη Θεοδωράκη, την Πέμπτη 18 Σεπτεμβρίου στο θέατρο «Μελίνα Μερκούρη», θα παρουσιαστεί η παράσταση “Το Τραγούδι του Νεκρού Αδελφού”. Ένα από τα εμβληματικότερα έργα του μεγάλου Έλληνα δημιουργού σε σκηνοθεσία του Χρήστου Σάλτα με βασικό ερμηνευτή τον Κώστα Μακεδόνα.
Σε επιστολή του ο Μίκης Θεοδωράκης αναφέρει προς τον σκηνοθέτη και μαέστρο Χρήστο Σάλτα το καλοκαίρι του 1997 για το ανέβασμα της παράστασης στο αρχαίο θέατρο του Δίου τα εξής: «Χρήστο χαίρομαι πάρα πολύ που θα παίξετε το κορυφαίο μου έργο στο αρχαίο θέατρο του Δίου. Ήθελα πάρα πολύ να βρεθώ μαζί σας, αλλά τυγχάνει να έχω την ίδια μέρα πρόβα τζενεράλε το μπαλέτο μου ‘Ζορμπάς’ στο Ηρώδειο. Θα ήθελα ακόμα να προσθέσω ότι το όνειρο μας ως Λαμπράκηδες ήταν αυτή η μουσική να φτάσει και να τραγουδηθεί απ’ άκρη σ’ άκρη σ’ ολόκληρη την Ελλάδα. Σας εύχομαι κάθε επιτυχία στην αυριανή σας παράσταση».
Γραμμένο το 1961, το «Τραγούδι του νεκρού αδελφού» είναι το μοναδικό θεατρικό έργο του Μίκη Θεοδωράκη, και το οποίο πλαισιώνεται με τα κορυφαία τραγούδια του μεγάλου Έλληνα δημιουργού (Ένα δειλινό, Το όνειρο (Δυο γιους είχες μανούλα μου), Στα περβόλια, Απρίλη μου, Κοιμήσου αγγελούδι μου, Προδομένη μου αγάπη κ.ά.).
Το «Τραγούδι του νεκρού αδελφού» από μουσικής άποψης είναι μια λαϊκή όπερα γραμμένη σε φόρμα αρχαίας τραγωδίας, εμπνευσμένη από τον εμφύλιο αλληλοσπαραγμό. Το έργο, που διαπνέεται από μια συγκίνηση αρχετυπική –σχεδόν θρησκευτική–, είναι ένας ύμνος στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια και στη συλλογική ανάγκη για μνήμη. Ταυτόχρονα, αποτελεί ένα γενναίο κάλεσμα σε εθνική ομοψυχία, σκύβοντας με συγκλονιστική ωριμότητα πάνω στις πληγές του Εμφυλίου, οι οποίες την εποχή που γράφτηκε ήταν ακόμα ανοιχτές.
Η πρώτη παρουσίαση του έργου έγινε το 1962 από τον θίασο του Μάνου Κατράκη, με βασικό ερμηνευτή τον Γρηγόρη Μπιθικώτση στην κορυφαία ίσως στιγμή του. «Με το ‘Τραγούδι του νεκρού αδελφού’ ταυτίζομαι περισσότερο απ’ ότι με οποιοδήποτε άλλο έργο μου, από κάθε άποψη: μουσική, ανθρώπινη, βιωματική, αγωνιστική και προπαντός Ελληνική»
είχε πει ο Μίκης Θεοδωράκης, ενώ ο Κώστας Γεωργουσόπουλος είχε αναφέρει: «Ο εμφύλιος πόλεμος είναι συνταρακτικό γεγονός για κάθε ιστορία και όλο το Μεγάλο Θέατρο και η Μεγάλη Τραγωδία ουσιαστικά είναι ενδοοικογενειακές ρήξεις. Όλα τα άλλα ξεχνιούνται. Οι βαθιές πληγές είναι πάντα όταν έρχονται από αδελφική πληγή. Ο Μίκης σημαδεύεται από τον Αρχαίο Μύθο. Με το ‘Τραγούδι του νεκρού αδελφού’ δεν γράφει απλώς μια ιστορία για αλληλοσφαγή αδελφών. Γράφει μια φόρμα Αρχαίας Τραγωδίας.»
Την παράσταση σκηνοθετεί και διεθύνει μουσικά ο Χρήστος Σάλτας. Τραγουδούν οι: Κώστας Μακεδόνας, Νίκος Φαρμάκης, Γιώργος Τζιουβάρας, Άννα Γρηγοροπούλου και συμμετέχουν 15 ηθοποιοί και 8μελής λαϊκή ορχήστρα, καθώς και oι μικτές χορωδίες ‘Ιδρύματος Σακελλαρίδη’ και ‘Brukner chor’ του Λιντς της Αυστρίας. Παρουσιάζει ο Μιχάλης Μητρούσης.
Info: Θέατρο Βράχων Δήμων Βύρωνα και Δάφνης-Υμηττού, Πέμπτη 18 Σεπτεμβρίου, Ώρα έναρξης: 20.30. Εισιτήρια: ticketplus.gr.
Ο Μάριος Φραγκούλης τιμά τα 100 Χρόνια του Οικουμενικού Μίκη Θεοδωράκη
Η οικουμενική εμβέλεια και ο παγκόσμιος θρίαμβος της μουσικής του Μίκη Θεοδωράκη θα ηχήσουν σε μια μαγευτική μουσική παράσταση την Παρασκευή 19 Σεπτεμβρίου στο μεγαλοπρεπές Ωδείο Ηρώδου Αττικού, κάτω από το φως της Ακρόπολης, με αφορμή τα 100 χρόνια από τη γέννησή του «Οικουμενικού Μίκη Θεοδωράκη» που μέσα από τα μεγάλα έργα του, μέσα από τις νότες και τις μελωδίες του ξεπέρασε τον χώρο και τον χρόνο κάνοντας την σύγχρονη Ελλάδα γνωστή στα πέρατα της οικουμένης.
Αμέτρητα είναι τα τραγούδια του Μίκη Θεοδωράκη που έδωσαν φωνή στους μεγαλύτερους ποιητές του εικοστού αιώνα και τραγουδήθηκαν σε δεκάδες ξένες γλώσσες, φωτίζοντας διαχρονικά ανθρωπιστικά μηνύματα, ανάμεσά τους το Canto General, Romancero Gitano, Sogno di Liberta, La douleur est infinie, Nous sommes deux, Life goes On, the Laughing Boy, Les Amant de Teruel, Mon frere le soleil, the Honeymoon Song, αλλά και τα πολυβραβευμένα του διεθνή κινηματογραφικά σάουντρακ, όπως Zorba the Greek, Serpico, Z, Phaedra, Honeymoon, State of Siege, Les Amants de Teruel, Une balle au Coeur, Actas de Marusia και πολλά άλλα, μουσικές μέσα από τις οποίες αναδύονται αγαπημένα θέματα και μελωδίες που έχουν χαραχτεί στη συλλογική μας μνήμη.
Κεντρικός ερμηνευτής της βραδυάς ο καταξιωμένος Έλληνας τενόρος Μάριος Φραγκούλης, που διαγράψει μια λαμπερή διεθνή καριέρα στις μεγαλύτερες συναυλιακές σκηνές του κόσμου. Ο ίδιος ο Μίκης Θεοδωράκης το 1998 του εμπιστεύτηκε το ‘Άξιον Εστί’, σε μια συναυλία-ορόσημο της συνεργασίας τους στο Ηρώδειο, την οποία διήυθυνε ο ίδιος ο συνθέτης. Μια μεγίστης σημασίας καλλιτεχνική συνάντηση που έγραψε ιστορία και συνεχίστηκε με ερμηνείες άλλων εμβληματικών έργων και την συνεχή ενθουσιώδη υποδοχή του κοινού.
Το κοινό του επιφύλαξε ενθουσιώδη υποδοχή όταν ερμήνευσε το μέρος του λαϊκού τραγουδιστή, από το ποίημα του νομπελίστα ποιητή Οδυσσέα Ελύτη, ένα ποίημα που αποτελεί μνημείο ελληνικού πολιτισμού. Ο Μάριος Φραγκούλης είχε δηλώσει ότι «αισθάνεται να κουβαλά ένα μεγάλο και εύθραυστο φορτίο με την ελπίδα να μην σπάσει τίποτα». Είχε μάλιστα χαρακτηρίσει τη συνεργασία αυτή, «ως έναν μεγάλο σταθμό στη καριέρα του και όχι ένα προϊόν ανταλλαγής».
Στο Ηρώδειο θα ακούσουμε αποσπάσματα από τα σημαντικότερα οικουμενικά του έργα, τη μελοποιημένη ποίηση των Pablo Neruda, Federico García Lorca, Brendan Behan, Οδυσσέα Ελύτη, Γιώργου Σεφέρη, Μανόλη Αναγνωστάκη, Κωνσταντίνου Καβάφη, τραγoύδια που τραγουδήθηκαν στο πέρασμα το χρόνων σε ξένες γλώσσες απο καλλιτέχνες διεθνούς εμβέλειας, αλλά και αγαπημένα τραγούδια από διεθνείς κινηματογραφικές επιτυχίες με την υπογραφή του Μίκη Θεοδωράκη.
Το στίγμα της παγκόσμιας και διαχρονικής απήχησης του ρεπερτορίου θα δώσει η παρουσία των Guest Stars – έκπληξη στην βραδυά, μεταξύ τους ο Γαλλο-καναδός Marc Devigne, ο εξαιρετικά ταλαντούχος τραγουδιστής και τραγουδοποιός, ανατέλλων αστέρας στη διεθνή σκηνή με μια βελούδινη φωνή και πλήθος διακρίσεων. Μαζί τους επι σκηνής η πιανίστα Τατιάνα Παπαγεωργίου, γνωστή για την μακροχρόνια αφοσίωσή της στο έργο του Μίκη Θεοδωράκη, στενότατη συνεργάτιδα του ως πιανίστα και μουσικολόγος από το 1998, όταν ερμήνευσε στο Queen Elizabeth Hall το Κοντσέρτο για Πιάνο με την Φιλαρμονικη Ορχήστρα του Λονδίνου υπο τη διεύθυνση του Μίκη Θεοδωράκη.
Η συναυλία «Ο Οικουμενικός Θεοδωράκης» φέρνει στο φώς μια πλευρά του έργου του συνθέτη που ειναι ιδιαίτερα γοητευτική αλλά και σημαντική. Πέρα από βαθιά ελληνικό, το μουσικό έργο του Μίκη Θεοδωράκη είναι ένα έργο οικουμενικής εμβέλειας, πραγματώνοντας αυθεντικά τις πανανθρώπινες αξίες της ελευθερίας, της ειρήνης, της αλληλεγγύης, της φιλίας των λαών. Τα τραγούδια του Θεοδωράκη έχουν τραγουδηθεί σε αμέτρητες γλώσσες και αποδόθηκαν από εμβληματικούς καλλιτέχνες του 20ου αιώνα, όπως οι Beatles, Edith Piaf, Joan Baez, Shirley Bassey, Georges Moustaki, Marino Marini, Albano, Gisela May, Milva, κ.α.
Την συναυλία πλαισιώνει συμφωνική ορχήστρα μαζί με καταξιωμένους σολίστ, συνεργάτες του Μίκη Θεοδωράκη. Τις ενορχητρώσεις υπογράφουν ο Κώστας Παπαδούκας και η Τατιάνα Παπαγεωργίου, η οποία έχει την καλλιτεχνική επιμέλεια του προγράμματος.
Info: Παρασκευή 19 Σεπτεμβρίου, Έναρξης: 21:00, Εισιτήρια more.com
Η Νατάσσα Μποφίλιου «Μες στους ανθισμένους κήπους» του Μίκη
Μετά από τα 3 sold out σε Ηρώδειο και Λυκαβηττό, τις διθυραμβικές κριτικές και τη μεγάλη ζήτηση από το κοινό, το πιο συγκινητικό αφιέρωμα για τον Μίκη Θεοδωράκη έρχεται στη Θεσσαλονίκη για 2 μόνο παραστάσεις.
100 χρόνια συμπληρώνονται φέτος από τη γέννηση του σπουδαίου συνθέτη και εμβληματικού δημιουργού Μίκη Θεοδωράκη και η Νατάσσα Μποφίλιου σε ενορχηστρώσεις Θέμη Καραμουρατίδη, παρουσιάζει για πρώτη φορά στη Θεσσαλονίκη το αφιέρωμα «Μες στους ανθισμένους κήπους» σε σύλληψη και καλλιτεχνική διεύθυνση της ίδιας και σκηνοθεσία Άγγελου Τριανταφύλλου.
Την Παρασκευή 12 και το Σάββατο 13 Σεπτεμβρίου, το Θέατρο Γης θα μεταμορφωθεί σε ένα σύγχρονο «αρχαίο θέατρο» για να φιλοξενήσει στο «κοίλον» του το μεγάλο καλλιτεχνικό γεγονός, που συγκλόνισε την Αθήνα όταν παρουσιάστηκε στο Ηρώδειο για πρώτη φορά τον Οκτώβριο του 2024.
H Νατάσσα Μποφίλιου ως «κορυφαία του χορού» μεταμορφώνεται από δροσερό κορίτσι σε τραγική μάνα, σύζυγο, αδελφή ξεναγώντας μας στο μεγαλείο του έργου του Μίκη Θεοδωράκη. Και με όχημα τις ευφυείς «μεσογειακές» ενορχηστρώσεις του Θέμη Καραμουρατίδη, το ερμηνευτικό σύνολο επτά ταλαντούχων ερμηνευτών και μουσικών και το ευρηματικό περιστρεφόμενο σκηνικό του Κωνσταντίνου Λαμπρίδη μεταφερόμαστε θεατρικά σε βαθιά ελληνικές και ιστορικές στιγμές που κατέγραψαν τα τραγούδια του μεγάλου συνθέτη.
Από τα λυρικά του, στα σπουδαία λαϊκά και στα θρυλικά εκείνα τραγούδια που είναι άμεσα συνδεδεμένα με την ιστορία της χώρας μας, η παράσταση για τον Μίκη Θεοδωράκη «Μες στους ανθισμένους κήπους» με τη Νατάσσα Μποφίλιου ενώνει το παρελθόν με το παρόν, αποθεώνει το συναίσθημα και αποτελεί την πιο σύγχρονη μουσική προσέγγιση στο έργο του Μίκη Θεοδωράκη. Μια προσέγγιση απόλυτα ποιητική, βάζοντας στο επίκεντρο την επιδραστικότητα του συνθέτη και την αφοσίωση στον άνθρωπο και στα ιδανικά του.
Info: Εισιτήρια ticketservices.gr
Όμορφη Πόλη – 100 χρόνια Μίκης Θεοδωράκης
Η μουσικοθεατρική παράσταση «Όμορφη Πόλη», επιστρέφει για μία και μοναδική – αποχαιρετιστήρια – βραδιά, την Κυριακή 28 Σεπτεμβρίου, στο επιβλητικό Ωδείο Ηρώδου του Αττικού, στους πρόποδες της Ακρόπολης.
Σκηνοθετημένη από τον Γιώργο Βάλαρη με την ευαισθησία και τη θεατρική ποιότητα που αρμόζει στο εμβληματικό έργο του Μίκη Θεοδωράκη, η παράσταση αποτελεί έναν βαθύ και συγκινητικό φόρο τιμής στον αείμνηστο συνθέτη, στο πλαίσιο του «Αφιερωματικού Έτους Μίκη Θεοδωράκη», όπως έχει ανακηρυχθεί επίσημα από το Υπουργείο Πολιτισμού, με αφορμή τα 100 χρόνια από τη γέννησή του.
Η παράσταση φέρνει στη σκηνή κορυφαίους ερμηνευτές και ηθοποιούς. Η «ιέρεια» του Μίκη Θεοδωράκη Μαρία Φαραντούρη, έχοντας ερμηνεύσει τα μεγαλύτερα έργα του, συμπράττει με τον σπουδαίο Μανώλη Μητσιά, συνοδοιπόρο και εκλεκτό ερμηνευτή του μεγάλου δημιουργού. Μαζί τους, η Μάρθα Φριντζήλα, με την ιδιαίτερη θεατρική και μουσική της παρουσία και ο Γιάννης Διονυσίου, από τις πιο αυθεντικές φωνές της νέας γενιάς του λαϊκού τραγουδιού. Η δραματουργική δομή εμπλουτίζεται από δύο σπουδαίους ηθοποιούς, τη μεγάλη τραγωδό Λυδία Κονιόρδου και τον βραβευμένο ηθοποιό Μιχάλη Σαράντη που σφραγίζουν υποκριτικά την καλλιτεχνική σύνθεση της επετειακής “Όμορφης πόλης”.
Την παράσταση συμπληρώνουν οι χορευτές Φαίδρα Νταϊόγλου και Κωστής Τσιαμάγκας, οι οποίοι με τη σωματική τους έκφραση μεταφέρουν τη δραματικότητα και το λυρισμό των τραγουδιών στη σκηνή. Τη μουσική διεύθυνση αναλαμβάνει ο καταξιωμένος μαέστρος Αχιλλέας Γουάστορ, επικεφαλής μιας ζωντανής 7μελούς ορχήστρας, που μεταφέρει επί σκηνής τη μελωδική ιδιοφυΐα του Θεοδωράκη.
Φεστιβάλ Μίκης Θεοδωράκης στη Νέα Σμύρνη
Ο Δήμος Νέας Σμύρνης τιμά τα 100 χρόνια από την γέννηση του κορυφαίου συνθέτη Μίκη Θεοδωράκη που έζησε κι έγραψε στην πόλη τα σημαντικότερα έργα του. Το Φεστιβάλ «Μίκης Θεοδωράκης» καθιερώνεται από αυτή την χρονιά και θα πραγματοποιηθεί από 7 – 25 Σεπτεμβρίου. Οι εκδηλώσεις (δωρεάν και ξεκινούν στις 21.00) που περιμένουμε είναι:
• Παρασκευή 12 Σεπτεμβρίου – Κεντρική Πλατεία. Συναυλία «Μια βραδιά για τον Μίκη» με τους: Μαρία Φαραντούρη, Μανώλης Μητσιάς, Βασίλης Λέκκας, Αγγελική Τουμπανάκη, Κώστας Τριανταφυλλίδης, Ελένη Καρτελιά. Συμμετέχουν η Χορωδία Νέας Σμύρνης «Σμύρνα» και η Χορωδία «Μελωδοί»
• Δευτέρα 22 Σεπτεμβρίου – Θέατρο Άλσους Νέας Σμύρνης. Κινηματογραφική προβολή «Μίκης Θεοδωράκης – Ιχνογραφώντας τα νεανικά χρόνια του συνθέτη (1925-1950)»
• Τετάρτη 25 Σεπτεμβρίου – Θέατρο Άλσους Νέας Σμύρνης. Κινηματογραφική προβολή «Μίκης Θεοδωράκης – Ο Συνθέτης των Ποιητών και των Οραμάτων».