Τέσσερα πιθανά σενάρια για τη λήξη του Shutdown στις ΗΠΑ

Το απόγευμα της Τρίτης, η Γερουσία των ΗΠΑ δεν κατάφερε να εγκρίνει το νομοσχέδιο δαπανών που θα εξασφάλιζε τη συνέχιση της χρηματοδότησης της αμερικανικής κυβέρνησης και, για πρώτη φορά εδώ και επτά χρόνια, η χώρα οδηγήθηκε στο λεγόμενο «shutdown», με τις ομοσπονδιακές λειτουργίες να περιορίζονται δραστικά.

Κάποια στιγμή, και αυτό το shutdown – όπως και όλα τα άλλα πριν από αυτό – θα λήξει. Ισως χρειαστούν ημέρες ή ακόμα και εβδομάδες αλλά, καθώς οι πιέσεις και το πολιτικό κόστος μεγαλώνουν, κάποια από τις δύο πλευρές θα λυγίσει.

Το BBC σε ανάλυσή του εξετάζει τέσσερις πιθανούς τρόπους που θα μπορούσε να τερματιστεί:

1. Γρήγορη διάσπαση των Δημοκρατικών

Οι Δημοκρατικοί της Γερουσίας «τορπίλισαν» το νομοσχέδιο δαπανών των Ρεπουμπλικανών που θα εξασφάλιζε τη συνέχιση της λειτουργίας της κυβέρνησης μέχρι τον Νοέμβριο, αλλά αυτή η ψήφος ίσως να περιείχε ψήγματα της δικής τους ήττας, εξηγεί το BBC.

Παρ’ όλο που 44 Δημοκρατικοί (και ο Ρεπουμπλικανός Ραντ Πολ) ψήφισαν «όχι», δύο Δημοκρατικοί και ένας ανεξάρτητης γερουσιαστής που είναι φίλα προσκείμενος στους Δημοκρατικούς, συμφώνησαν με την πλειοψηφία των Ρεπουμπλικανών.

Ο ανεξάρτητος Ανγκους Κινγκ από την πολιτεία του Μέιν ήταν ανέκαθεν ένας… αστάθμητος παράγοντας. Επιπλέον, ο Τζον Φέτερμαν από την Πενσιλβάνια χαράζει εδώ και περίπου ένα χρόνο τη δική του πορεία. Ωστόσο, η Κάθριν Κορτέζ Μάστο από τη Νεβάδα – παρότι δεν είναι φανατικά φιλελεύθερη – δεν είναι ούτε και η τυπική πολιτική αντικομφορμίστρια.

Η ίδια είναι, πάντως, υποψήφια για επανεκλογή στις ενδιάμεσες εκλογές του 2026 σε μια πολιτεία που στήριξε τον Τραμπ το 2024 και που εδώ και χρόνια στρέφεται σταδιακά προς τους Ρεπουμπλικανούς.

Στην ανακοίνωση όπου εξηγεί τους λόγους πίσω από την ψήφο της, εκφράζει ανησυχία για το οικονομικό κόστος που θα έχει το shutdown στη Νεβάδα. Είναι επίσης πιθανόν να ανησυχεί για το κόστος που θα υπάρξει για την ίδια στα ψηφοδέλτια, όταν οι ψηφοφόροι θυμώσουν.

Δεν είναι όμως το μοναδικό μέλος του κόμματός της σε μια κρίσιμη πολιτεία που θα βρίσκεται στα ψηφοδέλτια του 2026. Οι Δημοκρατικοί στην Τζόρτζια, την Βιρτζίνια και το Κολοράντο είναι επίσης πιθανό να βρεθούν υπό πίεση.

Και ενώ οι υποψήφιοι από τη Μινεσότα, το Μίσιγκαν και το Νιου Χάμσαϊρ έχουν επιλέξει να υποχωρήσουν παρά να είναι υποψήφιοι για επανεκλογή, ίσως ανησυχήσουν ότι ένα shutdown ίσως αποτελεί κίνδυνο και για το κατά πόσο οι θέσεις που θα αφήσουν κενές θα συνεχίσουν να ελέγχονται από Δημοκρατικούς.

Ο επικεφαλής των Ρεπουμπλικανών στη Γερουσία, Τζον Θουν, λέει ότι ήδη βλέπει ορισμένους Δημοκρατικούς που ανησυχούν με τον τρόπο που εξελίσσεται το shutdown. Ο ίδιος σχεδιάζει μια σειρά από ψηφοφορίες για τη χρηματοδότηση τις επόμενες ημέρες ώστε να διατηρηθεί η πίεση.

Δεν υπήρξαν νέες υποχωρήσεις κατά τη διάρκεια της ψηφοφορίας της Τετάρτης, αλλά αν πέντε ακόμη Δημοκρατικοί υποχωρήσουν, το shutdown θα τερματιστεί – είτε το θέλει το υπόλοιπο Δημοκρατικό Κόμμα είτε όχι.

2. Υποχώρηση των Δημοκρατικών

Ακόμα και αν οι Δημοκρατικοί παραμείνουν (σχετικά) ενωμένοι, είναι πιθανό να αντιμετωπίσουν αυξανόμενες πιέσεις να εγκαταλείψουν τη «μάχη» όσο το shutdown συνεχίζεται.

Οι κυβερνητικοί υπάλληλοι αποτελούν σημαντική ομάδα ψηφοφόρων του κόμματος, και θα είναι εκείνοι που θα αντιμετωπίσουν πιο άμεσα τις αρνητικές συνέπειες του shutdown, λόγω της καθυστέρησης των πληρωμών τους. Επιπλέον, υπάρχει και η πιθανότητα η κυβέρνηση Τραμπ να χρησιμοποιήσει το shutdown για να προβεί σε νέες περικοπές κυβερνητικών προγραμμάτων, κάτι που θα οδηγούσε τους εν λόγω υπαλλήλους στο να χάσουν οριστικά τη δουλειά τους.

Επιπλέον, το σύνολο των Αμερικανών πολιτών θα αρχίσουν να νιώθουν τον αντίκτυπο λόγω της περιορισμένης λειτουργίας των κυβερνητικών υπηρεσιών και της αναστάτωσης που θα προκληθεί στην οικονομία.

Συνήθως, το κόμμα που «πυροδοτεί» το shutdown και έχει απαιτήσεις σε ό,τι αφορά τη χάραξη πολιτικής – σε αυτή την περίπτωση, οι Δημοκρατικοί – είναι και εκείνο που βρίσκεται αντιμέτωπο με την οργή των πολιτών. Εάν αυτό συμβεί και τώρα, το κόμμα ίσως καταλήξει στο ότι έκανε ό,τι μπορούσε και να επιλέξει να μην μετρήσει άλλες απώλειες.

Ακόμα και χωρίς απτά κέρδη, ίσως μπορέσουν να δουν ως θετικό στοιχείο το γεγονός ότι έφεραν στο προσκήνιο τις επιδοτήσεις ασφάλισης υγείας που φτάνουν στη λήξη τους, καθώς και τις εγκεκριμένες από τους Ρεπουμπλικανούς περικοπές στην υγειονομική περίθαλψη για τους φτωχότερους πολίτες, οι οποίες θα τεθούν σε ισχύ για δεκάδες εκατομμύρια Αμερικανούς τους επόμενους μήνες.

Οταν αρχίσει το «παιχνίδι» της ανταλλαγής κατηγοριών, θα πρέπει να είναι σε θέση να αποκομίσουν πολιτικά οφέλη.

Η βάση των Δημοκρατικών, η οποία ζητεί το κόμμα να επιμείνει και να δώσει μάχη ενάντια στην κυβέρνηση Τραμπ, δεν θα μείνει πλήρως ικανοποιημένη, αλλά ίσως αυτό να μην θεωρηθεί ένα τόσο σοβαρό πλήγμα από την ηγεσία του κόμματος.

3. Παραχωρήσεις των Ρεπουμπλικάνων

Αυτή τη στιγμή, οι Ρεπουμπλικανοί πιστεύουν πως βρίσκονται σε θέση ισχύος και εξετάζουν νέους τρόπους να αυξήσουν το κόστος για τους Δημοκρατικούς. Αλλά είναι πιθανό να πέσουν έξω στους υπολογισμούς τους και να είναι εκείνοι που τελικά θα υποχωρήσουν.

Δεδομένοι ότι το ρεπουμπλικανικό κόμμα ήταν εκείνο που βρισκόταν πίσω από τα περισσότερα shutdown του παρελθόντος, δεν αποκλείεται οι πολίτες να τους θεωρήσουν και αυτή τη φορά υπεύθυνους. Αυτό θα μπορούσε να είναι είτε θέμα συνήθειας είτε επειδή – επιθυμώντας έντονα να κάνουν περικοπές υπηρεσιών και θέσεων εργασίας – οι Ρεπουμπλικανοί δείχνουν υπερβάλλοντα ζήλο.

Σε αυτό το σενάριο, οι Ρεπουμπλικανοί θα μπορούσαν να παράσχουν κάποιο είδος επαρκούς εγγύησης στους Δημοκρατικούς ότι θα βοηθήσουν στην επέκταση των επιδοτήσεων για την υγειονομική ασφάλιση.

Το εν λόγω σενάριο δεν είναι εντελώς απίθανο, δεδομένου ότι οι Ρεπουμπλικανοί είναι αυτή τη στιγμή διχασμένοι για το αν πρέπει να συνεχιστούν αυτές οι επιδοτήσεις, οι οποίες βοηθούν και τους δικούς τους ψηφοφόρους με χαμηλό εισόδημα.

Αυτή θα ήταν μια υποχώρηση που ίσως τελικά να ενίσχυε τις προοπτικές τους στις ενδιάμεσες εκλογές του 2026 και να μπλόκαρε μια πιθανή πολιτική επίθεση από τους Δημοκρατικούς για το συγκεκριμένο ζήτημα.

Οι Ρεπουμπλικανοί αναφέρουν ότι δεν θα διαπραγματευτούν με πολιτικές «ομηρίας», αλλά είναι πιθανό να δουν πρόσφορο έδαφος για κάποιον συμβιβασμό κάτω από την έντονη ρητορική και την οξύτητα.

4. Το shutdown συνεχίζεται (και χάνουν όλοι)

Αυτή τη στιγμή, φυσικά, η άκρως φορτισμένη ρητορική και η τοξικότητα επικρατούν. Ο Τραμπ αναρτά χλευαστικά – και γεμάτα απρέπειες – βίντεο των αντιπάλων του, δημιουργημένα με τεχνητή νοημοσύνη. Οι Δημοκρατικοί απάντησαν με φωτογραφίες Τραμπ – Επσταϊν και δεσμεύτηκαν ότι θα συνεχίσουν αυτή τη μάχη για μεγάλο διάστημα.

Υπενθυμίζεται ότι το τελευταίο shutdown διήρκεσε 35 ημέρες – αριθμός ρεκόρ – και έληξε μόνο αφού τα αεροπορικά ταξίδια στις ΗΠΑ έφτασαν σε οριακό σημείο. Και επρόκειτο μόνο για μερικό κλείσιμο, δεδομένου ότι είχε εγκριθεί μια κρατική χρηματοδότηση. Αυτή τη φορά, όμως, οι συνέπειες θα μπορούσαν να είναι ακόμα πιο σοβαρές.

Αν αυτό συνεχιστεί για πολύ ακόμα, ίσως να μην έχει τελικά σημασία ποιος θα «κερδίσει», κάνοντας την άλλη πλευρά να υποχωρήσει. Το blame game θα μπορούσε να συνεχιστεί σε πολλά άλλα πεδία.

Σε ένα τέτοιο σενάριο που και τα δύο κόμματα βγουν χαμένα, οι εν ενεργεία βουλευτές και από τις δύο πλευρές θα υποστούν τις συνέπειες στις κάλπες του 2026 και οι πολίτες θα δυσαρεστηθούν ακόμη περισσότερο με την τρέχουσα κατάσταση στη χώρα.

Αυτό στη συνέχεια θα δημιουργήσει πρόσφορο έδαφος, για το ένα νέο κύμα πολιτικών που θα δεσμεύονται να ανατρέψουν ριζικά το status quo.