Καρκίνος του Προστάτη: Εξειδικευμένη Διάγνωση με Πολυπαραμετρική Μαγνητική Τομογραφία από τη Euromedica

Ο προστάτης είναι ένας μικρός αδένας που υπάρχει μόνο στους άνδρες, με σχήμα και μέγεθος κάστανου. Πήρε το όνομά του από τον Ηρόφιλο, έναν Έλληνα γιατρό της Αλεξάνδρειας του 3ου π.X. αιώνα, επειδή «προΐσταται», βρίσκεται δηλαδή μπροστά από την ουροδόχο κύστη, περιβάλλοντας την αρχική μοίρα της ουρήθρας.

Η κύρια λειτουργία του είναι να παράγει ένα υγρό που αποτελεί μέρος του σπέρματος, παρέχοντας θρεπτικά συστατικά και ουσίες απαραίτητες για τη ζωτικότητα των σπερματοζωαρίων. Λόγω της θέσης του, μια διόγκωση του προστάτη μπορεί να πιέζει την ουρήθρα, προκαλώντας προβλήματα στην ούρηση.

Καρκίνος του προστάτη

Ο καρκίνος του προστάτη είναι ο συχνότερος καρκίνος στους άνδρες του δυτικού κόσμου και η δεύτερη αιτία θανάτου από καρκίνο, μετά τον καρκίνο του πνεύμονα. 1 στους 6 άνδρες θα διαγνωσθεί με καρκίνο προστάτη στη διάρκεια της ζωής του, με μέση ηλικία διάγνωσης τα 66 έτη.

Άνδρες που έχουν πρώτου βαθμού συγγενή εξ αίματος (πατέρα, θείο ή αδελφό) με καρκίνο του προστάτη έχουν 2,4 φορές μεγαλύτερες πιθανότητες να εμφανίσουν την πάθηση σε σχέση με άλλους άνδρες. Ο καρκίνος του προστάτη σε πρώιμα στάδια δεν εμφανίζει κανένα σύμπτωμα. Είναι αργός στην εξέλιξη και σε αρχικά στάδια θεραπεύεται.
Ωστόσο, η 5ετής επιβίωση είναι 98,9%.

Κλινικές μορφές

Ο καρκίνος του προστάτη παρουσιάζει ανομοιογένεια ως προς την επιθετικότητά του. Υπάρχουν δύο μορφές:

• μια θεωρητικά «αθώα» μορφή, η οποία δεν θα επηρεάσει την επιβίωση ούτε την ποιότητα ζωής του ασθενούς.
• μια πιο «επιθετική» μορφή που σύντομα θα γίνει επώδυνη και θανατηφόρα.

Διαγνωστική Προσέγγιση του Προστάτη Αδένα

Ο προληπτικός έλεγχος του προστάτη που έχει καθιερωθεί από δεκαετίες περιλαμβάνει δύο εξετάσεις:

• Μέτρηση του ειδικού προστατικού αντιγόνου PSA (Prostate Specific Antigen, PSA)
• Δακτυλική εξέταση του προστάτη (Digital Rectal Examination, DRE)
• Ειδικότερα πρέπει να τονιστεί ότι σε διακύμανση και σε προοδευτική αύξηση του ειδικού προστατικού αντιγόνου PSA,  συνιστάται  η διενέργεια περαιτέρω ελέγχου με πολυπαραμετρική μαγνητική τομογραφία του προστάτη αδένα (mpMRI) για ανίχνευση  πιθανής νεοεξεργασίας.

Πολυπαραμετρική Μαγνητική Τομογραφία (mpMRI) του Προστάτη Αδένα

Η πολυπαραμετρική μαγνητική τομογραφία (mpMRI) του προστάτη είναι μια προηγμένη, μη επεμβατική απεικονιστική εξέταση που συνδυάζει διαφορετικές ακολουθίες μαγνητικής τομογραφίας για τη λεπτομερή απεικόνιση του προστάτη. Η εξέταση χρησιμοποιείται, κυρίως, για την ακριβή ανίχνευση, σταδιοποίηση και παρακολούθηση του καρκίνου του προστάτη, παρέχοντας ανατομικές και λειτουργικές πληροφορίες, ενώ μπορεί να οδηγήσει στην αποφυγή άσκοπων βιοψιών ή στην καθοδήγηση στοχευμένων βιοψιών.

Πρόκειται για ασφαλή και μη επεμβατική διαδικασία, χωρίς χρήση ακτινοβολίας, με υψηλή ακρίβεια στην ανίχνευση και τον χαρακτηρισμό καρκινικών βλαβών. Η εξέταση γίνεται σε σύγχρονους μαγνητικούς τομογράφους. Ο εξεταζόμενος βρίσκεται σε ύπτια θέση και η διάρκεια της εξέτασης είναι περίπου 20-30 λεπτά. Η mpMRI συνδυάζει ακολουθίες T2-weighted (για ανατομική πληροφορία), Diffusion-weighted (DWI) (για λειτουργικές πληροφορίες κυτταροβρίθειας) και Dynamic Contrast-Enhanced (για αγγειοβρίθεια).

 

Η εξελιγμένη τεχνολογία που διαθέτουν τα διαγνωστικά κέντρα του ομίλου Euromedica, σε συνδυασμό με το εξειδικευμένο ιατρικό και παραϊατρικό προσωπικό, επιτρέπει την παροχή υπηρεσιών υψηλού επιπέδου και καθιερώνει νέα πρότυπα στην απεικόνιση του προστάτη. Πρέπει να τονιστεί ιδιαίτερα ότι έχει μεγάλη σημασία για την αυξημένη διαγνωστική ακρίβεια της εξετάσεως η χρήση μαγνητικού τομογράφου υψηλού πεδίου, δηλαδή 3Tesla. Αυτού του είδους οι μαγνητικοί τομογράφοι, όπως αυτός που χρησιμοποιούμε στο διαγνωστικό κέντρο Εuromedica Αλεξανδρούπολης, είναι ακριβέστεροι στη χαρτογράφηση της περιοχής ενδιαφέροντος, ενώ οι πληροφορίες που δίνουν στις ακολουθίες διάχυσης είναι περισσότερο λεπτομερείς και ακριβείς.

Μετά την ολοκλήρωση της μελέτης, ο εξειδικευμένος ακτινολόγος αξιολογεί τις περιοχές ενδιαφέροντος ανάλογα με την πιθανότητα υπάρξεως νεοεξεργασίας, σύμφωνα με την ακόλουθη κλίμακα PI-RADS Prostate Imaging Reporting and Data System (PI-RADS).

Η κλίμακα PI-RADS κυμαίνεται από 1 έως 5, υποδεικνύοντας την πιθανότητα κλινικά σημαντικού καρκίνου του προστάτη:

• PI-RADS 1 (Πολύ χαμηλό): Κλινικά σημαντικός καρκίνος είναι πολύ απίθανο να υπάρχει.
• PI-RADS 2 (Χαμηλό): Κλινικά σημαντικός καρκίνος είναι απίθανο να υπάρχει.
• PI-RADS 3 (Ενδιάμεσο): Η παρουσία κλινικά σημαντικού καρκίνου είναι διφορούμενη, που σημαίνει ότι είναι αβέβαιη.
• PI-RADS 4 (Υψηλό): Είναι πιθανό να υπάρχει κλινικά σημαντικός καρκίνος.
• PI-RADS 5 (Πολύ Υψηλό): Είναι πολύ πιθανό να υπάρχει κλινικά σημαντικός καρκίνος.

Η πολυπαραμετρική μαγνητική τομογραφία (mpMRI) του προστάτη βοηθά στην αποφυγή περιττών βιοψιών, καθώς η εξέταση εντοπίζει με ακρίβεια τις ύποπτες περιοχές. Βοηθά στον σχεδιασμό της εξατομικευμένης θεραπείας  και στην παρακολούθηση της ανταπόκρισης του ασθενούς.

Μπορεί να αναδείξει την τοπική υποτροπή μετά από ακτινοθεραπεία ή βραχυθεραπεία . Το γεγονός αυτό είναι ιδιαίτερα χρήσιμο, καθώς οι μεταβολές των τιμών PSA στην πρώιμη υποτροπή είναι μη ειδικές. Μπορεί, επίσης, να αναδείξει την τοπική υποτροπή μετά από ριζική προστατεκτομή και να καθοδηγήσει την ακτινοθεραπεία.

Δεν πρέπει να λησμονούμε ότι, όπως σε κάθε απεικονιστική εξέταση, είναι σημαντική η ποιότητα του μηχανήματος της εξετάσεως, αλλά κυρίως η εμπειρία και η προσεκτική μελέτη των αποτελεσμάτων από τον υπεύθυνο ακτινολόγο. Στη Euromedica τα συνδυάζουμε και τα δύο. Σας δίνουμε τα εργαλεία να φροντίσετε τον εαυτό σας και τα αγαπημένα σας πρόσωπα, με την αξιοπιστία ενός από τους μεγαλύτερους παρόχους υπηρεσιών υγείας στην Ελλάδα.

Ο σοφός Ιπποκράτης έλεγε: «Κάλλιον το προλαμβάνειν ή το θεραπεύειν».

Νικόλαος Κουρκουτσάκης

Καθηγητής Ακτινολογίας

Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης

Επιστημονικός Συνεργάτης στη Euromedica Αλεξανδρούπολης