Συνέδριο στο Πάντειο Πανεπιστήμιο: Που βαδίζει η Ευρώπη – Στρατιωτικοποίηση ή Κοινωνικός και Οικολογικός Μετασχηματισμός;

Το Δίκτυο Ευρωπαίων Οικονομολόγων για μια Εναλλακτική Οικονομική Πολιτική στην Ευρώπη, και το Τμήμα Κοινωνικής Πολιτικής του Παντείου Πανεπιστημίου συνδιοργανώνουν το 31ο Ετήσιο Συνέδριο για μια Εναλλακτική Πολιτική στην Ευρώπη, στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, στις 22 & 23 Σεπτεμβρίου 2025, με τίτλο: Που βαδίζει η Ευρώπη – Στρατιωτικοποίηση ή Κοινωνικός και Οικολογικός Μετασχηματισμός:

Tόπος: Πάντειο Πανεπιστήμιο, Λεωφ. Συγγρού 136, Αμφ. «Σάκης Καράγιωργας ΙΙ»

Έναρξη: Δευτέρα 22 Σεπτεμβρίου, ώρα 14.30.

Ο στρατηγικός αναπροσανατολισμός της ΕΕ και των προτεραιοτήτων της ευρωπαϊκής πολιτικής επικαθορίζονται τα τελευταία χρόνια από γεωπολιτικούς παράγοντες που δημιουργούν παγκόσμια αναστάτωση: τον επιθετικό πόλεμο της Ρωσίας στην Ουκρανία, την ατζέντα MAGA και την επιβολή δασμών από τον Τραμπ σε όλα τα κράτη, περιλαμβανόμενης της Ε.Ε., και τον ανταγωνισμό με την Κίνα. Η κύρια αντίδραση της ΕΕ ήταν η προώθηση μαζικών δημόσιων δαπανών για τον επανεξοπλισμό και οι επενδύσεις στην αμυντική βιομηχανία, εν ολίγοις, η στρατιωτικοποίηση και η ετοιμότητα για πόλεμο.

Αυτή η στρατηγική στροφή αναπροσανατολίζει τις μακροοικονομικές, κοινωνικές και βιομηχανικές πολιτικές της ΕΕ και των κρατών μελών αναθεωρώντας τους προηγούμενους στόχους προτεραιότητας, όπως η πρόληψη της κλιματικής καταστροφής, η επίτευξη βιώσιμης ανάπτυξης και η διασφάλιση της κοινωνικής και οικολογικής δικαιοσύνης, υποτάσσοντάς τους στον γεωπολιτικό ανταγωνισμό. Η νέα στρατηγική της Ε.Ε. δεν εγγυάται την ανάκτηση οικονομικού δυναμισμού και τεχνολογικής υπεροχής, ενώ αναμένεται να έχει αρνητικές κοινωνικές επιπτώσεις, να επιδεινώσει την κλιματική κρίση και να οδηγήσει στον επαναπροσδιορισμό των κοινωνικών και πολιτικών δυνάμεων. Υπάρχει άμεση ανάγκη για μια εναλλακτική στρατηγική της Ε.Ε. απέναντι στις μεγάλες ευρωπαϊκές και παγκόσμιες προκλήσεις, σε μια ρευστή και μεταβαλλόμενη διεθνή τάξη. Στο συνέδριο θα συζητηθούν τόσο οι εξελίξεις και οι (αναμενόμενες) επιπτώσεις τους όσο και εναλλακτικές κατευθύνσεις πολιτικής.

Η πρώτη ημέρα του συνεδρίου (Δευτέρα 22 Σεπτεμβρίου) περιλαμβάνει τρεις ολομέλειες, που θα συζητήσουν:
την κατάσταση της Ένωσης, το ρόλο των εναλλακτικών οικονομικών μορφών και τους τρόπους σχεδιασμού του κοινωνικού και οικολογικού σχηματισμού της οικονομίας την στρατιωτικοποίηση της ευρωπαϊκής οικονομίας και εναλλακτικές λύσεις.

Διακεκριμένοι ερευνητές και επιστήμονες θα συμμετέχουν σε αυτές:

✦Engelbert Stockhammer (King’s College), Μαρία Καραμεσίνη (Πάντειο Πανεπιστήμιο), Hans-Jurgen Bieling (University of Τübingen)✦ Vasilis Kostakis (Harvard University), Steffen Lehndorff (Institut Arbeit und
Qualifikation), Sophie Elias Pinsonnault (University of Massachusetts)
✦ Ευκλείδης Τσακαλώτος (Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο, Αθήνα), Tobias Pflüger (Information Centre for Militarisation, Γερμανία), Monica Clua Losada (Universitat Pompeu Fabra), Annamaria Simonazzi (Sapienza University of Rome)

Τη δεύτερη ημέρα του συνεδρίου (Τρίτη 23 Σεπτεμβρίου) θα παρουσιαστούν περισσότερα από 30 άρθρα από επιστήμονες από όλη την Ευρώπη στα εξής πέντε θεματικά εργαστήρια:
•Ο μεταβαλλόμενος ρόλος του κράτους, η στρατιωτικοποίηση της ΕΕ και το
μέλλον της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης
• Κοινωνικο-οικολογικός μετασχηματισμός, βιομηχανική πολιτική και κρατική
ρύθμιση
•Απασχόληση, κοινωνικές ανισότητες και κοινωνική πολιτική
•Βιωσιμότητα, οικονομική δημοκρατία και εναλλακτικές οικονομικές
μορφές
•Η πολιτική της ΕΕ και ο διεθνής ανταγωνισμός στην παγκόσμια οικονομία

Οι Ευρωπαίοι Οικονομολόγοι για μια Εναλλακτική Οικονομική Πολιτική στην
Ευρώπη (EuroMemo Group) είναι ένα δίκτυο Ευρωπαίων κοινωνικών επιστημόνων, κυρίως οικονομολόγων, καθώς και πολιτικών επιστημόνων και νομικών. Το EuroMemo Group περιλαμβάνει παραδοσιακά συμμετέχοντες από ένα ευρύ φάσμα ευρωπαϊκών χωρών. Είναι ένα ανεξάρτητο δίκτυο που λειτουργεί εδώ και τρεις δεκαετίες, αμφισβητώντας το δόγμα TINA της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Πολιτικής. Είναι αφοσιωμένο στην προώθηση της πλήρους απασχόλησης με καλές
συνθήκες εργασίας, της κοινωνικής δικαιοσύνης και ένταξης, με βάση την οικολογική βιωσιμότητα και τη διεθνή αλληλεγγύη.
Για περισσότερες πληροφορίες, επισκεφθείτε την ιστοσελίδα μας euromemo.eu

Οι βασικές δραστηριότητες του EuroMemo Group περιλαμβάνουν:
•Ένα ετήσιο συνέδριο, που συνδιοργανώνεται από διαφορετικό ερευνητικό ίδρυμα/τμήμα πανεπιστημίου και με επίκεντρο την Ευρωπαϊκή Ένωση στο πλαίσιο των διεθνών εξελίξεων.
•Την έκδοση ετήσιας έκθεσης, του «EuroMemorandum», η οποία βασίζεται στις συζητήσεις και τις εισηγήσεις που παρουσιάστηκαν στο συνέδριο του προηγούμενου έτους. Παρέχει μια κριτική ανάλυση των πρόσφατων εξελίξεων της οικονομικής και κοινωνικής πολιτικής της Ε.Ε. και προτείνει εναλλακτικές πολιτικές. Οι εκθέσεις είναι διαθέσιμες στο διαδίκτυο, σε διάφορες ευρωπαϊκές γλώσσες. Mπορείτε να διαβάσετε το EuroMemorandum 2025, με τίτλο «Ευρώπη και ο κόσμος: Πέρα από την πολυκρίση. Πιθανά μέλλοντα», που μεταφράστηκε στα ελληνικά με την ευγενική υποστήριξη του Ινστιτούτου «Νίκος Πουλαντζάς».

Το πρόγραμμα του συνεδρίου

Μοnday, 22 September 2025

13.30-14.30 Conference registration

14.30 – 15.00 Opening
Chair: Prof. Kostas Dimoulas, Head of Department of Social Policy, Panteion University
Welcome addresses:
• Christina Koulouri, Professor, Rector of Panteion University
• Marika Frangakis, Co-chair of the EuroMemo Group
• Maria Repoussi, Director of Nicos Poulantzas Institute, Athens
• Maria Karamessini, Professor, Head of the Organising Committee of the Conference

15.00 – 16.20 Plenary I – The State of the Union
Chair: Marika Frangakis, Co-chair of the EuroMemo Group, member of the Board of Nicos Poulantzas Institute
• Engelbert Stockhammer, Professor of Political Economy, Department of European and International Studies, Kings College, London
• Maria Karamessini, Professor of Labour and Welfare State Economics, Department of Social Policy, Panteion University, Athens
• Hans-Juergen (Leo) Bieling, Professor of Political Economy and Economic Education, Institute of Political Science, University of Tübingen

16.40 – 18.00 Plenary II – Socio-ecological transformation: the role of alternative economic forms and the need for planning
Chair: Claudio Cozza, Associate professor in Economic Policy, University of Naples “Parthenope”, member of the board of EuroMemo Group
• Vasilis Kostakis, Professor of Technology, Governance and Sustainability, Tallin University of Technology, Estonia, and Faculty Associate at Harvard University’s Berkman Klein Center, Cambridge MA, USA (online)
• Steffen Lehndorff, Dr. of Economics, Research Fellow at the Institut Arbeit und Qualifikation, Germany
• Sophie Elias Pinsonnault, PhD Candidate in Economics, University of Massachusetts Amherst, USA

18.00 – 19.50 Plenary III – Europe Quo Vadis – Militarisation and alternatives
Chair: Maria Karamessini, Professor of Labour and Welfare State Economics, Department of Social Policy, Panteion University, Athens, member of the board of EuroMemo Group
• Euclid Tsakalotos, Professor of Economics, National and Kapodistrian University of Athens, ex-Finance Minister of Greece, MP of the Greek Parliament
• Tobias Pflüger, researcher and member of the board of the Information Centre for Militarisation (IMI), ex MP of the European Parliament and the German Budenstag
• Monica Clua Losada, Senior Professor of Political Sciences, Universitat Pompeu Fabra, Barcelona
• Annamaria Simonazzi, Professor Emerita, Sapienza University of Rome

20.30 Conference Dinner

Tuesday, 23 September 2025
9.00 – 10.40 Parallel sessions I – See Workshop Programme
10.40-11.00 Coffee break
11.00 – 13.30 Parallel sessions II – See Workshop Programme
13.30 – 14.30 Lunch break
14.30–16.00 Plenary IV – Reporting from workshops and Discussion
Amphitheatre Sakis Karagiorgas 2
Chair: Marika Frangakis, Co-chair of the EuroMemo Group
Panelists: Workshop Co-ordinators

16.30 – 17.30 General Assembly Meeting of the EuroMemo Group
17.30 – 18.30 EuroMemo Group Planning Meeting